Του Γιώργου Νούλη
Αισθητή αύξηση της μισθωτής απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα τόσο στη Λάρισα όσο και στη Θεσσαλία γενικότερα που μεταφράζεται σε 6.417 νέες προσλήψεις τον Απρίλιο και σε 20.886 νέες θέσεις εργασίας στο πρώτο τετράμηνο του έτους αποτυπώνονται στην τελευταία έκθεση του πληροφοριακού συστήματος «ΕΡΓΑΝΗ». Τα στοιχεία είναι ενθαρρυντικά καθώς οι προσλήψεις υπερτερούν των αποχωρήσεων (οικειοθελείς, λήξεις συμβάσεων ή απολύσεις) κατά 1.784, σε επίπεδο περιφέρειας και στο τετράμηνο του έτους.
Την ίδια στιγμή, όμως, η "μαύρη" και ανασφάλιστη εργασία εξακολουθεί να παραμένει, παρά την αυστηροποίηση της νομοθεσίας σε μία από τις μεγαλύτερες πληγές της, καθώς μέσα σε διάστημα ενάμισι έτους ελέχθησαν 2.350 θεσσαλικές επιχειρήσεις, εκ των οποίων οι 269 είχαν 424 αδήλωτους εργαζόμενους, με το ποσοστό παραβατικότητας να ξεπερνά το 11%.
Τα στοιχεία της απασχόλησης πάντως είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά και στο σύνολο της χώρας καθώς καταγράφουν θετικό ισοζύγιο απασχόλησης (σχέση προσλήψεων – αποχωρήσεων) τον φετινό Απρίλιο κατά 80.223 θέσεις εργασίας, έναντι 60.600 θέσεων τον Απρίλιο του 2014, με συνέπεια τη δημιουργία και διατήρηση επιπλέον 19.623 θέσεων εργασίας. Οι μηνιαίες αυτές επιδόσεις είναι οι καλύτερες από τον Ιανουάριο του 2001, εδώ και μια 15ετία δηλαδή. Επίσης θετικό, και σε επίπεδο 15ετίας, είναι το ισοζύγιο της απασχόλησης του πρώτου 4μήνου του 2015 (Ιανουαρίου – Απριλίου) με 108.387 θέσεις εργασίας, από 101.476 θέσεις το αντίστοιχο 4μηνο του 2014 (παρά και τις πολύ δύσκολες συνθήκες που επικράτησαν στον τομέα της απασχόλησης τον Ιανουάριο του 2015, λόγω της διεξαγωγής των εθνικών εκλογών).
Η αύξηση της μισθωτής απασχόλησης καταγράφεται και στις 13 περιφέρειες της χώρας με θετικό πάντα ισοζύγιο. Ενδεικτικά στην περιφέρεια της Θεσσαλίας και ειδικά στο ν. Λάρισας, όπως φαίνεται από τους πίνακες που παραθέτουμε, μόνο τον Απρίλιο δημιουργήθηκαν 2.159 θέσεις εργασίας και στο τετράμηνο 8.078 συνολικά. Σε σχέση με τις αποχωρήσεις (οικειοθελείς, λήξεις συμβάσεων ή απολύσεις) υπάρχει ένα θετικό ισοζύγιο, για τον μεν Απρίλιο κατά 345 θέσεις απασχόλησης για το δε τετράμηνο κατά 1.061.
Στη Μαγνησία μόνο τον Απρίλιο δημιουργήθηκαν 1.680 θέσεις εργασίας και στο τετράμηνο 5.859 συνολικά. Σε σχέση με τις αποχωρήσεις (οικειοθελείς, λήξεις συμβάσεων ή απολύσεις) υπάρχει ένα θετικό ισοζύγιο, για τον μεν Απρίλιο κατά 318 θέσεις απασχόλησης για το δε τετράμηνο κατά 339.
Στο ν. Τρικάλων τον Απρίλιο δημιουργήθηκαν 1.320 θέσεις εργασίας και στο τετράμηνο 4.264 συνολικά. Σε σχέση με τις αποχωρήσεις υπάρχει μικτό ισοζύγιο, για τον μεν Απρίλιο θετικό κατά 283 θέσεις, για το δε τετράμηνο αρνητικό κατά 143.
Στο ν. Καρδίτσας τον Απρίλιο δημιουργήθηκαν 780 θέσεις εργασίας και στο τετράμηνο 2.105 συνολικά. Σε σχέση με τις αποχωρήσεις υπάρχει ένα θετικό ισοζύγιο, για τον μεν Απρίλιο κατά 250 θέσεις απασχόλησης, για το δε τετράμηνο κατά 94.
Στις Σποράδες οι προσλήψεις σε επίπεδο τετραμήνου υπερτερούν των αποχωρήσεων κατά 433 θέσεις απασχόλησης.
