Οδηγό με τα συνηθέστερα λάθη των φορολογουμένων κατά τη συμπλήρωση της περσινής φορολογικής και πληροφορίες για την ορθή συμπλήρωση της εξέδωσε το Υπουργείο Οικονομικών. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Υπουργείου, ο οδηγός εκδόθηκε μετά τον εντοπισμό λαθών σε ορισμένα στοιχεία των φορολογικών δηλώσεων, γεγονός που είχε ως συνέπεια να καθυστερεί η εκκαθάριση του φόρου. Από τη στατιστική επεξεργασία, αξιολόγηση και ανάλυση των παραπάνω στοιχείων, εντοπίστηκαν τα σημεία (κωδικοί αριθμοί) της δήλωσης που παρουσιάζουν μεγάλη συχνότητα λαθών, η οποία οφείλεται προφανώς στη μη επαρκή πληροφόρηση των φορολογουμένων για την ορθή συμπλήρωση αυτών.
Σύμφωνα με τις οδηγίες:
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΦΟΡΟΛΟΓΟΥΜΕΝΟΥ
- Στον πίνακα 1 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΦΟΡΟΛΟΓΟΥΜΕΝΟΥ γράφονται τα στοιχεία του φορολογουμένου και σε περίπτωση εγγάμων και της συζύγου του. Επίσης, γράφονται προαιρετικά και τα στοιχεία του εκπροσώπου του φορολογουμένου. Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος είναι κάτοικος εξωτερικού, η αναγραφή των στοιχείων του εκπροσώπου του είναι υποχρεωτική.
α. Σε περίπτωση εγγάμων πρέπει να συμπληρώνεται απαραίτητα το τετραγωνίδιο με την ένδειξη «ΑΦΜ συζύγου», με τον ΑΦΜ της συζύγου, εφόσον της έχει χορηγηθεί ΑΦΜ είτε λόγω υποβολής δήλωσης Έναρξης Επαγγέλματος (δραστηριότητα ή ελευθέριο επάγγελμα ) είτε λόγω υποβολής στο παρελθόν, πριν από τη σύναψη γάμου, δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, είτε από άλλη αιτία, π.χ.( αγορά επιβατικού αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης κ.λπ.). Σε καμιά περίπτωση, προκειμένου για έγγαμη, δεν θα αναγράφεται στο τετραγωνίδιο αυτό ο ΑΦΜ του συζύγου της, ούτε αυτό θα συμπληρώνεται, εφόσον αυτή δε διαθέτει δικό της ΑΦΜ, με αριθμό ταυτότητας.
Ο εν διαστάσει υπόχρεως (πρώην σύζυγος) πρέπει να διαγράψει από τον πίνακα αυτόν τα στοιχεία και τον Α.Φ.Μ της πρώην συζύγου του. Η εν διαστάσει σύζυγος στη δήλωσή της πρέπει να αναγράφει μόνο τα στοιχεία που την αφορούν. Πριν από την υποβολή ξεχωριστών δηλώσεων από τους πρώην συζύγους λόγω της διάστασης πρέπει να έχει προηγηθεί η υποβολή από αυτούς δήλωσης διακοπής των σχέσεων στο Τμήμα Μητρώου της Δ.Ο.Υ.
β. Στην ένδειξη Α.Φ.Μ εκπροσώπου, συμπληρώνεται ο Α.ΦΜ. του εκπροσώπου (κηδεμόνα, αντιπροσώπου, προσωρινού διαχειριστή, αντικλήτου κ.λπ) εφόσον βέβαια αναγράφονται τα στοιχεία του εκπροσώπου στο σώμα της δήλωσης. Όταν στη δήλωση είναι συμπληρωμένα στοιχεία εκπροσώπου (προαιρετικά ή υποχρεωτικά) πρέπει να έχει προηγηθεί η υποβολή στο Τμήμα Μητρώου της Δ.Ο.Υ δήλωσης σχέσεων φορολογουμένου με τα στοιχεία του εκπροσώπου, σύμφωνα με την προαναφερόμενη Α.Υ.Ο της Διεύθυνσης Μητρώου «περί Α.Φ.Μ».
