Του Λεωνίδα Τζέκα
Η «ΕτΔ» επισκέπτεται σήμερα την ακριτική πόλη της Κομοτηνής και αποτυπώνει με τον φωτογραφικό φακό μερικές από τις όμορφες γωνιές της πόλης.
Η Κομοτηνή (Γκιουμουλτζίνα), είναι πρωτεύουσα της Ροδόπης, ήταν οχυρωμένος σταθμός της Εγνατίας οδού, επί βυζαντινής αυτοκρατορίας, γνώρισε άνθηση λόγω της θέσης της, γεγονός που αποδεικνύεται κι από το τεράστιο τείχος που την περίκλειε, τμήμα του οποίου μπορεί να δει ο περιηγητής ακόμα και σήμερα στις δυτικές παρυφές της. Κατακτήθηκε τον 14ο αι. από τον Οθωμανό Γαζή Αχμέτ Εβρενό και φιλοξενούσε μέχρι τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο μια ακμάζουσα εβραϊκή και αρμενική κοινότητα. Σήμερα είναι μια σύγχρονη πόλη, με τον φοιτητόκοσμο να δίνει στην πόλη παλμό και ζωντάνια και ταυτόχρονα μια μεγάλη μερίδα μουσουλμάνων, που με το δικό τους τρόπο τής δίνουν χρώμα και άρωμα Ανατολής.
Γνώρισε ακμή και πλούτο. Υπήρξε σημείο συνάντησης Ανατολής και Δύσης.
Ξεκινάμε τη βόλτα μας από το μεγαλύτερο μνημείο, το Φρούριο, του οποίου σώζονται τα τείχη. Μέσα τους βρίσκεται ο Μητροπολιτικός Ναός της Κοιμήσεως με τη θαυματουργή εικόνα και το νεοκλασικό κτίριο της Ιεράς Μητρόπολης Μαρώνειας και Κομοτηνής.
Ανάμεσα στα αρχοντικά της πόλης ξεχωρίζουν τα κτίρια του συλλόγου «Η Ενωσις», του ενδιαφέροντος Λαογραφικού Μουσείου, το αρχοντικό Τσανακλή και το κτίριο που στεγάζει τη Δημοτική Βιβλιοθήκη.
Υπέροχο είναι το παζάρι της Τρίτης, όπου πωλούνται από φρούτα και πουλερικά μέχρι χαλιά, ενώ έξω από την πόλη θα συναντήσουμε τη γραφική Μαρώνεια με τον αρχαιολογικό χώρο ή ακόμη τη λιμνοθάλασσα του Πόρτο Λάγος.
Το Εσκί Τζαμί με τον εντυπωσιακό μιναρέ βρίσκεται δίπλα στο κεντρικό Πύργο του Ρολογιού, που στέκει δίπλα στο μιναρέ του τεμένους Γενί Τζαμί (1585). Είναι κομμάτι της παλιάς πόλης όπου απλώνονται τα δαιδαλώδη δρομάκια και τα τενεκετζίδικα της πλατείας, τα στραγαλατζίδικα, τα εργαστήρια σουτζούκ λουκούμ και τα μαγαζιά με τους τσεβρέδες. Ενώ υπάρχει μια γλωσσική πανσπερμία με τα ελληνικά να γίνονται ένα με τα τουρκικά, τα πομάκικα και τα ρομ.
Χαρακτηριστικά αξιοθέατα της Κομοτηνής είναι και το Πτωχοκομείο-Ιμαρέτ, που φιλοξενεί το Εκκλησιαστικό Μουσείο, αλλά και η Δημοτική Αγορά απέναντι από τον μουσουλμανικό Μεντρεσέ. Πραγματικά αξίζει να γνωρίσουμε τις γραφικές γειτονιές της πόλης, όπως είναι η Τενεκέ-Μαχαλά των Ρομά ή ο οικισμός του Ηφαίστου με τα πολύχρωμα χαμόσπιτα. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν η παλιά αρμένικη συνοικία, αλλά και η μουσουλμανική Γενιτζέ με τα αυθεντικά ανατολίτικα σπίτια.
Αξίζει να επισκεφθούμε το αξιόλογο αρχαιολογικό μουσείο με ευρήματα από όλη τη Θράκη, καθώς και τον πλούσιο Δημοτικό Κήπο.
Εντύπωση στον επισκέπτη προκαλεί και το θεόρατο, ατσάλινο ξίφος πάνω σε μια λευκή, μαρμάρινη στήλη 14 μ., η οποία βρίσκεται στο άλσος της Αγ. Παρασκευής. Το Σπαθί είναι μάλιστα γυρισμένο κατακόρυφα -προβάλλοντας συμβολικά ετοιμοπόλεμο. Πολλοί το ονομάζουν Ηρώον κι άλλοι απλώς Σπαθί, το οποίο ανεγέρθη στις 24 Μαρτίου του 1970 για τους πεσόντες του Β΄ Παγκόσμιου Πολέμου.
Στις ταβέρνες και στα εστιατόρια εκτός από την ποικιλία των φρέσκων ψαριών, τα θαλασσινά, τα ντόπια κρέατα στα κάρβουνα ή μαγειρεμένα με ποικιλία λαχανικών, μπορείτε να απολαύστε θρακιώτικο μουσακά, σουτζουκάκια, σαρμά, κεμπάπ, λουκάνικα, τον περίφημο καβουρμά και την “μπάμπω”.
Στην πολύβουη Κομοτηνή με ένα γεύμα μπορείτε να συνδυάσετε γεύσεις από τη Θράκη, τον Πόντο, την Τουρκία, τους Πομάκους και τους Ρομά.
Γιουφκάδες, χοιρινό με λάχανο, κεμπάμπ, τουρσιά, τσιγεροσαρμάδες, κεφαλόπουλα, πληγούρι, σουβάν κεφτέδες, παστουρμά και λουκάνικα Καππαδοκίας, σαρακατσάνικο τυρόψωμο και κουλουρόπιτα, χοιρινό «μισίσκολο». Πιείτε μαρωνίτικα κρασιά. Απολαύστε γλυκά ταψιού, σεκέρ παρέ, μαλεμπί, σουτζούκ λουκούμ, τουλούμπες, πιπεράτα και γλυκά στραγάλια.
Άλλο ένα ταξίδι - αστραπή, γεμάτο χρώμα και ξεχωριστές γεύσεις έχει φτάσει στο τέλος.