Του Φώτη Καραγιάννη
Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος υψηλόβαθμου επιστημονικού στελέχους του Διεθνούς Ιδρύματος FIBL βρέθηκε τις προηγούμενες ημέρες το Εθνικό Κέντρο Ποιοτικού Ελέγχου, Ταξινόμησης και Τυποποίησης Βάμβακος στην Καρδίτσα. Πρόκειται για τον κ. Paulvanden Berge, ο οποίος επισκέφθηκε την περιοχή της Καρδίτσας για να διερευνήσει τις δυνατότητες σποροπαραγωγής οργανικού βαμβακιού!
Ο κ. Den Berge εργάζεται στη Διεύθυνση Διεθνών Συνεργασιών - Τμήμα μάρκετινγκ του FIBL που ασχολείται με όλους τους τομείς της βιολογικής γεωργίας και εδρεύει σε Ελβετία, Γερμανία και Αυστρία. Το Ερευνητικό Ινστιτούτο Οργανικής Γεωργίας (FIBL) ιδρύθηκε το 1973 και είναι από τα σημαντικότερα διεθνή κέντρα έρευνας και πληροφόρησης στην οργανική γεωργία. Απασχολεί πάνω από 135 εμπειρογνώμονες μόνο στην Ελβετία. Συνεργάζεται με άλλους μεγάλους διεθνείς οργανισμούς όπως FAO, ISOFAR, IFOAM, συμμετέχει σε πολλές δράσεις και επιτροπές στη χάραξη αγροτικής πολιτικής στην Ε.Ε. και σε υψηλού επιπέδου ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα.
ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ
Είναι η πρώτη φορά από την ίδρυση και λειτουργία του Κέντρου Βάμβακος Καρδίτσας όπου ένας παγκόσμιος οργανισμός δείχνει έμπρακτα το ενδιαφέρον του για στενή συνεργασία και μάλιστα στο ιδιόμορφο και πολύ δύσκολο πεδίο της οικολογικής σποροπαραγωγής, γεγονός που ανοίγει νέους ορίζοντες αγροτικής ανάπτυξης για τον τόπο μας.
Στο Εθνικό Κέντρο Βάμβακος, τον κ. Den Berge, υποδέχτηκαν ο διευθυντής του Δρ. Μωχάμεντ Νταράουσε, καθώς επίσης και οι καθηγητές κα Δήμητρα Γάκη και κ. Δημήτρης Γούσιος, του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, οι οποίοι συνεργάζονται στενά με το Κέντρο.
Ακολούθησε συνάντηση εργασίας στην οποία συμμετείχε και ο κ. Χρήστος Πετσούλας, επιστημονικό στέλεχος του Κέντρου Βάμβακος. Ο Ελβετός επιστήμονας ενημερώθηκε για την κατάσταση της βιολογικής και συμβατικής βαμβακοκαλλιέργειας στην Ελλάδα, για το καλλιεργητικό σύστημα, τον τρόπο διαχείρισης, τον τόπο διακίνησης και εκκόκκισης του προϊόντος, τα πλεονεκτήματα της χώρας στον τομέα του βαμβακιού και για τις πολύ καλές προϋποθέσεις σποροπαραγωγής οργανικού βαμβακιού.
Όπως τονίστηκε στη διάρκεια της συζήτησης από τον κ. Νταράουσε, ένα από τα ισχυρά πλεονεκτήματα της Ελλάδας στην πιθανή ανάπτυξη του τομέα σποροπαραγωγής οργανικού βαμβακιού, είναι ότι η χώρα μας παραμένει ακόμα ελεύθερη από την εισαγωγή γενετικά τροποποιημένου βαμβακιού και διεθνώς έχει τη μικρότερη πιθανότητα «μόλυνσης» του προϊόντος από «μεταλλαγμένο».
Ο κ. Paulvanden Berge ξεναγήθηκε στις εγκαταστάσεις του Εθνικού Κέντρου Βάμβακος και στη συνέχεια μαζί με τον κ. Νταράουσε και τους δυο καθηγητές επισκέφθηκαν χωράφια παραγωγών βιολογικού βαμβακιού στην Καρδίτσα, στον δήμο Σοφάδων, στον δήμο Παλαμά, αλλά και εκκοκκιστήρια της ευρύτερης περιοχής.
Παρά τα σημαντικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι αγρότες, ο ξένος επιστήμονας εντυπωσιάστηκε από την εικόνα της βιολογικής βαμβακοκαλλιέργειας, ενώ ζήτησε από τους καλλιεργητές αναλυτικές πληροφορίες σχετικά με την αντιμετώπιση των ζιζανίων και εντομολογικών προσβολών και γενικότερα για τη διαχείριση των καλλιεργειών τους.
Μετά το τέλος της περιοδείας, πραγματοποιήθηκε νέα συνάντηση στο Κέντρο κατά την οποία έγινε αποτίμηση των δεδομένων και συμφωνήθηκε από κοινού ότι υπάρχουν οι προϋποθέσεις συνέχισης της συνεργασίας και μορφοποίησης των τελικών προτάσεων για το πρωτοποριακό εγχείρημα στη Θεσσαλία.
Ο κ. Νταράουσε παρέδωσε στον Ελβετό απεσταλμένο εμπεριστατωμένη έκθεση για το ελληνικό βαμβάκι που θα βοηθήσει στην οριστικοποίηση του τελικού πλάνου δράσης.
