Στο… ύψος τους εξακολουθούν να «στέκονται» οι τιμές αγοράς ή ενοικίασης ακινήτων στη Λάρισα, ενώ μετά το «πάγωμα» των πρώτων πέντε μηνών του τρέχοντος έτους, η κίνηση στην τοπική κτηματαγορά φαίνεται ότι αρχίζει έναν καινούριο κύκλο, υπό τελείως διαφορετικές, βεβαίως, συνθήκες σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Παράγοντες της κτηματαγοράς επισημαίνουν ότι μετά την κατασκευαστική «έξαρση» στα τέλη του 2005, σε όλες τις κατηγορίες ακινήτων υπάρχει διαθέσιμο απόθεμα. Προβλήματα εμφανίζει η ενοικίαση επαγγελματικών, κυρίως εμπορικών, χώρων στο κέντρο της Λάρισας, όπου η διαθεσιμότητα κινείται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, ενώ εξαιρετικά σημαίνον γεγονός αποτελεί το ότι οι τιμές δεν έχουν υποχωρήσει «ρούπι».
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Κωνσταντίνου Κολοβού, επικεφαλής του γραφείου της ReMax Επιλογή, δεν αναμένεται στο επόμενο διάστημα υποχώρηση τιμών. «Ό,τι είδαμε, είδαμε» ήταν η φράση που χρησιμοποίησε χαρακτηριστικά. Να σημειωθεί ότι η όποια υποχώρηση τιμών, σύμφωνα με γενικές εκτιμήσεις, αφορούσε σε ένα πενιχρό ποσοστό της τάξης μέχρι 5%.
Η εξήγηση για τη μη υποχώρηση τιμών εξηγείται από δύο παράγοντες, έναν καθαρά οικονομικό και έναν «ψυχολογικό». Μέσα στην προηγούμενη τριετία, σε τοπικό επίπεδο έγιναν τοποθετήσεις πολλών κεφαλαίων στην κατασκευή και ανέγερση νέων κατοικιών, διαμερισμάτων και επαγγελματικών-εμπορικών χώρων, κυρίως από κατασκευαστικές εταιρείες. Οι επενδύσεις αυτές δεν πρόλαβαν να αποδώσουν τα μέγιστα αναμενόμενα στους επενδυτές, μέσα στα δύο προηγούμενα χρόνια, με αποτέλεσμα να υπάρχει η βούληση για διατήρηση υψηλών αποτιμήσεων. Επιπλέον, η εγχώρια κτηματαγορά κυριαρχείται από την αντίληψη προσπόρισης του «κεραμιδιού», ως βασική επιδίωξη των Ελλήνων πολιτών, αντίληψη που γίνεται αντικείμενο «εκμετάλλευσης» επίσης για τη διατήρηση των τιμών στα ίδια επίπεδα, παρά την οικονομική συγκυρία.
«ΞΕΠΑΓΩΝΕΙ»
Ήδη από τον περασμένο Ιούνιο, η κίνηση στην κτηματαγορά άρχισε να δείχνει σημάδια βελτίωσης, τουλάχιστον σε σχέση με το πεντάμηνο «πάγωμα», από τις αρχές του έτους. Το διάστημα Ιανουαρίου-Μαϊου, οι αγοραστές κατοικίας απείχαν, κυρίως εξαιτίας του κλεισίματος της στρόφιγγας των στεγαστικών δανείων, εκ μέρους των τραπεζών. «Από τις αρχές Σεπτεμβρίου, ιδίως, η κίνηση βρίσκεται σε καλύτερα επίπεδα. Αυτό διαπιστώνουμε. Βεβαίως, μια σημαντική διαφορά, στην αγορά κατοικίας, διαδραματίζει η εκταμίευση στεγαστικών δανείων, η οποία γίνεται με πολύ πιο αυστηρούς όρους, σε σχέση με πριν. Αυτό, βεβαίως, είναι και καλό και “κακό”», σημείωσε ο κ.Κολοβός, εξηγώντας ότι ναι μεν είναι λιγότερες οι κινήσεις αγοράς, είναι όμως και πιο εξορθολογισμένες οι κινήσεις των δανειοληπτών.
ΔΙΑΘΕΣΗ-ΤΙΜΕΣ
Υπολογίζεται ότι εκατοντάδες ακίνητα, όλων των κατηγοριών, είναι διαθέσιμα στη Λάρισα. Η ζήτηση, ωστόσο, επικεντρώνεται σε δυάρια-τριάρια μέχρι 80 μ2 (αναφορικά με διαμερίσματα). Επίσης, γενικά παρατηρείται μια τάση «συμμαζέματος» αναφορικά με τα τετραγωνικά σε νέες κατοικίες (και αγορά τους). Οι τιμές για απόκτηση κατοικίας κυμαίνονται από 1.000 ευρώ/μ2 (Νέα Σμύρνη) και φτάνουν μέχρι και 2.000 ευρώ/μ2, ιδίως εάν πρόκειται για περιοχές στο κέντρο της πόλης. Ελαφρά ανοδική τάση εμφανίζουν οι τιμές αγοράς των οικοπέδων, με τις χαμηλότερες να βρίσκονται στα 300-350 ευρώ/μ2, οι οποίες επίσης μπορούν να φτάσουν μέχρι ένα εύρος 650-850 ευρώ/μ2, όσο πιο κεντρικά κινείται κανείς.
ΕΜΠΟΡΙΚΑ
Ένα σημαντικό πρόβλημα της τοπικής κτηματαγοράς είναι η έλλειψη εμπορικών χώρων (καταστημάτων) στο κέντρο της Λάρισας. Η ζήτηση είναι διαρκώς σε υψηλά επίπεδα, με αποτέλεσμα να μην γίνεται ούτε λόγος για μειώσεις τιμών. Για αγορά, τα «φιλέτα» μπορούν να φτάσουν μέχρι και 35.000 ευρώ/μ2. Τα ενοίκια, από την άλλη, στο κέντρο κυμαίνονται περίπου στα 80-100 ευρώ/μ2 -αλλά εδώ θα πρέπει να προστεθεί και η πονεμένη ιστορία του «αέρα», η οποία στο κέντρο φτάνει στα 1.200-1.500 ευρώ/μ2. Στις περιμετρικά του κέντρου συνοικίες, οι τιμές ενοικίασης είναι χαμηλότερες μέχρι και 50% σε σχέση με αυτές του κέντρου. Πολλές επιχειρήσεις, ιδίως παροχής υπηρεσιών (και όχι ένδυση-υπόδηση-αξεσουάρ) έχουν προτιμήσει να φύγουν από το κέντρο, προκειμένου να πετύχουν χαμηλότερες τιμές ενοικίων.
ΑΛΛΑΖΟΥΝ «ΧΕΡΙΑ»
Στο μεταξύ, οι επιπτώσεις της οικονομικής συγκυρίας, αναφορικά με την κτηματαγορά, αφορούν κυρίως στα ενοίκια. Είτε λόγω αδυναμίας καταβολής, είτε εξαιτίας αποτυχημένων προσπαθειών επαναδιαπραγμάτευσης, ένεκα της συγκυρίας, του τιμήματος, η Λάρισα έχει δει τους τελευταίους μήνες πάρα πολλά καταστήματα να αλλάζουν ένοικο, σε αρκετές περιπτώσεις μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Επίσης, σε πάρα πολλές περιπτώσεις που οι χώροι παραμένουν κενοί, είναι επειδή ο/οι ιδιοκτήτες/τες των χώρων προτιμούν να παραμείνει κενό το ακίνητο, παρά να υποχωρήσουν σε θέμα ύψος ενοικίου.
