Του Γιώργου Νούλη
Με βάση τα στοιχεία που δήλωσαν ή θα δηλώσουν μέχρι 31 Μαρτίου οι φορολογούμενοι στο έντυπο Ε9, θα υπολογιστεί ο νέος φόρος στα ακίνητα, αφού η νέα κυβέρνηση έχει υποσχεθεί πως ο ΕΝΦΙΑ του 2015 θα καταργηθεί και στη θέση του θα επανέλθει ο φόρος μεγάλης ακίνητης περιουσίας, με υψηλό αφορολόγητο και προοδευτική κλίμακα. Η ηλεκτρονική εφαρμογή για την υποβολή του εντύπου έχει ανοίξει από τις 23 Ιανουαρίου και όσοι απέκτησαν, πώλησαν ή μεταβίβασαν με γονική παροχή ή δωρεά ακίνητα εντός του 2014 θα πρέπει να δηλώσουν τις μεταβολές.
Στο μεταξύ προχθές την Παρασκευή έληξε η προθεσμία για την καταβολή της 5η δόσης του ΕΝΦΙΑ. Η πληρωμή του φόρου πρέπει να γίνει κανονικά, παρά την περί του αντιθέτου εντύπωση που έχει δημιουργηθεί σε πολλούς φορολογούμενους. Η όποια καθυστέρηση συνεπάγεται την επιβολή τόκων και προσαυξήσεων. Η προθεσμία για την 6η και τελευταία δόση του ΕΝΦΙΑ λήγει στις 27 Φεβρουαρίου.
Πάντως η νέα αναπληρώτρια υπουργός Οικονομικών Νάντια Βαλαβάνη θα πρέπει άμεσα να αναδιατάξει τον φοροεισπρακτικό μηχανισμό και να ετοιμάσει το έδαφος για τις αλλαγές στη φορολογία ακινήτων. Το σχέδιο της νέας κυβέρνησης για την ακίνητη περιουσία, όπως προεκλογικά έχει ανακοινωθεί, προβλέπει την κατάργηση του ΕΝΦΙΑ, τη μείωση των αντικειμενικών αξιών και την επιβολή Φόρου Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας χωρίς ωστόσο να έχει γίνει γνωστό το ακριβές αφορολόγητο όριο.
Από τις δηλώσεις που έχουν γίνει το τελευταίο διάστημα η πρώτη κατοικία σχεδόν θα εξαιρεθεί από τον φόρο και μόνο οι μεγάλης αξίας περιουσίες θα πληρώνουν φόρο. Όπως όλα δείχνουν, τα έσοδα από τον νέο φόρο θα προκύψουν από τη μεγάλη ακίνητη περιουσία και τις δευτερεύουσες και εξοχικές κατοικίες. Στόχος της κυβέρνησης είναι η είσπραξη περίπου 1,2 - 1,5 δισ. ευρώ, δηλαδή λιγότερα κατά 1,1 - 1,45 δισ. ευρώ που εισπράττονταν μέσω του ΕΝΦΙΑ. Το αφορολόγητο όριο ενδέχεται να ξεκινάει με τις νέες μειωμένες αντικειμενικές αξίες από τις 200.000 ευρώ για τον άγαμο και να κλιμακώνεται ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του υπόχρεου, ενώ δεν αποκλείεται να ληφθεί υπόψη και το οικογενειακό εισόδημα. Σημειώνεται ότι τα έσοδα του Δημοσίου από τον ΦΑΠ του 2011 με αφορολόγητο όριο 200.000 ήταν περίπου 800 εκ. ευρώ και αφορούσαν 560.000 ιδιοκτήτες ακινήτων. Ο φόρος επιβαλλόταν σε ατομικό επίπεδο, δηλαδή σε κάθε άτομο με ακίνητη περιουσία αντικειμενικής αξίας άνω των 200.000 ευρώ, οπότε σε περίπτωση συζύγων ίσχυε αφορολόγητο 200.000 ευρώ για την ακίνητη περιουσία του καθενός ξεχωριστά. Στον φόρο εκείνο υπάγονταν τα αστικά ακίνητα, δηλαδή τα κτίσματα και τα εντός σχεδίων πόλεων οικόπεδα, ενώ εξαιρούνταν τα αγροτεμάχια και οι λοιπές εδαφικές εκτάσεις που βρίσκονται εκτός σχεδίων πόλεων ή οικισμών.
Σε κάθε περίπτωση προκειμένου να εφαρμοσθεί και να εισπραχθεί εντός του 2015 ο νέος ΦΑΠ, θα πρέπει άμεσα η κυβέρνηση να φέρει νόμο στη Βουλή που θα προβλέπει τη μείωση των αντικειμενικών αξιών και την κατάργηση του ΕΝΦΙΑ. Οι αντιδράσεις για τον τρόπο υπολογισμού των φορολογικών επιβαρύνσεων στην ακίνητη περιουσία ξεκινούν κυρίως από το ότι ενώ οι αντικειμενικές αξίες έχουν "παγώσει" στα επίπεδα του 2007, οι εμπορικές τιμές έχουν μειωθεί έκτοτε κατά 30% τουλάχιστον. Ειδικά στη Λάρισα η πτώση στα παλιά ακίνητα είναι της τάξης του 40%, ενώ στην αξία των νέων συμβολαίων, είναι μικρότερη κατά 60% από τα επίπεδα του 2007, αποτυπώνοντας το "τέλμα" στην εγχώρια κτηματαγορά. Υπενθυμίζεται ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, σύμφωνα με στελέχη του έχει δεσμευτεί για μείωση των αντικειμενικών αξιών κατά 30%-40%, ωστόσο, υπάρχουν και περιοχές που θα πρέπει να... εξορθολογιστούν προς τα πάνω.
