Μέχρι το τέλος Απριλίου και με διαδικασίες που δεν παραπέμπουν σε ταλαιπωρία αναμένεται να ολοκληρωθεί η επιστροφή των χρημάτων σε εκατοντάδες Λαρισαίους ιδιοκτήτες ακινήτων πλήρωσαν κατά λάθος «κτηματόσημο». Μετά από ένα και πλέον χρόνο αφότου τελείωσε η πρώτη φάση κτηματογράφησης στο Δήμο Λάρισας, στα τέλη του 2008, η ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ Α.Ε. ξεκίνησε την επιστροφή των ποσών μέσω τραπεζών, σε όσους δημότες είχαν υποβάλει τις σχετικές αιτήσεις.
Οι διαδικασίες επιστροφής του τέλους κτηματογράφησης ως «αχρεωστήτως καταβληθέν» στους πολίτες που υπέβαλαν δηλώσεις για «ανύπαρκτα δικαιώματα» είχε ενεργοποιηθεί από την περασμένη Άνοιξη αλλά η ταυτοποίηση και βεβαίωση οφειλής δεν ήταν εύκολο να γίνει πριν από την ολοκλήρωση του ελέγχου των «ενεργών τίτλων». Το τέλος κτηματογράφησης ήταν 35 ευρώ και 20 ευρώ επιπλέον για κάθε βοηθητικό χώρο.
ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΕΣ ΠΛΗΡΩΜΕΣ
Πάντως οι λανθασμένες πληρωμές δικαιωμάτων σχετιζόταν με δηλώσεις που στάλθηκαν ταχυδρομικά και αφορούσαν:
1. Σε δικαιώματα επικαρπίας που νομικά δεν υφίστανται. Πρόκειται για δηλώσεις ανδρών που είχαν πάρει επικαρπία με προικοσύμφωνο και δεν γνωρίζουν ότι ο θεσμός της προίκας έχει καταργηθεί από το 1983 και από τότε αυτόματα η γυναίκα έχει αποκτήσει την πλήρη κυριότητα στο προικώο ακίνητο. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν επίσης δηλώσεις για δικαιώματα επικαρπίας που περιήλθαν μετά το θάνατο του ενός συζύγου στον άλλο, αλλά δεν έχουν αποκτηθεί τυπικά, διότι εκκρεμούσε η συμβολαιογραφική πράξη αποδοχής της δωρεάς.
2. Σε χώρους που δεν έχουν ποσοστό συνιδιοκτησίας στο οικόπεδο. Πρόκειται για δηλώσεις που υποβλήθηκαν για τον «αέρα» σε μονοκατοικίες, για αποθήκες και θέσεις στάθμευσης που είναι παρακολουθήματα διαμερισμάτων και για κοινόχρηστους χώρους πολυκατοικιών. Το δικαίωμα του «υψούν», δηλαδή ο «αέρας» που αντιστοιχεί στην προσθήκη νέων τετραγωνικών μέχρι να εξαντληθεί ο συντελεστής δόμησης δεν προβλέπεται στη σύσταση οριζοντίου ιδιοκτησίας. Που σημαίνει, δηλαδή, ότι αν κάποιος μεγαλώσει το κτίριό του με το υπόλοιπο του συντελεστή δόμησης που δεν έχει αξιοποιήσει, χωρίς όμως να δημιουργήσει νέους ανεξάρτητους χώρους, δεν επιβαρύνεται με πάγιο τέλος.
Επίσης κάποιοι διαχειριστές πολυκατοικιών δήλωσαν κοινόχρηστων χώρους, όπως κλιμακοστάσια ή αποθήκες. Οι χώροι αυτοί επειδή ήταν κοινόχρηστοι, δεν έχουν ποσοστό συνιδιοκτησίας στο οικόπεδο και επομένως δεν αποτελούν αυτοτελή ιδιοκτησία.
