13 Δεκεμβρίου 1967: Το αντιπραξικόπημα του Κωνσταντίνου κατά των συνταγματαρχών της χούντας

ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΕΠΙΚΑΙΡΑ

Δημοσίευση: 17 Δεκ 2023 11:17

Από τον Στέφανο Παπαγεωργίου

 τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος γεννήθηκε στις 2 Ιουνίου 1940 και στέφθηκε βασιλιάς στις 6 Μαρτίου 1964. Λέγεται ότι για το πραξικόπημα του δικτατορικού καθεστώτος της 21ης Απριλίου 1967: «Η προσωπική μαρτυρία του βασιλέως είναι αποκαλυπτική: Με ξύπνησε στις 2 το πρωί ο υπασπιστής μου ψιθυρίζοντας «με πυροβολούν».

Άκουγα τον ήχο των αυτομάτων όπλων στο σπίτι του. Όπως κάθε Έλληνας, άνοιξα το ραδιόφωνο για να μάθω τι συμβαίνει και άκουσα ότι είχα διοργανώσει πραξικόπημα! Προσπάθησα να κινητοποιήσω διαφόρους ανθρώπους άλλα οι συνταγματάρχες είχαν συλλάβει μέσα σε μία ώρα γύρω στις 8.000 άτομα. Κατέλαβαν την εξουσία ψευδόμενοι, λέγοντας ότι «ο βασιλιάς το έχει κάνει». Το επόμενο βράδυ και εφόσον έχει διαπιστώσει ότι η νόμιμη στρατιωτική ηγεσία στο Πεντάγωνο είναι όμηρος των συνταγματαρχών, ορκίζει τη νέα κυβέρνηση» (βιβλ.1,σελ.55)
Η ορκωμοσία έγινε την Παρασκευή 21 Απριλίου 1967 στις 7 μ.μ. στα ανάκτορα των Αθηνών παρουσία του βασιλιά Κωνσταντίνου από τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος.
Λίγες όμως μέρες πριν την εκδήλωση της δικτατορίας των συνταγματαρχών το Στέιτ Ντιπάρτμεν της Αμερικής έστειλε τον Πρεσβευτή της Τάλμποτ, να επισκεφθεί τον ογδοντάχρονο και πρώην πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου στο Καστρί.
«Ο γέρος της Δημοκρατίας» που την Κυριακή στις 23 Απριλίου 1967, θα εκφωνούσε τον πρώτο λόγο του στην προεκλογική περίοδο στη Θεσσαλονίκη για τις εκλογές που θα γινόταν στις 28 Μαΐου 1967 είπε στον Αμερικανό πρεσβευτή ότι ο βασιλιάς Κωνσταντίνος κακώς ανέθεσε την υπηρεσιακή κυβέρνηση στον αρχηγό της Ε.Ρ.Ε. Παναγιώτη Κανελλόπουλο και του είπε επίσης ότι πρέπει να γίνουν ελεύθερες και τίμιες εκλογές και ότι: «αν χρησιμοποιηθεί βία, θα υπάρξει αντίσταση, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πως θα αντιδράσει ο λαός.
Μπορεί να σημειωθεί επανάσταση και σίγουρα δεν θα είμαι εγώ ο αρχηγός της. Ο κανόνας λέει ότι οι πολιτικοί δεν ηγούνται επαναστάσεων. Οι ηγέτες ξεπηδάνε μέσα από τον λαό» (βιβλ.2, σελ.310)
Η κατάληψη της εξουσίας από τους πραξικοπηματίες ήταν προφανώς εις γνώσιν της κυβέρνησης των Η.Π.Α., διότι ο Έκτος Αμερικανικός Στόλος βρισκόταν ήδη σε ελληνικά χωρικά ύδατα για κάθε ενδεχόμενο. Όταν ο Κωνσταντίνος, απομονωμένος στο Τατόι, δέχτηκε τον αρχηγό του πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου Γεώργιο Παπαδόπουλο και έγινε συζήτηση για την επικρατούσα κατάσταση σε όλη την Ελλάδα, ο Παπαδόπουλος ευχαρίστησε τον βασιλιά για την ορθή απόφασή του να διορίσει πρωθυπουργό τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Κωνσταντίνο Κόλλια.
«Ο Κωνσταντίνος από την πλευρά του ισχυρίστηκε ότι «σχεδίαζε ο ίδιος πραξικόπημα με τους ανώτατους αξιωματικούς που θα ήταν ασφαλώς μία πολύ καλύτερη εξέλιξη, αν δεν τον είχαν προλάβει οι συνταγματάρχες» και συμφώνησε πως «η επιβολή της δικτατορίας ήταν η μόνη λύση για να σωθεί η Ελλάς» (βιβλ.2, σελ.348)
Σε αντίστοιχη συνάντηση που είχε με τον Στυλιανό Παττακό στις 25-4-1967, ο Κωνσταντίνος του είπε ότι: «πετύχατε γιατί καταλάβατε τη χώρα, αν δεν καταφέρετε όμως να την διοικήσετε, θα την έχετε οδηγήσει στην τελική καταστροφή». Στο πρώτο οκτάμηνο της διακυβέρνησης της χώρας από το καθεστώς της χούντας η Ελλάδα πέρασε μεγάλη αγωνία για το μέλλον της.
Ο Τζόνσον και οι διπλωμάτες της Αμερικής προσπάθησαν να μην γίνει πόλεμος μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, διότι θα διαλυόταν το ΝΑΤΟ.
Μεγάλο δε πλήγμα για την Ελλάδα και την Κύπρο ήταν η αναγκαστική απομάκρυνση της Μεραρχίας μας από την Κύπρο με απαίτηση της Τουρκίας.
Και έτσι βλέποντας την μη αντίδραση της χούντας των Αθηνών, ζήτησαν επιπλέον και πέτυχαν την ανάκληση του στρατηγού Γρίβα από την Κύπρο, που έγινε στις 19-11-1967 καθώς και τη διάλυση της Κυπριακής Εθνοφρουράς και παράδοση του οπλισμού της στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ, της στρατιωτικής δύναμης του Ο.Η.Ε.
Όμως: «στις 18 του Νοέμβρη ύστερα από ρητή εντολή των Αθηνών, ο Γρίβας εξέδωσε διαταγή, ήταν η τελευταία του, προς την Εθνοφρουρά, με την οποία καλούσε τις ελληνοκυπριακές δυνάμεις να μην προκαλέσουν τους τουρκοκύπριους για κανένα λόγο και να μην αντιδράσουν στις δικές τους προκλήσεις» (βιβλ.3,σελ.535).
Η αρνητική αυτή εξέλιξη για την Ελλάδα ανησύχησε και τους πολιτικούς. Ο Γεώργιος Μαύρος πρώην υπουργός της Ε.Κ. συζήτησε με παράγοντα της Αμερικανικής πρεσβείας το σχέδιο ενός αντιπραξικοπήματος που θα άρχιζε από τη Θεσσαλονίκη στις 13 Δεκεμβρίου 1967 με αρχηγό τον βασιλιά Κωνσταντίνο, τον πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Κόλλια και με τη συμμετοχή απόστρατων στρατηγών.
Από συνάντηση που είχε ο Κωνσταντίνος με τον Αμερικανό πρεσβευτή Τάλμποτ την προηγούμενη μέρα του αντιπραξικοπήματος συμφωνήθηκε να πάει το πρωί της 13ης Δεκεμβρίου ο Τάλμποτ στο Τατόι.
«Ο Τάλμποτ έφτασε στα ανάκτορα στις 7.50 π.μ. την επομένη και ο βασιλιάς, που φορούσε την επίσημη στρατιωτική στολή, του ανακοίνωσε ότι είχε ήδη ξεκινήσει το αντιπραξικόπημα υπό την ηγεσία του» (βιβλ.2, σελ.409)
Τα σχέδια όμως και οι προγραμματισμοί για τον βασιλιά Κωνσταντίνο δεν εξελίχθηκαν καλά. Οι στρατηγοί που συμμάχησαν μαζί του συνελήφθησαν και κυρίως οι αξιωματικοί του τρίτου Σώματος Στρατού στη Θεσσαλονίκη με την 20η τεθωρακισμένη Μεραρχία. Έτσι: «Λίγο νωρίτερα η βασιλική οικογένεια με τον πρωθυπουργό Κόλλια είχαν αναχωρήσει από την αεροπορική βάση του Τατοϊου για τη Λάρισα, από όπου ο Κωνσταντίνος μετέδωσε ραδιοφωνικό μήνυμα, το οποίο δεν ακούστηκε παρά μόνο από τα βραχέα και σε πολύ μικρή ακτίνα… Από τη Λάρισα η βασιλική συνοδεία μετέβη στην Καβάλα και εκεί ο Κωνσταντίνος ανακάλυψε ότι οι στρατηγοί του, στους οποίους βασιζόταν είχαν συλληφθεί από τους υφισταμένους τους» (βιβλ.2, σελ.410)
Από την Καβάλα η βασιλική οικογένεια με τον Κόλλια και τον Αρχηγό της Αεροπορίας Αντωνάκο, με ακολουθία μαχητικών αεροσκαφών πήγαν στη Ρώμη.
Αυτό ήταν και το τέλος του αντιπραξικοπήματος του Κωνσταντίνου στην προσπάθειά του να ανατρέψει το καθεστώς της χούντας για να εδραιωθεί καλύτερα στο θρόνο που τελικά καταργήθηκε με το δημοψήφισμα από την κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας και πρωθυπουργό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή στις 8 Δεκεμβρίου 1974.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ :
1. «Η βασιλική οικογένεια της Ελλάδος»,Χρήστος Κ. Ζαμπούνης, εκδ.Φερενίκη, 1ος τόμος,Αθήνα,1998
2. «Ο ΒΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ», Αλέξης Παπαχελάς, Εκδ.Βιβλιοπωλείο Εστίας,Αθήνα,1997
3. «Σύγχρονη Εγκυκλοπαίδεια ΕΥΡΩΠΗ ΕΛΛΑΔΑ ΚΟΣΜΟΣ Κύπρος», Εκδ.Χριστόπουλος, Αθήνα,1993