Σε γενικές γραμμές πάντως τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που προκύπτουν για την απασχόληση, από τα στοιχεία του «ΕΡΓΑΝΗ» είναι επίσης, σημαντικά αφού καταγράφεται, για δεύτερο συνεχόμενο μήνα, αλλαγή της σχέσης πλήρους – μερικής απασχόλησης. Συγκεκριμένα, στις νέες προσλήψεις του Απριλίου του 2015, το ποσοστό των συμβάσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης έλαβε θετικό πρόσημο ύστερα από πολλούς μήνες όπου οι συμβάσεις μερικής και εκ περιτροπής εργασίας, κυριαρχούσαν στις νέες προσλήψεις. Συγκεκριμένα, στις νέες προσλήψεις του Απριλίου του 2015 το ποσοστό των συμβάσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης είναι 56,78%.
Από το σύνολο επίσης των προσλήψεων που πραγματοποιήθηκαν το πρώτο τετράμηνο του 2015, το 50,19%, ή 259.267 θέσεις εργασίας είναι πλήρους απασχόλησης, ενώ μερικής απασχόλησης είναι 159.916 θέσεις εργασίας (35,23%) και εκ περιτροπής απασχόλησης, είναι άλλες 76.023 θέσεις εργασίας (14,58%). Αντίστοιχα τον Απρίλιο, το 56,78% των προσλήψεων (105.871) είναι πλήρους απασχόλησης, το 28,57% είναι μερικής απασχόλησης (53.281), ενώ το 14,61% είναι εκ περιτροπής απασχόλησης (27.327 θέσεις εργασίας). Υπήρξαν επίσης, 1.579 συμβάσεις, που μετατράπηκαν από πλήρους σε μερικής απασχόλησης, 718 συμβάσεις που μετατράπηκαν από πλήρους σε εκ περιτροπής απασχόλησης, με τη σύμφωνη γνώμη του εργαζόμενου, αλλά και 455 συμβάσεις που μετατράπηκαν από πλήρους σε εκ περιτροπής απασχόλησης, με μονομερή απόφαση του εργοδότη.
Σε ό,τι αφορά στην ηλικία των νεοπροσλαμβανομένων, αξίζει να σημειωθεί, ότι το θετικότερο ισοζύγιο, κατά 33.432 θέσεις απασχόλησης, εντοπίστηκε στις ηλικίες 30 έως 44 ετών, που θεωρούνται οι πλέον παραγωγικές. Σε επίπεδο δραστηριότητας, οι περισσότερες προσλήψεις έγιναν στον κλάδο των καταλυμάτων, όπου καταγράφηκαν 39.347 νέες προσλήψεις, ενώ ακολουθούν οι υπηρεσίες εστίασης με 18.532 προσλήψεις. Θετικό ισοζύγιο καταγράφεται επίσης, στους σερβιτόρους, τους τραπεζοκόμους και τους υπαλλήλους μπαρ (18.475), στους μαγείρες ξενοδοχείων και εστιατορίων (10.868) και στις καμαριέρες ξενοδοχείων (8.778).
ΑΔΗΛΩΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
Πάντως, παρά την αυστηροποίηση της νομοθεσίας, η "μαύρη", ανασφάλιστη εργασία σε όλη τη χώρα αλλά και στη Θεσσαλία βεβαίως, εξακολουθεί να παραμένει μια από τις μεγαλύτερες πληγές της οικονομίας και των ασφαλιστικών ταμείων. Τα τελευταία στοιχεία που κοινοποιήθηκαν προσφάτως αποκαλύπτουν ότι η ανασφάλιστη εργασία... ζει και βασιλεύει.
Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα πως οι αδήλωτοι Έλληνες εργαζόμενοι στο σύνολο των αδήλωτων απασχολούμενων στις επιχειρήσεις που ελέγχθηκαν, αντιστοιχούν σε ποσοστό 63,93%, ενώ οι αδήλωτοι αλλοδαποί εργαζόμενοι αντιστοιχούν σε ποσοστό 36,07%.
