Αυτό τουλάχιστον διαπίστωσαν ερευνητές του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης οι οποίοι μετά από σειρά ελέγχων εντόπισαν σε σκευάσματα που περιέχουν τρίμματα και κυκλοφορούν στο εμπόριο ότι η ρίγανη νοθεύεται με θυμάρι καθώς αυτό, όπως υποστηρίζουν, είναι πιο φτηνό.
Η παραπάνω μάλιστα, δυσάρεστη είδηση, έρχεται στη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία όπου το ενδιαφέρον των ξένων χωρών για την ελληνική ρίγανη μεγαλώνει όλο και περισσότερο, αφού το πρότυπο της μεσογειακής διατροφής με αλματώδη βήματα κερδίζει έδαφος στις ευρωπαϊκές χώρες.
Όσον αφορά στην εν λόγω έρευνα, ο καθηγητής Βοτανικής του Τμήματος Βιολογίας στο ΑΠΘ, Κωνσταντίνος Βλαχονάσιος, ο οποίος έκανε τη μελέτη μαζί με την Ε. Θωμοπούλου, επίσης από τον τομέα Βοτανικής και την καθηγήτρια στο Εργαστήριο Συστηματικής Βοτανικής και Φυτογεωγραφίας, Στυλιανή Κοκκίνη τονίζει (με δήλωση του στο ΑΠΕ) πως «σε δείγματα που αναγραφόταν ότι περιείχαν τριμμένη ρίγανη, διαπιστώσαμε με μοριακή ταυτοποίηση μέσω “DNA barcoding”, ότι δεν είχαν μόνο ρίγανη, αλλά και θυμάρι».
Σύμφωνα με τον κ. Βλαχονάσιο, στα φυτικά προϊόντα που διακινούνται στην αγορά παρατηρείται συχνά νοθεία και γι’ αυτό είναι απαραίτητη η πιστοποίησή τους.
«Ειδικά για τη ρίγανη και κυρίως για την άγρια, η νοθεία γίνεται γιατί είναι σαφώς ακριβότερη από το θυμάρι» σχολιάζει.
Στην εργασία ελέγχθηκε εάν το «DNA barcoding» μπορεί να ταυτοποιήσει τα φυτικά είδη στα εμπορικά σκευάσματα ρίγανης και θυμαριού της ελληνικής αγοράς τροφίμων. Τα αποτελέσματα έδειξαν την παρουσία περισσότερων του ενός είδους (taxa), τα οποία με μικρές διαφοροποιήσεις, συμφωνούν με την ταξινόμηση που βασίστηκε στους διαγνωστικούς μορφολογικούς χαρακτήρες.
Όπως επισημαίνει ο καθηγητής βιολογίας, «το DNA “barcoding”, σε συνδυασμό με την εξέταση διαγνωστικών μικρο-μορφολογικών χαρακτήρων, μπορεί να διακρίνει διαφορετικά taxa που συμμετέχουν σε σκευάσματα θρυμματισμένης ρίγανης και θυμαριού».
«Η νομοθεσία δεν έχει επιλέξει ακόμα τη συγκεκριμένη μέθοδο και δεν υπάρχει κρατικός πιστοποιημένος φορέας που κάνει τέτοιου είδους αναλύσεις. Ωστόσο, η μέθοδος αυτή αποτελεί τη μέθοδο ταυτοποίησης της επόμενης γενιάς» διευκρινίζει ο κ. Βλαχονάσιος.
Ο ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΑΡΑΜΠΑΤΖΗΣ
Τη δική του άποψη, εκφράζει προς την "ΕτΔ" ο 40χρονος Θεσσαλός παραγωγός ρίγανης Χαράλαμπος Αραμπατζής από το Βελεστίνο ο οποίος στράφηκε στα αρωματικά φυτά και τα όσπρια πριν από περίπου μία δεκαετία, δειλά - δειλά στην αρχή και σήμερα δικαιωμένος για τις επιλογές του.
Το παραγόμενο προϊόν του, για να είμαστε πιο ακριβείς η ρίγανη «φεραία γη» καλλιεργείται στην περιοχή του Βελεστίνου και μέσα σε λίγα χρόνια έχει καταφέρει να αποκτήσει ένα δυνατό «brand name» στην αγορά μαζί με μία σειρά από άλλα αρωματικά φυτά που παράγει η συγκεκριμένη επιχείρηση.
Η εταιρία δε καλλιεργεί ρίγανη για περισσότερο από δέκα χρόνια σύμφωνα με τα πρότυπα της βιολογικής γεωργίας και παράγει πιστοποιημένη βιολογική ρίγανη, τσάι του βουνού και θυμάρι σε πλήθος συσκευασιών για όλες τις απαιτήσεις.
Η ποιότητα των προϊόντων θεωρείται από τις καλύτερες και συνοδεύεται από πιστοποιητικό Ολοκληρωμένης Διαχείρισης, μιας και δεν χρησιμοποιούνται ούτε χημικά ούτε φυτοφάρμακα.
Ο νεαρός παραγωγός τεχνολόγος γεωπόνος με μεταπτυχιακό στη Διοίκηση Βιομηχανικών Επιχειρήσεων , έχει αναπτύξει ένα δίκτυο διακίνησης της ρίγανης αλλά και άλλων αρωματικών φυτών όπως τσάι του βουνού, που θα ζήλευαν και οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις.
