«Τα τελευταία δυόμισι χρόνια, παρατηρείται έξαρση αιτημάτων για γνωμοδοτήσεις εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων, στον Φορέα Διαχείρισης Κάρλας - Μαυροβουνίου - Κεφαλόβρυσου Βελεστίνου και Δέλτα Πηνειού, σε τοποθεσίες που εντάσσονται στις προστατευόμενες περιοχές, της Θεσσαλίας» δηλώνει στην «Ε» η κ. Ιφιγένεια Κάγκαλου, καθηγήτρια Οικολογίας Υδάτινων Οικοσυστημάτων στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο και πρόεδρος του Φορέα.
Τα στελέχη δε του Φορέα, έχουν επωμιστεί το βάρος ενός αυξημένου όγκου δουλειάς, καθότι για τις γνωμοδοτήσεις απαιτούνται αυτοψίες στην περιοχή ενδιαφέροντος των επενδυτών και έρευνα στοιχείων για την κατηγορία αλλά και το καθεστώς που θα ισχύσει σε κάθε προστατευόμενη περιοχή, σχετικά με δραστηριότητες που μπορούν να αναπτυχθούν, επισημαίνει η κ. Κάγκαλου. Χαρακτηριστικά, αναφέρουμε ότι στις συνεδριάσεις του το Διοικητικό Συμβούλιο του Φορέα, από το 2019 μέχρι και πρόσφατα, έχει να διαχειριστεί κάθε φορά, ακόμη και ογδόντα αιτήματα γνωμοδοτήσεων, που αφορούν στις περιοχές αρμοδιότητάς του σε όλη τη Θεσσαλία.
Την ανάπτυξη του ενδιαφέροντος, που προέκυψε από εταιρείες στη δημιουργία φωτοβολταϊκών πάρκων και τη στροφή προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ευνόησε ο νέος περιβαλλοντικός-ενεργειακός νόμος (2020), που άλλαξε πολλά δεδομένα όσον αφορά τις περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις τους και στις διαδικασίες. Μεταξύ άλλων, επιτρέπει την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε προστατευόμενες περιοχές-«Natura», όπου καθορίζει τέσσερις διακριτές ζώνες: Ζώνη απόλυτης προστασίας της φύσης, Ζώνη προστασίας της φύσης, Ζώνη διαχείρισης οικοτόπων και ειδών και Ζώνη βιώσιμης διαχείρισης φυσικών πόρων.
Στις δύο πρώτες ζώνες δεν επιτρέπεται η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, ενώ στις άλλες δύο επιτρέπεται.
Επίσης καταργήθηκε η κατ’ εξαίρεση δυνατότητα εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σε γαίες υψηλής παραγωγικότητας εφόσον αυτές έχουν πρόσωπο σε εθνικές, επαρχιακές και δημοτικές οδούς ή και βρίσκονται εντός αποστάσεως διακοσίων μέτρων από τον άξονα εθνικών, επαρχιακών οδών και εκατόν πενήντα μέτρων από τον άξονα των δημοτικών οδών.
Να σημειωθεί ότι ο Φορέας Διαχείρισης Κάρλας - Μαυροβουνίου - Κεφαλόβρυσου Βελεστίνου και Δέλτα Πηνειού, έχει την αρμοδιότητα να γνωμοδοτήσει και μόνο, και ακολούθως να καταθέσει τη γνωμοδότησή του στην αδειοδοτούσα αρχή, που είναι η Περιφέρεια Θεσσαλίας.
Σύμφωνα με την κ. Κάγκαλου, οι γνωμοδοτήσεις βασίζονται στη γενική κείμενη νομοθεσία δεδομένης της απουσίας εγκεκριμένου πρόσφατου διαχειριστικού σχεδίου, θέτοντας όμως επιπλέον πρόσθετους όρους στις Ειδικές Οικολογικές Αξιολογήσεις.
Οι πρόσθετοι όροι αφορούν τοπικά οικολογικά χαρακτηριστικά, ενδιαιτήματα για ημερόβια αρπακτικά πτηνά όπως το κιρκινέζι, το φιδαετό, το σπιζαετό, τον κραυγαετό, την αετογερακίνα, το νανογέρακο, το σαΐνι και τον πετρίτη, νυκτόβια αρπακτικά πτηνά όπως τον μπούφο, τον γκιώνη, την κουκουβάγια και την Τυτώ και θηλαστικά όπως τον λύκο, το τσακάλι και τη βίδρα.
Μάλιστα ο Φορέας, από πέρυσι ακόμη, έχει συστήσει στις αρμόδιες αδειοδοτούσες Αρχές, για τον καθορισμό της έντασης της δραστηριότητας των Φωτοβολταϊκών πάρκων, καθώς και για την ανάπτυξη διαχειριστικών μέτρων, να λαμβάνουν υπ’ όψιν και άλλες δραστηριότητες ιδιαίτερα του πρωτογενούς τομέα.
Υιοθετώντας τη λογική της μετάβασης σε πράσινη ενέργεια, απευθύνει κάλεσμα, σε όλους τους αρμόδιους φορείς της Πολιτείας, αλλά και στην κοινωνία των πολιτών, για ταυτόχρονη προσήλωση σε όλα τα υπόλοιπα Ευρωπαϊκά και Εθνικά θεσμικά εργαλεία και ιδιαιτέρως στη στρατηγική για τη βιοποικιλότητα.
Να σημειωθεί ότι η περιοχή αρμοδιότητας του Φορέα Διαχείρισης Κάρλας - Μαυροβουνίου - Κεφαλόβρυσου Βελεστίνου - Δέλτα Πηνειού, εκτείνεται σε ολόκληρη σχεδόν την Ανατολική - Κεντρική Θεσσαλία και ειδικότερα στους Δήμους Αλμυρού, Βόλου, Ελασσόνας, Ζαγοράς-Μουρεσίου, Καρδίτσας, Κιλελέρ, Φαρκαδόνας, Λαρισαίων, Νοτίου Πηλίου, Παλαμάς, Ρήγα Φεραίου, Τεμπών, Τυρνάβου και Φαρσάλων.
Μέσα σε αυτά τα όρια, περιλαμβάνονται σημαντικά οικοσυστήματα, όπως της λίμνης Κάρλα, του Δέλτα του Πηνειού κ.ά. Σκοπός της δημιουργίας του Φορέα είναι η προστασία, διατήρηση και διαχείριση της φύσης και του τοπίου, ως φυσικής κληρονομιάς και πολύτιμου εθνικού φυσικού πόρου σε τμήματα της φύσης της περιοχής Κάρλας - Μαυροβούνιου - Κεφαλόβρυσο Βελεστίνου - Δέλτα Πηνειού.