ΜΕΓΑΛΗ Η ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗ
Να σημειώσουμε πάντως πως οι ιδιοκτήτες ακινήτων είναι επιφυλακτικοί για την επαναφορά του ΦΜΑΠ. Όπως επισημαίνει η πρόεδρος της Ένωσης Ιδιοκτητών Ακινήτων ν. Λάρισας κ. Χριστίνα Πουλούλη-Παπαδημητρίου. "Η εμπειρία μας έχει δείξει, τονίζει η κ. Πουλούλη στην "Ε", ότι όποιος δηλώνει ότι θα φορολογήσει τη μεγάλη ακίνητη περιουσία, στην ουσία στοχεύει στη μεσαία, γιατί η μεγάλη ανήκει σε εταιρείες ή είναι αφορολόγητη ως αγροτική. Η επιβολή ΦΜΑΠ που θα αποφέρει έσοδα ύψους 1,5 δισ. ευρώ ετησίως θα προκαλέσει πολλαπλάσια επιβάρυνση. Σήμερα η μεσοσταθμική επιβάρυνση ανά φορολογούμενο με ΕΝΦΙΑ είναι 500 ευρώ (3,2 δισ. από 6.400.000 φορολογούμενους), ενώ ο σχεδιαζόμενος νέος ΦΜΑΠ που θα συρρικνώσει τη φορολογική βάση, μεσοσταθμικά θα είναι έως και 20πλάσιος ανά φορολογούμενο! Φυσικά ένας τέτοιος φόρος δεν πρόκειται να εισπραχθεί, γιατί θα είναι αδύνατη η πληρωμή του από τους υπόχρεους, οι οποίοι θα έχουν χάσει κάθε ελπίδα για τη διατήρηση της περιουσίας τους. Έτσι σύντομα θα αναγκαστούμε να επιστρέψουμε και πάλι σε έναν ακόμη χειρότερο φόρο κατοχής, όπως έγινε και μετά την κατάργηση του ΕΤΑΚ (το 2010) που μας πήγε το 2011 στο «χαράτσι» μέσω της ΔΕΗ και στη συνέχεια στον ΕΝΦΙΑ. Προς το παρόν περιμένουμε τις αποφάσεις της νέας κυβέρνησης".
ΕΩΣ 31 ΜΑΡΤΙΟΥ ΤΟ Ε9
Στο μεταξύ να σημειώσουμε πως μέχρι τις 31 Μαρτίου 2015 θα πρέπει να υποβάλλουν το Ε9 για φέτος όσοι φορολογούμενοι είχαν μεταβολές στην εικόνα της ακίνητης περιουσίας τους κατά τη διάρκεια του 2014. Για παράδειγμα, αν τον Ιανουάριο 2014 αποκτήθηκε ακίνητο, το οποίο στη συνέχεια, τον Ιούνιο 2014, μεταβιβάσθηκε, το ακίνητο αυτό δεν θα περιληφθεί στη δήλωση Ε9. Αντίθετα, αν μέσα στο 2014 αποκτήθηκε ακίνητο, το οποίο υπάρχει την 1η Ιανουαρίου 2015, το ακίνητο αυτό θα περιληφθεί στη δήλωση Ε9 έτους 2015 και θα πρέπει να μεταφερθεί και στην περιουσιακή κατάσταση του επόμενου έτους. Όσοι δεν είχαν καμία μεταβολή πέρυσι στην ακίνητη περιουσία τους δεν χρειάζεται να κάνουν απολύτως τίποτε.
Επίσης, από 23/01/2015 είναι διαθέσιμη και η ηλεκτρονική εφαρμογή για τη διαρκή ενημέρωση των μεταβολών της περιουσιακής κατάστασης (Ε9 έτους 2016), μέσω της οποίας ο φορολογούμενος αναγράφει μεταβολή που επήλθε στην ακίνητη περιουσία του εντός 30 ημερών από την ημέρα αυτής. Για παράδειγμα, αν μέσα στον Ιανουάριο 2015 αποκτήθηκε ακίνητο, το ακίνητο αυτό θα δηλωθεί στη δήλωση Ε9 μέσα σε 30 ημέρες από την απόκτησή του. Αν στη συνέχεια το ακίνητο αυτό μεταβιβασθεί τον Ιούνιο 2015, μέσα σε 30 ημέρες θα πρέπει να δηλωθεί η μεταβολή, ώστε την 1η Ιανουαρίου 2016 να απεικονίζεται η περιουσιακή κατάσταση του φορολογουμένου κατά την ημερομηνία αυτή. Επισημαίνεται ότι πρέπει να δίδεται ιδιαίτερη προσοχή στην επιλογή του έτους που ο φορολογούμενος επιθυμεί να υποβάλει τη δήλωσή του, γιατί εσφαλμένη επιλογή θα επιφέρει τη διαχρονικά μη ορθή ενημέρωση του Περιουσιολογίου Ακινήτων και θα επισύρει και την τυχόν επιβολή κυρώσεων.
