Του Γιώργου Νούλη
Τράπεζες, Εφορίες και συμβολαιογραφεία της Λάρισας… ανταγωνίζονται τις τελευταίες ημέρες την αγορά της Λάρισας. Αν και τα καταστήματα είθισται τις ημέρες των γιορτών να σφύζουν από ζωή και κίνηση, οι καταναλωτές δυστυχώς σχηματίζουν «ουρές» στα γκισέ των τραπεζών και των Οικονομικών Υπηρεσιών και στα συμβολαιογραφικά γραφεία της πόλης προκειμένου να τακτοποιήσουν υποχρεώσεις και φορολογικές εκκρεμότητες του έτους.
Η επικείμενη επαναφορά του φόρου στις γονικές παροχές σε συνδυασμό με την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών, έχει θορυβήσει πολλούς Λαρισαίους οικογενειάρχες που σπεύδουν στα τμήματα Κεφαλαίου των Εφοριών και στους συμβολαιογράφους είτε για να μεταβιβάσουν ακίνητα στα παιδιά τους είτε να ρωτήσουν αν τους συμφέρει φορολογικά να προβούν σε ανάλογες κινήσεις.
Σε κάθε περίπτωση, τις τελευταίες ημέρες όλοι τρέχουν:
* Στις Τράπεζες για να πληρώσουν μέχρι το τέλος του χρόνου τα πράσινα τέλη κυκλοφορίας του 2010.
Να σημειώσουμε πως τα νέα τέλη είναι διπλάσια σχεδόν για τα παλαιά αυτοκίνητα ενώ μειωμένα είναι μόνο για τα αυτοκίνητα που κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά από την 1η Ιανουαρίου 2005 και μετά.
Μαζί με τα τέλη οι κάτοχοι αυτοκινήτων μεγάλου κυβισμού άνω των 1.929 κ.ε. πληρώνουν και το ετήσιο ειδικό τέλος το οποίο κυμαίνεται από 150-650 ευρώ ανάλογα με τον κυβισμό του.
Επίσης, σε Τράπεζες πληρώνουν όσοι πήραν το εκκαθαριστικό σημείωμα του ΕΤΑΚ. Όσοι φορολογούμενοι δεν έχουν πληρώσει Ειδικού Τέλους Ακινήτων είτε λόγω λαθών που υπήρχαν στα στοιχεία του Ε9 είτε λόγω αδυναμίας του ίδιου του συστήματος να αντεπεξέλθει, τα πληρώνουν αυτό τον μήνα, Να θυμίσουμε επίσης ότι σήμερα λήγει και η προθεσμία για όσους φορολογούμενους έλαβαν ειδοποίηση από το Υπουργείο Οικονομικών να βελτιώσουν ή να διορθώσουν το Ε9 είτε μέσω τηλεφωνικού κέντρου (8011112277) ή μέσω διαδικτύου (www.e-9.gr), προκειμένου να βγεί και για αυτούς το εκκαθαριστικό του φόρου. Άλλη προθεσμία δεν πρόκειται να δοθεί οπότε όποιος δεν προλάβει θα επιβαρυνθεί με πρόστιμο.
* Στις Εφορίες, ως συνήθως, για πολλούς λόγους. Πρωτίστως για να πληρώσουν το φόρο εισοδήματος.
Θυμίζουμε πως μέχρι και την Πέμπτη 31 Δεκεμβρίου, θα πρέπει να εξοφληθεί η τελευταία δόση ή εφάπαξ το ποσό του φόρου εισοδήματος που σας έχει γνωστοποιήσει με το εκκαθαριστικό σημείωμα η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων.
Άλλοι φορολογούμενοι επισκέπτονται τις Εφορίες για να υποβάλλουν δηλώσεις δωρεάς, επειδή θέλουν να καλύψουν το τεκμήριο αγοράς περιουσιακών στοιχείών (ακινήτων ή ακριβών αυτοκινήτων) που αποκτήθηκαν το 2009 με χρηματικά ποσά που έλαβαν από γονείς, συγγενικά πρόσωπα ή φίλους υποβάλλοντας τις σχετικές δηλώσεις. Να θυμίσουμε πως οι δηλώσεις αυτές πρέπει να υποβληθούν μέχρι το τέλος του έτους.
