«Κύριε Πρωθυπουργέ δώστε λύση στα προβλήματα της Θεσσαλικής αγροτιάς»

ΕΠΙΣΤΟΛΗ 9 ΣΥΝΕΤΑΙΡIΣΜΩΝ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ-ΜΕΛΗ ΕΘΕΑΣ

Επιστολή στον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, απέστειλαν 9 Συνεταιρισμοί της Θεσσαλίας - μέλη της ΕΘΕΑΣ, με αφορμή τα δυσεπίλυτα όπως τα χαρακτηρίζουν προβλήματα του πρωτογενούς τομέα στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, καταθέτοντας συγκεκριμένες προτάσεις για την επίλυσή τους.   

Οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί είναι οι εξής: Συνεταιρισμός Αγροτών Θεσσαλίας «ΘΕΣ ΓΗ», Αγροτικός Συνεταιρισμός Θεσσαλών Τοματοπαραγωγών «ΘΕΣΤΟ», Αγροτικός Οινοποιητικός Συνεταιρισμός Τυρνάβου, Συνεταιρισμός Αιγοπροβατοτρόφων Ελασσόνας «Γάλα Ελάςς», Αγροτικός Οινοποιητικός Συνεταιρισμός Νέας Αγχιάλου «Η Δήμητρα», Αγροτικός Συνεταιρισμός Επαρχίας Φαρσάλων «Ο Ενιπέας», Αγροτικός Συνεταιρισμός Βόλου «ΕΒΟΛ», Αγροτικός Συνεταιρισμός Ζαγοράς Πηλίου «ΖΑΓΟΡΙΝ», Αγροτικός Συνεταιρισμός Δένδρων «Γαία Φρούιτ».
Ειδικότερα, τα προβλήματα που καταγράφονται καθημερινά και απαιτούν άμεσα λύσεις είναι τα εξής:
1. Αποζημιώσεις - ΕΛΓΑ: Όλους αυτούς τους μήνες οι πλημμυροπαθείς βιοπορίζονται, αναμένοντας τις αποζημιώσεις από τον ΕΛΓΑ. Μέχρι σήμερα δεν έχει διασαφηνιστεί αν και με ποιον τρόπο θα αποζημιωθούν οι παραγωγοί για την απώλεια εισοδήματος που αφορά στα αγροτεμάχια που δεν πρόκειται να καλλιεργηθούν τα επόμενα έτη, λόγω φερτών υλικών και ακαταλληλότητας του εδάφους. Προτείνουμε: Να καθοριστεί η τελική αποζημίωση που θα δοθεί στα προϊόντα που καταστράφηκαν στις πλημμυρισμένες -μέχρι και σήμερα- εκτάσεις. Η εκκαθάριση που αναμένεται την 30ή Ιουνίου, επιβάλλεται να ανταποκρίνεται στο μέγεθος της καταστροφής. Για τη δίκαιη και ίση αντιμετώπιση όλων, προτείνεται στις φετινές δηλώσεις του ΟΣΔΕ 2024 να δηλωθούν και τα αγροτεμάχια που δεν πρόκειται να καλλιεργηθούν, προκειμένου να καταβληθούν σωστά και ισότιμα οι αποζημιώσεις. Προώθηση του νέου θεσμικού πλαισίου για να καλύπτει τις νέες ζημιές από την κλιματική αλλαγή και έκτακτα καιρικά φαινόμενα, όπως ο «Daniel», με παράλληλη προώθηση μέτρων ενεργητικής προστασίας για τη μείωση των ζημιών, με εθνική και κοινοτική χρηματοδότηση.
