Από τη Βασιλική Σόφτα, υπ. διδάκτορα του Ιατρικού Τμήματος, του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας,
ακτινοφυσικό στο Ακτινοθεραπευτικό Τμήμα της Γενικής Κλινικής Πατσίδη, Λάρισας
Από τον Κώστα Κάππα, ομ. καθηγητή Ιατρικής Ακτινοφυσικής του Πανεπιστήμιου Θεσσαλίας,
υπεύθυνο ακτινοφυσικό στο Ακτινοθεραπευτικό Τμήμα της Γενικής Κλινικής Πατσίδη, Λάρισας
Αρχικά, θα θέλαμε να κατανοήσουμε καλύτερα τι είναι ακριβώς η ακτινοθεραπεία και πώς λειτουργεί.
Η ακτινοθεραπεία είναι μια θεραπευτική διαδικασία που χρησιμοποιεί υψηλής ενέργειας ακτινοβολία. Στόχος της είναι να καταστρέψει ή να μειώσει σημαντικά τα εντοπισμένα καρκινικά κύτταρα, σαν ένα πολύ δυνατό «φως» στην περιοχή της νόσου.
Και πώς ακριβώς αυτό το «φως» αλληλεπιδρά με τα καρκινικά κύτταρα;
Τα καθιστά ανίκανα να πολλαπλασιαστούν και να βλάψουν τον οργανισμό.
Λόγω της ακτινοβολίας η οποία απορροφάται είναι αλήθεια ότι η ακτινοθεραπεία είναι επικίνδυνη για τον οργανισμό;
H ακτινοθεραπεία έχει προκαλέσει αντιφατικά συναισθήματα και ανησυχίες. Όπως κάθε αγωγή, η ακτινοθεραπεία πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή. Η ακτινοβολία είναι ισχυρή, αλλά σχεδιάζουμε με προσοχή τη θεραπεία με σκοπό την ακτινοπροστασία του οργανισμού. Η ακτινοθεραπευτική ομάδα (ακτινοθεραπευτής - ογκολόγος, φυσικός ιατρικής - ακτινοφυσικός και τεχνολόγος - ακτινολόγος) εργάζονται σκληρά για να μειώσουν τους κινδύνους και να διασφαλίσουν την ασφάλεια των ασθενών.
Συχνά, ακούμε ότι η ακτινοβολία μπορεί να έχει παρενέργειες. Μπορείτε να μας εξηγήσετε αναλυτικά για αυτό;
Βεβαίως. Είναι αλήθεια ότι κάθε θεραπεία μπορεί να έχει πιθανές παρενέργειες, αλλά οι ακτινοθεραπείες προγραμματίζονται προσεκτικά για να ελαχιστοποιήσουν τον κίνδυνο. Σε κυτταρικό επίπεδο, τα υγιή κύτταρα τα οποία ευρίσκονται γειτονικά των καρκινικών, για βιολογικούς λόγους, απορροφώντας ακτινοβολία, επηρεάζονται λιγότερο από τα τελευταία, επανακτώντας τα φυσιολογικά τους χαρακτηριστικά μετά από μικρό χρονικό διάστημα. Σε επίπεδο ιστών, οι παρενέργειες, όπως η κόπωση, το ερύθημα τους δέρματος και η δυσκολία στην κατάποση, είναι προσωρινές, χειρίζονται αποτελεσματικά και εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες.
Τι λέτε σε όσους φοβούνται να υποβληθούν σε ακτινοθεραπεία λόγω αυτών των πιθανών παρενεργειών;
Κατανοούμε τους φόβους αυτούς, αλλά πρέπει να γνωρίζουν ότι το εξειδικευμένο προσωπικό είναι εκεί, με σκοπό την παροχή της βέλτιστης δυνατής φροντίδας. Ο στόχος μας είναι να βοηθήσουμε τον ασθενή να καταπολεμήσει τον καρκίνο και η ακτινοθεραπεία είναι ένα σημαντικό εργαλείο σε αυτήν τη μάχη. Επίσης, πρέπει να θυμούνται ότι οι παρενέργειες είναι προσωρινές και πλέον υπάρχουν αποτελεσματικοί τρόποι διαχείρισής τους.
Είναι αλήθεια ότι η τεχνολογία στην ακτινοθεραπεία βελτιώνεται συνεχώς; Πώς εξελίσσεται η ασφάλεια των ασθενών;
Ναι, η τεχνολογία στην ακτινοθεραπεία συνεχώς εξελίσσεται. Οι νέες μέθοδοι παρέχουν πιο ακριβείς και εξατομικευμένες θεραπείες. Αυτό σημαίνει ότι η ακτινοθεραπεία είναι ακόμα πιο αποτελεσματική, αποδίδοντας υψηλότερη δόση στον όγκο, χαμηλότερη δόση στους γειτονικούς υγιείς ιστούς και με λιγότερες παρενέργειες. Επιπλέον, οι ιατροί παρακολουθούν στενά τους ασθενείς κατά τη διάρκεια της θεραπείας, για να διασφαλίσουν την ασφάλειά τους και να προσαρμόσουν το σχέδιο θεραπείας ανάλογα.