* Εκεί όμως που επικρατεί πανικός είναι στα τμήματα Κεφαλαίου των Εφοριών ενώ έντονη είναι κινητικότητα στα συμβολαιογραφεία και κατ΄ επέκταση στο υποθηκοφυλακείο Λάρισας. Πολλοί Λαρισαίοι σχηματίζουν ουρές προκειμένου να διεκπεραιώσουν υποθέσεις γονικών παροχών. Αν και οι περισσότεροι πολίτες θέλουν να πληροφορηθούν για τις φορολογικές επιβαρύνσεις που επέρχονται δεν είναι λίγοι αυτοί που προχωρούν σε μεταβιβάσεις ακινήτων εκτιμώντας ότι θα γλιτώσουν φόρους.
ΑΛΛΑΖΟΥΝ ΠΟΛΛΑ
Στην παρούσα φάση αυτό που πρέπει να πούμε είναι ότι πέραν του αιφνιδιασμού που προκάλεσε η διεύρυνση προς τα κάτω της κλίμακας για την έκτακτη εισφορά, με αποτέλεσμα να πιάσει στην τσιμπίδα της και ακίνητα αξίας από 400.000 ευρώ και άνω, η κυβέρνηση δεν έχει ξεκαθαρίσει το τοπίο με τις αλλαγές που θα γίνουν στη φορολογία ακινήτων το 2010. Μπορεί να έχει ανακοινώσει ότι από το νέο έτος σχεδιάζει να καταργήσει το ΕΤΑΚ και να επαναφέρει το φόρο μεγάλης ακίνητης περιουσίας, καθώς επίσης τους φόρους γονικής παροχής και κληρονομιάς, αλλά κανείς δε γνωρίζει τι ακριβώς θα ισχύσει. Το μόνο σίγουρο είναι ότι όσων η περιουσία ξεπερνά τα 400.000 ευρώ, θα πληρώσουν επιπλέον και έκτακτη εισφορά, η κλίμακα της οποίας μπορεί πιθανώς να είναι ίδια με αυτήν του φόρου μεγάλης ακίνητης περιουσίας που από το 2010 επανέρχεται, χωρίς ωστόσο να είναι γνωστές οι λεπτομέρειες.
Έχει επίσης ακουστεί ότι ο φόρος αυτόματου υπερτιμήματος και το τέλος συναλλαγής, τα οποία επιβλήθηκαν από το 2006 σε κάθε μεταβίβαση ακίνητου, θα καταργηθούν, για να αντικατασταθούν από τον φόρο μεταβίβασης για τον οποίο λέγεται ότι θα επανέλθει ενώ αν και μέχρι πρότινος δεσμευόταν ότι δεν θα αυξηθούν οι αντικειμενικές αξίες, εσχάτως ακούγεται ότι ένα από τα σενάρια που συζητώνται είναι να αναπροσαρμοσθούν, για να ενισχυθούν τα δημόσια έσοδα. Το θολό αυτό φορολογικό τοπίο που επικρατεί είναι και ο κύριος λόγος της αυξημένης κίνησης που παρατηρείται στις γονικές παροχές.
ΤΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΞΕΤΕ
Σε κάθε περίπτωση επειδή πρόθεση της κυβέρνησης είναι να αλλάξει τη φορολογία όσοι γονείς θέλουν να προχωρήσουν από φέτος σε γονικές παροχές, θα πρέπει να συνυπολογίζουν και τις επικείμενες αλλαγές στους φόρους κατοχής. Το παιδί που θα πάρει από τώρα ένα μεγάλης αξίας ακίνητο στην κατοχή του, κινδυνεύει να πληρώνει φόρο (και μάλιστα κάθε χρόνο). Το αν και το πόσο θα πληρώνει, θα εξαρτηθεί από το αφορολόγητο όριο που θα προβλέπει ο όποιος νόμος ψηφιστεί μετά τις εκλογές. Επειδή όμως, για την ώρα παραμένει στη σφαίρα των προθέσεων και των πληροφοριών, τόσο ο τρόπος με τον οποίο θα φορολογείται η μεταβίβαση και η κατοχή ακινήτων όσο και η νέα φορολογική κλίμακα κληρονομιών και γονικών παροχών, όσοι αποφασίσουν να διευθετήσουν εκκρεμότητες με κληρονομιές ή γονικές παροχές, καλό είναι να γνωρίζουν ότι:
- Οι φορολογούμενοι οι οποίοι δεν έχουν τακτοποιήσει υποθέσεις κληρονομιών, δεν έχουν κανένα λόγο να βιάζονται καθώς ο χρόνος φορολογίας είναι η ημερομηνία θανάτου του κληρονομούμενου και επομένως οι όποιες αλλαγές δεν θα επηρεάσουν τις υποθέσεις τους.