Σε χιλιάδες περσινές δηλώσεις υπήρχαν συμπληρωμένα στοιχεία εκπροσώπου, χωρίς να έχει καταχωρηθεί αντίστοιχη σχέση στο Μητρώο, ενώ σε πολλές άλλες δεν είχε διαγραφεί ο Α.Φ.Μ. της πρώην συζύγου, στις περιπτώσεις υποβολής χωριστών δηλώσεων λόγω διάστασης των συζύγων.
Επίσης, γράφεται ο Δήμος που ο φορολογούμενος είναι εγγεγραμμένος την 31.12.2009, δηλαδή ο Δήμος που χορηγεί πιστοποιητικά και όχι ο Δήμος κατοικίας, καθώς και ο αριθμός κινητού τηλεφώνου, όχι υποχρεωτικά.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
* Ο πίνακας 2 με τα ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ παίζει σημαντικό ρόλο για τη σωστή εκκαθάριση της δήλωσης. Επομένως πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή κατά τη συμπλήρωσή του.
α. Αν ο υπόχρεος έχει απαντήσει «ΝΑΙ» στην ερώτηση 14 του πίνακα αυτού «Είστε αξιωματικός ή ημεδαπό κατώτερο πλήρωμα εμπορικού πλοίου ή ιπτάμενο προσωπικό πολιτικής αεροπορίας» εκτός από τον πίνακα 4Α «ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΑΠΟ ΜΙΣΘΩΤΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ», πρέπει να έχει συμπληρωθεί το «ΕΙΔΙΚΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ» προκειμένου να διενεργηθεί ο ειδικός τρόπος φορολόγησης των Ναυτικών και των Ιπταμένων. υπενθυμίζεται ότι, το «Δελτίο» αυτό συμπληρώνεται από τον ίδιο τον φορολογούμενο, σε περίπτωση ηλεκτρονικής υποβολής της οικείας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, και από την αρμόδια ΔΟΥ σε περίπτωση υποβολής της δήλωσης σε υλική μορφή. Παρατηρήθηκε ότι πέρυσι το Ειδικό Ενημερωτικό Δελτίο δεν έχει συμπληρωθεί σε πολλές δηλώσεις.
β. Αν ο υπόχρεος έχει απαντήσει «ΝΑΙ» στην ερώτηση 5 του πίνακα αυτού «Υποβάλλεται η δήλωση από κληρονόμο του φορολογουμένου που απεβίωσε, πρέπει να έχει προηγηθεί η υποβολή στο Τμήμα Μητρώου της ΔΟΥ δήλωση σχέσεων μεταξύ αποβιώσαντος και κληρονόμου.
Επίσης παρατηρήθηκε ότι σε άλλες δηλώσεις δεν είχε προηγηθεί η υποβολή της σχετικής δήλωσης σχέσεων από τους κληρονόμους στο Τμήμα Μητρώου της ΔΟΥ.
ΦΟΡΟΛΟΓΟΥΜΕΝΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ
- Στον πίνακα 4 με τα ΦΟΡΟΛΟΓΟΥΜΕΝΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ, στο 4Γ γράφονται τα εισοδήματα από εμπορικές επιχειρήσεις και ελευθέρια επαγγέλματα.
Όταν συμπληρώνονται οι κωδικοί αριθμοί 401-402, 413-414, πρέπει απαραίτητα να συμπληρώνονται και οι κωδικοί 425-426. Όταν συμπληρώνονται οι κωδικοί αριθμοί 501-502, 511-512, πρέπει απαραίτητα να συμπληρώνονται και οι κωδικοί 517-518. Σε πολλές δηλώσεις δεν είχαν συμπληρωθεί οι κωδικοί αριθμοί 425-426 και 517-518 που αναφέρονται στα ακαθάριστα έσοδα από ατομική επιχείρηση και ελευθέριο επάγγελμα. ΠΡΟΣΟΧΗ: Στον πίνακα 4E σε πολλές συμπληρώθηκαν κωδικοί (151, 152, 157, 158) που αφορούν δαπάνες για επισκευή και συντήρηση οικοδομών χωρίς να έχει συμπληρωθεί εισόδημα από ακίνητα.
ΤΕΚΜΑΡΤΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ
- Στον πίνακα 5 ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΕΤΗΣΙΑ ΤΕΚΜΑΡΤΗΣ ΔΑΠΑΝΗΣ πρέπει να προσεχθούν τα εξής:
* Στην περίπτωση 1 του πίνακα γράφονται οι τεκμαρτές δαπάνες διαβίωσης. Οι δαπάνες της περίπτωσης αυτής προσδιορίζονται με βάση την κατοχή ή χρήση ορισμένων περιουσιακών στοιχείων του φορολογουμένου, της συζύγου του και των τέκνων τους που συνοικούν και τους βαρύνουν.
Στην υποπερίπτωση (α) αναγράφονται στοιχεία για τον προσδιορισμό του ετήσιου τεκμαρτού μισθώματος για ιδιοκατοικημένη ή μισθωμένη κύρια κατοικία και έως δύο δευτερεύουσες κατοικίες.
Στους Κ.Α 211-212, 218-219 και 225-226 συμπληρώνεται σε κάθε περίπτωση η επιφάνεια των κύριων και των βοηθητικών χώρων.
Εάν η επιφάνεια της κύριας κατοικίας υπερβαίνει τα 200 τ.μ. και η επιφάνεια της μοναδικής δευτερεύουσας (εξοχικής ή μη) κατοικίας ή η συνολική επιφάνεια όλων των δευτερευουσών κατοικιών (αν υπάρχουν περισσότερες από μια) υπερβαίνουν τα 150 τ.μ., πρέπει να συμπληρώνονται και οι κωδικοί αριθμοί 216,223,230,217,224 και 231 με την τιμή ζώνης και το έτος άδειας.
Σε πολλές δηλώσεις του 2009 δεν είχε συμπληρωθεί η επιφάνεια των κύριων χώρων της κύριας και των δευτερευουσών κατοικιών ενώ είχαν συμπληρωθεί τα λοιπά στοιχεία (ποσοστό συνιδιοκτησίας, μήνες).
Επίσης σε πολύ περισσότερες δηλώσεις ενώ η επιφάνεια της κύριας κατοικίας είναι μεγαλύτερη του αφορολόγητου ορίου, δεν έχουν συμπληρωθεί η Τιμή Ζώνης και το έτος Έκδοσης Οικοδομικής Αδείας.
Ακόμη σε άλλες ενώ οι επιφάνειες των δευτερευουσών κατοικιών είναι μεγαλύτερες του αφορολόγητου ορίου, δεν έχουν συμπληρωθεί οι Τιμές Ζώνης και το έτος ‘Εκδοσης Οικοδομικής Αδείας.
Στην περίπτωση 2 του ίδιου πίνακα γράφονται τα ποσά που καταβλήθηκαν για την αγορά περιουσιακών στοιχείων και γενικά για την πραγματοποίηση δαπανών που αποτελούν τεκμήριο κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 17 του ν.2238/1994, π.χ. για αγορά ακινήτων, αυτοκινήτων κτλ., δηλαδή μη καταναλωτικών αγαθών, καθώς και για δωρεές κτλ.
