Ολοένα και περισσότεροι παραγωγοί του νομού Λάρισας που εμφανίζονται προβληματισμένοι από τις λεγόμενες παραδοσιακές καλλιέργειες στρέφονται στα αρωματικά φυτά, ενώ ιδιαίτερα η αρώνια συγκεντρώνει το ενδιαφέρον νέων παραγωγών που θέλουν να επενδύσουν στο φυτό αυτό, το οποίο έχει αρκετές ευεργετικές ιδιότητες στον ανθρώπινο οργανισμό. Γι’ αυτό και χρόνο με τον χρόνο η αρώνια ακούγεται πιο συχνά στην αγορά, κυρίως από συνειδητοποιημένους καταναλωτές που αναζητούν κάτι διαφορετικό από τα λεγόμενα τυποποιημένα προϊόντα.
Χαρακτηριστικό του αυξημένου ενδιαφέροντος που παρατηρείται για την αρώνια στο νομό Λάρισας είναι η πρόθεση ομάδας γεωπόνων για δημιουργία Ομάδας Οπωροφόρων, στην οποία μπορούν να ενταχθούν όσοι παραγωγοί της Θεσσαλίας κατέχουν ή σκοπεύουν να εγκαταστήσουν αγροτεμάχια με λυκιο (γκότζι μπέρι), μύρτιλλο, αρώνια, κράνο και σμέουρο, με στόχο τη δημιουργία παραγωγικής ομάδας και τη διάθεση με κλειστό πολυετές συμβόλαιο.
Στο νομό Λάρισας καλλιεργούνται πάνω από 150 στρέμματα. Οι καρποί πωλούνται είτε ως νωποί, είτε ως κατεψυγμένοι για μεταποίηση. Τα προϊόντα που μπορεί να προκύψουν από τη μεταποίηση είναι διάφορα μίγματα ποτών, αλκοολούχα και ενεργητικά ποτά, χυμοί, φαρμακευτικά σκευάσματα, χρωστικές τροφίμων, μαρμελάδες κ.α. Αφού αποξηραθούν είναι δυνατό να πουληθούν σε μορφή σταφίδας. Η αρώνια συγκαταλέγεται στην κατηγορία των superfoods. Έχει ισχυρές αντιοξειδωτικές δράσεις. Καταπολεμά την υπέρταση, συμβάλλει στη θεραπεία του καρκίνου, καταπολεμά τον ιό της γρίπης, και ομαλοποιεί την αρτηριακή πίεση.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΡΩΝΙΑ
Η αρώνια είναι φυλλοβόλος θάμνος με χαρακτηριστική πλευρική ανάπτυξη, ύψος μέχρι 3 μέτρα και μικρό, μελανό, στρογγυλό καρπό. Μπορεί να καλλιεργηθεί σε όλους σχεδόν τους τύπους εδαφών, αλλά προτιμά όξινα εδάφη με καλή αποστράγγιση, καθώς το φυτό παρουσιάζει ευαισθησία στο περίσσιο νερό. Στη χώρα μας προτείνεται η καλλιέργειά της κυρίως σε περιοχές της Βόρειας Ελλάδας, καθώς πρέπει να αποφεύγονται οι περιοχές με συχνούς καύσωνες. Θεωρείται φυτό ιδιαιτέρως ανθεκτικό στις χαμηλές θερμοκρασίες και απαιτεί ψυχρούς χειμώνες για αυξημένη και ποιοτική απόδοση. Συνηθέστερο τρόπο αναπαραγωγής αποτελούν τα μοσχεύματα και ευρέως γνωστές ποικιλίες είναι οι Nero, Viking και Aron. Η επιλογή της ποικιλίας πραγματοποιείται με κριτήρια: (α) την επιδιωκόμενη παραγωγή, (β) τα χαρακτηριστικά του καρπού όπως μέγεθος, χρωματισμός και σάκχαρα, καθώς και (γ) τη συνολική συμπεριφορά του φυτού στις τοπικές εδαφοκλιματικές συνθήκες (ανθεκτικότητες και ανεκτικότητες). Η ιδανικότερη περίοδος για τη φύτευση στον αγρό είναι είτε νωρίς την άνοιξη (τέλος Φεβρουαρίου-Μάρτιο), είτε το φθινόπωρο (Νοέμβριο). Πριν τη φύτευση, γίνεται η απαραίτητη προετοιμασία εδάφους. Η φύτευση γίνεται με τη διάνοιξη λάκκων (βάθους 35cm και διαστάσεις 30 - 35cm) στον αγρό. Οι αποστάσεις μεταξύ των σειρών φύτευσης και των φυτών επί της σειράς εξαρτώνται κατά κύριο λόγο από τη μέθοδο συγκομιδής, καθώς στη μηχανική συγκομιδή απαιτούνται μεγαλύτερες αποστάσεις (αραιή φύτευση) για να είναι δυνατή η διέλευση των κατάλληλων μηχανημάτων. Αναλόγως του επιδιωκόμενου αριθμού φυτών/στρ. προκύπτει η σχεδίαση πυκνότητας φύτευσης (αποστάσεις μεταξύ σειρών φύτευσης και επί της σειράς). Οι προτεινόμενες αποστάσεις φύτευσης στον αγρό είναι 1.5m (επί της σειράς) x 3m (μεταξύ των σειρών).
ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΤΙΚΕΣ ΦΡΟΝΤΙΔΕΣ
Όσον αφορά τις καλλιεργητικές φροντίδες, απαραίτητο είναι το κλάδευμα ανά 2-3 έτη τον Φεβρουάριο, κατά τη διάρκεια του ληθάργου, ξεκινώντας από το 3ο ή 4ο έτος ζωής του φυτού, που ξεκινά και η καρποφορία. Η αρώνια δεν είναι ανθεκτική στη ξηρασία και για την επίτευξη μιας καλής παραγωγής απαιτείται άρδευση, με ενδεδειγμένη μέθοδο τη στάγδην άρδευση. Η συνήθης πρακτική επιβάλλει 1-2 αρδεύσεις την εβδομάδα. Σε περιπτώσεις παρατεταμένης ξηρασίας και έντονων θερμοκρασιών συνιστώνται έως και 3 αρδεύσεις ανά εβδομάδα. Κατά τη διάρκεια των δύο πρώτων ετών θεωρείται απαραίτητη η διατήρηση της υγρασίας στο έδαφος. Κατά τη θερινή περίοδο, όπως και στην περίπτωση περιοχών που επικρατούν άνεμοι, η άρδευση επιβάλλεται. Κρίσιμος παράγοντας θεωρείται η έλλειψη νερού κατά το στάδιο της καρπόδεσης, καθώς μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη απόδοση. Αν και η αρώνια δεν θεωρείται απαιτητική σε λίπανση, η εφαρμογή της επιδρά θετικά στην απόδοση. Απαραίτητη θεωρείται πριν την εγκατάσταση στον αγρό η διενέργεια εδαφικής ανάλυσης, βάσει της οποίας γίνονται γνωστά το pH, η μηχανική σύσταση του εδάφους και η περιεκτικότητά του σε οργανική ουσία. Η παραγωγή αυξάνεται με τον εμπλουτισμό του εδάφους με οργανική ουσία, προσθέτοντας δηλαδή κοπριά, έτσι ώστε να βελτιωθεί η δομή και η σύσταση του εδάφους. Βασική λίπανση πραγματοποιείται κατά την περίοδο από τέλη Νοεμβρίου έως και αρχές Δεκεμβρίου, εφαρμόζοντας φωσφορικό κάλιο και βόριο. Έχουν καταγραφεί προσβολές κυρίως από ασθένειες και έντομα μηλοειδών και πυρηνοκάρπων, όπως φυτόφθορα, σκωρίαση, εντομοσπορίωση, σηψιρριζίες, τίγρης της αχλαδιάς, πράσινη αφίδα, αλευρώδεις, βλαστορύκτες, καρπόκαψα της κερασιάς, ζευζέρα και καπνώδης. Στην Ελλάδα, ο καρπός ωριμάζει από τα μέσα Αύγουστου έως τα μέσα Σεπτεμβρίου. Η συγκομιδή γίνεται κυρίως χειρωνακτικά με τη χρήση ειδικής κτένας και βασίζεται στη διάμετρο του καρπού (1-1,5cm) και στo ποσοστό των σακχάρων (περίπου 25%).
Γ. Ρούστας
