Δύο αντίρροπες δυνάμεις έκαναν την εμφάνισή τους με την έναρξη του 2015 στα στοιχεία εξωτερικού εμπορίου της χώρας. Συγκεκριμένα, τον Ιανουάριο του 2015, σε απόλυτους αριθμούς συνολικής αξίας εξαγωγών, σημειώθηκε η χειρότερη επίδοση, μετά το 2012. Αν όμως εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή, αποτελεί ιστορικό υψηλό πενταετίας. Από τη μία πλευρά, η μείωση της αξίας εισαγωγών και εξαγωγών πετρελαιοειδών προϊόντων, ελέω και των σημαντικά χαμηλότερων διεθνών τιμών, προκάλεσαν μεγάλη υποχώρηση, κατά 16,3% και 12,8%, αντίστοιχα. Από την άλλη, όμως, εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, προκύπτει σημαντική αύξηση τόσο στις εισαγωγές (+3,8%), όσο και στις εξαγωγές (+8,2%), που συνέχισαν το ανοδικό σερί των τελευταίων 4 μηνών.
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με ανάλυση του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων και του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ), τα προσωρινά στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) για τον μήνα Ιανουάριο 2015, δείχνουν μείωση της συνολικής αξίας των εξαγωγών κατά 12,8% στο 1,8 δισ. ευρώ (από 2,17 δισ. ευρώ τον Ιανουάριο του 2014). Εξαιρουμένων, πάντως, των πετρελαιοειδών καταγράφεται εμφατική αύξηση της τάξης του 8,2%, για τέταρτο συνεχόμενο μήνα μετά τον Σεπτέμβριο του 2014. Να σημειωθεί ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στις αναθεωρημένες προβλέψεις για το 2015, εκτιμά ότι τα έσοδα από ελληνικές εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών θα αυξηθούν φέτος κατά 5,6% (μετά από αύξηση 8% το 2014). Το ποσοστό αυτό, αντανακλά πρόβλεψη αύξησης των εσόδων από εξαγωγές ελληνικών προϊόντων κατά 2-3% στο τρέχον έτος, ήτοι ως και τα 24,4 δισ. ευρώ από 23,64 δισ. ευρώ το 2014.
Τονίζεται ότι τον περασμένο Ιανουάριο, η συνολική αξία των εξαγωγών προς τις χώρες της ΕΕ αυξήθηκε κατά 8,6% ενώ η αύξηση είναι ακόμη μεγαλύτερη (+13,3%), αν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή. Αντίθετα, οι όποιες πιέσεις προκλήθηκαν στο εξωτερικό εμπόριο της χώρας προήλθαν από χώρες εκτός της Ένωσης, με τη συνολική αξία των εξαγωγών προς Τρίτες να μειώνεται κατά 31,3%, λόγω της υποχώρησης των εξαγωγών καυσίμων. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών η μείωση είναι οριακή (-1,3%). Το αποτέλεσμα ήταν να ενισχυθεί σημαντικά το ποσοστό των ελληνικών εξαγωγών που απορροφούν οι χώρες της ΕΕ, στο 57,5%. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, το ποσοστό αυτό εκτινάσσεται στο 68,8%.
Η ανάκαμψη του ελαιολάδου
Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, μικτή εικόνα καταγράφεται και στην πορεία των εξαγωγών ανά κύριο κλάδο δραστηριότητα. Ασφαλώς ξεχωρίζει η εκρηκτική άνοδος των εξαγωγών ελαιολάδου(+301,3%), μετά την ανάκαμψη των επιπέδων παραγωγής, ακολουθούμενη από την άνοδο στα εμπιστευτικά προϊόντα (+46,8%), στα μηχανήματα (+38,1%) και τα προϊόντα της κατηγορίας ποτά-καπνός (+18,9%). Αξιοσημείωτη είναι και η συνέχιση της ανόδου των βιομηχανικών προϊόντων (+4,4%). Στον αντίποδα, μειωμένες ήταν οι εξαγωγές για τα διάφορα βιομηχανικά (-3,9%), τα τρόφιμα (-4,6%), τις πρώτες ύλες (-5,9%), τα χημικά προϊόντα (-12,3%), με αρνητικό πρωταγωνιστή τα καύσιμα (-43,5%).
Αυξομειώσεις εισαγωγών
Αρνητικό πρόσημο εμφανίστηκε στη συνολική αξία των εισαγωγών της χώρας κατά τον περασμένο Ιανουάριο (-16,3%), εξαιτίας της σημαντικής υποχώρησης των εισαγωγών πετρελαιοειδών. Ωστόσο, αν εξαιρεθούν τα πετρελαιοειδή, προκύπτει σημαντική αύξηση κατά 3,8%. Αντίθετα με τις εξαγωγές, η μείωση της συνολικής αξίας των εισαγωγών προήλθε κατά κύριο λόγο μεν από τις τρίτες χώρες (-40,4%), ωστόσο μειωμένες ήταν οι εισαγωγές και από τις χώρες της ΕΕ (-14,3%). Εάν εξαιρεθούν από τον υπολογισμό τα πετρελαιοειδή, προκύπτει αύξηση τόσο από τις χώρες της ΕΕ (+4,2%), όσο και από τις τρίτες χώρες (+3%). Το αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν να μειωθεί το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου κατά 21%, στο 1,26 δισ. ευρώ (από 1,6 δισ. ευρώ τον Ιανουάριο του 2014). Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου μειώθηκε κατά 15,5 εκατ. ευρώ ή κατά 1,4%.