Αν κατά τη διάρκεια του έτους 2009 καταβλήθηκαν τόκοι για την εξόφληση δανείων ή πιστώσεων, καθώς και χρεώσεων μέσω πιστωτικών καρτών για την αγορά μη καταναλωτικών αγαθών, το ποσό αυτών των τόκων πρέπει να γραφεί στην περίπτωση 2ζ΄του πίνακα 5, Κ.Α.727-728. Στο ποσό των τόκων αυτών (Κ.Α.727-728), πρέπει να προστεθούν και οι δεδουλευμένοι τόκοι που καταβλήθηκαν, μέσα στο έτος 2009, για την εξόφληση στεγαστικών δανείων για την απόκτηση πρώτης κατοικίας. Εάν η πρώτη κατοικία, για την αγορά ή την ανέγερση της οποίας έχει ληφθεί το δάνειο, έχει εμβαδόν μεγαλύτερο των 120 τ.μ., πρέπει να προστεθεί στους κωδικούς αυτούς το άθροισμα ολόκληρου του ποσού των τόκων και του τμήματος του χρεολυσίου (κεφαλαίου του δανείου που έχει αποπληρωθεί μέσα στο έτος 2009) που αναλογεί επιμεριστικά στο πέραν των 120 τ.μ. εμβαδόν της κατοικίας. Στους ίδιους Κ.Α.727-728, πρέπει να γραφούν και οι τόκοι υπερημερίας που τυχόν καταβλήθηκαν για την τοκοχρεολυτική απόσβεση δανείων ή πιστώσεων, καθώς και χρεώσεων μέσω πιστωτικών καρτών για αγορά μη καταναλωτικών αγαθών κατά το έτος 2009.
Επίσης στους κωδικούς αυτούς πρέπει να γραφεί το συνολικό ποσό που καταβλήθηκε το 2009 για τη χορήγηση δανείων προς οποιονδήποτε με εξαίρεση τα ποσά δανείων που χορηγήθηκαν προς εταιρίες ή κοινοπραξίες ή κοινωνίες των οποίων ο υπόχρεος είναι μέλος ή μέτοχος.
Αν ο υπόχρεος δεν προσθέσει μόνος του τους τόκους υπερημερίας, έχει υποχρέωση να τους προσθέσει η ΔΟΥ στους Κ.Α.323-324 της δήλωσης.
Σε πολλές δηλώσεις είχαν συμπληρωθεί τόκοι στεγαστικού δανείου για α’ κατοικία στον πίνακα δαπανών και δε συμπληρώθηκαν οι ΚΑ 727-728 του πίνακα προσδιορισμού ετήσιας τεκμαρτής δαπάνης ή ενώ το εμβαδόν της πρώτης κατοικίας είναι μεγαλύτερο των 120 τ.μ., στους ΚΑ 727-728 έχουν συμπληρωθεί ΜΟΝΟ τα ποσά των τόκων και όχι το ποσό που αντιστοιχεί στην αποπληρωμή του κεφαλαίου για τα πάνω από τα 120 τ.μ. της κατοικίας.
ΔΑΠΑΝΕΣ ΠΟΥ ΕΚΠΙΠΤΟΥΝ
* Στον πίνακα 7 δηλώνονται τα ΠΟΣΑ ΤΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ ΠΟΥ ΑΦΑΙΡΟΥΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΄Η ΑΠΟ ΤΟ ΦΟΡΟ
Στην ένδειξη 9 αναγράφονται οι τόκοι στεγαστικών δανείων για απόκτηση πρώτης κατοικίας, ή για δάνεια που έχουν συναφθεί από 1.1.2009 για απόκτηση και άλλων κατοικιών. Για συμβάσεις στεγαστικών δανείων που έχουν συναφθεί από 1/1/2003 και μετά υπάρχει ανώτατο όριο δανείου ή συνόλου δανείων 200.000 ευρώ, ενώ για συμβάσεις στεγαστικών δανείων που έχουν συναφθεί από 1.1.2009 υπάρχει ανώτατο όριο 350.000 ευρώ και για τους δύο συζύγους, μέχρι το ύψος του οποίου οι τόκοι λαμβάνονται υπόψη για μείωση του φόρου. Γι’ αυτό το λόγο πρέπει να συμπληρώνονται για τα δάνεια αυτά και οι κωδικοί 069-070 και 029-030, αντίστοιχα, για το συνολικό ποσό των δανείων που έχει λάβει ο κάθε σύζυγος για την απόκτηση της πρώτης κατοικίας τους (υποπεριπτώσεις δ και στ).
