michou@eleftheria.gr
Τη λήψη άμεσων μέτρων που θα έχουν ως στόχο την ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης των πολιτών και της ρευστότητας των επιχειρήσεων ζητούν από την κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές της 4ης Οκτωβρίου οι εκπρόσωποι των επιχειρηματικών φορέων του νομού Λάρισας. Όπως επισημαίνουν, η ασφυκτική κατάσταση που έχει δημιουργηθεί σε όλο το φάσμα της αγοράς, οφείλεται, κυρίως, σε δύο παράγοντες: πρώτον την αδυναμία ή συγκράτηση καταναλωτικών δαπανών και δεύτερον στην πρακτική που υιοθέτησε το εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα, κλείνοντας τις «στρόφιγγες» του δανεισμού.
Δεν είναι τυχαίο ότι το περασμένο φθινόπωρο, οι επιχειρηματικοί φορείς διεκδικούσαν την άμεση λήψη μέτρων για παροχή ρευστότητας στην αγορά, διαβλέποντας ότι στο τέλος του εξαμήνου θα φαινόταν η έλλειψη και οι δυσκολίες για τις εταιρίες, ιδίως στη μεταποίηση και οικοδομική δραστηριότητα της περιφέρειας, οι οποίες σε πολύ μεγάλο βαθμό εξαρτώνται από την εγχώρια ζήτηση και κατανάλωση. Στα τέλη του εξαμήνου, οι εκπρόσωποι των επιχειρηματικών φορέων της περιφέρειας, άρχισαν να κρούουν τον κώδωνα κινδύνου για την απασχόληση, όχι για το διάστημα που προηγήθηκε, αλλά για το διάστημα που ακολουθεί – εάν συνεχιστεί η δυσμενής συγκυρία και η ίδια πολιτική, τότε οι συνθήκες θα δυσκολέψουν ακόμη περισσότερο, προεξοφλούν. Χαρακτηριστική είναι η τοποθέτηση του προέδρου της ΟΕΒΕ Ν.Λάρισας, Κωνσταντίνου Καγκελάρη, ο οποίος ανέφερε στην «Ε» ότι «φοβούμαι πως η μεγάλη κρίση δεν έχει εκδηλωθεί ακόμη».
Με δεδομένο ότι, σύμφωνα με τις δηλώσεις τόσο κυβερνητικών όσο και τραπεζικών κύκλων κατά την έναρξη της διεθνούς «χιονοστιβάδας», τον περασμένο Οκτώβριο, πρώτον η ελληνική οικονομία είχε αντοχές και δεύτερον η έκθεση των ελληνικών τραπεζών στα «τοξικά» προϊόντα του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος ήταν πολύ μικρή, η στάση που τηρήθηκε από το χρηματοπιστωτικό σύστημα κατά το κρίσιμο διάστημα στα τέλη του 2008 και τις αρχές του 2009, δημιούργησε συνθήκες μη ρευστότητας και ασφυξίας, με αποτέλεσμα την εκτίναξη των ακάλυπτων επιταγών σε επίπεδα-ρεκόρ. Από τα οικονομικά αποτελέσματα του εξαμήνου των μεγάλων εγχώριων τραπεζών, αποδεικνύεται ότι ακόμη και με τις προβλέψεις για επισφάλειες σε πολύ μεγαλύτερα επίπεδα απ΄ ό,τι το ίδιο διάστημα πέρυσι, η κερδοφορία κινήθηκε σε ικανοποιητικά επίπεδα –ωστόσο, οι ρυθμοί εκταμίευσης δανείων υποχώρησαν ακόμη περισσότερο. Την ίδια στιγμή, οι προχθεσινές εκτιμήσεις εγχώριου τραπεζικού ομίλου κάνουν λόγο για «σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης του τραπεζικού δανεισμού στην Ελλάδα, τόσο ως προς τα νοικοκυριά, όσο και προς τις επιχειρήσεις».
Η πτώση του τζίρου, η έλλειψη ρευστότητας και οι ακάλυπτες επιταγές, σύμφωνα με τους εκπροσώπους των επιχειρηματικών φορέων της Λάρισας έχουν δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα σε μεταποίηση, οικοδομή, περιφερειακή βιομηχανία και εμπόριο-εξαγωγές.
