Του Γιώργου Νούλη
Αντιμέτωποι με τον χρόνο και με τον κίνδυνο να τεθούν εκτός δικαστικής προστασίας της πρώτης κατοικίας από τους πλειστηριασμούς βρίσκονται τις τελευταίες μέρες εκατοντάδες δανειολήπτες του νομού Λάρισας που είχαν υποβάλει μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2015 αιτήσεις υπαγωγής στον ν. Κατσέλη -χωρίς αυτές να έχουν συζητηθεί στα Ειρηνοδικεία. Με δεδομένο ότι κάποιες τράπεζες καθυστερούν στην έκδοση των αναγκαίων πιστοποιητικών, οι δανειολήπτες αν δεν δοθεί παράταση δεν θα προλάβουν έως τις 19 Φεβρουαρίου να επικαιροποιήσουν τα στοιχεία της εκκρεμούς αίτησής τους.
Η υποχρέωση επικαιροποίησης των στοιχείων με καταληκτική ημερομηνία τη 19η Φεβρουαρίου θεσμοθετήθηκε το καλοκαίρι του 2015, και η συντριπτική πλειοψηφία των δανειοληπτών αυτής της κατηγορίας δεν έχει συγκεντρώσει ακόμα τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Το πρόβλημα, σύμφωνα με τις σχετικές καταγγελίες, εντοπίζεται στις τράπεζες, οι οποίες, επικαλούμενες τον τεράστιο όγκο αιτημάτων –τόσο από αυτούς που θέλουν να επικαιροποιήσουν τα στοιχεία τους όσο και από αυτούς που κατέθεσαν νέες αιτήσεις– αδυνατούν, όπως υποστηρίζουν, να ανταποκριθούν στην αυξημένη ζήτηση.
Σε κάθε περίπτωση η κατάσταση είναι σοβαρή και γίνεται ακόμη δυσκολότερη, δεδομένου ότι οι δικηγόροι απέχουν από τα καθήκοντά τους, με αποτέλεσμα να μην γίνονται και επικαιροποιήσεις.
Ενώπιον αυτής της εξέλιξης και καθώς ο φόρτος εργασίας, που θα αντιμετωπίσουν τα Ειρηνοδικεία του νομού Λάρισας όσο πλησιάζει ο χρόνος λήξης της προθεσμίας, θα είναι τεράστιος, το ΙΝΚΑ Θεσσαλίας έχει ζητήσει από το Υπ. Οικονομίας την παράταση της προθεσμίας έως τα τέλη Μαΐου .
Πάντως, αν και υπάρχουν πληροφορίες ότι το ζήτημα θα ρυθμιστεί τις προσεχείς ημέρες μαζί με το καθεστώτος απαγόρευσης της πώλησης "κόκκινων" δανείων που ισχύει έως τις 15 Φεβρουαρίου, ωστόσο η ανησυχία, όσο ο χρόνος μετρά αντίστροφα, είναι μεγάλη.
" Η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στον νομό, όπως επισημαίνει ο νομικός σύμβουλος του ΙΝΚΑ. Θεσσαλίας κ. Άγγελος Γιουρέλης, είναι χαοτική. Δικηγόροι και δανειολήπτες κινούνται στα όρια της ανασφάλειας και αβεβαιότητας ως προς την εμπρόθεσμη κατάθεση των δικαιολογητικών. Η ανατύπωση δανειακών συμβάσεων απαιτεί χρονικό διάστημα άνω των δύο μηνών, ενώ η σχετική ΚΥΑ εκδόθηκε μόλις στις 14-10-2015. Επίσης η έκδοση βεβαίωσης οφειλής από τις τράπεζες, η οποία είναι απαραίτητη, απαιτεί στην πράξη διάστημα άνω των 3 μηνών αντί των 10 ημερών που προβλέπει ο νόμος .
Το ΙΝ.ΚΑ Θεσσαλίας έχει δεχθεί το τελευταίο διάστημα πλήθος καταγγελιών από υπερχρεωμένους δανειολήπτες οι οποίοι προσπαθούν εναγωνίως να συλλέξουν τα δικαιολογητικά, για αδικαιολόγητη καθυστέρηση προσκόμισης βεβαιώσεων οφειλών και συμβάσεων δανείων από όλα τα πιστωτικά ιδρύματα. Για τους λόγους αυτούς ζητήσαμε από την κυβέρνηση να παρέμβει δραστικά αφενός μεν για να καταστείλει την αθέμιτη συμπεριφορά των πιστωτικών ιδρυμάτων, αφετέρου δε να παρατείνει έως και τον Μάιο του 2016 την προθεσμία, ώστε να αποφευχθεί το ατυχές να κριθεί εκπρόθεσμη και απαράδεκτη η επικαιροποίηση χιλιάδων δανειοληπτών".
