«Αυτό αποδεικνύει ότι οι σχολικοί νοσηλευτές είναι πιο αναγκαίοι από ποτέ» μας λέει η Δήμητρα Σιαχπαζίδου, σχολική νοσηλεύτρια στο 36ο Δημοτικό Σχολείο Λάρισας, διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, συνεργάτιδα της Πνευμονολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και μία εκ των βασικών συντελεστών της έρευνας.
* Τι κάνει όμως ο σχολικός νοσηλευτής;
«Ο Σχολικός Νοσηλευτής παρέχει φροντίδα και εκπαίδευση σε σχολεία ειδικής αγωγής στα παιδιά που παρουσιάζουν νοητικά, κινητικά, συναισθηματικά ή και ελαφρά αισθητηριακά προβλήματα και σε σχολεία γενικής αγωγής στα παιδιά που πάσχουν από χρόνια νοσήματα, συνήθως με σακχαρώδη διαβήτη, επιληψία και αλλεργία.
Επίσης, επιπλέον των κύριων καθηκόντων του που σχετίζονται με την κάλυψη των αναγκών των υποστηριζόμενων μαθητών, παρέχει πρώτες βοήθειες για όλους τους μαθητές της σχολικής μονάδας, φροντίζει για τη διαμόρφωση του φαρμακείου του σχολείου, ενημερώνει και συμβουλεύει εκπαιδευτικούς, μαθητές και γονείς για θέματα υγείας, για την προστασία του σχολείου από ιογενείς καταστάσεις, εποχιακές λοιμώξεις και επιδημίες όπως και για την αποφυγή μεταδιδόμενων νοσημάτων, συνεργάζεται με τους εκπαιδευτικούς του σχολείου για την οργάνωση και υλοποίηση προγραμμάτων αγωγής υγείας, διοργανώνει σεμινάρια παροχής πρώτων βοηθειών στο προσωπικό του σχολείου, με πιστοποιημένους εκπαιδευτές, στο πλαίσιο της ενδοσχολικής επιμόρφωσης, σε συνεννόηση με τον διευθυντή του σχολείου αναλαμβάνει την επικοινωνία με τις υγειονομικές υπηρεσίες σε θέματα που άπτονται των αρμοδιοτήτων του και συνεργάζεται με τον διευθυντή του σχολείου για την παρακολούθηση και τον έλεγχο της υγιεινής του σχολικού περιβάλλοντος (αίθουσες, κοινόχρηστοι χώροι, κυλικείο, κ.ά.), και συνιστά τη λήψη των απαραίτητων μέτρων για την προστασία των μαθητών. Με βάση όλα τα παραπάνω η πανδημία θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί κατά τον βέλτιστο τρόπο εάν υπήρχε σε κάθε σχολείο ένας σχολικός νοσηλευτής».
*Υπάρχει σήμερα σχολικός νοσηλευτής σε κάθε σχολείο;
«Από πέρυσι άρχισαν μόνιμοι διορισμοί σχολικών νοσηλευτών και έγιναν 114, πιστεύω ότι θα αυξηθούν τα επόμενα χρόνια, ενώ αναπληρωτές υπάρχουν αρκετοί χάρη στα ευρωπαϊκά προγράμματα. Οι σχολικοί νοσηλευτές όπως περιγράψαμε παραπάνω επιτελούν σημαντικό έργο και βοηθάνε τα παιδιά στην προσαρμογή στις σχολικές μονάδες όμως το κυριότερο είναι ότι οι γονείς αισθάνονται ασφαλείς όταν ξέρουν πως το παιδί τους έχει ιατρική υποστήριξη. Στην Ελλάδα ο θεσμός του Σχολικού Νοσηλευτή καθιερώθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1980, ενώ η άνθιση ξεκίνησε τα τελευταία χρόνια με επιπλέον εκπαίδευση. Έχουμε την τύχη στη Λάρισα στο τμήμα της Νοσηλευτικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας να παρέχεται πρόγραμμα εξειδίκευσης στη Σχολική Νοσηλευτική με επιστημονική υπεύθυνη την εξαιρετική αναπληρώτρια καθηγήτρια Ιωάννα Παπαθανασίου».