ΕΒΕΛ
Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι λαρισαϊκές (και θεσσαλικές επιχειρήσεις) αυτή τη χρονική στιγμή είναι η συνεχιζόμενη μείωση των πωλήσεων και των παραγγελιών, επισημαίνει ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Λάρισας, Δημήτρης Γκουντόπουλος. «Αυτό είναι αποτέλεσμα της έλλειψης αγοραστικής ικανότητας του καταναλωτικού κοινού αλλά και της πιστωτικής πολιτικής του τραπεζικού συστήματος στη χώρα μας. Για μεγάλο χρονικό διάστημα η αγοραστική ικανότητα του καταναλωτικού κοινού, αλλά και η λειτουργία των επιχειρήσεων στηρίχτηκαν στον υπερδανεισμό μέσα από το τραπεζικό σύστημα. Με την εμφάνιση της διεθνούς κρίσης η κατάσταση αυτή άλλαξε βίαια, με αποτέλεσμα την έλλειψη ρευστότητας και μείωσης της κατανάλωσης. Είναι απόλυτα φυσιολογικό η κατάσταση αυτή να έχει ως επακόλουθο το κλείσιμο επιχειρήσεων, το σφράγισμα των επιταγών, τις απολύσεις εργαζομένων κ.λπ.», αναφέρει. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι κλάδοι με τις μεγαλύτερες απώλειες σήμερα είναι ο κατασκευαστικός (οικοδομές), η μεταποίηση, και κυρίως οι εξαγωγικές επιχειρήσεις και το εμπόριο. «Οι κλάδοι αυτοί υπέστησαν τις μεγαλύτερες απώλειες για διαφορετικούς λόγους. Στην οικοδομή, λόγω μείωσης των στεγαστικών δανείων από τις τράπεζες, στη μεταποίηση λόγω της μείωσης της κατανάλωσης και στις διεθνείς αγορές. Οι δε τεράστιες απώλειες στο εμπόριο οφείλονται αφενός στη μείωση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών, οφείλονται όμως στην περίοδο αυτή και στην έλλειψη ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων έναντι κυρίως των πολυκαταστημάτων».
Τα μέτρα που προτείνει ο κ. Γκουντόπουλος, τόσο βραχυπρόθεσμου όσο και μακροπρόθεσμου χαρακτήρα είναι λήψη και εφαρμογή πολιτικών αντιμετώπισης της κρίσης, με κύρια κατεύθυνση τη στήριξη της αγοραστικής ικανότητας των καταναλωτών και χαλάρωση των όρων χρηματοδότησης των επιχειρήσεων από τις τράπεζες. Σε βάθος χρόνου, επισημαίνει ο ίδιος, απαιτείται η κατάρτιση νέας αναπτυξιακής και παραγωγικής διαδικασίας για την Ελλάδα. «Όμως, χωρίς συγκεκριμένα σχέδια που θα προέλθουν μέσα από τον κοινωνικό διάλογο με τους κοινωνικούς και παραγωγικούς εταίρους, τα όποια θετικά μέτρα θα είναι αναποτελεσματικά και αποσπασματικά», τονίζει.
«Θεωρώ ότι μετά τις εκλογές και με δεδομένο ότι θα υπάρξει ένα νέο ξεκίνημα, θα υπάρξει ένα κλίμα αισιοδοξίας που είναι θετικό για την οικονομία μας. Αν η προκύπτουσα κυβέρνηση μπει στη λογική που προσδιόρισα προηγουμένως και επαναπροσδιορίσει μέτρα και πολιτικές, τότε θα υπάρξουν σημάδια ανάκαμψης. Αν συνεχιστεί η ίδια πολιτική, τότε θα συνεχίσει μια πορεία συνεχούς μείωσης της κατανάλωσης (πτώση τζίρων) με αποτέλεσμα να κλείσουν περισσότερες επιχειρήσεις, και να αυξηθεί η ανεργία. Πιστεύω ότι μετά τις εκλογές η κατάσταση θα είναι καλύτερη. Το τέλμα της ακυβερνησίας στο οποίο είχαμε περιέλθει αλλά και τα αντικρουόμενα οικονομικά μέτρα δεν βοηθούσαν στην αντιμετώπιση τέτοιας έντασης προβλημάτων», καταλήγει ο πρόεδρος του ΕΒΕΛ.