Περισσότερα σε αυτή την κατηγορία: « Προηγούμενο Επόμενο »

Συνδρομητική Υπηρεσία

διαβάστε την ελευθερία online

Ηλεκτρονικό Αρχείο Εφημερίδας


Σύνδεση Εγγραφή

Πρωτοσέλιδο εφημερίδας

Δείτε όλα τα πρωτοσέλιδα της εφημερίδας

Ψιθυριστά

Ο καιρός στη Λάρισα

Διαφημίσεις

INTERCOMM FOODS
Μείνε μαζί μας

Η "Ελευθερία", ήταν από τις πρώτες εφημερίδες που σηματοδότησε την παρουσία της στο Internet, μ' ένα ολοκληρωμένο site.

Facebook Twitter Youtube

 

Θεσσαλικές Επιλογές

 sel ejofyllo karfitsa 1

Γενικές Πληροφορίες

Η Εφημερίδα

Ταυτότητα

Όροι Χρήσης

Προσωπικά Δεδομένα

Επικοινωνία

 

Η σελίδα είναι πλήρως συμμορφωμένη με τη σύσταση (ΕΕ) 2018/334 της επιτροπής της 1ης Μαρτίου 2018 , σχετικά με τα μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του παράνομου περιεχομένου στο διαδίκτυο (L63).

 

Visa Mastercard  Maestro  MasterPass