Πολύτιμη παρακαταθήκη οι Ιχνηλασίες του Ν. Παπαθεοδώρου

ΣΤΟ ΚΑΤΑΜΕΣΤΟ ΑΠΟ ΚΟΣΜΟ ΔΩΛ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΗΚΕ ΧΘΕΣ ΒΡΑΔΥ Ο ΤΡΙΤΟΣ ΤΟΜΟΣ ΤΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ - ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΩΝ ΣΤΗΝ «Ε» ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΛΙΑ ΛΑΡΙΣΑ

Της Νατάσας Πολυγένη

Περιζήτητα τεκμήρια ιστορικής αυτογνωσίας, τα κείμενα-ιχνηλασίες του Νίκου Παπαθεοδώρου, που εδώ και χρόνια κοσμούν τις σελίδες της εφημερίδας «Ελευθερία». Ο συγγραφέας τους, ένας ακούραστος «εργάτης» του πνεύματος, λάτρης της ιστορίας της γενέτειράς του, μια σπουδαία προσωπικότητα, ένας άξιος άνθρωπος.
Ο Νίκος Παπαθεοδώρου δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις, η πόλη τον γνωρίζει και τον αγαπά, καθώς έχει προσφέρει τα μάλα τόσο με τη σταδιοδρομία του στην ιατρική, όσο και με την ενασχόλησή του ως ιστορικός-ερευνητής.

Απόδειξη το πλήθος κόσμου που βρέθηκε χθες βράδυ στην παρουσίαση του τρίτου τόμου της σειράς των βιβλίων του «Ιχνηλατώντας την παλιά Λάρισα», που περιλαμβάνει 52 κείμενα, που δημοσιεύθηκαν το 2016, στην ομώνυμη στήλη της εφημερίδας «Ελευθερία», η οποία με χαρά έδωσε μόνιμη θέση στις σελίδες της και την εντάσσει στην ύλη της, κάθε Τετάρτη, από το 2014 μέχρι και σήμερα.
Ο διευθύνων σύμβουλος της εφημερίδας «Ελευθερία» κ. Γιώργος Μιχαλόπουλος, χαιρετίζοντας την εκδήλωση αναφέρθηκε στη σπουδαιότητα των κειμένων του Νίκου Παπαθεοδώρου για την πόλη της Λάρισας, ενώ μίλησε και για τον άνθρωπο που με τη γραφή του έδωσε πνοή στο χθες, μας βοήθησε να κατανοήσουμε το παρόν και πρόσφερε προβληματισμό και ελπίδα για το μέλλον. «Ο Νίκος Παπαθεοδώρου διασώζει πτυχές της ιστορίας της Λάρισας καλλιεργώντας τη συλλογική ιστορική συνείδηση. Τα κείμενά του αποτελούν πολύτιμη παρακαταθήκη, ένα σημαντικό κεφάλαιο στην ιστορία της πόλης. Πιστεύω ακράδαντα πως η συγκέντρωση των άρθρων του Νίκου Παπαθεοδώρου σε τόμους είναι ένα γεγονός εθνικού διαμετρήματος.
Είναι μεγάλη τιμή για μένα προσωπικά, για την εφημερίδα «Ελευθερία» και τους αναγνώστες της, τελικά για όλη την πόλη που μπήκε μ’ αυτόν τον τρόπο στη ζωή μας. Και προσφέρει με τη γραφή του, έναν πλούτο ιστορικών και άλλων στοιχείων, με έναν τρόπο μοναδικό, μια δύναμη που μας έκανε τακτικούς έως φανατικούς αναγνώστες. Οι έννοιες «τεκμηρίωση» και «αξιοπιστία» γίνονται αυτοδίκαια βασικές συνιστώσες σε κάθε τι που φέρει την υπογραφή του. Άλλωστε η επιστημοσύνη και η σχολαστικότητά του το εγγυώνται» είπε χαρακτηριστικά.
Aκούραστο εργάτη του πνεύματος, χαρακτήρισε τον Νίκο Παπαθεοδώρου στον χαιρετισμό του ο αντιδήμαρχος Πολιτισμού κ. Πάνος Σάπκας. «Ο Νίκος Παπαθεοδώρου συνεχίζει με το ίδιο πάθος, την ίδια επιμονή να ανακαλύπτει, να συλλέγει, να καταγράφει κάθε στοιχείο της ιστορικής της διαδρομής και η πόλη, μέσω της εφημερίδας «Ελευθερία», της χορηγίας του Λευτέρη Σαΐτη και των συμπολιτών που ήρθαν για να ακούσουν, το αναγνωρίζει, το ενθαρρύνει, το περιμένει. Κι όλο αυτό δημιουργεί στον καθένα μας μια τεράστια ευθύνη: αυτή η πολύτιμη παρακαταθήκη να διαχυθεί, να πιάσει τόπο, να ανθίσει, να καρπίσει. Έχουμε κάνει βήματα προς σε αυτή την κατεύθυνση με το Λαογραφικό μας Μουσείο όπου στεγάζεται και η Φωτοθήκη, με ενημερώσεις σε σχολεία, εκπαιδευτικά προγράμματα, εκθέσεις κοκ. Μπορούμε περισσότερα. Και θα κάνουμε περισσότερα» σημείωσε χαρακτηριστικά.
