Ειδικότερα, το Πανελλήνιο Επιστημονικό Συνέδριο οργανώθηκε από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος, διά της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Πολιτιστικής Ταυτότητος, σε συνεργασία με την Ιερά Μητρόπολη Δημητριάδος & Αλμυρού, την Περιφέρεια Θεσσαλίας - Περιφερειακές Ενότητες Μαγνησίας & Βορείων Σποράδων και το Εργαστήριο Λαογραφία & Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Το Συνέδριο, που είχε πανθεσσαλική χροιά, πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τους φορείς: ΜΑΓΝΗΤΩΝ ΚΙΒΩΤΟΣ «για τη διάσωση του πολιτιστικού αποθέματος» (Βόλος), Γενικά Αρχεία του Κράτους - Γ.Α.Κ. Μαγνησίας (Βόλος), Επιστημονική Εταιρεία Μελέτης Φερών-Βελεστίνου-Ρήγα (Βελεστίνο), Εταιρεία Θεσσαλικών Ερευνών (Βόλος), Φιλολογικός, Ιστορικός, Λογοτεχνικός Σύνδεσμος (Φ.Ι.ΛΟ.Σ.) Τρικάλων (Τρίκαλα), Σύνδεσμος Φιλολόγων ν. Λάρισας (Λάρισα), Φίλοι της Βιβλιοθήκης - Για την υποστήριξη των Βιβλιοθηκών του Δήμου Τυρνάβου (Τύρναβος), Μουσείο Πόλης Καρδίτσας (Καρδίτσα), Φιλολογική Ιστορική Αρχαιολογική Λαογραφική Εταιρεία Θεσσαλίας (Λάρισα).
Η θεματολογία του Συνεδρίου εκτείνονταν σε δύο θεματικούς άξονες: Ο πρώτος αφορούσε το πνευματικό περιβάλλον του διαφωτισμού, με το οποίο συνδέθηκε ο Ρήγας και η διασύνδεσή του με αξιόλογους Έλληνες λογίους της εποχής. Ο δεύτερος αφορούσε τους λόγιους και ιερομονάχους που συνδέθηκαν με τον Νεοελληνικό Διαφωτισμό και την εκπαίδευση στη Θεσσαλία. Άλλωστε, η Θεσσαλία -αναφέρει σχετική ανακοίνωση των διοργανωτών- ανέδειξε πολλές προσωπικότητες και λόγιους την εποχή εκείνη όπως: ο Ρήγας Βελεστινλής, ο Άνθιμος Γαζής, ο Δανιήλ Φιλιππίδης, ο Κωνσταντίνος Κούμας, ο Γρηγόριος Κωνσταντάς, ο Διονύσιος Πύρρος, ο Στέφανος Δούγκας, ο Δημήτριος Αλεξανδρίδης, ο Ιωάννης Πέζαρος, ο Δημήτριος Γοβδελάς, ο Κωνσταντίνος Οικονόμος, ο Ιωάννης Οικονόμος Λογιώτατος, ο Χριστόφορος Περραιβός, ο Επιφάνιος Δημητριάδης, ο Στέφανος Κομμητάς, ο Θεόκλητος Φαρμακίδης, ο Ζήσης Κάβρας, κ.ά.
Χαιρετισμούς στο Συνέδριο απηύθυναν ο περιφερειάρχης Θεσσαλία κ. Κων/νος Αγοραστός, η αντιπεριφερειάρχης Μαγνησίας κ. Δωροθέα Κολυνδρίνη, η υφυπουργός Παιδείας & Θρησκευμάτων κ. Ζέτα Μακρή, η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Μαγνησίας κ. Αικατερίνη Παπανάτσιου, ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Μαγνησίας κ. Αλέξανδρος Μεϊκόπουλος, ο πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής κ. ο καθηγητής Μ. Γ. Βαρβούνης, κοσμήτορας της Σχολής Κλασικών & Ανθρωπιστικών Επιστημών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, οι εκπρόσωποι των συνεργαζόμενων φορέων και τα μέλη της Τιμητικής Επιτροπής Σεβασμιότατοι Μητροπολίτες Δημητριάδος & Αλμυρού, κ. Ιγνάτιος, Ελασσώνος κ. Χαρίτων, Θεσσαλιώτιδος & Φαναριοφερσάλων, κ. Τιμόθεος και Λαρίσης & Τυρνάβου, κ. Ιερώνυμος.
Στις ανακοινώσεις αυτού του σημαντικού Συνεδρίου συμμετείχαν μέλη Δ.Ε.Π. Ελληνικών Πανεπιστημίων, ερευνητές και ερευνήτριες, μελετητές της τοπικής ιστορίας και εκπρόσωποι πνευματικών φορέων της Θεσσαλίας. Όλες αυτές οι σημαντικές εισηγήσεις, θα αποτυπωθούν σε έναν συλλογικό τόμο, με τη πολύτιμη βοήθεια της Περιφέρειας Θεσσαλίας, χωρίς τη στήριξη της οποίας δεν θα πραγματοποιούνταν αυτό το σημαντικό Συνέδριο. Η ποικιλία και η εξακτίνωση των θεματικών και των εισηγήσεων καλύπτουν ένα μεγάλο κομμάτι της ιστορίας του διαφωτισμού στη Θεσσαλία και στο έργο του Ρήγα Βελεστινλή.
ΦΟΥΣΤΑΝΕΛΕΣ ΚΑΙ ΡΑΣΑ
Ο σεβ. Μητροπολίτης Δημητριάδος κ. Ιγνάτιος στον χαιρετισμό του ανέφερε χαρακτηριστικά: «Η επέτειος της Ελληνικής Επανάστασης για το 1821 αποτελεί μεγάλο γεγονός και για την ίδια την Εκκλησία. Μάλιστα, την εποχή της τουρκοκρατίας οι Πατέρες της Εκκλησίας ήταν αυτοί που δίδασκαν και κράτησαν «ζωντανή» την ελληνική γλώσσα και τον ίδιο μας τον πολιτισμό. Δανειζόμενος τα λόγια του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου θα επαναλάβω ότι: «Εμείς, οι Έλληνες, αγωνιστήκαμε όμως, το ᾽21, μαζί με την Ορθόδοξη Εκκλησία μας, η οποία μάς γαλούχησε με τον πόθο της απελευθέρωσης. Η γη που πατάμε είναι ποτισμένη με αίμα από φουστανέλες και ράσα! Το έθνος μας εξεγέρθηκε «για του Χριστού την Πίστη την Αγία και της Πατρίδος την Ελευθερία», όπως έγραψε ο Σαμιώτης επαναστάτης και λόγιος Γεώργιος Κλεάνθη». Σήμερα έχουμε ανάγκη να είμαστε μακριά από τις διχόνοιες που έχουμε πληρώσει ακριβά στο παρελθόν, με πνεύμα εθνικής ομοψυχίας. Η Εκκλησία σήμερα με όλες τις δυνάμεις της επιδιώκει πάντα την ειρηνική συνύπαρξη, αλλά καθιστώντας σαφές ότι το 1821 είναι για εμάς φάρος μνήμης και πηγή ισχύος».
Το Συνέδριο, επίσης, ήταν και η κατακλείδα των δράσεων και εκδηλώσεων του φορέα πολιτισμού «Μαγνήτων Κιβωτός, για τη διάσωση του πολιτιστικού φορέα» στο πλαίσιο του θεματικού έτους «Μάγνητες, 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821», με αφορμή τις επετειακές δράσεις που πραγματοποιούνται σε ολόκληρη της Ελλάδα για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821.
