Του Φώτη Καραγιάννη
Το Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων του ΤΕΙ Θεσσαλίας, που εδρεύει στην Καρδίτσα, αποδεικνύει συνεχώς το τελευταίο διάστημα ότι παρόλες τις αντιξοότητες που έχει δημιουργήσει η σοβούσα οικονομική κρίση στη χώρα μας και κατά συνέπεια στον τομέα της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, παραμένει εντυπωσιακά ενεργό, αποτελώντας δυναμικό πυρήνα γνώσης και επιστημονικής έρευνας ο οποίος εκπαιδεύει άριστα τους φοιτητές και στηρίζει έμπρακτα την τοπική βιομηχανία τροφίμων για να βρει αναπτυξιακούς διεξόδους.
Ειδικά στον τομέα της καινοτομίας, οι διακρίσεις των επιστημονικών στελεχών και σπουδαστών του είναι τόσο σημαντικές που κατατάσσουν το Τμήμα στα πλέον ανερχόμενα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της χώρας μας.
ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ
Πιο αναλυτικά, με μεγάλη επιτυχία στέφθηκε η συμμετοχή του Τμήματος Τεχνολογίας Τροφίμων, ΤΕΙ Θεσσαλίας με ομάδες φοιτητών, στο διαγωνισμό Ecotrophelia 2015, για τη δημιουργία νέων οικολογικών - καινοτόμων προϊόντων διατροφής που διοργανώθηκε για πέμπτη χρονιά στην Ελλάδα με πρωτοβουλία του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων, στο πλαίσιο των δράσεων της Ελληνικής Τεχνολογικής Πλατφόρμας «FoodforLife» και του Ευρωπαϊκού έργου CAPINFOOD.
Συνολικά 14 καινοτόμα και φιλοπεριβαλλοντικά προϊόντα που ανέπτυξαν ομάδες φοιτητών από Πανεπιστήμια και ΤΕΙ της χώρας προκρίθηκαν στην τελική φάση του Διαγωνισμού, με το Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων (μοναδικό από τα ΤΕΙ της χώρας!) να συμμετέχει με 3 προϊόντα, MarmΕλλάδα, Αρτοθαλασσιές και ΤYROYO-RaisinDelight. Αξίζει να αναφερθεί ότι στον Διαγωνισμό συμμετείχαν το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο με τρία προϊόντα, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το Πανεπιστήμιο Αιγαίου με τρία προϊόντα.
Το προϊόν MarmΕλλada διακρίθηκε λαμβάνοντας το 1ο βραβείο και θα εκπροσωπήσει τη χώρα στον Ευρωπαϊκό Διαγωνισμό ECOTROPHELIA, που θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο της Διεθνούς Έκθεσης «EXPO 2015: FeedingthePlanet, EnergyforLife» στo Μιλάνο, στις 4-6/10/2015. Η «ΜarmΕλλada» είναι μία καινοτόμα βιολογική μαρμελάδα που παρασκευάζεται από βιολογικά καρότα και βιολογικές κολοκύθες, δεν περιέχει πρόσθετα σάκχαρα και συντηρητικά. Το προϊόν αυτό έχει μειωμένες θερμίδες, ενώ είναι πλούσιο σε φυτικές ίνες και περιέχει φυσικές γλυκαντικές ύλες.
ΒΙΟΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΕΠΙΔΟΡΠΙΟ
Το 3ο Βραβείο απέσπασε το προϊόν ΤΥΡΟΥΟ-RaisinDelight, που ανέπτυξε ομάδα φοιτητών. Το ΤΥΡΟΥΟ-RaisinDelight είναι ένα βιολειτουργικό επιδόρπιο γιαούρτης, που παράγεται από φυσικώς συμπυκνωμένο, φρέσκο αγελαδινό τυρόγαλα, σε συνδυασμό με φρέσκο αγελαδινό γάλα, Eλληνικές Π.Ο.Π μαύρες σταφίδες Κορίνθου, Β-γλυκάνες βρώμης, που μειώνουν τη χοληστερίνη και αντιοξειδωτικές πολυφαινόλες ελιάς, μέσω μιας διεργασίας «μηδενικών αποβλήτων», όπου το τυρόγαλα αξιοποιείται πλήρως και μεταμορφώνεται σε θρεπτική και υγιεινή λιχουδιά. Πρόκειται για ένα βιολειτουργικό τρόφιμο με αποδειγμένο ισχυρισμό υγείας σε ό,τι αφορά στη μείωση της χοληστερόλης στο αίμα, το οποίο παρήχθη με βασικό συστατικό το υψηλής διατροφικής αξίας τυρόγαλο (που συνήθως αντιμετωπίζεται ως απόβλητο και περιβαλλοντικός ρύπος).
ΑΡΤΟΣ ΤΗΣ… ΘΑΛΑΣΣΑΣ!
Η 3η συμμετοχή του Τμήματος Τεχνολογίας Τροφίμων αφορούσε στο προϊόν «Artothalassies», που επίσης ανέπτυξαν φοιτητές. Οι «Αρτοθαλασσιές» είναι ένα βιολογικό καινοτόμο προϊόν που ανήκει στην κατηγορία «άρτος». Τα συστατικά του προϊόντος είναι τα εξής: το βιολογικό αλεύρι (από σκληρό και μαλακό σίτο), η ινουλίνη, η μαγιά, το βιολογικό σουσάμι και το θαλασσινό νερό (νερό που περιέχει θαλασσινό αλάτι). Η καινοτομία του προϊόντος είναι η πλήρης αντικατάσταση του νερού και του μαγειρικού άλατος από θαλασσινό νερό.
Να σημειώσουμε ότι η εκπαίδευση που παρέχει το Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων Καρδίτσας είναι πιστοποιημένη σύμφωνα με το πρότυπο ISO 9001 από την TÜV AustriaHellas. Επίσης, το Τμήμα έχει περάσει επιτυχώς εξωτερική αξιολόγηση το 2013 από καθηγητές Πανεπιστημίων του εξωτερικού.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
Για την πλούσια επιστημονική δράση και τα μελλοντικά σχέδια του Τμήματος Τεχνολογίας Τροφίμων Καρδίτσας μίλησε στην «ΕτΔ» ο πρόεδρος κ. Σταύρος Λαλάς επισημαίνοντας τα εξής:
«Αποτελεί κεντρική κατεύθυνση του Τμήματός μας η πολυεπίπεδη επιστημονική υποστήριξη της παραγωγής καινοτόμων προϊόντων στη χώρα, καθώς κοινή είναι η πεποίθηση ότι αυτός ο δρόμος μπορεί να προσφέρει ανταγωνιστικές λύσεις στις ελληνικές επιχειρήσεις τροφίμων που αναζητούν νέους αναπτυξιακούς ορίζοντες. Το Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων έχει μέχρι σήμερα συμμετάσχει αυτόνομα, ή σε συνεργασία με άλλα Ιδρύματα σε πολλά εθνικά και διεθνή προγράμματα ύψους άνω του 1.000.000 ευρώ. Μερικά από αυτά είναι:
• Αρχιμήδης Ι, ΙΙ και ΙΙΙ («Μελέτη παραγόντων που επηρεάζουν την παραγωγή υγιεινών και ασφαλών τροφίμων με προηγμένες τεχνολογικές μεθόδους», «Απομόνωση αντιοξειδωτικών από αρωματικά φυτά για χρήση στη βιομηχανία τροφίμων και καλλυντικών», «Ανάπτυξη νέας τεχνολογίας για την ταχεία αποπίκρυνση της ελιάς και την παρασκευή υψηλής θρεπτικής αξίας προϊόντων», «Βελτιστοποίηση των βιολογικών δράσεων αιθέριων ελαίων ελληνικών αρωματικών φυτών» και «Εκτίμηση της αντιμικροβιακής δράσης των κλασμάτων της μαστίχας πριν και μετά τον εγκλωβισμό τους σε λιποσωμικούς φορείς με στόχο την επιμήκυνση του χρόνου ζωής και την βελτιστοποίηση βιολογικών δράσεων & οργανοληπτικών χαρακτηριστικών προϊόντων γάλακτος», κ.ά).
• Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού 2007-2013» («Εστίαση - Έλεγχος της ποιότητας και ασφάλειας των τροφίμων σε χώρους μαζικής εστίασης - Παρεμβατικά προγράμματα»).
• Erasmus + («Design, development and pilot testing of freely accessible online educational material, for a common group of modules intended for Food Science students»).
Επίσης, το Τμήμα ολοκλήρωσε με επιτυχία μελέτες (μέσω προγραμμάτων συνεργασίας) με βιομηχανίες όχι μόνο της Περιφέρειας Θεσσαλίας αλλά και από άλλες περιοχές της Ελλάδας και του εξωτερικού.
Το προσωπικό του Τμήματος έχει δημοσιεύσει τα αποτελέσματα της έρευνάς του με πάνω από 200 εργασίες σε διεθνή ξενόγλωσσα επιστημονικά περιοδικά, εθνικά και διεθνή συνέδρια.
Στο Τμήμα λειτουργεί επίσης το αυτοχρηματοδοτούμενο ερευνητικό εργαστήριο FoodInnovaLab στο οποίο συμμετέχουν όλο τα μέλη Εκπαιδευτικού Προσωπικού.Η ερευνητική δραστηριότητα του Εργαστηρίου αφορά όλους τους τομείς των τροφίμων και της διατροφής του ανθρώπου. Ενδεικτικά αναφέρονται: α)Ανάλυση τροφίμων και επιμολυντών τους. β) Έρευνα και ανάπτυξη νέων τροφίμων σε εργαστηριακή και βιομηχανική-ημιβιομηχανική κλίμακα. γ) Επίλυση προβλημάτων παραγωγής τροφίμων. δ) Εκτίμηση κινδύνων και αύξηση χρόνου ζωής των τροφίμων. ε) Θρεπτική αξία των τροφίμων και βελτίωσή της. στ) Βιολειτουργικά και νεοφανή τρόφιμα. ζ) Αξιοποίηση Υποπροϊόντων Βιομηχανιών Τροφίμων με Χημικώς Καθαρές Μεθόδους. θ) HACCP.
Να τονίσουμε πως στο Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων παράγονται συνεχώς νέα, καινοτόμα προϊόντα και μάλιστα κάποια από αυτά έχουν κατοχυρωθεί από βιομηχανίες τροφίμων με διπλώματα ευρεσιτεχνίας.
Σε ό,τι αφορά στη μελλοντική ανάπτυξή του, το Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων επιδιώκει την λειτουργία Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών σε συνεργασία με πανεπιστήμιο του εξωτερικού. Ωστόσο σήμερα λόγω κυρίως της κρίσης στη χώρα μας, αντιμετωπίζει προβλήματα στη στελέχωσή του με εκπαιδευτικό, τεχνικό, αλλά και διοικητικό προσωπικό, τα οποία εντάθηκαν τα τελευταία χρόνια λόγω του μεγάλου αριθμού των εισακτέων! Επιπλέον, η συνεχιζόμενη υποχρηματοδότηση δυσχεραίνει σημαντικά της συνθήκες λειτουργίας του, όπως άλλωστε γίνεται και με τα υπόλοιπα Τμήματα του ΤΕΙ Θεσσαλίας, γεγονός που δημιουργεί δικαιολογημένη αβεβαιότητα σε όλους μας. Ευελπιστούμε ότι οι συνθήκες στην Ανώτατη Εκπαίδευση θα αλλάξουν προς το καλύτερο το επόμενο διάστημα. Όλοι μας θα εργαστούμε σκληρά προς αυτή την κατεύθυνση και ο κοινός σκοπός πιστεύουμε ότι θα επιτευχθεί, αρκεί η Πολιτεία να εξασφαλίσει τουλάχιστον, τις βασικές προϋποθέσεις εύρυθμης λειτουργίας των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων».