Τα στοιχεία του συστήματος Άρτεμις δείχνουν ότι κατά το διάστημα από 1 Ιανουαρίου έως 31 Ιανουαρίου 2015, από το Σ.ΕΠ.Ε. και την Ε.ΥΠ.Ε.Α, ελέγχθηκαν 1.854 επιχειρήσεις. Εξ αυτών των επιχειρήσεων, βρέθηκαν να απασχολούν αδήλωτους εργαζόμενους οι 267 (ποσοστό 14,40%). Στην περιφέρεια Θεσσαλίας μέσα σε διάστημα ενάμισι έτους (από τον Σεπτέμβριο του 2014 έως και τις 31 Ιανουαρίου 2015) ελέχθησαν 2.350 επιχειρήσεις, εκ των οποίων οι 269 είχαν 424 αδήλωτους εργαζόμενους με το ποσοστό παραβατικότητας να ανέρχεται στο 11,4% και τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν ανήλθαν στα 4,3 εκ. ευρώ. Σε σύνολο 5.649 εργαζομένων στις επιχειρήσεις που διενεργήθηκαν έλεγχοι μόνο τον Ιανουάριο σε όλη τη χώρα εντοπίστηκαν 460 αδήλωτοι εργαζόμενοι (ποσοστό 8,14%), ενώ τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν, αποκλειστικά για την αδήλωτη εργασία ανέρχονται στο ποσό των 4.8 εκ. ευρώ. Οι υψηλές αυτές κυρώσεις επιβλήθηκαν άμεσα, επιτόπια και κατά «δέσμια αρμοδιότητα» του ελεγκτή, καθώς η αδήλωτη εργασία αντιμετωπίζεται πλέον, και με την υποστήριξη των πληροφοριακών συστημάτων του Υπουργείου Εργασίας ως ευθέως αποδεικνυόμενη παράβαση, ενώ τα πρόστιμα έχουν αυστηροποιηθεί και ανέρχονται στο 18πλάσιο του κατώτατου μισθού δηλαδή 10.550 ευρώ ανά αδήλωτο εργαζόμενο.
| ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ | ΕΛΕΓΧΘΕΙΣΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ | ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ | ΑΔΗΛΩΤΟΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ | ΠΟΣΟΣΤΟ ΑΔΗΛΩΤΩΝ ΣΕ ΣΥΝΟΛΟ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ |
| ΚΑΡΔΙΤΣΑ | 267 | 1.034 | 36 | 3,48% |
| ΛΑΡΙΣΑ | 499 | 4.928 | 127 | 2,58% |
| ΜΑΓΝΗΣΙΑ | 548 | 3.394 | 202 | 5,95% |
| ΣΠΟΡΑΔΕΣ | 87 | 273 | 9 | 3.30% |
| ΤΡΙΚΑΛΑ | 949 | 6.797 | 50 | 0,74% |
Σημ: Στοιχεία ελέγχων για την ανασφάλιστη εργασία από 15/9/2014 έως και 31/1/2015
| ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ | ΠΡΟΣΛΗΨΕΙΣ | ΟΙΚΕΙΟΘΕΛΕΙΣ ΑΠΟΧΩΡΗΣΕΙΣ | ΑΠΟΛΥΣΕΙΣ | ΛΗΞΕΙΣ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ | ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΑΠΟΧΩΡΗΣΕΙΣ | ΙΣΟΖΥΓΙΟ |
| ΚΑΡΔΙΤΣΑ | 780 | 340 | 94 | 96 | 530 | 250 |
| ΛΑΡΙΣΑ | 2.159 | 793 | 353 | 668 | 1.814 | 345 |
| ΜΑΓΝΗΣΙΑ | 1.680 | 667 | 303 | 392 | 1.362 | 318 |
| ΣΠΟΡΑΔΕΣ | 478 | 28 | 7 | 2 | 37 | 441 |
| ΤΡΙΚΑΛΑ | 1.320 | 489 | 107 | 441 | 1.037 | 283 |
Σημ: Τα στοιχεία αφορούν στις προσλήψεις και αποχωρήσεις για τον Απρίλιο του 2015
| ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ | ΠΡΟΣΛΗΨΕΙΣ | ΟΙΚΕΙΟΘΕΛΕΙΣ ΑΠΟΧΩΡΗΣΕΙΣ | ΑΠΟΛΥΣΕΙΣ | ΛΗΞΕΙΣ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ | ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΑΠΟΧΩΡΗΣΕΙΣ | ΙΣΟΖΥΓΙΟ |
| ΚΑΡΔΙΤΣΑ | 2.105 | 1.163 | 502 | 346 | 2.011 | 94 |
| ΛΑΡΙΣΑ | 8.078 | 3.010 | 1.465 | 2.542 | 7.017 | 1.061 |
| ΜΑΓΝΗΣΙΑ | 5.859 | 2.850 | 1.246 | 1.424 | 5.520 | 339 |
| ΣΠΟΡΑΔΕΣ | 580 | 58 | 47 | 42 | 147 | 433 |
| ΤΡΙΚΑΛΑ | 4.264 | 1.879 | 622 | 1.906 | 4.407 | -143 |
Σημ: Τα στοιχεία αφορούν στις προσλήψεις και αποχωρήσεις για το α΄ τετράμηνο του 2015