3. Η τρίτη περίπτωση αφορούσε δηλώσεις ακινήτων που δεν ήταν του Δήμου Λάρισας, της περιοχής που κτηματογραφείται αλλά άλλων δήμων του νομού. Πρόκειται για πολίτες που «άκουσαν» για την επέκταση του Κτηματολογίου και θεώρησαν ότι οπουδήποτε κι αν είχαν ακίνητο έπρεπε να το δηλώσουν. Τι αν υπήρξε κυριολεκτικά «βομβαρδισμός» ανακοινώσεων από το Κτηματολόγιο με τις οποίες αναφέρονταν οι περιοχές στις οποίες έπρεπε να δηλωθούν τα ακίνητα με παράλληλη επισήμανση ότι οπουδήποτε αλλού δεν υπήρχε στην παρούσα φάση υποχρέωση υποβολής δήλωσης.
Όπως αποδείχθηκε κάποιοι καταβλήθηκαν από το άγχος «μήπως και χάσουν την περιουσία τους» και δεν έδωσαν σημασία στις ανακοινώσεις.
Και στις τρεις περιπτώσεις το Γραφείο Κτηματογράφησης Λάρισας δεν κατέγραψε δικαιώματα. Άλλωστε δικαιώματα επί ακινήτων καταγράφονται μόνον όταν υπάρχει κατοχύρωσή τους με συμβολαιογραφική πράξη ή με άλλο πιστοποιητικό και υπό την προϋπόθεση ότι αυτά θα έχουν μεταγραφεί στα υποθηκοφυλακεία. Από τη στιγμή που οι δηλώσεις οι οποίες υποβλήθηκαν δεν συνοδεύονταν από τέτοιου είδους έγγραφα, ήταν σαν να μην υποβλήθηκαν ποτέ. Οι τράπεζες στις οποίες μπορούσε κάποιος να πληρώσει το πάγιο τέλος δεν ζητούσαν κανένα στοιχείο που να αποδεικνύει κυριότητα.
Δέχονταν απλώς την αίτηση του κάθε ενδιαφερόμενου για το τι πάγιο τέλος ήθελε να πληρώσει. Την απόδειξη πληρωμής αυτού του τέλους μαζί με τη δήλωση ιδιοκτησίας την έστελναν στα κατά τόπους γραφεία Κτηματογράφησης. Όσοι πήγαν οι ίδιοι σ’ αυτά τα γραφεία μάθαιναν αμέσως ότι κακώς πλήρωσαν το «κτηματόσημο», αλλά κι αυτοί δεν πήραν τότε τα χρήματα που πλήρωσαν. Έπρεπε να προηγηθεί η διαδικασία της «ταυτοποίησης».
ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ
Όταν πλέον ολοκληρώθηκε η ταυτοποίηση των τίτλων και βεβαιώθηκε η οφειλή, δρομολογήθηκε η διαδικασία καταβολής μέσω των τραπεζών.
Το ακριβές ύψος της διαφοράς και τα αντίστοιχα ποσά καταβάλλονται στους τραπεζικούς λογαριασμούς που έχουν υποδείξει οι δικαιούχοι εφόσον βέβαια είχαν ζητήσει με αίτησή τους στην εταιρία την επιστροφή των χρημάτων. Πάντως να σημειωθεί ότι η μεγάλη καθυστέρηση οφείλεται και στο γεγονός ότι κατά την παραπάνω διαδικασία διαπιστώθηκαν και πολλά λάθη στους τραπεζικούς λογαριασμούς που δηλώθηκαν από δικαιούχους, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να εξοφληθούν από τις αντίστοιχες τράπεζες. Για τις περιπτώσεις αυτές έχει επιλεχθεί ως ασφαλέστερη και ταχύτερη λύση η ενημέρωση των δικαιούχων με ατομικές ειδοποιήσεις, που θα αποσταλούν ταχυδρομικά στις διευθύνσεις που έχουν δηλωθεί. Με τις ατομικές ειδοποιήσεις θα μπορούν να εισπράξουν από οποιοδήποτε υποκατάστημα της τράπεζας που υποδεικνύεται στην ειδοποίηση, το ποσό που τους έχει βεβαιωθεί.
Πάντως για την είσπραξη του ποσού εκτός από την ατομική ειδοποίηση, απαραίτητη θα είναι η αστυνομική ταυτότητα και οποιοδήποτε έγγραφο αποδεικνύει τον ΑΦΜ του δικαιούχου.