Της Λένας Κισσάβου
Η αντίστροφη μέτρηση φαίνεται να έχει ξεκινήσει για το φιλόδοξο πρόγραμμα συλλογής (για ασφαλή καταστροφή τους) ληγμένων φαρμάκων, σε ειδικούς κάδους, που διανύει τον τρίτο χρόνο εφαρμογής του, στη Λάρισα.
Είχε ξεκινήσει το 2012, με τις καλύτερες προοπτικές, όταν όλοι οι φαρμακοποιοί το στήριξαν και τοποθέτησαν στα φαρμακεία τους κάδους συγκέντρωσης ληγμένων φαρμάκων, ενώ παράλληλα μεγάλη ήταν και η ανταπόκριση των Λαρισαίων, που τους γέμιζαν, αδειάζοντας από τα σπίτια τους τα άχρηστα φάρμακα, προστατεύοντας με αυτόν τον τρόπο και το περιβάλλον, από το ρίψη τους στους κάδους οργανικών απορριμμάτων.
Οι υπεύθυνοι υλοποίησής του, είχαν εκφράσει, κατά τον πρώτο χρόνο εφαρμογής του, την ικανοποίησή τους για τα πρώτα αποτελέσματα: «Η συμμετοχή των πολιτών ξεπερνάει κάθε αισιόδοξη πρόβλεψη. Εχουν συγκεντρωθεί, σε διάστημα λίγων μηνών, περίπου 20 τόνοι φαρμάκων και η αποθήκη του Ινστιτούτου έχει ήδη γεμίσει. Υπάρχει μια σταθερή ροή. Κάθε ημέρα μαζεύουμε φάρμακα», είχε πει η διευθύνουσα σύμβουλος του Ινστιτούτου Φαρμακευτικής Ερευνας και Τεχνολογίας (ΙΦΕΤ), κ. Ελενα Τσάγκαρη, του συντονιστή φορέα πανελλήνια, του προγράμματος.
Σήμερα, πριν καλά –καλά κλείσει τον τρίτο χρόνο εφαρμογής του, διαπιστώνεται ότι ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση και τείνει να ναυαγήσει.
Οι λόγοι; Είναι ένας συνδυασμός δυσλειτουργιών, που αφορούν τόσο την συμπεριφορά των πολιτών, όσο και την ασυνέπεια των εμπλεκόμενων φορέων.
Ειδικότερα, οι φαρμακοποιοί, που πλέον σήμερα δεν έχουν κάδους συλλογής στα φαρμακεία τους και δεν δέχονται να τους ξαναβάλουν, μας λένε ότι επειδή αυτοί ήταν σε εξωτερικό χώρο, πολύ συχνά τους έβρισκαν πεταμένους στα έδαφος, όπως και ότι υπήρχε και μέσα σε αυτούς. Αναφέρουν δε ότι πολλές φορές έβρισκαν μέσα σε αυτούς σκουπίδια αντί για φάρμακα, μέχρι και ούρα!
Σε συνδυασμό με όλα αυτά, υποστήριξαν επίσης ότι η συλλογή των φαρμάκων από τους κάδους, δεν γινόταν τακτικά από τις φαρμακαποθήκες, που είχαν την ευθύνη να το κάνουν, με αποτέλεσμα να παραμένουν για αρκετό διάστημα γεμάτοι και να μην εξυπηρετούν σε τίποτα, αφού ο κόσμος δεν μπορούσε να ρίξει φάρμακα σε αυτούς.
Να σημειωθεί ότι το πρόγραμμα «συλλογής, μεταφοράς, προσωρινής φύλαξης, διαχείρισης και καταστροφής οικιακών φαρμακευτικών σκευασμάτων και υπολειμμάτων φαρμάκων οικιακής χρήσεως», του υπουργείου Υγείας και του Ινστιτούτου Φαρμακευτικής Ερευνας και Τεχνολογίας, αγκαλιάστηκε στις αρχές, από πολλούς εμπλεκόμενους φορείς (Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο, Ομοσπονδία Συνεταιρισμών Φαρμακοποιών Ελλάδος, λοιπά δίκτυα ιδιωτικής φαρμακεμπορίας, Πανελλήνιο Σύλλογο Φαρμακαποθηκών κ.α.), όμως στην πορεία, σύμφωνα με όσα παρουσιάστηκαν, διαπιστώθηκε ότι δεν είχαν κατανοήσει πως δεν αρκεί απλά η καλή θέληση, αλλά χρειάζεται συνεχή δράση και κυρίως συνεχή ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κόσμου.
Το 2012 στο πρόγραμμα συμμετείχαν 9.000 φαρμακεία σε όλη τη χώρα, από τον Εβρο και την Καστοριά μέχρι την Κρήτη και τα Δωδεκάνησα. Σήμερα, πόσα φαρμακεία έχουν ακόμη τους κάδους, είναι άγνωστο.
Πάντως εκτιμάται πως το 40% των ελληνικών νοικοκυριών έχει σπίτι του ληγμένα ή αχρησιμοποίητα φάρμακα.
Η διαδικασία περισυλλογής των ληγμένων φαρμάκων, έχει ως εξής:
Το περιεχόμενο των κάδων συλλέγεται σε ειδικές σακούλες από εκπροσώπους της Ομοσπονδίας Συνεταιρισμών Φαρμακοποιών Ελλάδος και άλλων δικτύων φαρμακεμπορίας και εν συνεχεία μεταφέρεται σε χώρο αποθήκευσης που διαθέτει το ΙΦΕΤ στη Μαγούλα. Από εκεί οδηγούνται προς καταστροφή.