Ο Λαρισαίος επιχειρηματίας κ. Ελευθέριος Σαΐτης που ανέλαβε την έκδοση του προηγούμενου, του τωρινού και του επόμενου τόμου των κειμένων του Ν. Παπαθεοδώρου, κατά το χαιρετισμό του ευχαρίστησε ιδιαίτερα το συγγραφέα για τις άοκνες προσπάθειες του να διατηρήσει ζωντανή την ιστορία της πόλης. «Η ιστορία διδάσκεται και επαναλαμβάνεται. Τα σύνορα που διαβαίνει ο πολιτισμός, κανένας στρατός δεν μπορεί να τα διαβεί» ανέφερε.
Το βιβλίο παρουσίασαν ο ιατρός-ποιητής κ. Κώστας Λάνταβος και ο μαιευτήρας κ. Θωμάς Ρετσιάνης. Ο κ. Λάνταβος αναφέρθηκε στον ακάματο ζήλο του Νίκου Παπαθεοδώρου για την ιστορική έρευνα και σχολίασε εκτενώς το προσωπικό ύφος και τη λογοτεχνική του αφήγηση στα κείμενά του.
Τον χαιρετισμό του Σεβασμιότατου Μητροπολίτη Λαρίσης και Τυρνάβου κ. Ιερώνυμου, μετέφερε στο ακροατήριο ο πατέρας Βαρθολομαίος.
«Λόγος σαφής, διαυγής, ακόμα και όταν γίνεται μακροπερίοδος, με αλάνθαστο, εξαίσιο συντακτικό και ανεπίληπτη γραμματική. Λόγος με απρόσκοπτη ροή και πλούσιο λεξιλόγιο, λόγος ακριβής όπως απαιτεί η ιστορική έρευνα, ώστε να αποφεύγονται παρερμηνείες, λόγος σε ύφος ευλύγιστο, εύκολα προσλήψιμο, πειθαρχημένο. Εντέλει ένας αφηγηματικός λόγος γραμμένος με στοργή και φροντίδα» ανέφερε. Όσον αφορά στην ουσία των κειμένων, τόνισε ότι «αναδεικνύουν το πλαίσιο του χώρου, το οποίο είναι απαραίτητο ώστε να έχουν νόημα οι προσωπικές μας αναμνήσεις, οι οποίες με τη σειρά τους συγκροτούν τη συλλογική μνήμη. Και η συλλογική μνήμη πάλι με τη σειρά της δημιουργεί το αφήγημα της πόλης».
Πολύτιμο δώρο στην πόλη, χαρακτήρισε το βιβλίο του Νίκου Παπαθεοδώρου, ο μαιευτήρας Θωμάς Ρετσιάνης. «Το βιβλίο σε σχέση με τον αναγνώστη λειτουργεί σε πολλαπλά επίπεδα. Προσφέρει αναγνωστική απόλαυση και αισθητική ικανοποίηση. Θυμίζει στους παλαιότερους, μαθαίνει στους νεότερους, δρα ως μεσολαβητής της μνήμης, ένας κρίκος σε μία άπειρη αλυσίδα. Καλλιεργεί την περιέργεια και την ανάγκη για περισσότερη γνώση, την επιθυμία αναζήτησης επιπλέον πηγών πληροφορίας, τη συμμετοχή σε αυτό που ούτως ή άλλως συμμετέχουμε ως οργανικά μέρη. Στην ιστορία δηλαδή της πόλης. Μας καθιστά συμμέτοχους και συνένοχους σε μια απόλαυση, αλλά και σε μία ευθύνη» ανέφερε μεταξύ άλλων.
Συγκινημένος ο συγγραφέας κ. Νίκος Παπαθεοδώρου ευχαρίστησε όλους όσοι βρέθηκαν κοντά στην παρουσίαση του Γ’ τόμου των ιχνηλασιών του, αλλά και όλους όσους συνέδραμαν την προσπάθειά του για τη δημοσίευση των κειμένων του και την έκδοση των βιβλίων του. Ιδιαίτερη μνεία έκανε στους αναγνώστες της στήλης του στην «Ε», στους φίλους του ιστορικούς ερευνητές, στον αντιδήμαρχο Πολιτισμού κ. Πάνο Σάπκα και τη δημοτική αρχή, στον διευθύνοντα σύμβουλο της «Ε» κ. Γ. Μιχαλόπουλο και το δημοσιογραφικό επιτελείο της εφημερίδας, στον επιχειρηματία Ε. Σαΐτη χορηγό της προηγούμενης, παρούσας και επόμενης έκδοσης του «Ιχνηλατώντας την παλιά Λάρισα», τους επιμελητές της έκδοσης και φυσικά στους παρουσιαστές του βιβλίου του και συναδέλφους του Κ. Λάνταβο και Θ. Ρετσιάνη, αφού όπως είπε ήθελε ο τόμος να έχει «ιατρική φροντίδα και κάλυψη».
