Από τα δεδομένα της ερευνητικής αυτής εργασίας προκύπτει ότι στη Λεκάνη Απορροής του Ενιπέα ποταμού συνέβησαν σημαντικές αλλαγές κατά την τελευταία γεωλογική περίοδο του πλειόκαινου πλειστόκαινου οι οποίες είχαν αποτέλεσμα την αναστροφή της ροής του ποταμού προς τη σημερινή του κατεύθυνση, ήτοι προς τον Πηνειό. Πιθανολογείται ότι κατά την προηγούμενη τεταρτογενή περίοδο ο Ενιπέας είχε κατεύθυνση προς τα Ανατολικά Νοτιοανατολικά εκβάλλοντας προς τη θάλασσα βόρεια της πόλης του Αλμυρού.
Παρατηρώντας τη γεωμορφολογία της περιοχής βλέπουμε ότι έχουμε ένα είδος κοιλάδας, της οποίας η νότια πλευρά είναι το όρος Όθρυς όπου τα Φάρσαλα, η Αμπελιά και άλλοι οικισμοί προς τα ανατολικά, ενώ προς τα βόρεια στην άλλη πλευρά της κοιλάδας βρίσκονται τα υψώματα όπου οι οικισμοί Χαλκιάδες, Βαμβακού, Σιτόχωρο και άλλοι προς τα ανατολικά.
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων μερικών χιλιάδων ετών του πλειόκαινου πλειστόκαινου διαβρώθηκαν όλες οι τεταρτογενείς αποθέσεις από τη βόρεια πλευρά των χαμηλών υψωμάτων και βέβαια από τη νότια πλευρά της Όθρυς όπου η διάβρωση είναι πιο έντονη.
Ολα αυτά τα υλικά των διαβρώσεων αποτέθηκαν στα χαμηλότερα μέρη της κοιλάδας στον πυθμένα. Ο βαθμός διάβρωσης ήταν έντονος και μακροχρόνιος και από τις δύο πλευρές της κοιλάδας με αποτέλεσμα την πλήρη απομάκρυνση των τεταρτογενών αποθέσεων από τη βόρεια πλευρά των υψωμάτων όπου οι οικισμοί Βαμβακού και άλλοι.
Το αποτέλεσμα είναι η σημερινή κατάσταση όπου παρατηρούμε στην επιφάνεια των υψωμάτων τις παλιότερες τριτογενείς αποθέσεις και στο βάθος της κοιλάδας αποθέσεις αρκετών μέτρων και σε κάποιες περιπτώσεις σε βάθος πολλών μέτρων προς τα ανατολικά όπου στενεύει η κοιλάδα. Έτσι ανέβηκε σημαντικά το υψόμετρο του πυθμένα της κοιλάδας, πράγμα που οδήγησε στην αναστροφή του ρου του Ενιπέας, στη σημερινή του μορφή προς τον Πηνειό ποταμό στον οποίο και χύνεται, αφού προς αυτή τη δυτική πλευρά ανοίγεται το ευρύ πεδίο πλημμυρών της νότιας Θεσσαλικής πεδιάδας.
Εξ όλων αυτών συμπεραίνεται και προτείνεται η αναστροφή του ρου του Ενιπέας ποταμού προς την αρχέγονη κατάσταση με τη διάνοιξη μιας βαθιάς ανοιχτής τάφρου προς τα ανατολικά και στη συνέχεια την αξιοποίηση των υπαρχόντων χειμάρρων της ευρύτερης πεδιάδας του Αλμυρού.
Κατ’ αυτό τον τρόπο θα απομακρύνονται όχι μόνο τα πλεονάζοντα νερά του Ενιπέα και της Όθρυς, αλλά και με κατάλληλη προσαρμογή του υπάρχοντος αποστραγγιστικού δικτύου και όλων πλεοναζόντων υδάτων της Νότιας Πίνδου και όλης της Νότιας Θεσσαλικής πεδιάδας.
Η εκβολή των πλημμυρικών αυτών νερών στη θάλασσα του Παγασητικού κόλπου θα γίνεται μακριά από πόλεις και οικισμούς Αλμυρό, Νέα Αγχίαλο και άλλους και σε καμία περίπτωση δεν επηρεάζει στο ελάχιστο την πόλη του Βόλου και το Πήλιο. Να σημειωθεί επίσης ότι δι’ αυτής της μεθόδου αποσυμφορείται σχεδόν κατά το ήμισυ από το πλημμυρικό φορτίο ο κύριος αποδέκτης και απαγωγός των νερών της θεσσαλικής πεδιάδας, ο Πηνειός ποταμός.
*Ο Μαργαρίτης Τούλιος είναι γεωπόνος, Εδαφολόγος πρ. Ερευνητής του ΕΘΙΑΓΕ ΙΧΤΕΛ Ινστιτούτο Βιομηχανικών και Κτηνοτροφικών Φυτών ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