Το έργο «Διαδήλωση» της Συλλογής Κατσίγρα δημιουργήθηκε από τον Γιάννη Ψυχοπαίδη το 1965, την εποχή που σπούδαζε χαρακτική στην ΑΣΚΤ.
Το 1965 είναι μια χρονιά της οποίας οι πολιτικές εξελίξεις έμειναν στην ιστορία ως «Ιουλιανά». Τα γεγονότα εκείνων των ημερών άρρηκτα συνδεδεμένα με αυτό που έμεινε γνωστό ως «αποστασία», δημιούργησαν το πολιτικό, φιλοσοφικό και το ηθικό περίγραμμα, μέσα στο οποίο αναπτύχθηκαν όλες οι παρασιτικές κυβερνητικές ζυμώσεις, που έκτοτε έφεραν τη στρατιωτική δικτατορία.
Η τέχνη της εποχής «στρατεύεται» προσπαθώντας να αποκτήσει ένα περισσότερο δημόσιο χαρακτήρα παρά προσωπικό. Στοχεύει στον κοινωνικό-πολιτικό προβληματισμό και την ενεργοποίηση της συνείδησης του κοινού.
Στο έργο «Διαδήλωση» απεικονίζεται μια πορεία, μια διαδήλωση. Άνθρωποι και πανό, στον επάνω και αριστερά χώρο της σύνθεσης, γίνονται μια μάζα μαυροκόκκινου χρώματος, που αντιτίθεται στο παγερό λευκό χρώμα του δρόμου.
Τόσο οι χρωματικές επιλογές του καλλιτέχνη όσο και η διαγώνιος που χωρίζει νοερά τον πίνακα στα δύο, παρουσιάζουν εμφανείς σημειολογικές προεκτάσεις, λαμβάνοντας υπόψη και την εποχή που δημιουργήθηκε το έργο. Το μαύρο και το κόκκινο χρώμα, η αγωνία, ο αγώνας, το αίμα, η ζωή έναντι του λευκού, του ψυχρού, του νεκρού, του κατεστημένου. Η δυναμική διαγώνιος που χωρίζει τον πίνακα εντείνει τη δράση της σκηνής, δίνοντας «κίνηση» και μια τάση ανοδική στον κόσμο που διαδηλώνει, στο νέο έναντι του παλιού. Φορέας της ελπίδας και της πίστης ο «πρωταγωνιστής» της σύνθεσης, ο άνθρωπος σε πρώτο πλάνο, με σηκωμένη την αριστερή γροθιά του.
Ο Ψυχοπαίδης σχολιάζει τη µεταπολεµική ιστορία της Ελλάδας τόσο µε εικαστικές αναφορές στα γεγονότα όσο και µε τη διερεύνηση του νοήµατός τους.
Σε συνέντευξή του στο «Βήμα», τον Οκτώβρη του 2011, είπε τα εξής: «Παλεύαµε να σώσουµε την αξιοπρέπεια µιας τέχνης που δεν έκανε παζάρια, δεν προσπαθούσε να ωραιοποιήσει τον κόσµο, αλλά να κρατήσει µια λιτότητα και µια αυστηρότητα και ταυτόχρονα ένα στοιχείο παιγνιώδες σαν δείγµα ανθρώπινης ζωντάνιας σε έναν κόσµο, που συνεχώς αλλάζει».
Ελένη Φωλίνα
Ιστορικός Τέχνης
