«Γόρδιος δεσμός» οι ελλείψεις φαρμάκων

Δήλωσε ο πρόεδρος ΙΣΛ Ντίνος Γιαννακόπουλος

Το 2023 βρήκε τη χώρα μας να ταλανίζεται από μια ποικιλία ιώσεων του αναπνευστικού συστήματος, με προεξάρχουσα τη γρίπη και ακολουθούμενη από την Covid-19 και άλλες λοιμώξεις από αναπνευστικό συγκυτιακό ιό RSV, αδενοϊούς, ρινοϊούς κ.ά. Η κατάσταση αυτή δημιουργεί μια

συνεχώς αυξανόμενη πίεση, τόσο στην ΠΦΥ (ιδιωτικά ιατρεία και Κέντρα Υγείας), όσο και στα νοσοκομεία (ΤΕΠ, ΜΕΘ, κλίνες νοσηλείας), αναφέρει σε δήλωση του ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Λάρισας Ντ. Γιαννακόπουλος. Και συνεχίζει:. Την εικόνα συμπληρώνει η πρωτόγνωρη σε έκταση έλλειψη φαρμάκων, με τους γιατρούς και φαρμακοποιούς να προσπαθούν να αντιμετωπίσουν θεραπευτικά, κυρίως τον παιδικό πληθυσμό, με αντικατάσταση και προσαρμογή των σκευασμάτων που λείπουν, με άλλες μορφές που κυκλοφορούν ακόμα.
Κύρια αιτία της έλλειψης φαρμάκων αποτελεί η εισαγωγή και επανεξαγωγή φαρμάκων από τις πολυεθνικές, σε συνεργασία με τις εγχώριες εταιρείες, με στόχο την μεγάλη κερδοσκοπία. Τούτο για να γίνει κατανοητό θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι, όταν ένα φάρμακο εισάγεται στη χώρα μας η τιμολόγηση είναι αρκετά χαμηλή, γιατί η Ελλάδα έχει τις χαμηλότερες τιμές εισαγωγής, στοκάρεται στις αποθήκες και επανεξάγεται σε διάφορες χώρες της Ευρώπης με πολλαπλάσια τιμή. Το φαινόμενο αυτό είναι διαχρονικό, αλλά κανένας δεν φαίνεται να το αγγίζει.
Δευτερεύουσες αιτίες έλλειψης φαρμάκων αποτελούν η μειωμένη παραγωγή, κυρίως, πρώτων υλών αλλά και ανώνυμων γενόσημων από τις τρίτες χώρες (Ινδία, Κίνα), το στοκάρισμα σε ορισμένες φαρμακαποθήκες, η εξαγωγή αξιόπιστων γενόσημων από την ελληνική φαρμακοβιομηχανία με πολύ υψηλότερες τιμές απ’ ό,τι η υποχρεωτική διάθεση μιας καθορισμένης ποσότητας στην ελληνική αγορά, καθώς επίσης και η αυξημένη ζήτηση αυτή την περίοδο σε ορισμένα φάρμακα, που οι πολίτες τρέχουν έντρομοι να τα προμηθευτούν από τα φαρμακεία, χωρίς φυσικά ιατρική σύσταση και συνταγή, αποθηκεύοντάς τα στο σπίτι, με αποτέλεσμα να δημιουργείται τεχνητή έλλειψη.
Η αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης περνάει μέσα από την αυστηρή καταγραφή των αποθηκευμένων φαρμάκων μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος ελέγχου του ΕΟΦ από ειδικούς υπαλλήλους και όχι να επαφίεται στην καλή διάθεση και σε ότι δηλώσει ο ιδιοκτήτης. Ανάκληση δια παντός της άδειας λειτουργίας των αποθηκών που δεν θα συμμετάσχουν στο συγκεκριμένο σύστημα καταγραφής. Παράλληλα καταγραφή από τον ΕΟΠΥΥ μέσω της ΗΔΙΚΑ του πλαφόν των φαρμάκων που χρειάζονται οι πολίτες ανά ημέρα. Ο αριθμός των σκευασμάτων που λείπει αναπληρώνεται αυτόματα με εισαγωγή από το εξωτερικό, κυρίως πρωτοτύπων σκευασμάτων που δεν έχουν γενόσημα, των οποίων η τιμή διαφαίνεται πως θα είναι αυξημένη κατά 50% τουλάχιστον, χωρίς το επιπλέον αυτό κόστος να μετακυλίεται στις τσέπες των πολιτών, αλλά στον ΕΟΠΥΥ, ο προϋπολογισμός του οποίου θα πρέπει να επιχορηγηθεί εκτάκτως. Τη διαδικασία αυτή της αναπλήρωσης των σκευασμάτων που λείπουν, συμπληρώνει η ελληνική φαρμακοβιομηχανία με αξιόπιστα γενόσημα, που μπορούν να αντικαταστήσουν, σε συνεννόηση φαρμακοποιού με τον θεράποντα γιατρό, σε αρκετές περιπτώσεις το αρχικά προτεινόμενο θεραπευτικό σκεύασμα. Στο σημείο αυτό επισημαίνουμε την αναγκαιότητα ελαχιστοποίησης του clawback και rebate της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας, που είναι αποτρεπτικό στην ομαλοποίηση της παραγωγής και διακίνησης φαρμάκων στην ελληνική αγορά.
Επομένως, η χορήγηση όλων των συνταγογραφούμενων φαρμάκων και εμβολίων μόνο με ιατρική συνταγή, κατά το πρότυπο των αντιβιοτικών, πρέπει να θεσμοθετηθεί και στη χώρα μας μετά από διαχρονική απαίτηση του ιατρικού κινήματος, αλλά και πρόσφατη τηλεοπτική ομολογία του Προέδρου της διεθνούς φαρμακοβιομηχανίας ότι η χώρα μας υστερεί στο θέμα αυτό σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Τέλος, ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται κατά την εισαγωγή πρώτων υλών ή ανώνυμων γενοσήμων από τρίτες χώρες για τη γρήγορη αναπλήρωση των φαρμάκων που λείπουν, ώστε να μην επαναληφθεί το πρόσφατο τραγικό γεγονός του θανάτου 18 παιδιών στο Ουζμπεκιστάν από αντιβηχικό σιρόπι ινδικής προέλευσης με τοξική ουσία (αιθυλενογλυκόλη). Οι μηχανισμοί ελέγχου του ΕΟΦ θα πρέπει να είναι σε ετοιμότητα και να ενισχυθούν με τα κατάλληλα υλικά και τεχνογνωσία, καταλήγει ο πρόεδρος του ΙΣΛ.