Η οικονομική κρίση είναι μια πραγματικότητα. Σε κάποιες περιπτώσεις αυτή δημιούργησε μια ώθηση στο εθελοντικό κίνημα, καθώς αρκετοί συμπολίτες μας μέσα από οργανωμένους φορείς και δράσεις συστρατεύθηκαν σε έναν κοινό σκοπό. Την αλληλεγγύη τους στους συνανθρώπους μας που επλήγησαν καίρια από την οικονομική κρίση. Αυτή είναι η θετική πλευρά. Υπάρχει όμως και η αρνητική και δυστυχώς την συναντάμε στον τομέα της εθελοντικής αιμοδοσίας, καθώς τα τελευταία χρόνια οι εθελοντές αιμοδότες έχουν μειωθεί σημαντικά. Πώς επηρεάζει η κρίση την εθελοντική αιμοδοσία; Μα όταν οι συμπολίτες μας αρχίζουν και σκέπτονται και το ένα ευρώ, με ποιο κίνητρο θα ξοδέψει κάποιος βενζίνη για να επισκεφθεί το Τμήμα Αιμοδοσίας του ΓΝΛ στη Λάρισα, θα φύγει από τη δουλειά του έστω και για 10 λεπτά που διαρκεί η αιμοδοσία. Ακόμη η οικονομική αδυναμία κάποιων να ακολουθήσουν την προληπτική ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, τους κατατάσσει στην κατηγορία των ανθρώπων που δεν πρέπει να προσφέρουν αίμα. Γιατί καλή η διάθεση κάποιων, αλλά πάνω απ όλα η ασφάλεια των μεταγγίσεων.
Βλέποντας λοιπόν τη μειωμένη προσέλευση των αιμοδοτών στο αρμόδιο Τμήμα του ΓΝΛ, οι άνθρωποι της Αιμοδοσίας, υπό αντίξοες συνθήκες, που σχετίζονται κυρίως με την έλλειψη προσωπικού αποφάσισαν να δράσουν, να περάσουν στην αντεπίθεση. Με το καλαίσθητο και σύγχρονο όχημα που διαθέτουν και με επικεφαλής τη διευθύντρια του Τμήματος Μαίρη Χατζητάκη οργώνουν όλο το νομό, ενημερώνοντας καταρχήν τον κόσμο για την αναγκαιότητα της εθελοντικής αιμοδοσίας και τα πολλαπλά οφέλη που έχει η πανανθρώπινη αυτή πράξη στον ίδιο τον αιμοδότη και στην κοινωνία γενικότερα. Και επειδή το ζητούμενο είναι η ανανέωση του αιμοδοτικού κινήματος σε αυτή την ενημερωτική εκστρατεία έχει δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στα λύκεια του νομού, καθώς από τα 18 χρόνια μπορείς κάποιος να ξεκινήσει να δίνει αίμα και να σώσει μια ζωή. Πολύτιμοι συνεργάτες του Τμήματος Αιμοδοσίας σε αυτή την υπερπροσπάθεια που κάνει είναι οι Αιμοδοτικοί Σύλλογοι του νομού και ιδιαίτερα οι δραστήριοι του Αμπελώνα και των Φαρσάλων, οι οποίοι προσφέρουν χιλιάδες φιάλες τον χρόνο.
ΟΜΙΛΙΕΣ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ
Το Τμήμα Αιμοδοσίας του ΓΝΛ αποφάσισε πολύ σωστά να επενδύσει στο μέλλον, καθώς στην παρούσα φάση το 60% των εθελοντών αιμοδοτών είναι άνω των 45 ετών, κάτι που σημαίνει ότι λόγω προβλημάτων υγείας που προκύπτουν η δυνατότητα αξιοποίησης του αίματος να περιορίζεται αισθητά. Αντίθετα η προσέλευση των νέων από 18-25, οι οποίοι θεωρούνται πιο ασφαλείς αιμοδότες και με προοπτική δεν είναι ικανοποιητική.