ΤΑ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ
Υπενθυμίζεται ότι τα απαιτούμενα δικαιολογητικά είναι τα εξής: αντίγραφο δελτίου αστυνομικής ταυτότητας, πρόσφατο πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης, δήλωση εισοδήματος ( Ε1) του 2015, εκκαθαριστικό σημείωμα δήλωσης φορολογίας εισοδήματος 2015, τελευταία δήλωση στοιχείων ακινήτων- έντυπο Ε9, τυχόν καταστάσεις μισθοδοσίας ή εκκαθαριστικούς λογαριασμούς συντάξεων ή βεβαίωση ανεργίας του ΟΑΕΔ για το έτος 2015, βεβαιώσεις οφειλών των πιστωτών με ημερομηνία έκδοσης μεταγενέστερη της έναρξης ισχύος του ν. 4336/2015, ήτοι 19.08.2015 και υπεύθυνη δήλωση για την πληρότητα και την ορθότητα καταστάσεων περιουσίας και μεταβιβάσεων. Επίσης, κατά την κρίση του οφειλέτη μπορούν να κατατεθούν κι άλλα έγγραφα. Σε περίπτωση έγγαμου αιτούντος όλα τα παραπάνω προσκομίζονται και για τον σύζυγο ενώ σε περίπτωση ανήλικων τέκνων με περιουσία όλα τα παραπάνω πρέπει να κατατεθούν και γι' αυτά.
ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΣΗΜΕΡΑ
Ενημερωτικά επισημαίνουμε πως αν χαθεί η δυνατότητα ένταξης στον παλιό νόμο Κατσέλη οι υπερχρεωμένοι δανειολήπτες θα πρέπει να αναζητήσουν να αναζητήσουν δικαστική προστασία στον αναθεωρημένο νόμο, που ισχύει από την 1/1/2016 και είναι πλέον δυσμενέστερος. Βάσει του νόμου αυτού η προστασία παρέχεται σε δύο κατηγορίες δανειοληπτών:
* Η πρώτη είναι αυτή με βάση την οποία η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας είναι έως 120.000 ευρώ (για τον άγαμο) προσαυξημένη κατά 40.000 ευρώ για τον έγγαμο και κατά 20.000 ευρώ ανά τέκνο και μέχρι τρία τέκνα. Οι οφειλέτες αυτής της κατηγορίας πρέπει να έχουν εισόδημα που είναι ίσο ή υπολείπεται των ευλόγων δαπανών διαβίωσης (όπως αυτές διαμορφώνονται στην τέταρτη ομάδα δαπανών, δηλαδή την ομάδα που περιλαμβάνει και τις δαπάνες για αναψυχή, ταξίδια κ.λπ.). Με βάση τις εύλογες δαπάνες του 2014, αυτό αντιστοιχεί σε ετήσιο εισόδημα έως 8.180 ευρώ για ένα άτομο, 13.917 ευρώ για δύο άτομα, 17.278 για δύο άτομα και ένα τέκνο και 20.639 ευρώ για τετραμελή οικογένεια.
Ο δανειολήπτης αυτής της κατηγορίας θα πληρώνει την αξία του ακινήτου του μέχρι 20 έτη (κατ’ εξαίρεση 35 έτη) με μηνιαίες έντοκες καταβολές. Η αξία του ακινήτου είναι αυτή που θα προέκυπτε αν πήγαινε σε πλειστηριασμό το ακίνητο και συνεπώς όσα έπαιρναν οι πιστωτές θα τα πάρουν και τώρα αλλά με μηνιαίες καταβολές. Η αξία αυτή αποτελεί τη βάση υπολογισμού για τις πληρωμές. Ο νόμος που ψηφίστηκε προβλέπει επίσης ότι εάν το εισόδημα του δανειολήπτη δεν επαρκεί, θα συμμετάσχει το Δημόσιο, που θα αναλάβει την αποπληρωμή της δόσης τουλάχιστον για το 2016.
* Η δεύτερη κατηγορία είναι αυτή που ο δανειολήπτης έχει ακίνητο αντικειμενικής αξίας έως 180.000 ευρώ εάν είναι άγαμος, 220.000 ευρώ εάν είναι έγγαμος, προσαυξημένο κατά 20.000 ευρώ ανά τέκνο και μέχρι τρία τέκνα. Αντίστοιχα το εισόδημα που υπολογίζεται και πάλι με βάση τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης, ορίζεται στα 13.906 ευρώ για ένα άτομο, στα 23.659 ευρώ για δύο άτομα και για κάθε παιδί έως τρία παιδιά 5.714 ευρώ. Αυτός θα πληρώνει για είκοσι χρόνια (κατ’ εξαίρεση για 35), μια δόση που θα υπολογιστεί όπως υπολογίζεται η αξία στην παραπάνω κατηγορία. Σε αυτήν την κατηγορία, το Δημόσιο δεν συμμετέχει ακόμα και αν ο δανειολήπτης δεν μπορεί να πληρώσει τις μηνιαίες δόσεις.
Και στις δύο περιπτώσεις, το ποσό που απομένει ως διαφορά μεταξύ του δανείου που πήρε και της ρευστοποιήσιμης αξίας του ακινήτου, θα διαγραφεί στο τέλος της περιόδου, δηλαδή της εικοσαετίας.