ΣΘΕΒ
Η πτώση του τζίρου, η έλλειψη ρευστότητας και οι ακάλυπτες επιταγές είναι τα σημαντικότερα προβλήματα των θεσσαλικών επιχειρήσεων, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΘΕΒ, Νίκο Ρώμνιο. Ο ίδιος επισημαίνει ότι ο τομέας της οικονομίας ο οποίος έχει πληγεί περισσότερο από την οικονομική κρίση είναι η μεταποίηση και, κυρίως, η περιφερειακή βιομηχανία.
Ως λύση, άμεση, ο κ. Ρώμνιος προτείνει ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων, επιτάχυνση του κυβερνητικού προγράμματος, επιτάχυνση του ΕΣΠΑ, επιτάχυνση των διαρθρωτικών αλλαγών. Μακροπρόθεσμα, σύμφωνα πάντα με τον ίδιο, απαιτείται αποφασιστικότητα για σοβαρές μεταρρυθμίσεις που θα αποκαθιστούν τη διαφάνεια, την αξιοκρατία και την αποτελεσματικότητα.
«Η πορεία των οικονομικών μεγεθών των επιχειρήσεων, αναμένεται να είναι πτωτική και μέσα στο 2010, εάν διατηρηθεί η ίδια οικονομική συγκυρία. Το ίδιο ισχύει και για την απασχόληση», σημειώνει ο πρόεδρος του ΣΘΕΒ.
ΟΙ ΔΕΚΑ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΒΕΛ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ
1. Στήριξη εισοδημάτων εργαζομένων και χαμηλοσυνταξιούχων για αύξηση της αγοραστικής δύναμης
2. Δημιουργία ενός δίκαιου και σταθερού φορολογικού συστήματος για όλους, με σαφή αναπτυξιακά χαρακτηριστικά.
3. Μείωση των ελλειμμάτων του δημοσίου τομέα, μέσω πολιτικών μείωσης των εξόδων.
4. Αλλαγή πολιτικών για μια δημόσια διοίκηση αποτελεσματική, σύγχρονη, με σαφή ανταγωνιστικό ρόλο.
5. Πάταξη της φοροδιαφυγής και δημιουργία κανόνων υγιούς ανταγωνισμού των επιχειρήσεων, όχι μόνον μεταξύ των μικρών, αλλά και έναντι των πολυεθνικών που λυμαίνονται την ελληνική αγορά, με τις ευχές των υπευθύνων.
6. Καθορισμός όρων λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος, που ακόμη και στην περίοδο έντονης οικονομικής κρίσης καταγράφει υπερκέρδη.
7. Λήψη μέτρων στήριξης της ρευστότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων της χώρας μας μέσω δημιουργίας ειδικού κρατικού φορέα.
8. Αύξηση του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων .
9. Άμεση στήριξη, ιδιαίτερα των επιχειρήσεων της μεταποίησης, μέσω των προγραμμάτων του ΕΣΠΑ που έχει καθυστερήσει σημαντικά.
10. Άμεσα έναρξη διαλόγου με τους κοινωνικούς φορείς
ΟΙ ΔΕΚΑ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΘΕΒ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ
1. Πραγματική εξυγίανση του ασφαλιστικού συστήματος.
2. Εκκίνηση ολοκληρωμένου προγράμματος για καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής με τη χρήση της πληροφορικής.
3. Άνοιγμα όλων των αγορών στον ανταγωνισμό,
4. Απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας και κίνητρα για επενδύσεις σε ΑΠΕ.
5. Επιτάχυνση των διαδικασιών αξιολόγησης ελέγχου και εκταμίευσης των επιχορηγήσεων του επενδυτικού νόμου και η αύξηση του ορίου έγκρισης των Περιφερειών.
6. Εξόφληση χρεών δημοσίου προς επιχειρήσεις ή παροχή εγγύησης που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ενέχυρο στις τράπεζες.
7. Αύξηση αποσβέσεων για επενδύσεις που θα γίνουν μέσα στο 2009 και 2010.
8. Άμεση προώθηση όλων των ΣΔΙΤ.
