ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αυθεντικές, σπάνιες φωτογραφίες που τράβηξαν Γερμανοί στρατιώτες και αξιωματικοί που πολέμησαν στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, στις γραμμές των Οχυρών της Γραμμής Μεταξά, κυρίως στα οχυρά Λίσε και Περιθωρίου, τα οποία βρίσκονται στο έδαφος της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (ΠΑΜΘ), εκτίθενται, για πρώτη φορά, στο ευρύ κοινό, στον ισόγειο χώρο της Περιφερειακής Ενότητας Δράμας (1-6 Απριλίου).
Οι περισσότερες από τις φωτογραφίες αυτές, που "αφηγούνται" με τον δικό τους, μοναδικό τρόπο, στιγμές από την Ιστορία, ανήκουν στον πολιτιστικό σύλλογο Οχυρού και άλλες στην ιδιωτική συλλογή του 52χρονου Χρήστου Λιθηρόπουλου, επικεφαλής της επιτροπής ανάπτυξης και τουρισμού, περιφερειακού συμβούλου της Περιφερειακής Ενότητας Δράμας.
Οι Γερμανοί στρατιώτες που η μοίρα και ο πόλεμος τους οδήγησε στα οχυρά της Γραμμής Μεταξά έρχονταν κάθε χρόνο, ακόμη και πριν από το 1970, στην αναπαράσταση της μάχης στο Οχυρό Λίσε, φέρνοντας μαζί τους φωτογραφικό υλικό, το οποίο και άφησαν "πίσω", μαζί με σχόλια για απαράμιλλο ηρωισμό των Ελλήνων στρατιωτών, είπε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Λιθηρόπουλος, που κατάγεται από το χωριό Γραμμένη Δράμας.
Σε αυτό το φωτογραφικό υλικό, μέρος του οποίου φέρει τις υπογραφές του λοχία Χέρμαν Σίλερ (Herman Schiller) του δεκανέα Κόνραντ Μάρτιν (Konrad Martin) και του λοχία Άντον Μπλάζιους (Anton Blasius) "καθρεφτίζονται" με τον πιο εύγλωττο τρόπο, στιγμές από τα όσα διαδραματίστηκαν στα οχυρά του Περιθωρίου και του Λίσε, με τα δύο αντίπαλα στρατόπεδα να μάχονται ακατάπαυστα...
Ανατρέχοντας στο παρελθόν με συγκίνηση και ορμώμενος από τις προσωπικές του εμπειρίες, ο κ. Λιθηρόπουλος -που είχε συγγενείς οι οποίοι πολέμησαν στο Λίσε- μίλησε για την αυταπάρνηση των Ελλήνων στρατιωτών και την πίστη με την οποία πολέμησαν. "Είχα ζωντανά 'παραδείγματα', θείους που πολέμησαν στα Οχυρά, στα οποία οι περισσότεροι ήταν φαντάροι από την περιοχή" θυμάται.
Ο ίδιος, ο οποίος στη διάρκεια της παιδικής του ηλικίας έπαιζε με τα συντρίμμια γερμανικού αεροσκάφους (τύπου Ντορνιέ) που είχε καταρριφθεί από αντιαεροπορικά πυρά Ελλήνων το 1941 κοντά στο χωριό του, αναζητά υλικό από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο για να εμπλουτίσει όχι μόνο την ιδιωτική του συλλογή, αλλά να φέρει στο φως "στιγμιότυπα" από τη σύγχρονη Ιστορία που "σημάδεψαν" την περιοχή της ΠΑΜΘ και μπορούν να εμπλουτίσουν το τουριστικό προϊόν της Περιφέρειας.
Σε αυτό το πλαίσιο, άλλωστε, κινείται και η στρατηγική της ΠΑΜΘ που αναδεικνύει και προβάλλει τα οχυρά της Γραμμής Μεταξά που βρίσκονται στο έδαφός της, ως μια ξεχωριστή, εναλλακτική επιλογή τουριστικής διαδρομής, η οποία μπορεί να συνδυαστεί και με το "κλασικό" μοτίβο διακοπών για να του προσδώσει προστιθέμενη αξία.
Οι επισκέπτες, μπορούν να περιηγηθούν στη σύγχρονη ιστορία στο οχυρό Λίσε στο Κάτω Νευροκόπι Δράμας, το Οχυρό Εχίνου στην Ξάνθη και το Οχυρό Νυμφαίας στην Κομοτηνή. Τη διαδρομή εμπλουτίζουν τα στρατιωτικά μουσεία Κομοτηνής και Διδυμοτείχου, που αποτελούν αξιόλογα σημεία αναφοράς.