Ο ίδιος θα πει στην "ΕτΔ" για τη νόθευση της ρίγανης στην αγορά, χωρίς πάντως να αμφισβητεί την έρευνα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, πως δεν είναι απολύτως λογικό να μιλάμε για νοθεία ρίγανης με θυμάρι τη στιγμή που το θυμάρι είναι συνήθως και κατά κανόνα πιο ακριβό και πιο δυσεύρετο. "Συνεπώς τι κέρδος μπορεί να έχει ένας παραγωγός νοθεύοντας ένα προϊόν με ένα ακριβότερο".
Πιθανόν, θα συνεχίσει, η νόθευση να γίνεται με χαμηλότερης ποιότητας ρίγανη που κυκλοφορεί στο εμπόριο ή με άλλα αρωματικά φυτά που παράγονται τόσο στην ελληνική γη ή ακόμη εισάγονται από χώρες όπως η Τουρκία ή η Αλβανία.
Στην αγορά θα τονίσει ο ίδιος η προσοχή θα πρέπει να εστιαστεί στο γεγονός ότι κυκλοφορεί σε μεγάλες ποσότητες αλλά και στα ράφια των σούπερ μάρκετ τουρκική ή αλβανική ρίγανη, με αντίστοιχη φυσικά σήμανση, οι οποίες είναι σαφώς υποδεέστερες ποιοτικά από την παραγόμενη ελληνική, εξάλλου πρόκειται για διαφορετικά είδη φυτών. Η ελληνική ρίγανη (Origanum vulgare ssp. hirtum η επιστημονική της ονομασία) θεωρείται η καλύτερη ρίγανη στον κόσμο κυρίως από πλευράς περιεκτικότητας και σύστασης αιθέριων ελαίων σε σχέση με τις γειτονικές χώρες.
Αν οι καταναλωτές είναι ενημερωμένοι και προτιμούν στις αγορές τους τοπικά προϊόντα που η θεσσαλική γη παράγει πάρα πολλά από αυτά, δεν θα βγουν χαμένοι...
Τέλος ο ίδιος αναφέρει ότι τέτοιου είδους εργαστήρια και αναλύσεις είναι σημαντικά εργαλεία για τους Ελληνες παραγωγούς καθώς συμβάλλουν τόσο στην ενημέρωση των καταναλωτών όσο και στην πιστοποίηση των προϊόντων.
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΡΙΓΑΝΗ
Η ρίγανη συναντάται ως αυτοφυές φυτό σε μεγάλη ποικιλία εδαφών και κλιμάτων από παραθαλάσσιες έως ορεινές περιοχές, στη νησιωτική και την ηπειρωτική Ελλάδα, σε πλούσια και φτωχά εδάφη. Αναπτύσσεται σε ποικιλία εδαφών, με καλή στράγγιση. Δεν είναι φυτό απαιτητικό σε θρεπτικά στοιχεία, καθώς έχει μικρές απαιτήσεις σε άζωτο, φώσφορο και κάλιο, με τη λίπανση να εφαρμόζεται στο τέλος φθινοπώρου έως τις αρχές του χειμώνα.
Ο συνδυασμός των βασικών στοιχείων με επάρκεια ιχνοστοιχείων (πλήρης ισόρροπος λίπανση) δίνει πολύ καλύτερη παραγωγή. Η ρίγανη αντέχει στην ξηρασία και μπορεί να καλλιεργηθεί ως ξηρικό είδος. Σε περίπτωση παρατεταμένης ξηρασίας, ιδίως την περίοδο της άνοιξης, ένα ή και δύο ποτίσματα είναι ωφέλιμα, αυξάνοντας την απόδοση, χωρίς να μειώνεται ιδιαίτερα η ποιότητα.
Η ρίγανη, σύμφωνα με τον κ. Αραμπατζή, αποδίδει ικανοποιητικά από το τρίτο έτος και μετά, φτάνοντας έως 300 κιλά στο στρέμμα όταν η καλλιέργεια είναι αρδευόμενη.
Ισχυρό εξάλλου κίνητρο θεωρήθηκε και η μακράς διάρκειας απόδοση της καλλιέργειας, που μπορεί να φθάσει μέχρι τα 10-12 χρόνια. Τα αρωματικά φυτά φυτεύονται τη μία χρονιά και μπορεί να δίνουν άνθη για τις επόμενες 10-12 ετήσιες συγκομιδές.
Το μάζεμα γίνεται με τα χέρια ή ειδικές μηχανές τις περισσότερες φορές που έχουν φτιάξει οι ίδιοι την πατέντα. Ελάχιστοι εργάτες, όποτε χρειάζεται για να σκαλίσουν ή να καθαρίσουν τα χωράφια από τα χόρτα.
Το σημαντικότερο όμως είναι ότι έχει υπερδιπλάσιες αποδόσεις από τις βιολογικές καλλιέργειες.
Με τις εταιρίες που παράγουν και εμπορεύονται αρωματικά φυτά να προτιμούν εκείνα που μπορεί να πιστοποιηθούν και ως βιολογικά, η οικονομική απόδοση της ρίγανης φτάνει να είναι υπερδιπλάσια όταν η καλλιέργεια είναι βιολογική.
Γ. Πέτρου