9. Ενίσχυση της επιχειρηματικότητας στην Περιφέρεια και
10. Ενίσχυση των δημοσίων επενδύσεων σε παραγωγικούς τομείς που δημιουργούν θέσεις εργασίας.
Κ. ΚΑΓΚΕΛΑΡΗΣ: ΤΟ ΧΕΙΜΩΝΑ ΘΑ ΕΚΔΗΛΩΘΕΙ Η ΜΕΓΑΛΗ ΚΡΙΣΗ
Την ανησυχία ότι η μεγάλη κρίση, στους μικρούς-μεσαίους εμπόρους, βιοτέχνες και επαγγελματίες, δεν έχει έρθει ακόμη, εκφράζει ο πρόεδρος της ΟΕΒΕ Ν. Λάρισας, Κωνσταντίνος Καγκελάρης, εκτιμώντας ότι η κρίση θα εκδηλωθεί μέσα στο χειμώνα που έρχεται, ιδίως εάν δεν υπάρξει αλλαγή στην κατεύθυνση της οικονομικής πολιτικής. «Αν δεν γίνουν αλλαγές, θα έχουμε απώλειες επιχειρήσεων και θέσεων εργασίας. Ό,τι προτάσεις έχει καταθέσει το συνδικαλιστικό κίνημα, μέχρι σήμερα, δεν τις έχει καταθέσει άκριτα, ούτε με γνώμονα σώνει και καλά την αντιπολιτευτική τακτική. Όσες προτάσεις έχουμε κάνει, βασίζονται σε απόλυτα τεκμηριωμένα στοιχεία, με στόχο την ανάπτυξη και τη βιωσιμότητα. Εάν εφαρμοζόταν έστω και μέρος των προτάσεων που έχουμε κάνει, δεν θα φτάναμε σε αυτό το σημείο σήμερα. Και η νέα κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές, όποια κι αν είναι το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να κάνει είναι, επιτέλους, να ακούσει τους φορείς και να υιοθετήσει κάποιες από τις προτάσεις τους, είτε στο ασφαλιστικό, είτε στη στήριξη των επιχειρήσεων», τονίζει ο κ. Καγκελάρης.
Στο ίδιο μήκος κύματος με τους άλλους εκπροσώπους των επιχειρηματικών φορέων, ο πρόεδρος της ΟΕΒΕ Ν.Λάρισας εντοπίζει την έλλειψη ρευστού, σε καταναλωτές και επιχειρήσεις, ως το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις σε τοπικό επίπεδο. «Εάν δεν στηριχθούν τα εισοδήματα, οι μισθοί, οι συντάξεις, αυτό που λέμε η μέση οικογένεια, να μπορεί όχι μόνον να επιβιώνει, αλλά και να ξοδεύει, δεν πρόκειται να αλλάξει η κατάσταση. Θα πρέπει άμεσα να βρεθεί και να διατεθεί ζεστό χρήμα στην αγορά. Η μεγάλη φοροδιαφυγή και εισφοροδιαφυγή δεν γίνεται από τις μικρές επιχειρήσεις. Και οι κυβερνήσεις ξέρουν πού γίνεται. Απομένει να αποφασίσουν να την πατάξουν», επισημαίνει χαρακτηριστικά.
Ο κ. Καγκελάρης υπογραμμίζει ακόμη ότι θα πρέπει να σταματήσουν τα προγράμματα επιδότησης δημιουργίας πολύ μικρών επιχειρήσεων, που κλείνουν μόλις σταματήσει η επιδότηση. «Με βάση τις έρευνες που έχουμε κάνει, το 70% αυτού του είδους των επιχειρήσεων κλείνουν στα τρία χρόνια, μόλις σταματήσει η επιδότηση. Πρέπει να σταματήσουμε να δημιουργούμε νέες προβληματικές επιχειρήσεις και οι πόροι αυτοί να κατευθυνθούν σε πιο υγιή επιχειρηματική ανάπτυξη», τονίζει.