Ο κ. Παπαθεοδώρου αναφέρθηκε επίσης στο περιεχόμενο της συγκεκριμένης έκδοσης σημειώνοντας: «Η εβδομαδιαία ιστορική στήλη ‘‘Ιχνηλατώντας την παλιά Λάρισα’’ στην «Ε» αποδείχθηκε ότι με την πάροδο του χρόνου άγγιξε πολλούς αναγνώστες τόσο στην πόλη μας, όσο και στην υπόλοιπη χώρα όπου διαβιούν παλιοί Λαρισαίοι. Το γεγονός αυτό στάθηκε η κύρια αφορμή ώστε να συνεχίζεται η δημοσίευση για έκτη χρονιά και τα κείμενα να έχουν φθάσει αυτή τη στιγμή τα 300.
 Ό,τι γράφονται σ’ αυτά αποτελούν κυρίως ψήγματα ιστορικών γεγονότων. Επί πλέον βιογραφούνται πρόσωπα και οικογένειες, οι οποίες άφησαν το στίγμα τους στην παλιά Λάρισα από την απελευθέρωση του 1881 μέχρι και τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια. Περιγράφονται επίσης δημόσια κτίρια, αρχοντικές κατοικίες, ναοί, τοποθεσίες που δεν υπάρχουν σήμερα, καθώς ο χρόνος, διάφορα φυσικά φαινόμενα και η σκληρή κατοχική περίοδος τα έχουν αφανίσει. Η καταγραφή καταβάλλεται προσπάθεια να είναι απλή και κατανοητή για όλους τους αναγνώστες της εφημερίδας, χωρίς πολλές λεπτομέρειες και χρονολογίες. Στην εφημερίδα κάθε κείμενο συνοδευόταν από κάποια φωτογραφία σχετική με τα αναφερόμενα στο δημοσίευμα. Στο βιβλίο τα κείμενα αυτά έχουν εμπλουτιστεί και με άλλα στοιχεία, διορθώθηκαν τυχόν ανακρίβειες και προστέθηκαν και άλλες φωτογραφίες.
 Οι φωτογραφίες προέρχονται από διάφορα αρχεία δημόσια, δημοτικά ή οικογενειακά, τα οποία και αναφέρονται. Όπου δεν καταγράφεται η πηγή, οι φωτογραφίες προέρχονται από την πλούσια συλλογή της Φωτοθήκης Λάρισας του Ομίλου Φίλων της Θεσσαλικής Ιστορίας». Ο συγγραφέας έκλεισε με την υπόσχεση ότι θα συνεχίσει να γράφει για όσες ημέρες και χρόνια του δώσει ο Θεός.
Την εκδήλωση συντόνιζε η δημοσιογράφος της «Ε» κ. Λένα Κισσάβου, που χαρακτήρισε τα κείμενα του Νίκου Παπαθεοδώρου πολύτιμη πνευματική κληρονομιά και μάθημα ιστορίας για τη σημερινή αλλά και τις επόμενες γενιές Λαρισαίων.
Στην παρουσίαση του βιβλίου παρευρέθηκαν επίσης ο πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου κ. Βασίλης Πινακάς, ο αντιδήμαρχος κ. Γ. Σούλτης, ο σύμβουλος του δημάρχου Π. Καμάρης, ο πρώην διοικητής 1ης Στρατιάς Δημόκριτος Ζερβάκης, η διευθύντρια του Γαλλικού Ινστιτούτου Λάρισας κ. Χρύσα Βουλγαράκη, η διευθύντρια του Λαογραφικού - Ιστορικού Μουσείου Λάρισας κ. Φανή Καλοκαιρινού, η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λάρισας κ. Σταυρούλα Σδρόλια, πρόεδροι συλλόγων και φορέων, ο επιχειρηματικός κόσμος της Λάρισας και πολλοί φιλίστορες Λαρισαίοι. Χαιρετιστήρια τηλεγραφήματα απέστειλαν οι βουλευτές Στέλλα Μπίζιου, Μ. Χαρακόπουλος, Χρ. Κέλλας και Ευαγγελία Λιακούλη. Ο συγγραφέας υπέγραψε αντίτυπα του βιβλίου του πριν την έναρξη της εκδήλωσης.