Για έλλειμμα ενημέρωσης στο σύνολο της εκπαιδευτικής κοινότητας και για την δίψα των παιδιών να μάθουν για τη σπουδαιότητα της εθελοντικής αιμοδοσίας μιλά στην «Ε» η διευθύντρια του Τμήματος Αιμοδοσίας Μαίρη Χατζητάκη και προσθέτει: «Σίγουρα οι Σύλλογοι Εθελοντών Αιμοδοτών, διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση αιμοδοτικής συνείδησης των πολιτών της περιοχής μας και συνεπώς είναι πολύτιμοι αρωγοί στο έργο της Υπηρεσίας Αιμοδοσίας. Είναι ένα ζωντανό κομμάτι του χώρου μας, που συμβάλλουν στην ασφαλή μεταγγισιοθεραπεία. Όμως οι αιμοδότες γηράσκουν και το μέλλον πρέπει να επανατοποθετηθεί στους νέους. Για αυτό και επιβάλλεται να γίνει προσέλκυση νέων αιμοδοτών, αλλά και να προκύψουν νέα στελέχη που θα αποτελέσουν πυρήνες δημιουργίας ομάδων εθελοντών αιμοδοτών. Εκεί αποσκοπεί η ενημερωτική εκστρατεία που κάνουμε στα σχολεία, αφού θέλουμε να ενθαρρύνουμε τις νέες γενιές αιμοδοτών, ώστε να αιμοδοτούν σε σταθερή βάση και όχι κατά περίπτωση. Και αυτή η συστηματική εκστρατεία ενημέρωσης – ευαισθητοποίησης – προσέλκυσης των νέων Εθελοντών αφορά και στη δωρεά αιμοπεταλίων, μυελού των Οστών, οργάνων σώματος, κ.λπ. Στόχος να εξαλειφθεί ο φόβος, η προκατάληψη μα και η άγνοια. Να προσεγγίσουμε την νέα γενιά, έτσι ώστε να συνειδητοποιήσει την κοινωνική της ευθύνη.
Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΗΜΕΡΑ
Σχετικά με την επάρκεια αίματος η ελληνική πραγματικότητα δείχνει ότι η κατανάλωση αίματος είναι συνεχής, αλλά η προσφορά ασυνεχής. Υπάρχει χαμηλό επίπεδο αιμοδοτικής συνείδησης (που αιμοδοτούν σε σταθερή βάση), έλλειψη σε ορισμένες ομάδες αίματος, παρά την επάρκεια, μειωμένη προσέλευση των νέων και των γυναικών και κάλυψη των αναγκών από αιμοδότες αναπλήρωσης (50%), δηλαδή από αιμοδότες συγγενικού-φιλικού περιβάλλοντος.
Όσον αφορά στην τοπική πραγματικότητα η κ. Χατζητάκη μας επισημαίνει ότι «από την αξιολόγηση των δεδομένων συλλογής αίματος για την πορεία της αιμοδοτικής προσέλευσης κατά τη διάρκεια της 30/ετίας, φαίνεται πως η αιμοδοτική προσέλευση είναι σταθερή, που σημαίνει πως το Κ. Αιμοδοσίας έχει επιτύχει να διατηρήσει τη δεξαμενή των αιμοδοτών της μέσα από τις υπεράνθρωπες προσπάθειες του προσωπικού της και τη συνεργασία με τους συλλόγους εθελοντών αιμοδοτών. Όμως αν και η πορεία της συλλογής είναι ανοδική, ο ετήσιος ρυθμός αύξησης υπολείπεται την τελευταία δεκαετία. Παρατηρείται μικρή συμμετοχή γυναικών σε σχέση με τους άνδρες, χαμηλό το ποσοστό των νεαρών αιμοδοτών (12%), ενώ το 50 % των εθελοντών αιμοδοτούν 1 φορά ετησίως ή και λιγότερο. Είναι γεγονός πως χρειάζεται μεγαλύτερη ανάπτυξη του εθελοντικού κινήματος για να έχουμε ανοδική πορεία με στόχο τη διασφάλιση ασφαλών και επαρκών αποθεμάτων αίματος.
ΑΣΦΑΛΕΙΣ ΜΕΤΑΓΓΙΣΕΙΣ
Ένας ακόμη λόγος για τον οποίο έχουν μειωθεί οι εθελοντές αιμοδότες είναι τα αυξημένα κριτήρια που καθιερώθηκαν τα τελευταία χρόνια για την ασφάλεια των μεταγγίσεων. Έτσι, και να επιθυμεί κάποιος να προσφέρει αίμα, η Υπηρεσία κατόπιν προληπτικών ελέγχων του το απαγορεύει. Και σε αυτή την κατηγορία ανήκουν συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες. Γι΄αυτό λοιπόν είναι αναγκαίο οι υγιείς συνάνθρωποι μας να είναι συνεπείς τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο στο ραντεβού τους με το Τμήμα Αιμοδοσίας. Ωστόσο για την αντιμετώπιση των αυξημένων αναγκών σε αίμα είναι απαραίτητη η συνεχής προσέλευση των αιμοδοτών, καθώς η φιλότιμη προσπάθεια που καταβάλουν διάφοροι σύλλογοι με τη δημιουργία τράπεζας αίματος δεν έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα, αφού η διάρκεια ζωής των φιαλών αίματος είναι συγκεκριμένη (32 μέρες). Αφήστε που έννοιες όπως αυτή της Τράπεζας Αίματος, η οποία παραπέμπει σε αποταμίευση, άρα ανταπόδοση δεν συνάδει με τις αξίες που αντιπροσωπεύουν το εθελοντικό κίνημα γενικότερα.
