προχθές το βράδυ ο γενικός γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος, καθηγητής Κων. Αραβώσης στη διάρκεια συζήτησης για τη ρύπανση του Τιταρήσιου στην Υποεπιτροπή Υδατικών Πόρων της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής.
Ο κ. Αραβώσης παραδέχθηκε ότι αυτή τη στιγμή δεν γίνονται έλεγχοι για την προστασία του περιβάλλοντος -γίνονται ελάχιστοι και μόνο κατόπιν καταγγελιών, όπως είπε χαρακτηριστικά- πρόβλημα που απέδωσε στην ελλιπή στελέχωση των ελεγκτικών υπηρεσιών.
Θεωρώντας αναγκαία την αύξηση του αριθμού των ελεγκτών αποκάλυψε ότι τις προσεχείς εβδομάδες θα υπογραφεί υπουργική απόφαση που θα καθορίζει τις διαδικασίες για τη δημιουργία του μητρώου ιδιωτών ελεγκτών περιβάλλοντος, που προβλέπεται από τον πρόσφατα ψηφισθέντα περιβαλλοντικό νόμο, καθώς και τα προσόντα για την ένταξη των ενδιαφερομένων σε αυτό. Σε επόμενο χρόνο το Υπουργείο θα προχωρήσει στην αναμόρφωση των αλγόριθμων για την επιβολή των προστίμων ώστε τα πρόστιμα που θα επιβάλλονται σε όσους ρυπαίνουν να λειτουργούν αποτρεπτικά για τις συνεχείς παραβάσεις της νομοθεσίας.
Ο γενικός γραμματέας του Υπουργείου αναφερόμενος στη ρύπανση του Τιταρήσιου υποστήριξε ότι το ρυπαντικό φορτίο των επεξεργασμένων λυμάτων των 5 βιολογικών καθαρισμών -Τυρνάβου, Ελασσόνας, Λιβαδίου, Σαρανταπόρου και Δεσκάτης- έχει ελεγχθεί και φαίνεται ότι δεν είναι η αιτία των προβλημάτων. Στην ίδια λεκάνη, πρόσθεσε, υπάρχουν κάποιοι οικισμοί που υπάγονται, το Δασοχώρι, η Κρανέα Ελασσόνας, το Αγιόφυλο, το Διάσελο και με αποχετευτικά δίκτυα που λειτουργούν αλλά δεν αποχετεύουν σε κάποια εγκατάσταση και καταλήγουν σε ρέματα και συνεπώς είναι πιθανό και αυτά να λειτουργούν επιβαρυντικά στη συγκεκριμένη ρύπανση. Αυτή τη στιγμή έχουν ξεκινήσει έργα για υποδομές στον οικισμό της Κρανιάς, έργο με προϋπολογισμό 4,2 εκατ. ευρώ, ενώ στον οικισμό της Τσαριτσάνης που δεν βρίσκεται σε συμμόρφωση υπάρχει πρόβλεψη έργου με προϋπολογισμό 5 εκατ. ευρώ.
Νωρίτερα, ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός ενημέρωσε τα μέλη της Επιτροπής για τις παραγωγικές δραστηριότητες στην περιοχή, το είδος της ρύπανσης από βουστάσια μέχρι τυρόγαλα και στέμφυλα, χαρακτήρισε το πρόβλημα πολυδιάστατο και δύσκολο στη διαχείρισή του σημειώνοντας πως από το 2018 μέχρι σήμερα παρά τα τεράστια προβλήματα στελέχωσης των ελεγκτικών μηχανισμών επιβλήθηκαν 24 πρόστιμα συνολικού ύψους 252 χιλιάδων ευρώ.
Ο κ. Αγοραστός έθεσε θέμα ατομικής ευθύνης των επιχειρηματιών για την αποφυγή της ρύπανσης και τάχθηκε υπέρ της αναμόρφωσης του θεσμικού πλαισίου για την προστασία του περιβάλλοντος ζητώντας μια νομοθεσία πιο αυστηρή και κυρίως που θα εφαρμόζεται.
Στη διάρκεια της συζήτησης αναδείχθηκε η ανάγκη αναμόρφωσης του θεσμικού πλαισίου, αλλαγής της νομοθεσίας με έναν ολοκληρωμένο τρόπο προσέγγισης του προβλήματος. Αυστηροποίηση του θεσμικού πλαισίου και ενίσχυση του ελεγκτικού μηχανισμού ζήτησε ο βουλευτής Μάξιμος Χαρακόπουλος, που δήλωσε σοκαρισμένος από την απάντηση του Υπουργείου σε ερώτησή του ότι «δεν υφίσταται μοντέλο επιβολής προστίμων στους παραβάτες και η κρίση για την επιβολή προστίμων είναι υποκειμενική...».
Χαρακτηρίζοντας τη ρύπανση του Τιταρήσιου «τεράστιο περιβαλλοντικό έγκλημα» αναρωτήθηκε για τους λόγους για τους οποίους δεν έχει απασχολήσει τις περιβαλλοντικές οργανώσεις της χώρας, έκανε λόγο για έλλειψη επαρκών ελέγχων και εγκάλεσε εμμέσως πλην σαφώς το Υπουργείο γιατί στις απαντήσεις του αναφέρονται τα επιβληθέντα πρόστιμα για τις παραβάσεις χωρίς να δίνονται πρόσθετα στοιχεία για τους παραβάτες.