2. ΟΠΕΚΕΠΕ: Ο Οργανισμός Πληρωμών, όπως αποδείχθηκε μετά τις πρόσφατες πληρωμές, παραμένει σε δυσλειτουργία. Συγκεκριμένα, οι ενισχύσεις που δόθηκαν στα Οικολογικά Σχήματα ήταν ελλιπείς, μη ορθολογικές και σε ορισμένες περιπτώσεις προκλητικές. Διαπιστώθηκε ότι σε πολλές περιπτώσεις ήταν μειωμένες σε ποσοστό 40% με 50%, με ορισμένα ΚΥΔ να ζητούν επιπλέον αμοιβή για την υποβολή των σχετικών φακέλων. Αυτό ήταν απόρροια της σύγχυσης που δημιουργήθηκε στον αγροτικό κόσμο από την πληθώρα των οικολογικών σχημάτων (33 σε αριθμό). Παράλληλα, διαπιστώνονται πολλές εκκρεμότητες σχετικά με την καταβολή των συνδεδεμένων ενισχύσεων και πρέπει να ληφθούν μέτρα ώστε το 2024 να μην επαναληφθούν τα ίδια προβλήματα που φέρνουν τους παραγωγούς, αγρότες και κτηνοτρόφους, σε δυσμενή θέση.
Προτείνουμε: Την απλοποίηση και τον εξορθολογισμό των οικοσχημάτων άμεσα στις επόμενες καλλιεργητικές περιόδους.
3. Άρδευση: Η διαχείριση των υδάτινων πόρων της Θεσσαλίας αποτελεί μείζον ζήτημα της αγροτικής και κατά συνέπεια της εθνικής οικονομίας. Συμφωνούμε σε μεγάλο βαθμό με τις προτάσεις της ολλανδικής εταιρείας στο σχέδιο αντιμετώπισης του υδάτινου ελλείμματος, κυρίως μας βρίσκει σύμφωνους στην αναγκαιότητα εκτροπής του Αχελώου προς τη θεσσαλική πεδιάδα. Σε διαφορετική περίπτωση όλη η περιοχή κινδυνεύει με ερημοποίηση. Πρέπει επιτελούς να ληφθούν γενναίες αποφάσεις για να προλάβουμε την ερημοποίηση της Θεσσαλίας που σύμφωνα με τη μελέτη (master plan) θα επέλθει σε 10 χρόνια.
4. Νέοι Αγρότες: Μετά την ένταξη νέων αγροτών στο καθεστώς των νέων γεωργών και της εφάπαξ αρχικής ενίσχυσης που έλαβαν, καθυστερεί η έγκριση των επενδυτικών σχεδίων που έχουν υποβάλει, τα οποία είναι κρίσιμα για να μπορέσουν να δημιουργήσουν τις εκμεταλλεύσεις τους άμεσα, ώστε να παραμείνουν στην περιοχή μετά τις ζημιές και να ασκήσουν τη γεωργική τους δραστηριότητα στην περιοχή της Θεσσαλίας.
5. Κρατική Αρωγή: Επισημαίνουμε ότι δεν έχουν αναρτηθεί ακόμη οι πίνακες με τα ποσά αποζημιώσεων του πάγιου κεφαλαίου που καταστράφηκε από τις πλημμύρες. Παρατηρείται δε το εξής παράδοξο: Οι αποζημιώσεις για χαμένα αρδευτικά συγκροτήματα διαφοροποιούνται από περιοχή σε περιοχή. Επιπλέον, κάποιοι πλημμυροπαθείς δεν έχουν λάβει ακόμη ούτε την αρχική αποζημίωση των 2.000 ευρώ.
Προτείνουμε: Επιπλέον στελέχωση των Επιτροπών της Περιφέρειας, προκειμένου να κινηθεί η διαδικασία με γρηγορότερους ρυθμούς. Να εξασφαλιστεί έξτρα μοριοδότηση στα επενδυτικά σχέδια και στα σχέδια βελτίωσης όσων ο μηχανικός εξοπλισμός καταστράφηκε, προκειμένου να μπορέσουν να τα αντικαταστήσουν με σύγχρονα για να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους.
6. Ενέργεια: Στις εαρινές καλλιέργειες τα ποτίσματα συνεχίζονται, αλλά δεν είναι γνωστό αν και πότε θα ισχύσει η κυβερνητική εξαγγελία περί τιμολόγησης του αγροτικού ρεύματος στα 9,3 λεπτά/κιλοβατώρα. Επιπλέον, πρέπει να υπάρξει πολιτική βούληση, ώστε να δοθεί οριστική λύση στο πρόβλημα που δημιουργούν οι κλοπές μετασχηματιστών της ΔΕΗ και να ενισχυθεί το προσωπικό και τα συνεργεία της ΔΕΗ. Η ανάθεση σε υπεργολάβους μπορεί να δώσει λύση στην άμεση αποκατάσταση βλαβών, ώστε να μην κινδυνεύουν οι κόποι μιας χρονιάς να καταστραφούν.
7. Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης: Η μετατόπιση ευθυνών και γραφειοκρατίας μεταξύ του ΥΠΑΑΤ και των Περιφερειών, για την εν λόγω κοινοτική υποχρέωση, θέτει τους κτηνοτρόφους σε κίνδυνο απώλειας εισοδήματος και τη χώρα αντιμέτωπη με νέα πρόστιμα. Το θέμα εκκρεμεί 10 χρόνια και η επίλυσή του δε χωρά άλλη αναβολή.
8. Ενίσχυση Κτηνοτρόφων Θεσσαλίας. Απαιτείται χρηματοδοτική ενίσχυση για την αγορά ζωοτροφών. Απάντληση των υδάτων από τους βοσκότοπους στον μέγιστο δυνατό βαθμό. Μετακίνηση των βοοειδών σε άλλους νομούς, όπου υπάρχουν ορεινοί βοσκότοποι (Δυτ. Μακεδονία και Ήπειρο), για τους μήνες Μάιο – Οκτώβριο, με επιδότηση του κόστους μετακίνησης.
9. Στρατηγικό Σχέδιο για τον θεσσαλικό αγρο-διατροφικό τομέα: Οι πρόσφατες καταστροφές αποκάλυψαν την ηχηρή απουσία ενός στρατηγικού σχεδιασμού για την πιο δυναμική αγροτική οικονομία της χώρας. Οι απαιτήσεις της αειφόρου ανάπτυξης, που ενσωματώνονται στην Πράσινη Συμφωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τοποθετούν την αγροτική παραγωγή στο επίκεντρο του αγροδιατροφικού συστήματος μιας περιοχής ή μιας χώρας. Το αγροδιατροφικό σύστημα περιλαμβάνει εκτός από την πρωτογενή παραγωγή και τις αντίστοιχες αλυσίδες αξίας, το πολιτικό και θεσμικό πλαίσιο, καθώς και εξωτερικά υποσυστήματα που συνδέονται και αλληλοεπηρεάζονται με τα τοπικά. Μόνο μέσω μιας συστημικής προσέγγισης θα έχει μέλλον η οικονομία, η κοινωνία και το περιβάλλον της Θεσσαλίας.
Προτείνουμε: Τη συγκρότηση οργάνου που θα αναλάβει τον στρατηγικό σχεδιασμό του αγροδιατροφικού συστήματος της Θεσσαλίας. Μέλη του οργάνου θα αποτελούν εκπρόσωποι όλων των μερών του αγροδιατροφικού συστήματος: Αγρότες, ιδιωτικές επιχειρήσεις της αγροδιατροφικής αλυσίδας, βιομηχανίες, κυβέρνηση, Περιφέρεια, τοπική αυτοδιοίκηση, πανεπιστήμια, αγροτικοί συνεταιρισμοί, κοινωνικοί φορείς. Ορισμός διεπιστημονικής ομάδας για τη σύνταξη του επιστημονικού μέρους του στρατηγικού σχεδίου, ενώ το συνολικό σχέδιο θα εξαχθεί μέσα από συμμετοχικές διαδικασίες.
Καταλήγοντας οι Συνεταιρισμοί αναφέρουν: Από την κυβέρνηση δε ζητούμε παρά να σταθεί στο θεσμικό και πολιτικό ύψος της, τηρώντας τις υποσχέσεις που έδωσε στον λαό της Θεσσαλίας και τους Θεσσαλούς αγρότες και κτηνοτρόφους. Σε αυτό θα μας βρείτε αρωγούς και συνοδοιπόρους. Παρακαλούμε για την άμεση παρέμβαση και ανταπόκρισή σας στα κρίσιμα ζητήματα που θίγουμε και αναμένουμε πρόσκλησή σας για τη συμμετοχή σε διάλογο που θα φέρει ουσιαστικές λύσεις και δέσμευση σε δράσεις.