*Ποια ήταν η συμπεριφορά απέναντι στον Cοvid-19 και ποια η συμμόρφωση των παιδιών της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης στα μέτρα ατομικής υγιεινής;
«Η ερευνητική ομάδα, που ήμουν μέλος της, του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και στην οποία, εκτός από τον κ. Γουργουλιάνη, συμμετείχαν οι Ουρανία Κώτσιου, επίκουρη καθηγήτρια Νοσηλευτικής, Δημήτρης Παπαγιάννης, επίκουρος καθηγητής Νοσηλευτικής, Γεώργιος Βαβουγιός, νευρολόγος, διδάκτωρ Ιατρικής, και Γρηγόρης Χατζηπαρασίδης, παιδίατρος, διδάκτωρ Ιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας έδειξε ότι το 91.5% των γονέων ανέφερε ότι η σχολική μονάδα τήρησε αρκετά έως πάρα πολύ τα μέτρα προστασίας, το 82.2% ότι η σχολική μονάδα ενημέρωσε για τα μέτρα προστασίας αρκετά έως πάρα πολύ και το 88% ότι τα παιδιά τους τήρησαν τα μέτρα αρκετά έως πάρα πολύ. Το 28% των παιδιών ανέφερε στους γονείς τους ότι κάποιος συμμαθητής τους δεν φορούσε μάσκα, ενώ το 9% ότι ο δάσκαλος της τάξης δεν φορούσε μάσκα...».
* Ποια ήταν η επίδραση της αναστολής των σχολικών μονάδων στις εκπαιδευτικές, κοινωνικές, οικονομικές και ψυχολογικές παραμέτρους;
«Το 11% των γονέων ανέφεραν ότι η σχολική μονάδα ήταν σε αναστολή λειτουργίας, ενώ ο μέσος όρος επιβεβαιωμένων κρουσμάτων που οδήγησαν στην αναστολή λειτουργίας είναι τα 2.9 ± 1.4 κρούσματα, το 31% ανέφερε ότι υπήρξε τάξη της σχολικής μονάδας που ήταν σε αναστολή λειτουργίας, το 39% διαφωνούν με το κλείσιμο των σχολείων, το 87% θεωρεί ότι η μάσκα είναι μέτρο προστασίας κατά του Covid-19 και τέλος, η τάξη με το μεγαλύτερο ποσοστό σε αναστολή λειτουργίας βρέθηκε να είναι το νηπιαγωγείο (39%)».
* Η φυσική δραστηριότητα των παιδιών επηρεάστηκε;
«Το 33,8% των γονέων βαθμολόγησε ως κακή τη φυσική δραστηριότητα των παιδιών τους, το 23.6% βαθμολόγησε ως κακή την ποιότητα ύπνου (ώρα ύπνου κατά τη διάρκεια της καραντίνας 10.5 ± 1.2 και ώρα αφύπνισης 8.8 ± 1) με το 10% των γονέων να αναφέρει ότι το παιδί ξυπνά τρομαγμένο και βλέπει εφιάλτες. Το 30,4% βαθμολόγησε ως κακή την ψυχολογική κατάσταση του παιδιού, το 27.2% βαθμολόγησε ως κακές τις διατροφικές συνήθειες των παιδιών, το 90,7% ανέφερε αύξηση των ηλεκτρονικών μέσων από το παιδί, το 61,6% ανέφερε κατάχρηση των ηλεκτρονικών μέσων, ενώ το 33% ανέφερε ότι η χρήση του ιντερνέτ βοήθησε καθόλου έως λίγο στην επικοινωνία και στην ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των παιδιών (φίλων)».
Επίσης, η κ. Σιαχπαζίδου τόνισε ότι το 48% των γονέων ανέφερε πως η απομάκρυνση από το σχολικό περιβάλλον και από τον δάσκαλο της τάξης έχει οδηγήσει σε μείωση της ακαδημαϊκής τους προσπάθειας και το 49% ανέφερε ότι μειώθηκε το ετήσιο εισόδημά τους λόγω του Covid-19. Στους γονείς που ανέφεραν μείωση οικογενειακού εισοδήματος βρέθηκε στατιστικά σημαντική σχέση με τη μείωση της ακαδημαϊκής προσπάθειας των παιδιών τους όπως επίσης στην παρουσία εφιαλτών των παιδιών τους κατά τη διάρκεια του ύπνου».
Τα συμπεράσματα της έρευνας αποδεικνύουν ότι οι σχολικές μονάδες τήρησαν και ενημέρωσαν για τα μέτρα προστασίας κατά του Covid-19. Η χρήση μάσκας θεωρήθηκε μέτρο προστασίας από τους γονείς. Τα παιδιά τήρησαν τα μέτρα προστασίας, ακόμη και τα παιδιά που οι γονείς τους δεν πίστευαν στην αποτελεσματική χρήση της μάσκας. Η συνέχιση της αναστολής λειτουργίας των σχολείων ενισχύει τη μειωμένη ακαδημαϊκή προσπάθεια των παιδιών. Λόγω της συχνότερης αναστολής λειτουργίας, στην εκπαιδευτική κοινότητα του νηπιαγωγείου θα πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή. Τέλος, θα πρέπει να επαναξιολογηθεί από την ειδική επιτροπή ο αριθμός των κρουσμάτων που οδηγεί σε αναστολή λειτουργίας των σχολικών μονάδων.
Του Σωτ. Κέλλα