Χαμηλώνοντας τον πήχη των προσδοκιών ενώ αμέσως μετά το τέλος της διαβούλευσης για τον κανονισμό της ενεργειακής απόδοσης πρόκειται να ανακοινωθούν τα μέτρα για τα προγράμματα ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων. ΟΙ λεπτομέρειες του προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ' οίκον» το οποίο αναμενόταν να ξεκινήσει τον περασμένο Νοέμβριο, πρόκειται να ανακοινωθούν εντός του Φεβρουαρίου οπότε θα μάθουμε και τη συγκεκριμένη ημερομηνία εφαρμογής του.
Αν και θέμα ακύρωσης του προγράμματος δεν ετίθετο, καθώς είναι απόλυτα ευθυγραμμισμένο με το πνεύμα της εποχής που επιτάσσει «πράσινες παρεμβάσεις» στα κτίρια, ωστόσο η όλη η καθυστέρηση εφαρμογής του έχει απορυθμίζει τη δραστηριότητα πολλών επιχειρηματικών κλάδων που από μήνες έχουν προχωρήσει σε παραγγελίες και αποθεματοποίηση εμπορευμάτων.
Αν και χθες η κ. Μπιρμπίλη δεν αποσαφήνισε τα κίνητρα για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων μέσω του συγκεκριμένου προγράμματος, η αναφορά της ότι αναζητούνται οι αναγκαίοι πόροι για την υλοποίηση του, δεν αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για ενσωμάτωση όλων των παρεμβάσεων που καθόρισε το προηγούμενο πρόγραμμα.
Τα κίνητρα, όπως ανέφερε η υπουργός, εξετάζεται να περιλαμβάνουν επιδοτήσεις ή επιδότηση του κόστους δανεισμού, φοροαπαλλαγές, κ.αλ. Θα επιδιωχθεί να δεσμευτεί το μέγιστο δυνατό κονδύλι από το ΕΣΠΑ. Πάντως ο υφυπουργός κ . Μανιάτης επανέλαβε ότι η προηγούμενη κυβέρνηση είχε καλλιεργήσει προσδοκίες στους πολίτες χωρίς να υπάρχουν τα αντίστοιχα θεμέλια. Ακόμη και αν, όπως είπε, διατίθετο το κονδύλι των 400 εκατ. ευρώ που είχε υποσχεθεί η προηγούμενη κυβέρνηση, στο πρόγραμμα δεν θα εντάσσονταν περισσότερα από 15 - 20.000 σπίτια.
Πάντως από τις μέχρι τώρα πληροφορίες η κυβέρνηση σχεδιάζει να ξεκινήσει το πρόγραμμα πιλοτικά σε συνεργασία με τις τράπεζες επιδοτώντας σε πρώτη φάση την αντικατάσταση κουφωμάτων και τζαμιών. Η χρηματοδότηση των άλλων παρεμβάσεων, η θερμομόνωση ταράτσας και εξωτερικού κελύφους κτιρίου, η αντικατάσταση παλαιού καυστήρα και λέβητα και η εγκατάσταση ηλιακών θερμοσιφώνων για παραγωγή ζεστού νερού χρήσης, ίσως να παραπεμφθεί για αργότερα, ανάλογα πάντα με τα διαθέσιμα κονδύλια.
Για την υλοποίηση του προγράμματος εξετάζονται εναλλακτικά αποδοτικά και χαμηλού κόστους, μέτρα. Συγκεκριμένα διερευνούνται είτε μεμονωμένες φοροαπαλλαγές, είτε επιδοτήσεις, είτε ένας συνδυασμός όλων των παραπάνω που θα περιλαμβάνει όμως και χαμηλότοκα τραπεζικά δάνεια.
Μάλιστα όπως λέγεται οι εμπλεκόμενες υπηρεσίες και φορείς, έχουν λάβει εντολή να εντάξουν και το κριτήριο της ενεργειακής φτώχειας στους όρους που θα αποτελέσουν προϋπόθεση για να κριθεί κανείς δικαιούχος επιδότησης για την αλλαγή των κουφωμάτων και των τζαμιών. Παρενθετικά να σημειώσουμε πως ενεργειακά φτωχός θεωρείται όποιος δαπανά για ηλεκτρισμό, θέρμανση και κλιματισμό πάνω από το 10% του εισοδήματός του ετησίως.
Για την κατάταξη σε αυτή την κατηγορία, είναι προφανές πως θα λαμβάνονται υπόψη το εκκαθαριστικό του φορολογούμενου και οι λογαριασμοί της ΔΕΗ και των κοινοχρήστων του. Εφόσον κριθεί εφικτό, το εν λόγω κριτήριο θα προστεθεί στα όσα είχαν θεσπιστεί στο αρχικό πρόγραμμα, δηλαδή η ηλικία του προς επιδότηση ακινήτου να είναι προ του 1980 και η αντικειμενική τιμή ζώνης να είναι κάτω των 1.500 ευρώ / τ.μ. Το πιθανότερο είναι πως το όριο των 1.500 ευρώ δεν θα "ανοίξει" προς τα πάνω, ώστε να συμπεριλάβει και άλλα κτίρια, αφού τα κονδύλια είναι περιορισμένα.