Προηγουμένως ο κ. Χαρακόπουλος κάλεσε τα μέλη της Επιτροπής να επισκεφθούν την περιοχή προκειμένου να διαπιστώσουν το μέγεθος του προβλήματος, ενώ παράλληλα ζήτησε την οργάνωση ειδικής συνεδρίασης για το υδατικό πρόβλημα που απειλεί με ερημοποίηση τον θεσσαλικό κάμπο.
Την ύπαρξη τραγικής θεσμικής ένδειας, στην αντιμετώπιση των ρυπογόνων πηγών, επιχειρήσεων και εστιών διαπίστωσε η βουλευτής του Κινήματος Αλλαγής Ευαγγελία Λιακούλη τονίζοντας πως «οι υποστελεχωμένες και χωρίς μηχανολογικό εξοπλισμό υπηρεσίες ελέγχου της Περιφέρειας, διαπιστώνουν κραυγαλέες παραβάσεις, επιβάλλουν πρόστιμα και αμέσως μετά ξεκινά ένας πραγματικά βασανιστικός κύκλος πάσης φύσεως αμφισβητήσεων των μετρήσεων, των προστίμων, της επικύρωσής τους, με ενστάσεις, προσφυγές κ.λπ. που εκδικάζονται μετά από χρόνια».
«Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω είναι να δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος, χωρίς κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα και οι ρυπαίνοντες να συνεχίζουν ανενόχλητοι, εφαρμόζοντας την πεπατημένη: των ενστάσεων και των προσφυγών» συνέχισε η κα Λιακούλη και ζήτησε να κληθούν σε διαβούλευση οι αυτοδιοικητικοί φορείς, οι επιχειρήσεις, οι ελεγκτικοί μηχανισμοί του Υπουργείου και της αρμόδιας διεύθυνσης της Περιφέρειας και να προκύψει η νέα, σαφής και αυστηρή νομοθεσία, που θα αποτελέσει το «πράσινο συμβόλαιο» της περιοχής.
Γνώστης του προβλήματος, λόγω καταγωγής, η βουλευτής Στέλλα Μπίζιου δήλωσε κατηγορηματικά ότι «σήμερα δεν υπάρχει ίχνος ρύπου στον Τιταρήσιο ποταμό», αναφέρθηκε στις μεγάλες προσπάθειες που καταβάλλονται για να λυθεί το περιβαλλοντικό ζήτημα και επικαλούμενη συναντήσεις που είχε με τους επιχειρηματίες της ευρύτερης περιοχής διαβεβαίωσε ότι οι ίδιοι δεν διανοούνται την επιβίωση και την ανάπτυξη των επιχειρήσεών τους χωρίς την άμεση επίλυση του περιβαλλοντικού προβλήματος.
Από την πλευρά του ο βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Βασίλης Κόκκαλης απαντώντας στα αιτήματα για αυστηροποίηση της νομοθεσίας υποστήριξε ότι υπάρχει θεσμικό πλαίσιο αλλά δεν εφαρμόζεται επικαλούμενος συγκεκριμένο γεγονός, σύμφωνα με το οποίο αποφάσεις της Περιφέρειας Θεσσαλίας βεβαίωσαν παραβάσεις οκτώ φορές (!) σε παρακείμενη τυροκομική επιχείρηση, ωστόσο δεν προχώρησε έστω σε προσωρινή αναστολή λειτουργίας της ως όφειλε.
Χαρακτηριστική η αναφορά του Λαρισαίου πρώην υφυπουργού: «Διαβάζω απόφαση, μια επιχείρηση παρέβη τον νόμο οκτώ φορές, κυρία Πρόεδρε. Οκτώ! Και στις οκτώ, επαναλαμβάνεται η εξής φράση στο Σώμα της Απόφασης: «Σε περίπτωση επανάληψης πρόκλησης οποιασδήποτε μορφής υποβάθμισης του περιβάλλοντος δύναται πέραν του διπλασιασμού του ανωτέρω προστίμου να υπάρξει προσωρινή ή μόνιμη αναστολή λειτουργίας της επιχείρησης». Άρα, κύριε Αραβώση, πρέπει να απαντήσετε, προκύπτει από εδώ ότι έχει την αρμοδιότητα».
Ο βουλευτής του ΚΚΕ Γιώργος Λαμπρούλης χαρακτήρισε το πρόβλημα διαχρονικό, μίλησε για γνωστές ρυπογόνες πηγές με ονοματεπώνυμο και καταλόγισε ευθύνες τόσο στο κράτος όσο και στην περιφέρεια. «Κλείνουμε τα μάτια σε αυτό που λέμε περιβαλλοντική προστασία ή περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την επιχειρηματική δραστηριότητα» είπε χαρακτηριστικά ο Λαρισαίος βουλευτής και αναρωτήθηκε αν υπάρχει συγκεκριμένος σχεδιασμός διαχείρισης και λειτουργίας των επιχειρήσεων.
Παρεμβάσεις στη συζήτηση έκαναν ο δήμαρχος Ελασσόνας Νίκος Γάτσας και η γενική γραμματέας του Δήμου Τυρνάβου Έλενα Ζαρόγιαννου.