-Σήμερα, οι γονικές παροχές είναι αφορολόγητες αρκεί η αντικειμενική αξία της περιουσίας που θα μεταβιβαστεί στα παιδιά, να μην υπερβαίνει τις 95.000 ευρώ. Από αυτό το ύψος και πάνω, ο φόρος υπολογίζεται με συντελεστή 1%. Αν επανέλθει η κλίμακα, ο φόρος θα είναι σαφώς περισσότερος για τις μεγάλης αξίας περιουσίες (άνω των 150-200.000 ευρώ). Επειδή σ΄ αυτή την περίπτωση θα υπάρξει επιβάρυνση είναι προτιμότερο να αποταθούν σε συμβολαιογράφο.
Σε κάθε περίπτωση όσοι επιθυμούν να μεταβιβάσουν ακίνητα ή άλλα περιουσιακά στοιχεία στα παιδιά τους φέτος θα πρέπει να γνωρίζουν τα εξής:
α) Στις κληρονομιές σε συγγενείς Α΄ και Β΄ κατηγορίας, καθώς και στις γονικές παροχές ο φόρος υπολογίζεται ως εξής:
- Με συντελεστή 1% για ακίνητα και εμπράγματα δικαιώματα επί ακινήτων (επικαρπία, ψιλή κυριότητα).
- Με συντελεστή 0,6% για μετοχές και λοιπούς τίτλους εισηγμένους στο χρηματιστήριο σε συγγενείς Α΄ κατηγορίας και 1,2% για συγγενείς Β΄ κατηγορίας.
- Με συντελεστή 1,2% για μη εισηγμένες στο χρηματιστήριο μετοχές, εταιρικές μερίδες και μερίδια σε συγγενείς Α΄ κατηγορίας και 2,4% για συγγενείς Β΄ κατηγορίας.
- Με συντελεστή 10% για τα λοιπά περιουσιακά στοιχεία (κινητά, έπιπλα, χρήματα κ. λπ.).
β) Ο φόρος επιβάλλεται μετά την αφαίρεση του αφορολόγητου ποσού 95.000 ευρώ για την Α΄ κατηγορία συγγενών και 20.000 ευρώ για τη Β΄ κατηγορία από την αξία των ακινήτων.
γ) Στο κόστος μιας γονικής παροχής πρέπει να προσμετρηθούν εκτός από το φόρο και τα λοιπά έξοδα. Αυτά ανέρχονται περίπου στο 2,5% επί της αξίας των ακινήτων. Εξ αυτών 1% είναι η αμοιβή του συμβολαιογράφου. Τα έξοδα μετεγγραφής υπολογίζονται με συντελεστή 0,775% ενώ με τον ίδιο συντελεστή (0,775%) υπολογίζονται και τα έξοδα για το Ταμείο Νομικών. Έτσι, για γονική παροχή αξίας 100.000 ευρώ ο ενδιαφερόμενος πρέπει να υπολογίζει ότι τα συνολικά έξοδα θα φτάσουν στα 2.550 ευρώ.
δ) Είναι προτιμότερο οι γονείς να κάνουν γονική παροχή μόνο της ψιλής κυριότητας και όχι της πλήρους κυριότητας. Οι λόγοι είναι πολλοί:
* Μειώνεται το συνολικό κόστος, καθώς η φορολογητέα αξία περιορίζεται σημαντικά.
* Το παιδί που θα πάρει την ψιλή κυριότητα, δεν χάνει το δικαίωμα να αγοράσει στο μέλλον πρώτη κατοικία, απολαμβάνοντας τα πλεονεκτήματα που προβλέπει η φορολογική νομοθεσία (υψηλό αφορολόγητο κατά την αγορά, δικαίωμα επιδοτούμενου δανείου κ.λπ.).
* Μετά το θάνατο του γονιού, η ψιλή κυριότητα ενώνεται με την επικαρπία (δηλαδή το περιουσιακό στοιχείο που έχει κρατήσει ο γονιός) χωρίς επιπλέον φόρο.