Μια άλλη πρόταση που συζητιέται σχετίζεται με τα γεωγραφικά κριτήρια. Το σενάριο αυτό βασίζεται στο σκεπτικό ότι μεγαλύτερες ανάγκες ενεργειακής θωράκισης της κατοικίας του έχει για παράδειγμα η Βόρεια Ελλάδα από τη Νότια ή Κεντρική Ελλάδα. Συνεπώς να δοθούν περισσότερες δυνατότητες παρεμβάσεων και ενδεχομένως με μεγαλύτερη επιδότηση στους Βορειοελλαδίτες και λιγότερες στους άλλους…
ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ ΤΟ ΠΡΌΓΡΑΜΜΑ
Να θυμίσουμε πως το πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ΄ οίκον» σύμφωνα με τα όσα είχαν εξαγγελθεί, επιδοτεί πέντε συνολικά παρεμβάσεις με ποσοστά επιδότησης που ξεκινούν από το 30% για μονοκατοικία (υπό προϋποθέσεις φτάνει το 40%) και το 35% για πολυκατοικία που μπορεί να φτάσει και στο 50%.
α) Τη θερμομόνωση στο δώμα του κτιρίου.
β) Την τοποθέτηση διπλών θερμομονωτικών υαλοπινάκων και θερμομονωτικών πλαισίων - κουφωμάτων.
γ) Την αντικατάσταση παλαιού συστήματος καυστήρα / λέβητα με νέο υψηλής απόδοσης ή με σύστημα φυσικού αερίου ή με σύστημα που κάνει χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας
δ) Την εγκατάσταση ηλιακών θερμοσιφώνων για παραγωγή ζεστού νερού χρήσης και τέλος
ε) Τη θερμομόνωση στο λοιπό κέλυφος του κτιρίου
Οι τρεις πρώτες παρεμβάσεις είναι υποχρεωτικές και οι δύο τελευταίες προαιρετικές. Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Οι ιδιοκτήτες που θα εκτελέσουν μόνο μία από τις υποχρεωτικές παρεμβάσεις δεν θα τύχουν επιδότησης. Δηλαδή, για να επιδοτηθεί μια πολυκατοικία με 35% θα πρέπει να αλλάξει κουφώματα, καυστήρα και να μονώσει την ταράτσα. Αν εκτελεστούν και οι προαιρετικές εργασίες τότε ανεβαίνουν τα ποσοστά της επιδότησης. Προσέξτε όμως και το εξής. Αν ένας ιδιοκτήτης μονοκατοικίας θέλει να αλλάξει τον ηλιακό θερμοσίφωνα και πρόσφατα έχει τοποθετήσει διπλά τζάμια - κουφώματα, νέο καυστήρα και έχει βάλει θερμομόνωση στο δώμα του, δεν μπορεί να ενταχθεί στο πρόγραμμα. Θα πρέπει να συμπεριλάβει στις εργασίες και τουλάχιστον μία από τις υποχρεωτικές παρεμβάσεις.
Τώρα αν στην πορεία βελτιωθούν και οι προϋποθέσεις επιδότησης, μένει να το δούμε σύντομα…
ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΦΟΡΕΩΝ
Πάντως αξίζει να σημειώσουμε πως πρόσφατα δέκα φορείς από τους κλάδους της βιομηχανίας και των κατασκευών (Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εταιριών Μόνωσης, Σύνδεσμοι Βιομηχανιών, Συνδεσμοι Οικοδομικών Επιχειρήσεων κάλ) αλλά και οι Ιδιοκτήτες ακινήτων, απέστειλαν προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος τις προτάσεις τους για την ενεργοποίηση του προγράμματος ενεργειακής αναβάθμισης υφιστάμενων κτιρίων. Στο υπόμνημα, προτείνονται τα εξής:
1. Οι διαθέσιμες πιστώσεις να διατεθούν άμεσα με συγκεκριμένες προτεραιότητες στις επιλέξιμες εφαρμογές, με καθαρά τεχνοοικονομικά κριτήρια.
2. Τα υλικά των επεμβάσεων του προγράμματος να υπαχθούν στο καθεστώς ΦΠΑ 9%.
3. Να υπάρξει φορολογική απαλλαγή του 100% του ποσού των δαπανών για υλικά και εργασίες με νόμιμα παραστατικά από τη φορολογία εισοδήματος, με απόσβεση σε πέντε οικονομικές χρήσεις, ανά 20% ετησίως (όπως ακριβώς συμβαίνει και στη Γερμανία)