Επίσης η ανάγκη για αίμα αναγκάζει την υπηρεσία να κάνει συμβιβασμούς στον αξιακό της κώδικα και να δέχεται τον συγγενή του ασθενούς που είναι να εγχειρισθεί και ο οποίος προσέρχεται προληπτικά στην αιμοδοσία για τον δικό του άνθρωπο. Επειδή όμως δεν είναι σωστό να αναγκάζεις έναν άνθρωπο, που αγωνιά για την τύχη του προσφιλούς του προσώπου και με την ψυχολογία του στο ναδίρ να προσέρχεται στο νοσοκομείο για να δώσει αίμα, γι΄αυτό οι άνθρωποι της Αιμοδοσίας επιμένουν στο νόημα του εθελοντισμού.
«Ο εθελοντισμός είναι στάση ζωής, μας δίνει διέξοδο από τα προβλήματα της καθημερινότητας. Όταν θέλεις ψάχνεις τρόπους, όταν δεν θέλεις ψάχνεις δικαιολογίες» παρατηρεί, πολύ εύστοχα η κ. Χατζητάκη και προσθέτει: «Βασικά σημεία για ένα επιτυχές πρόγραμμα προκειμένου να συλλέξουμε αίμα σε επαρκή ποσότητα είναι η προσέλκυση και διατήρηση των αιμοδοτών, σύμφωνα με τις ηθικές αρχές που διέπουν την εθελοντική αιμοδοσία, δεδομένου ότι το αίμα είναι ανθρώπινης προέλευσης. Η μεγάλη πρόκληση είναι να επιτευχθεί 100% κάλυψη των αναγκών μας από εθελοντές αιμοδότες και όχι από το συγγενικό και φιλικό περιβάλλον που αιμοδοτεί κάτω από συνθήκες πίεσης. Μόνο με την αλλαγή της συμπεριφοράς των πολιτών, την κοινωνική ευαισθητοποίηση. Δύσκολη διαδικασία που απαιτεί πολύ μεγαλύτερο άνοιγμα στην κοινωνία μέσα από συνεχή –συντονισμένη ενημέρωση σε όλο το φάσμα των ηλικιών, ώστε να κατανοήσουμε όλοι πως είναι ατομική μας ευθύνη για συμμετοχή, αφού η έλλειψη αίματος έχει τεράστιες κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις».
ΕΝΙΣΧΥΣΤΕ ΤΟ ΤΜΗΜΑ
Επειδή πολλές φορές οι άνθρωποι του Τμήματος Αιμοδοσίας του ΓΝΛ αισθάνονται μοναξιά στην προσπάθεια που καταβάλουν να καλύπτουν διαχρονικά τις αυξημένες ανάγκες του νομού σε αίμα, είναι απαραίτητη η δημιουργία ενός δικτύου αλληλεγγύη, τα μέλη του οποίου θα συνεισφέρουν όχι μόνο σε αίμα, αλλά και υπηρεσίες γενικότερα. Ποιες μπορεί να είναι αυτές οι υπηρεσίες;
Η κ. Χατζητάκη μας λέει: «Αποτελούμε μέλος μιας Υπηρεσίας που πραγματικά σώζει ζωές, και που ωφελεί τους κατοίκους κάθε ημέρα. Δεν θα ήμασταν ποτέ ικανοί να παρέχουμε αυτή τη σωτήρια υπηρεσία στους συμπολίτες μας, χωρίς την συμπαράσταση των εθελοντών αιμοδοτών, και κυρίως των συλλόγων οι οποίοι χαρίζουν απλόχερα τον χρόνο τους , προκειμένου να ευοδωθεί αυτή η προσπάθεια. Χρειαζόμαστε όμως σε διαχρονική βάση υποστηρικτές του έργου της Αιμοδοσίας. Προσκαλούμε τους πάντες να συμμετάσχει και να συμβάλλει στην επιτυχία των σκοπών μας, που είναι η εθνική αυτάρκεια σε αίμα. Αύξηση κατά 15% ανά αιμοδότη κατά έτος θα αυξήσει το εθνικό απόθεμα κατά 10%».
Γ. Ρούστας
