Την παράταση της προθεσμίας προστασίας της πρώτης κατοικίας από πλειστηριασμούς, που από την 1η Ιανουαρίου δεν είναι διασφαλισμένη προωθεί η κυβέρνηση. Σύμφωνα με όσα δήλωσε χθες ο υπουργός Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης ότι δηλαδή η κυβέρνηση προτίθεται άμεσα να νομοθετήσει την παράταση της προθεσμίας του νόμου, αίρονται οι κίνδυνοι να βγει στο σφυρί η πρώτη κατοικία χιλιάδων πολιτών που έχουν κόκκινα δάνεια. Πιθανότατα μάλιστα η απαγόρευση θα έχει αναδρομική ισχύ από την 1η του έτους ενώ παράλληλα θα διευρυνθεί, σύμφωνα με τις προεκλογικές εξαγγελίες, το όριο του ακατάσχετου της αξίας ακινήτου στα 300.000 ευρώ.
Κατ’ αρχήν να διευκρινιστεί ότι από την αρχή του χρόνου οι δανειολήπτες που θέλουν να προστατέψουν την πρώτη κατοικία τους μπορούν να ακολουθήσουν δύο δρόμους:
1. Να συνεργαστούν με τα πιστωτικά ιδρύματα και, μέσω της διαδικασίας που προβλέπεται από τον Κώδικα Δεοντολογίας των τραπεζών, να ρυθμίσουν το χρέος τους. Ο Κώδικας, περιλαμβάνει κατάλογο «εναλλακτικών λύσεων» και προβλέπει εκπλειστηριασμό του ακινήτου μόνο στην περίπτωση που ο δανειολήπτης χαρακτηρισθεί «μη συνεργάσιμος», δηλαδή δεν παρέχει πλήρη και επικαιροποιημένα στοιχεία της οικονομικής του κατάστασης.
2. Να καταθέσουν αίτηση υπαγωγής στον νόμο Κατσέλη. Σύμφωνα με αυτόν, από την κατάθεση της αίτησης μέχρι τον ορισμό δικασίμου αναστέλλονται τα καταδιωκτικά μέτρα. Εάν η αίτηση γίνει δεκτή βγαίνει επίσης προσωρινή διαταγή αναστολής του πλειστηριασμού μέχρι την εκδίκασή της. Λόγω του όγκου των περιπτώσεων που έχουν να αντιμετωπίσουν τα Ειρηνοδικεία, δικάσιμος μπορεί να οριστεί πέραν του 2020, κάτι που μεταφράζεται σε προστασία της κατοικίας για πολλά χρόνια.
Η προηγούμενη κυβέρνηση, ύστερα από διαπραγματεύσεις και με τους δανειστές, θεωρούσε ότι η προστασία που παρέχεται από τον ν. Κατσέλη είναι επαρκής, ενώ με την εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου 2015 του Κώδικα Δεοντολογίας των τραπεζών ανέμενε ότι θα παρέχει μεγαλύτερη ευελιξία σε τράπεζες και δανειολήπτες για τη ρύθμιση των δανείων, με τον κίνδυνο ρευστοποίησης της ακίνητης περιουσίας να υπάρχει επί της ουσίας μόνο για όσους χαρακτηρισθούν από τις τράπεζες ως «μη συνεργάσιμοι δανειολήπτες». Με το σκεπτικό αυτό δεν έδωσε καμία παράταση στις προστατευτικές δικλίδες ασφαλείας των δανειοληπτών έναντι των πλειστηριασμών της πρώτης κατοικίας. Κάτι τελικά που θα κάνει η νέα κυβέρνηση η οποία σύμφωνα με τις δηλώσεις Σταθάκη μόλις ανοίξει η Βουλή θα νομοθετηθεί η παράταση των διατάξεων του νόμου 4224/2013 που έληξε στις 31 Δεκεμβρίου του 2014 και προστάτευε την κύρια κατοικία υπό προϋποθέσεις.
ΟΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΠΟΥ ΤΙΘΕΝΤΑΙ
Να θυμίσουμε πως οι προϋποθέσεις αυτές είναι:
* Η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας δεν υπερβαίνει τις 200.000 ευρώ.
* Το καθαρό οικογενειακό εισόδημα (χωρίς τις κρατήσεις για ασφαλιστικά ταμεία, φόρο εισοδήματος και εισφορά αλληλεγγύης) είναι μέχρι 35.000 ευρώ.
* Η συνολική αξία κινητής και ακίνητης περιουσίας είναι μικρότερη ή ίση με 270.000 ευρώ (συμπεριλαμβανομένης και της κύριας κατοικίας).
* Το σύνολο των καταθέσεων και κινητών αξιών (εξαιρουμένων συνταξιοδοτικών και ασφαλιστικών προγραμμάτων) του οφειλέτη δεν υπερβαίνει τις 15.000 ευρώ από το σύνολο των 270.000 ευρώ.
* Κατά τη διάρκεια αναστολής πλειστηριασμού, οι δανειολήπτες καταβάλλουν δόσεις ίσες με το 10% του καθαρού μηνιαίου εισοδήματός τους, όταν το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα δεν ξεπερνά τις 15.000 ευρώ και ίσες με το 20% για τα ποσά άνω των 15.000 ευρώ.
ΤΑ "ΚΟΚΚΙΝΑ" ΔΑΝΕΙΑ
Στο μεταξύ σύμφωνα με το προεκλογικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ η κυβέρνηση θα ετοιμάσει νομοσχέδιο που θα προβλέπει συνολικά τη διαχείριση των "κόκκινων" στεγαστικών και επιχειρηματικών δανείων. Η νέα ρύθμιση θα αφορά σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια οφειλετών που είναι κάτω από το όριο της φτώχειας. Για τους δανειολήπτες που έχουν εξυπηρετούμενα δάνεια, θα εξακολουθούν να ισχύουν οι ρυθμίσεις των τραπεζών με άξονες τον «συνεργάσιμο δανειολήπτη», τον Κώδικα Δεοντολογίας και τις Εύλογες Δαπάνες Διαβίωσης, καθώς και η ρύθμιση με βάση τον νόμο Κατσέλη για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΟΥΛΗΣ
