Κλυδωνισμοί στον πρωτογενή τομέα

Ανασκόπηση γεγονότων 2022

ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ ΤΗΣ ΛΑΡΙΣΑΣ ΚΑΙ ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΘΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ - ΤΟ 2022 ΔΟΚΙΜΑΣΕ ΤΙΣ ΑΝΤΟΧΕΣ ΤΗΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

Στις παράπλευρες απώλειες της ρωσικής εισβολή στην Ουκρανία θα μπορούσε να συμπεριλάβει κανείς τον αγροτικό τομέα, καθώς η ενεργειακή κρίση που προκλήθηκε από τα γεγονότα της Ουκρανίας εκτίναξε το κόστος παραγωγής και συμπίεσε το αγροτικό εισόδημα. Τα μεταφορικά κόστη αυξήθηκαν, η αγορά συμπιέστηκε και οι τιμές σε πολλά προϊόντα υποχώρησαν και παρατηρήθηκε μια μεγάλη δυσκολία στην προώθησή τους στις διεθνείς αγορές. Την αναταραχή αυτή επικαλέστηκαν κάποιοι έμποροι, οι οποίοι χρησιμοποίησαν το αφήγημα αυτό ως προκάλυψη για να κερδίσουν, εκμεταλλευόμενοι και το καθεστώς της άναρχης αγοράς.

Ταυτόχρονα, μία άλλη κρίση, η κλιματική επηρέασε -επίσης δυσμενώς- την αγροτική οικονομία, καθώς διαδοχικά ακραία καιρικά φαινόμενα προκάλεσαν ανυπολόγιστες ζημιές σε πολλές καλλιέργειες, δοκίμασαν τον προϋπολογισμό του ΕΛΓΑ, καθιστώντας αναγκαία την αναθεώρηση του Κανονισμού του. Στην Περιφέρεια Θεσσαλίας τα παραπάνω αποτυπώθηκαν επίσημα και βάσει στοιχείων από Έκθεση που συνέταξε, κατόπιν εντολής του περιφερειάρχη Κώστα Αγοραστού η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και στην οποία καταγράφεται αύξηση του κόστους παραγωγής κατά 30% και αρνητική μεταβολή στο αγροτικό εισόδημα, λόγω μειωμένων τιμών των προϊόντων και επιπτώσεων των καιρικών συνθηκών.
Ένα πρόβλημα που ήρθε για να μείνει και απασχόλησε έντονα τη φετινή χρονιά τη θεσσαλική ύπαιθρο, ήταν η έλλειψη εργατών γης, καθώς οι περισσότεροι μετανάστευσαν σε πιο βόρειες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθιστώντας δύσκολη τη συγκομιδή των προϊόντων, αλλά και τη ζωή των αγροτών και κτηνοτρόφων.
Τα παραπάνω ζητήματα απασχολούν ιδιαίτερα τους αγροτοσυνδικαλιστές, οι οποίοι ήδη ξεκίνησαν προθέρμανση στους δρόμους. Οι μηλοπαραγωγοί της Αγιάς, μαζί με συναδέλφους τους από όλη τη χώρα, πραγματοποίησαν δυναμικό συλλαλητήριο στην Αθήνα, ενώ οι αγρότες της Καρδίτσας έβγαλαν προ ημερών τα τρακτέρ τους στον Ε65 και πραγματοποίησαν συμβολικούς αποκλεισμούς δρόμων. Υπενθυμίζεται ότι την Κυριακή 8 Ιανουαρίου η Πανελλαδική Επιτροπή Μπλόκων έχει συγκαλέσει πανελλαδική αγροτική σύσκεψη στη Λάρισα, για να αποφασίσει μπλόκα, λογικά στη Νίκαια, τέλος Ιανουαρίου-αρχές Φεβρουαρίου, κατά τα ειωθότα. Υπενθυμίζεται ότι πέρυσι και μετρώντας 20 ημέρες στο μπλόκο της Νίκαιας, οι αγρότες από τη Λάρισα, την Καρδίτσα και τις υπόλοιπες περιοχές της Θεσσαλίας αποχώρησαν με τα τρακτέρ τους από τον παράδρομο το Σάββατο 26 Φεβρουαρίου, καθώς απέβη άκαρπη η συνάντηση που είχαν με τον ΥΠΑΑΤ Γ. Γεωργαντά, τον υπουργό Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρα και τον υπουργό Περιβάλλοντος Κ. Σκρέκα. Στον επίσημο εορτασμό του Κιλελέρ (27-3-22), ο υπουργός κ. Γεωργαντάς υπογράμμισε ότι «η κυβέρνηση παρακολουθεί την εξέλιξη της κρίσης και αναπροσαρμόζει τα μέτρα στήριξης της πρωτογενούς παραγωγής καθώς με αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται η επισιτιστική επάρκεια και η κοινωνική συνοχή. Όπως επίσης και γιατί γνωρίζει καλά ότι στηρίζοντας τους αγρότες, στηρίζει την ελληνική περιφέρεια και την οικονομία και τελικά την ίδια την Ελλάδα».
Στην παρούσα φάση, ο αγροτικός τομέας βρίσκεται σε μία μεταβατική περίοδο, καθώς το 2023 θα ξεκινήσει η εφαρμογή της νέας προγραμματικής περιόδου. Μπορεί το ελληνικό Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης να καθησυχάζει λέγοντας ότι τα κονδύλια είναι ίδια με την προηγούμενη ΚΑΠ, ωστόσο η περικοπή της συνδεδεμένης ενίσχυσης, κυρίως σε μήλα, ακρόδρυα, καλαμπόκι, προκαλεί αναστάτωση στους παραγωγούς και άνοιξε συζήτηση για αναδιάρθρωση καλλιεργειών.
Έτσι κι αλλιώς, μία βίαιη αναδιάρθρωση συντελείται το τελευταίο διάστημα στο θεσσαλικό κάμπο, καθώς αρκετοί παραγωγοί στράφηκαν στο σιτάρι, αδυνατώντας να καλύψουν τα αυξημένα καλλιεργητικά έξοδα του βαμβακιού. Μπορεί και τα δύο προϊόντα να κατέγραψαν φέτος ικανοποιητικές τιμές, ωστόσο το σιτάρι κυριαρχεί στις προτιμήσεις των παραγωγών αφενός γιατί έχει λιγότερα έξοδα, αφετέρου γιατί τα σκαμπανεβάσματα στην τιμή του βαμβακιού (από 1 ευρώ κατρακύλησε στα 65 λεπτά) χαρακτηρίζονται αδικαιολόγητα.
Για τη νέα ΚΑΠ υπήρξε ενημερωτική εκδήλωση από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, την Περιφέρεια Θεσσαλίας και τον Δήμο Κιλελέρ, στη Νίκαια κι όπως φαίνεται ανάλογες εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν και στο προσεχές μέλλον, καθώς οι αγρότες διψούν και απαιτούν ενημέρωση για όλα όσα πρόκειται να συμβούν τα επόμενα 5 χρόνια στην αγροτική οικονομία.
Γ.Ρ.