Αρκετά στοιχεία ώστε να υποβληθεί και να στηριχθεί ένας πλήρης φάκελος υποψηφιότητας, προκειμένου να χαρακτηριστεί το σκοπελίτικο δαμάσκηνο, Προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης ΠΟΠ, προέκυψαν από τη διεξαγωγή του «3ου Παγκόσμιου Συνεδρίου για το Δαμάσκηνο», που φιλοξενήθηκε στην κατ' εξοχήν παραδοσιακή περιοχή καλλιέργειας δαμάσκηνου, την Σκόπελο.
Το συνέδριο, ανάμεσα σε άλλα, περιλάμβανε επίσκεψη σε οπωρώνες δαμασκηνιάς και σε παραδοσιακούς φούρνους αποξήρανσης του προϊόντος, ενώ, διεξήχθη ανοιχτή συγκέντρωση για τους κατοίκους του νησιού, όπως και για κάθε ενδιαφερόμενο.
Το «ΑΤΕΙ Θεσσαλίας» με το Εργαστήριο Δενδροκηπευτικών, σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ερευνητικών Ινστιτούτων Οπωροκηπευτικών και την Διεθνή Κοινότητα Δενδροκηπευτικών Επιστημών, διοργάνωσε το Διεθνές Συνέδριο, το πρώτο και μοναδικό για όλη την Ελλάδα, που αφορά την καλλιέργεια και την χρήση των προϊόντων της δαμασκηνιάς. Από τους τοπικούς παράγοντες, συν-διοργανωτές του συνεδρίου, πέρα από τον δήμο Σκοπέλου, ήταν η Ένωση Ξενοδόχων Σκοπέλου, καθώς και η Περιφέρεια Θεσσαλίας, δια μέσου του Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης και του Ευρωπαϊκού Προγράμματος «Europe Direct», που χρηματοδότησε αυτήν την πρωτότυπη δράση, η οποία αφορά κυρίως τον αγροτικό και επιστημονικό τομέα.
Το συνέδριο, σύμφωνα με τον καθηγητή Δενδροκομίας, Δρ. Αλέξανδρο Παπαχατζή, προέβαλε ένα ελληνικό προϊόν που έχει ιστορία, ανέδειξε την υπεροχή της ποιότητάς του, όπως αυτή διαπιστώθηκε και από τους συνέδρους κατά την τεχνική επίσκεψη σε δαμασκηνεώνες, που συνέπεσε με την εποχή της συγκομιδής και της μεταποίησης.
Χαρακτηριστικά
Όσον αφορά στα χαρακτηριστικά, τα αποξηραμένα δαμάσκηνα Σκοπέλου περιέχουν περίπου 7.0 γρ φυτικές ίνες ανά 100 γρ. Η περιεχόμενη σορβιτόλη βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα και φαίνεται να είναι υπεύθυνη για την καθαρτική τους δράση. Είναι μια καλή πηγή ενέργειας λόγω του σακχαρικού περιεχομένου με τη μορφή των απλών σακχάρων της φρουκτόζης και της σορβιτόλης τα οποία με την βοήθεια της περιεχόμενης ίνας δεν οδηγούν σε ταχεία αύξηση στη συγκέντρωση του σακχάρου στο αίμα. Τα σκοπελίτικα δαμάσκηνα περιέχουν επίσης μεγάλες ποσότητες φαινολικών ενώσεων, κυρίως ως νεοχλωγενικό και χλωρογενικό οξύ, το οποίο μπορεί να βοηθήσει σύμφωνα με την βιβλιογραφία στην καθαρτική δράση αλλά και στην καθυστέρηση της απορρόφησης της γλυκόζης. Επιπλέον, η υψηλή περιεκτικότητά τους σε κάλιο, μπορεί να είναι ευεργετική για την καρδιαγγειακή υγεία. Ακόμη, μαζί με όλα τα άλλα είναι μια σημαντική πηγή βορίου, το οποίο σύμφωνα με την βιβλιογραφία παίζει ένα σημαντικό ρόλο στην πρόληψη της οστεοπόρωσης. Τέλος τα καροτενοειδή που περιέχουν σε συνδυασμό με τα ολικά φαινολικά συστατικά μπορούν να στοιχειοθετήσουν την εκτίμηση ότι είναι ένα τροφοφάρμακο με λειτουργικές ιδιότητες για την ανθρώπινη υγεία.
Τι συζητήθηκε
Μέσα στο πλαίσιο του συνεδρίου, όπως ανακοινώθηκε, συζητήθηκαν ακόμα οι προοπτικές του δαμάσκηνου στην Ελλάδα, αλλά και την υπόλοιπη Ευρώπη και ιδιαίτερα από τα μέλη του EUFRIN, του δικτύου των Ευρωπαίων Ερευνητών για τα Πυρηνόκαρπα (δαμάσκηνο, βερίκοκο, ροδάκινο, κεράσι, κ.ά.) που αποτελείται από διακεκριμένους καθηγητές και ερευνητές, όχι μόνο από την Ελλάδα, αλλά και από τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, καθώς και από τις ΗΠΑ (Παν/μιο Davis της Καλιφόρνιας), της Τουρκία, όπως και από το μακρινό Ιράν. Το αποξηραμένο δαμάσκηνο αναγνωρίζεται πλέον ως προϊόν "Super food", όπως έχει αποκαλεστεί από τον Καθηγητή Δρ. Γεώργιο Ζακυνθινό, με πολύτιμα και σπάνια συστατικά.
Οι εργασίες που παρουσιαστήκαν στο συνέδριο ήταν σημαντικές, εμπλουτίζοντας την δενδροκομία με ενδιαφέρουσες γνώσεις, αφού έδωσε την ευκαιρία σε αρκετούς, ξένους αλλά και έλληνες ερευνητές και καθηγητές, να προσεγγίσουν την ποιότητά του και να παρουσιάσουν στοιχεία του γενετικού υλικού για το σκοπελίτικο δαμάσκηνο. Η βελτίωση της καλλιεργητικής πρακτικής, σύμφωνα με τον κ. Παπαχατζή, η ταυτοποίηση του
γενετικού υλικού, οι σύγχρονες τάσεις της καλλιέργειας της δαμασκηνιάς, η μετασυλλεκτική μεταχείριση του καρπού, η φυτοπροστασία, η επισήμανση της αντιοξειδωτικής ικανότητας του αποξηραμένου δαμάσκηνου, αλλά και γενικότερα της λειτουργικότητάς του ως τροφίμου, αποτέλεσαν στοιχεία νέας γνώσης.
Τέλος, μέσα από το συνέδριο προέκυψε και η δημιουργία ενός «Βαλκανικού Δικτύου Έρευνας και Γνώσης» για τα τοπικά προϊόντα που μπορούν να λειτουργήσουν ως «τροφοφάρμακα».