Σε πολλές δηλώσεις ενώ είχαν συμπληρωθεί οι κωδικοί 055 και 056 της υποπερίπτωσης γ’ της περίπτωσης 7 του πίνακα 7 με τα ποσά των τόκων για συμβάσεις δανείων που συνάφθηκαν από 1/1/2003 και μετά, δεν συμπληρώθηκαν οι κωδικοί 069-070 με τα συνολικά ποσά των δανείων.
ΦΟΡΟΙ ΠΟΥ ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΘΗΚΑΝ
* Στον πίνακα 8 ΠΡΟΚΑΤΑΒΛΗΘΕΝΤΕΣ - ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΘΕΝΤΕΣ ΦΟΡΟΙ δηλώνονται τα ποσά των φόρων που παρακρατήθηκαν ή προκαταβλήθηκαν στο όνομα του φορολογουμένου κατά τη διάρκεια του έτους 2009.
Ειδικά διευκρινίζεται ότι, αν έχει δηλωθεί από τον υπόχρεο εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες (μισθοί, συντάξεις κτλ.) σε μια ή περισσότερες από τις περιπτώσεις 1,2,3 και 5 του πίνακα 4Α του εντύπου Ε1, δηλαδή στους: Κ.Α. 301-302, Κ.Α. 303-304, Κ.Α. 321-322 και Κ.Α. 307-308, αφού προστεθούν τα ποσά των φόρων που αναλογούν στα εισοδήματα αυτά, το σχετικό σύνολο γράφεται στους Κ.Α.313-314. Μετά, αφού προστεθούν τα ποσά των φόρων που παρακρατήθηκαν στα ίδια ως άνω εισοδήματα, το σύνολο που θα προκύψει γράφεται στους Κ.Α.315-316.Σε πολλές δηλώσεις ο φόρος που αναλογεί σε εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες συμπληρώθηκε στον κωδικό 917 που αφορά φόρο εισοδήματος Ζ’ ψηφίσματος, αντί στον κωδικό 313.
ΠΡΟΣΟΧΗ: η διαφορά μεταξύ αναλογούντος και παρακρατηθέντος φόρου δεν πρέπει να υπερβαίνει το 1,5%.
Ακόμα διευκρινίζεται ότι, οι Κ.Α 603-604, 605-606 συμπληρώνονται εφόσον στους σχετικούς πίνακες της δήλωσης 4Γ και 4Δ έχουν δηλωθεί εισοδήματα από εμπορικές επιχειρήσεις ή ελευθέρια επαγγέλματα.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Ο προκαταβληθείς ή ο παρακρατηθείς φόρος στις περιπτώσεις αυτές δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερος από το 20% των αντίστοιχων ακαθάριστων εισοδημάτων.
Επίσης σε πολλές δηλώσεις δεν υπήρχε η σωστή σχέση μεταξύ αναλογούντος και παρακρατηθέντος φόρου μισθωτών υπηρεσιών. Ακόμα παρατηρήθηκε ότι οι παρακρατηθέντες και προκαταβληθέντες φόροι από εμπορικές επιχειρήσεις και ελευθέρια επαγγέλματα ήταν μεγαλύτεροι από το 20% των αντίστοιχων εισοδημάτων.
Εξάλλου έχει παρατηρηθεί ότι σε χιλιάδες δηλώσεις η συμπλήρωση του αριθμού καταχώρησης στη δήλωση με δυσανάγνωστους χαρακτήρες είχε ως αποτέλεσμα να μη συμφωνεί η τιμή του αριθμού καταχώρησης από το σύστημα TAXIS, με αυτή που πληκτρολογήθηκε.