Σε αυτή την προσπάθεια αναβάθμισης του τουριστικού προϊόντος εντάσσεται και η έκθεση των σπάνιων φωτογραφιών που βρίσκεται στο ισόγειο του κτιρίου της Περιφερειακής Ενότητας Δράμας, η οποία εμπλουτίζεται με οπτικοακουστικό και μουσικό υλικό από εκείνη την εποχή.
Στόχος είναι η προσέλκυση επισκεπτών, όχι μόνο από το εσωτερικό, αλλά και από το εξωτερικό και δη των συγγενών των στρατιωτών, Γερμανών και Ελλήνων, που πολέμησαν στα οχυρά.
Η μοναδικότητα των οχυρών σε συνδυασμό με την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της Περιφέρειας και το "προικισμένο" φυσικό περιβάλλον, συνθέτουν μια μοναδική -για τα ευρωπαϊκά δεδομένα- τουριστική διαδρομή που απευθύνεται σε μικρούς και μεγάλους.
Τα οχυρά της Γραμμής Μεταξά (το μεγαλύτερο ελληνικό οχυρωματικό έργο καθώς συνολικά 21 οχυρά κατασκευάστηκαν μεταξύ 1936-1940 στη νεότερη ιστορία) ενισχύουν το πλούσιο φυσικό περιβάλλον της Περιφέρειας, και προσδίδουν ένα νέο "ύφος" στην ταυτότητα του τουριστικού προϊόντος, το οποίο περιλαμβάνει θρησκευτικά και αρχαιολογικά μνημεία, αθλητικές δράσεις (ποδηλασία, ορειβασία, περίπατοι, κατάβαση ποταμών), αλλά και γευσιγνωσία τοπικών προϊόντων.
Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων μνήμης και ανάδειξης της ιστορίας των Οχυρών, η Περιφέρεια, παράλληλα με τον επίσημο εορτασμό της 74ης επετείου της μάχης (6η Απριλίου 1941) των οχυρών, που θα γίνει την Κυριακή 5 Απριλίου στα Οχυρά Λίσε, Εχίνου, Νυμφαίας, διοργανώνει εκδηλώσεις μνήμης και ανάδειξης της ιστορίας τους.
ΠΡΟΤΑΣΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ
Ο πρώην υφυπουργός και βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Μ. Μπόλαρης έχει συντάξει μια ολοκληρωμένη πρόταση για την αξιοποίηση των οχυρών αυτών, την αναβάθμιση της οχυρωματικής συνοριακής γραμμής και την ανάδειξή της σε σύγχρονο, πολυθεματικό πάρκο, στο πρότυπο της «γραμμής Μαζινό» στη γαλλογερμανική μεθόριο.
«Αυτά τα οχυρά είναι ιδιαίτερης σημασίας μνημεία οχυρωματικής αρχιτεκτονικής και δεν μπορεί να μένουν έτσι. Μπορούν να προσελκύσουν δεκάδες χιλιάδες τουρίστες, να διοργανωθούν μεγάλες εκδηλώσεις, ακόμη και αναπαράσταση μάχης, ανάλογη με αυτή που γίνεται κάθε χρόνο στην πόλη του Βερντέν στη βορειοανατολική Γαλλία. Χρειάζονται γενναίες αποφάσεις για να γίνουν η ατμομηχανή της τουριστικής βιομηχανίας για όλη την περιφέρεια, τόσο της κεντρικής όσο και της ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης», μας είπε ο κ. Μπόλαρης και προχώρησε ένα βήμα παραπάνω, προτείνοντας να αξιοποιηθεί παρακείμενο εγκαταλελειμμένο στρατόπεδο κοντά στο Ρούπελ και να μετατραπεί σε πολυτελές ξενοδοχείο. Το στρατόπεδο, που έχει εγκαταλειφθεί από τις αρχές της δεκαετίας του 1980, βρίσκεται σε μια καταπράσινη τοποθεσία μέσα στο δάσος, έχει πέτρινα κτίσματα και διαθέτει εξαιρετική θέα προς το νότιο τμήμα της Βουλγαρίας και το βόρειο του νομού Σερρών, μέχρι τη λίμνη Κερκίνη.
Ε. Σοφιανού
Σ.Σ.: Τις συνημμένες φωτογραφίες παραχώρησε ο Χρήστος Λιθηρόπουλος.
ΦΩΤ.: Μετά τη συνθηκολόγηση, Έλληνας διοικητής από το Περιθώρι με Γερμανούς αξιωματικούς και στρατιώτες πεζικού 266 Μερ. 9 Απριλίου 1941, φωτογραφία Λοχία Herman Schiller.
