Του Κ. Γκιάστα
Περιμένετε! Μην βιάζεστε να πάτε να ψηφίσετε αν δεν έχετε ακόμα αποφασίσει το κόμμα. Πιείτε έναν καφέ και καθίστε αναπαυτικά στον καναπέ πριν την τελική επιλογή. Πρέπει να μάθετε πως η ψήφος είναι θέμα ψυχολογίας και ως τέτοια πρέπει να τη δούμε. Αυτό άλλωστε μας εξηγεί στην πιο κρίσιμη ημέρα των τελευταίων ετών, μια Λαρισαία ψυχολόγος, η διδάκτωρ Ιατρικής, Σοφία Παπαϊωάννου, που μας βάζει στο κλίμα της κουβέντας ως εξής «Οι αποφάσεις που θα λάβουν οι πολίτες ενόψει των εκλογών αποτελούν προσωπική επιλογή που επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες». Πάμε να τους γνωρίσουμε λοιπόν...
Διαφημίσεις στο ραδιόφωνο, σποτάκια στην τηλεόραση, φυλλάδια στο δρόμο, αφίσες στους τοίχους, σφήνες στο youtube. Πραγματικός «βομβαρδισμός» από τα κόμματα «Πρόσφατες επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι η εγκεφαλική δραστηριότητα είναι διαφορετική στα άτομα που πρεσβεύουν διαφορετικές πολιτικές αντιλήψεις. Στη λειτουργία της μνήμης επιδρά η επανάληψη και η σειρά πρόσληψης πληροφοριών. Συνεπώς κάποιος συγκρατεί ευκολότερα την εικόνα ενός πολιτικού προσώπου ή κόμματος που προβάλλεται περισσότερο και κατατάσσεται στις πρώτες θέσεις μιας δημοσκόπησης. Οπότε, δεν αποκλείεται οι αναποφάσιστοι να επηρεαστούν από την «υπεροχή του πρώτου». Ο εγκέφαλος λοιπόν μπορεί να καθορίσει την ψήφο σε συνδυασμό με τα ερεθίσματα που δέχεται για παράδειγμα, πειθώ, χρώματα, σύμβολα, υποσχέσεις, προσωπικότητα ενός πολιτικού. Γι’ αυτό και τα ΜΜΕ παίζουν σημαντικό ρόλο».
«...Ωστόσο, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι ο προεκλογικός αγώνας τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, με ό,τι αυτός περιλαμβάνει, απευθύνεται κυρίως στους αναποφάσιστους και έχει σαν στόχο να τους επηρεάσει με επικοινωνιακές τεχνικές, που ακολουθούν σε μεγάλο βαθμό αρχές της ψυχολογίας των μαζών».
Από τη μία είναι η οικογένεια που σχεδόν τις περισσότερες φορές με τις πεποιθήσεις της λειτουργεί ως παράδοση για όλα τα μέλη. Από την άλλη όμως είναι και το στοιχείο της οργής που είναι έντονο το τελευταίο διάστημα. Για τη σύγκρουση αυτών των δύο υπογράμμισε: «Η αλλαγή μιας πολιτικής πεποίθησης ως ένδειξη οργής, θυμού και τιμωρίας δεν είναι απίθανο να συμβεί. Λαμβάνοντας υπόψη το σύγχρονο οικονομικό-κοινωνικό σκηνικό, δεν είναι δύσκολο ο πολίτης να διαφοροποιηθεί από το οικογενειακό πλαίσιο και να ακολουθήσει το πλήθος που νιώθει απογοήτευση για την κατάσταση της χώρας. Για να φτάσει όμως στο σημείο αυτό, θα πρέπει η συγκεκριμένη ενέργεια να τον κάνει μέλος ενός συνόλου που καλύπτει τις ανάγκες του για αποδοχή και αλληλεπίδραση. Η οικογένεια συνήθως καλύπτει περισσότερο από κάθε κοινωνική ομάδα τις συγκεκριμένες ανάγκες. Ακόμη, υπάρχουν επιστήμονες που υποστηρίζουν ότι υπάρχει γονιδιακή προδιάθεση για τις πολιτικές πεποιθήσεις. Οπότε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, η οικογενειακή πολιτική πεποίθηση παραμένει ισχυρή».
Πάμε τώρα και στους πολιτικούς. Πώς μπορεί να νιώθουν οι ίδιοι σε μια τόσο δύσκολη περίοδο; «Η εμπλοκή ενός υποψηφίου στην εκλογική διαδικασία απαιτεί ιδιαίτερες επικοινωνιακές δεξιότητες και υψηλή αυτοπεποίθηση. Η πρώτη ιδιότητα που πρέπει να έχει ένας υποψήφιος είναι το κύρος. Ακολούθως, απαραίτητο στοιχείο που πρέπει να επιδείξει είναι η δύναμη. Η ταύτιση με τον ισχυρό παίζει καθοριστικό ρόλο στην απόφαση του ψηφοφόρου και ενδεχομένως του τελικού αποτελέσματος. Το ταλέντο και η ευφυΐα δεν είναι απαραίτητα συστατικά της εκλογικής επιτυχίας, σημαντικότερες φαίνεται να είναι η πειθώ και η διαβεβαίωση για ένα καλύτερο μέλλον. Οι υποσχέσεις και τα υπερβολικά προεκλογικά προγράμματα συχνά κατευνάζουν υποσυνείδητα τους φόβους του πολίτη και του δημιουργούν την αίσθηση ότι μπορεί ένας υποψήφιος να καλύψει τις επιθυμίες του. Ακόμα και σε μια δύσκολη οικονομικά περίοδο δεν παύει να είναι αποτελεσματική η υπερβολή και η άμετρη υπόσχεση που στοχεύει σε βασικά ανθρώπινα ένστικτα. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος πέρα και πάνω από τα ένστικτα δίνει στον καθένα την ικανότητα της αξιολόγησης και της βαθύτερης σκέψης. Αν λοιπόν, ο πολίτης χρησιμοποιήσει τις ικανότητες αυτές είναι σε θέση να πάρει ισορροπημένες αποφάσεις και να εμπιστευτεί ικανούς ανθρώπους για την ηγεσία του τόπου με θετικά αποτελέσματα για όλους».
Άντε και καλό «βόλι»...