Θα ευτυχήσω με τη γυναίκα που θα παντρευτώ; Θα αποκτήσω παιδιά στον γάμο μου; Θα κινδυνεύσω στο επικείμενο ταξίδι μου στις αποικίες; Σε ποιους θεούς να απευθύνω θυσίες για να έχω καλή υγεία; Απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα ευελπιστούσαν να αποκτήσουν, μέσω των χρησμών, οι αρχαίοι Έλληνες που κατέφευγαν στα μαντεία της εποχής, λαμβάνοντας όχι πάντα τις πιο σαφείς απαντήσεις –όπως ο γνωστός χρησμός της Πυθίας, «ήξεις αφήξεις ουκ εν πολέμω θνήξεις», φράση στην οποία το… κόμμα κάνει τη διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου.
Στο ενδιαφέρον αυτό θέμα αναφέρθηκε χτες το βράδυ ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Ελσίνκι Mika Kajava, μιλώντας στην 28η ετήσια συνάντηση του Φινλανδικού Ινστιτούτου στην Αθήνα για τις δραστηριότητες του 2012. Κατά την ομιλία του με τίτλο «Αρχαία μαντεία και επιγραφική» («Ancient Oracles and Epigraphy») ο καθηγητής έδωσε, μεταξύ άλλων, γλαφυρά στοιχεία για τα ερωτηματικά που βασάνιζαν τους αρχαίους, ελεύθερους πολίτες και μη, οι οποίοι ζητούσαν την καθοδήγηση των θεών από τα μαντεία, όπως αυτό της Δωδώνης.
«Να φύγω ή να μείνω;», ρωτούσε τον Νάιο Δία και τη Διώνη -τις θεότητες στις οποίες ήταν αφιερωμένο το μαντείο-- ένας δούλος, καταγράφοντας την ερώτησή του σε μολυβένιο έλασμα, το υλικό που χρησιμοποιούσαν και οι υπόλοιποι επισκέπτες της Δωδώνης. «Ποιος έκλεψε το σεντόνι;» ή «ποιος δηλητηρίασε την Αριστοβούλα;», ήταν οι απορίες ανθρώπων που προσπαθούσαν να εξιχνιάσουν το έγκλημα που τους απασχολούσε. «Να ζητήσω την ιθαγένεια τώρα;», αναρωτιόταν ένας μέτοικος, ενώ ένας ανήσυχος σύζυγος ζητούσε να μάθει αν το παιδί που κυοφορούσε η γυναίκα του ήταν πράγματι δικό του. «Σε ποιόν θεό να προσευχηθώ ώστε να πάει καλά η επιχείρησή μου», ανέφερε ένα άλλο ερώτημα, που κάλλιστα θα μπορούσε να είναι και σύγχρονο, όπως και όλα τα παραπάνω.
Στις υποβρύχιες έρευνες που πραγματοποιούνται στο λιμάνι της Κυλλήνης, καθώς και στις ανασκαφές που συνεχίζονται στην Αγία Παρασκευή στις Αραχαμίτες Αρκαδίας, επικεντρώθηκε ο απερχόμενος διευθυντής του Φινλανδικού Ινστιτούτου στην Αθήνα Martti Leiwo. Οι βυθομετρικές και άλλες υποβρύχιες έρευνες στο λιμάνι της Κυλλήνης, που πραγματοποιεί από το 2007 το Φινλανδικό Ινστιτούτο σε συνεργασία με την ελληνική Αρχαιολογική Υπηρεσία και το Πανεπιστήμιο της Πάτρας, αφορούν καταποντισμένα και μη κατάλοιπα από την αρχαία ναυτική βάση, καθώς και από τις οχυρώσεις των Φράγκων που κατέκτησαν την περιοχή μετά την 'Αλωση της Κωνσταντινούπολης το 1204.
Τέλος, η συστηματική ανασκαφή των Φινλανδών στις Αραχαμίτες Αρκαδίας, που ξεκίνησε το 2010 και συνεχίζεται, έχει φέρει στο φως σημαντικά ευρήματα, όπως την ταυτοποίηση του μικρού ιερού --που είχε εντοπιστεί σε προηγούμενα έτη-- με το Ιερό της Αρτέμιδος Λυκοάτιδας (μέσα 6ου ως τέλη του 1ου αι. π. Χ.), καθώς και την αποκάλυψη ενός παραλληλόγραμμου κτηρίου με στοά και πολλά δωμάτια της ύστερης ελληνιστικής περιόδου, το οποίο σχετίζεται με το ιερό, κι ενός ακόμα τετράγωνου οικοδομήματος, που χρήζει περαιτέρω έρευνας.
