Με τη λήξη των περσικών πολέμων οι σημαντικές ελληνικές πόλεις (Λάρισα, Κραννών, Φερρές, Φάρσαλος κ.λπ.) έκοψαν εξαιρετικής ποιότητας νομίσματα, τα οποία εκτός από την ομορφιά τους δίνουν και ένα μέτρο της ευμάρειας της περιοχής. Η νομισματοκοπία της αρχαίας Φαρσάλου κατέχει περίοπτη θέση στη θεσσαλική και την παγκόσμια νομισματοκοπία. Ο βασικός χαράκτης των νομισμάτων της πόλης ήταν ο περίφημος Τηλεφάντης από τη Φωκίδα, ο οποίος έναντι αδροτάτης αμοιβής, ανέλαβε τη χαρακτική τους και δημιούργησε σχολή εξαιρετικών μαθητών. Οι δραχμές και τα ημίδραχμα της Φαρσάλου αυτής της εποχής, είναι από τα ελάχιστα υπογεγραμμένα νομίσματα του αρχαίου κόσμου, έχουν ιδιαίτερη αξία και αποτελούν το όνειρο απόκτησης για κάθε συλλέκτη. Οσον αφορά στη θεματολογία, από τις πρώτες κοπές του 480 π.Χ. μέχρι και τη ρωμαϊκή κατάκτηση το 196 π.Χ. αδιάκοπα στον εμπροσθότυπο αναγνωρίζεται η Αθηνά με το κράνος της κεκοσμημένο με φίδια, με μυθικά πουλιά (γρύπας) και με ιερά τέρατα (Σκύλλα), ενώ στον οπισθότυπο στις αρχικές μορφές απεικονίζεται κεφαλή και λαιμός αλόγου με αναγεγραμμένα στο πλάι τα αρχαία της πόλης FAR ή ΦΑΡ.
Η εμμονή στην κεφαλή της Αθηνάς δεν δύναται παρά να εξηγηθεί από την ύπαρξη λατρείας στην Αθηνά.
Η νομισματοκοπία της Σκοτούσσας, αποτελείται από μια σειρά εξαιρετικής κοπής νομίσματα, που αντανακλά τον πλούτο της πόλης μέσα στην εύφορη θεσσαλική γη, αλλά και την ιστορία της, η οποία ανάγεται στη λατρεία του Φηγωναίου Διός με το ομώνυμο μαντείο και τη λατρεία του Ηρακλή, όπως επίσης και στην απαραίτητη εκτροφή αλόγων και την καλλιέργεια αμπέλου.
Στις αρχικές αργυρές εκδόσεις των νομισμάτων, στον εμπροσθότυπο εμφανίζονται κεφαλή αλόγου ή κεφαλή του Ηρακλή, ενώ στον οπισθότυπο κόκκος σίτου η βόσκων ίππος με τα αρχικά της πόλης ΣΚΟ.
Το Πεύμα, τα απομεινάρια του οποίου διατηρούνται σε καλή κατάσταση στην περιοχή της Καλλιθέας Φαρσάλων, ήταν μια πόλη που η νομισματοκοπία της συνδέεται με τη σύντομη περίοδο που ο Δημήτριος ο Πολιορκητής περί το 300 π.Χ. κατέκτησε τη Θεσσαλία και κήρυξε τις πόλεις ελεύθερες, επιτρέποντας την κοπή ιδίων νομισμάτων.
Η πεποίθηση των κατοίκων ότι είναι απόγονοι του Αχιλλέα, τους οδήγησε στην αποτύπωση του κεφαλιού του στην πρόσθια όψη, ενώ στην οπίσθια αποτυπώνεται το μέγα μονόγραμμα των Αχαιών ΑΧ, δηλωτικό της συμμετοχής της πόλης στη Φθιώτιδα Αχαΐα και περιμετρικά το πλήρες όνομα του κοινού της Πευματιών. Τα νομίσματα του Πεύματος είναι σπάνια και αποτελούν επίζηλο απόκτημα για κάθε συλλέκτη.
*Τα στοιχεία ελήφθησαν από ομιλία του αείμνηστου ιατρού-διευθυντή της Β’ Γαστρεντερολογικής Κλινικής του Νοσοκομείου «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ» Αθηνών κ. Δημητρίου Καραμανώλη σε εκδήλωση που είχε διοργανώσει ο Σύλλογος «Ενεργοί Πολίτες Φαρσάλων».
Επιμέλεια: Αχιλλέας Μπακαλέξης
