Με κάθε επισημότητα και την δέουσα συγκίνηση πραγματοποιήθηκαν χθες οι επετειακές εκδηλώσεις για την Ημέρα Εθνικής Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από το Τουρκικό Κράτος που διοργάνωσε η Περιφέρεια Θεσσαλίας στον Ιερό Ναό Αγ. Αχιλλίου Λάρισας και στο Ηρώο της πόλης.
Τον πανηγυρικό της ημέρας, μετά το πέρας της δοξολογίας, εκφώνησε η Έφορος του Συλλόγου Μικρασιατών κ. Ζαφειρία Κοτζαμάνογλου, η οποία διευκρίνισε ότι «αν και η ομιλία της γράφτηκε για να τιμήσει την επέτειο της γενοκτονίας του μικρασιατικού ελληνισμού, που συστηματοποιήθηκε στις πρώτες δεκαετίες του προηγούμενου αιώνα και κορυφώθηκε το Σεπτέμβριο του 1922, εν τούτοις δεν θα εστιάσει στα ιστορικά γεγονότα. Δεν θα αναλύσει τα οικονομικά και άλλα συμφέροντα, τις αλληλοσυγκρουόμενες Μεγάλες Ιδέες και τους διχασμούς, που οδήγησαν εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπων σε έναν θάνατο ειδεχθή και απάνθρωπα μαρτυρικό, και κάποιες άλλες εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπων σε μια υπόλοιπη ζωή βουτηγμένη στην οδύνη και τους εφιάλτες. Θα προσπαθήσει, ισορροπώντας ριψοκίνδυνα, να ρίξει μια φευγαλέα αλλά χρήσιμη ματιά σ’ εκείνα τα βάθη της ανθρώπινης ψυχής. Στα βάθη εκείνα που έχουν για καθρέφτη τους το ήθος των πρωταγωνιστών (όποιοι κι αν είναι αυτοί), με μια λέξη, το Ήθος των Ανθρώπων. Σύμφωνα με τον καθηγητή Κυριάκο Αμανατίδη «οι Έλληνες που έγιναν θύματα του προγράμματος εθνοκάθαρσης από τους Νεότουρκους και από το κεμαλικό καθεστώς της Τουρκίας στο πρώτο τέταρτο του 20ου αιώνα ανέρχονται στο ένα εκατομμύριο επτακόσιες χιλιάδες», ενώ, ως γνωστόν, ο αριθμός των προσφύγων φτάνει το 1.500.000 ψυχές. Αφιερωμένη, λοιπόν, στη γενοκτονία του μικρασιατικού ελληνισμού η σημερινή Ημέρα Μνήμης. Σε τι μας χρειάζονται, αλήθεια, οι ημέρες μνήμης; Ας θέσουμε το ίδιο ερώτημα αλλάζοντάς του την κλίμακα: Τι χρειάζεται η μνήμη σ’ έναν άνθρωπο; Η απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα, δυστυχώς, είναι εύκολη, καθώς τα τελευταία χρόνια, ολοένα και περισσότεροι από εμάς βρισκόμαστε, μπροστά στην οδυνηρή εικόνα ενός αγαπημένου ή απλά γνωστού προσώπου, που εξαιτίας συγκεκριμένης νευρολογικής νόσου Alzheimer, εκτός των άλλων συμπτωμάτων, χάνει σταδιακά τη μνήμη του. Εμείς οι ίδιοι, ο καθένας από εμάς, τι θα ήμασταν χωρίς τις αναμνήσεις μας, χωρίς τα βιώματά μας; Σίγουρα όχι ο εαυτός μας. Η πολυτιμότερη ίσως συμβολή της ορθά λειτουργούσας μνήμης, τόσο στη ζωή ενός ανθρώπου όσο και στην πορεία ενός λαού, είναι η αποφυγή των ίδιων λαθών».
Και η ομιλία της κ. Κοτζαμάνογλου καταλήγει με όσα γράφει ο Ηλίας Βενέζης στο βιβλίο του «Μικρασία Χαίρε», κοντά 50 χρόνια μετά τα φρικτά εκείνα γεγονότα: «Απαντώντας (στο «Εκ βαθέων») στην απορία ξένης συγγραφέως «πώς γίνεται να υπάρχει τόση καρτερία και τόση ελπίδα μέσα σε τόση φτώχεια, το χειμώνα, μες στα ερείπια και στα φτωχοκάλυβα;». Αυτό είναι η δύναμή μας. Λέμε σε κάθε δύσκολη ώρα: «Τι είναι αυτά μπροστά σε ό,τι υπέφεραν οι πατέρες μας;» Και έχοντας την παρηγοριά αυτού του μέτρου στερεωνόμαστε στα πόδια μας, κάνουμε σίδερο την καρδιά μας. Αυτός ο σύνδεσμος με το παρελθόν έγινε, με τον καιρό, ενέργεια καθαρά πνευματική. Το «πάθος» δεν έγινε μόνο «μάθος», έγινε λύτρωση.
Μετά την πανηγυρική θεία λειτουργία ακολούθησε κατάθεση στεφάνων στο Ηρώο της πόλης από εκπροσώπους τοπικών αρχών, ενώ στις εκδηλώσεις παρέστησαν μεταξύ άλλων ο περιφερειάρχης Κώστας Αγοραστός, η αντιπεριφερειάρχης Μαρία Μαμάρα, η αντιδήμαρχος Δέσποινα Αράπκουλε, ο δημοτικός σύμβουλος Ντ. Διαμάντος, ο διοικητής της 1ης Στρατιάς κ. Ηλιόπουλος, ο αρχηγός ΑΤΑ Χρ. Χριστοδούλου, εκπρόσωποι της ΕΛΑΣ και της ΠΥΛ, ο πρόεδρος της Ισραηλίτικης Κοινότητας Μ. Μαγρίζος, κ.α.
Γ. Ρούστας