Ε. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ: Ενίσχυση δανεισμού, βάση εγγυοδοσίας
Η περιφέρεια Θεσσαλίας και ειδικότερα ο νομός Λάρισας βρίσκεται αντιμέτωπος με το πρόβλημα της έλλειψης ρευστότητας και το ντόμινο των ακάλυπτων επιταγών, τη στιγμή που οι τράπεζες δεν έχουν ξεκινήσει ακόμη να τροφοδοτούν με νέο χρήμα την αγορά, τονίζει η πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων του νομού Λάρισας, Ειρήνη Παπαϊωάννου.
Η ίδια υπογραμμίζει ότι σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, το εξάμηνο του 2009, σε πανελλαδικό επίπεδο σημειώθηκε μια πτώση του τζίρου των ξενοδοχείων της τάξης του 20%, ενώ η υποχώρηση των εσόδων ήταν της τάξης του 15%. «Κάτι ανάλογο ισχύει και για την περιοχή μας. Ευελπιστούμε τα μεγέθη αυτά να μην αυξηθούν -ή και να μειωθούν στο μέλλον. Μεγάλη βοήθεια για το κλάδο μας ήταν η αύξηση των τουριστών από τις γειτονικές βαλκανικές χώρες», ανέφερε χαρακτηριστικά.
«Θα πρέπει να δοθεί η δυνατότητα δανεισμού με βάση την πρακτική της εγγυοδοσίας, να επιδοτηθούν οι θέσεις εργασίας για να μην χαθούν, να μειωθούν οι συντελεστές ΦΠΑ, εάν αυτό είναι εφικτό με βάση τα οικονομικά μεγέθη, και να δοθούν κίνητρα στις επιχειρήσεις για επενδύσεις μέσα από επιδοτούμενα προγράμματα», επισημαίνει η κ. Παπαϊωάννου.
Ν.ΤΖΙΚΑΣ: Άμεσα κεφάλαια στην αγορά
Η μείωση του αγροτικού εισοδήματος καθώς και η πτώση της οικοδομικής δραστηριότητας που αποτελούσαν στυλοβάτες της τοπικής οικονομίας καθώς και η απώλεια θέσεων εργασίας από το κλείσιμο παραδοσιακών επιχειρήσεων της περιοχής συνετέλεσαν στην πτώση του τζίρου στον εμπορικό κλάδο, επισημαίνει ο πρόεδρος ΕΣΛ-ΟΕΣΘ και γενικός γραμματέας της ΕΣΕΕ, Νίκος Τζίκας.
«Σε αυτό σημαντικό ρόλο έπαιξε και παίζει η κακή ψυχολογία του καταναλωτή, του οποίου η εμπιστοσύνη για το μέλλον της οικονομίας έχει κλονιστεί, με αποτέλεσμα να περιορίζει την κατανάλωση ακόμα και αν διαθέτει τα απαιτούμενα εισοδήματα», υπογραμμίζει.
Ο ίδιος τονίζει πως αναμφισβήτητα η έλλειψη ρευστότητας αποτελεί το μεγαλύτερο πρόβλημα για τις θεσσαλικές επιχειρήσεις, με λογικά επακόλουθα την πτώση του τζίρου, την αύξηση του αριθμού των ακάλυπτων επιταγών και την αύξηση της ανεργίας.
«Άμεσα θα πρέπει να προκηρυχθούν προγράμματα του ΕΣΠΑ, ώστε να διοχετευθούν στην αγορά κεφάλαια που θα συμβάλλουν στη βελτίωση του οικονομικού κλίματος. Επιπλέον, θα πρέπει να υπάρξει εξορθολογισμός του χρηματοπιστωτικού συστήματος, προκειμένου να διευκολυνθεί η πρόσβαση σε αυτό όσο το δυνατό περισσότερων επιχειρήσεων, κάτι που δυστυχώς δεν έγινε με το πακέτο των 28 δισ. ευρώ, τα οποία ποτέ δεν έφτασαν στην πραγματική οικονομία. Δυστυχώς η σημερινή οικονομική κατάσταση δεν μας επιτρέπει να είμαστε αισιόδοξοι. Πιστεύω, ότι το 2010 θα είναι ακόμα δυσκολότερο από το 2009 κάτι που φαίνεται και από όλες τις σχετικές έρευνες. Μοιραία κάτι τέτοιο θα έχει δυσμενή αποτελέσματα και στον τομέα της απασχόλησης», καταλήγει.