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΤΕΡΗΜΑ
Μιλώντας στην «ΕτΔ» ο κ. Νταράουσε, επισήμανε ότι «η σποροπαραγωγή οργανικού βαμβακιού μπορεί να αποτελέσει μια μεγάλη ευκαιρία για ώθηση του ελληνικού βαμβακιού στις διεθνείς αγορές, εφόσον βέβαια γίνει η σωστή μελέτη και η κατάλληλη διαχείριση του θέματος σε επίπεδο χώρας». Μας ενημέρωσε ακόμη ότι «το διεθνές πρόγραμμα οικολογικού βαμβακιού είχε πτώση στην έκταση της καλλιέργειας, λόγω έλλειψης σπόρου σποράς οικολογικού βαμβακιού και αυτό ενδεχομένως να οφείλεται στη στροφή σχεδόν όλων των χωρών στην καλλιέργεια του γενετικά τυποποιημένου βαμβακιού, γεγονός που αυξάνει συνεχώς στις χώρες αυτές την πιθανότητα ανάμειξης του συμβατικού με γενετικά τροποποιημένο».
Ο κ. Νταράουσε υπογράμμισε ότι η Ελλάδα μέχρι τώρα δεν χρησιμοποίησε το «μεταλλαγμένο» βαμβάκι, με το ευεργετικό αποτέλεσμα να έχει σήμερα την μικρότερη πιθανότητα ανάμειξης του συμβατικού με το «μεταλλαγμένο» βαμβάκι. Αυτό το μοναδικό προτέρημα – πρόσθεσε - θα πρέπει να διαφυλαχθεί με κάθε τρόπο και να αξιοποιηθεί κατάλληλα στο μέλλον, διότι όπως δείχνει και το ενδιαφέρον του FIBL ευκαιρίες θα υπάρξουν και μάλιστα πολύ αξιόλογες!
Ο κ.DENBERGE
Σε ερωτήσεις της «ΕτΔ» για το βιολογικό βαμβάκι και τις προοπτικές συνεργασίας με το Εθνικό Κέντρο Ποιοτικού Ελέγχου, Ταξινόμησης και Τυποποίησης Βάμβακος απάντησε ο κ. DenBergeως εξής:
• Ποια είναι η άποψή σας για το συμβατικό και το βιολογικό βαμβάκι;
- Το συμβατικό βαμβάκι δέχεται πολλές εισροές χημικών προϊόντων (φυτοφάρμακα, ζιζανιοκτόνα και άλλα), η χρήση των οποίων δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο, αυξάνει το κόστος παραγωγής και αρκετές φορές δεν είναι αποτελεσματική, ενώ καθιστά την καλλιέργεια εξαρτώμενη. Επίσης, η χρήση τους μειώνει τη βιοποικιλότητα που έχει σημασία για το αγροσύστημα, μολύνει τα υπόγεια ύδατα και έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία παραγωγών και καταναλωτών. Σκοπός μας είναι η μείωση της χρήσης των χημικών σκευασμάτων και η μετάβαση σε άλλο σύστημα παραγωγής, φιλικό για τον άνθρωπο και το περιβάλλον, το οποίο θα διασφαλίζει μακροπρόθεσμα τη γεωργική παραγωγή. Σήμερα υπάρχει συσσωρευμένη μεγάλη εμπειρία και τεχνογνωσία που διαθέτει και το Ίδρυμα μας οι οποίες μπορούν να στηρίξουν αποτελεσματικά ένα τέτοιο σύστημα παραγωγής προς όφελος του αγρότη.
• Από τις επαφές και τη συζήτηση που είχατε αυτές τις ημέρες, προκύπτει ότι υπάρχουν προοπτικές καλλιέργειας βιολογικού βαμβακιού στη χώρα μας;
- Είναι μια καλή ευκαιρία για την Ελλάδα να στραφεί στο οργανικό βαμβάκι και τη σποροπαραγωγή οικολογικού βαμβακιού. Διαπίστωσα ότι υπάρχει τεχνογνωσία και καλό επίπεδο γνώσεων στην διαχείριση της καλλιέργειας, τόσο στους παραγωγούς, όσο και στους εκκοκκιστές. Επίσης το Εθνικό Κέντρο Βάμβακος που μας έδωσε πολύ χρήσιμες πληροφορίες, βρίσκεται σε καλό επίπεδο και είναι ικανό να στηρίξει μια τέτοια προσπάθεια. Πραγματικά υπάρχουν οι προϋποθέσεις στην Ελλάδα να παραχθεί καλής ποιότητας οργανικό βαμβάκι ώστε να προσεγγίσετε τις αγορές στον τομέα αυτό. Εμείς από την πλευρά μας μπορούμε να δώσουμε την απαραίτητη τεχνογνωσία και ελπίζω ότι η σημερινή συνεργασία θα συνεχιστεί στο μέλλον. Όπως ενημερώθηκα από το Εθνικό Κέντρο Βάμβακος, η Ελλάδα δεν χρησιμοποιεί το γενετικά τροποποιημένο βαμβάκι και αυτό είναι πολύ ενθαρρυντικό για το οργανικό βαμβάκι, δεδομένου ότι η μόλυνσή του με γενετικά τροποποιημένο αποτελεί ένα σοβαρό πρόβλημα διεθνώς.