Συνέντευξη στη Σοφία Ορφανιώτη
Φωτ.. Νίκος Σιούμκας
Έχει βάλει ψηλά τον πήχη του πολιτισμού στη Λάρισα.
Στόχος του να τον καταστήσει πιο προσιτό στους πολίτες, με τη διοργάνωση ποικίλων δρώμενων, τα οποία ωστόσο δεν θα είναι ιδιαίτερα κοστοβόρα, αλλά θα έχουν βασικό μέλημα την πνευματική τους ανάταση.
Ο νέος αντιδήμαρχος Πολιτισμού του Δήμου Λαρισαίων Πάνος Σάπκας,
σε συνέντευξή του στην «Ε», ένα μήνα σχεδόν από την ανάληψη των καθηκόντων του, μιλά για τους στόχους της Δημοτικής Αρχής και της αντιδημαρχίας στα ζητήματα του πολιτισμού.
Καθιστά σαφές ότι η «άνθηση» του πολιτισμού στην πόλη αποτελεί για εκείνον το μεγάλο στοίχημα, για να αλλάξει όπως λέει χαρακτηριστικά μια νοοτροπία, ένα καθεστώς που οδήγησε τη Λάρισα -παρά τις δυνατότητές της- σε πολιτιστικό μαρασμό.
Αναφέρεται σε όλα τα μεγάλα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη, όπως το Αρχαίο Θέατρο, το ΟΥΗΛ, κ.α. και τονίζει ότι παρά τις οικονομικές αντιξοότητες, θα ασκηθούν πιέσεις στην κεντρική εξουσία για να ολοκληρωθούν.
Μάλιστα επισημαίνει ότι για την υπόθεση του Αρχαίου Θεάτρου, θα δημιουργηθεί μια επιτροπή η οποία θα στελεχώνεται από ανθρώπους διεθνούς κύρους, που θα κατάγονται ή όχι από τη Λάρισα και οι οποίοι θα βοηθήσουν ώστε το έργο αυτό να γίνει επιτέλους προσβάσιμο στους φίλους του θεάτρου.
Ακόμη κάνει άνοιγμα στην κοινωνία, σε συλλόγους, φορείς, καλλιτέχνες να συνεργαστούν και να συμβάλουν όλοι μαζί, ώστε η Λάρισα να καταστεί πόλος πολιτισμικής ανάπτυξης.
Η συνέντευξη
* Κύριε Σάπκα, αντιδήμαρχος Πολιτισμού του Δήμου Λαρισαίων ξανά μετά από 11 χρόνια. Θητεύσατε στη θέση αυτή υπό τον κ. Τζανακούλη και αυτή τη φορά με τον κ. Καλογιάννη. Ωστόσο το 2003 τη χρονιά που παραιτηθήκατε, είχατε δηλώσει ότι δεν θα είστε ποτέ ξανά δημοτικός σύμβουλος. Τι μεσολάβησε από τότε που σαν έκανε να αλλάξετε γνώμη;
- Πράγματι είχα πει ξεκάθαρα τότε ότι δεν θα είμαι ξανά δημοτικός σύμβουλος και το κράτησα αρκετά χρόνια. Είχα κάνει όπως θα θυμάστε και μια πολιτική πρόταση να ηγηθώ ενός συνδυασμού έξω από κόμματα, η οποία δεν πέτυχε και ουσιαστικά αποσύρθηκα.
Έντεκα χρόνια μετά έθεσα υποψηφιότητα γιατί είδα ότι δεν πήγαινε άλλο. Πίστευα ότι έπρεπε να ενωθούν οι δυνάμεις κάποιων ανθρώπων, μεταξύ αυτών και η δική μου, και να βάλουμε όλοι μαζί ένα λιθαράκι για να αλλάξει μια κατάσταση, ένα καθεστώς, μια νοοτροπία που υπήρξε.
Οι αλλαγές αυτές βέβαια έπονται σε δύσκολους καιρούς, που όμως χρειάζεται μια προσπάθεια για την ενδυνάμωση της κοινωνικής πολιτικής.
Πλέον έφτασε η ώρα, ώστε όλοι μαζί να βοηθήσουμε, και η συνένωση δύο τουλάχιστον μεγάλων δημοτικών παρατάξεων, αλλά και άλλων φορέων και μικρότερων δημοτικών σχημάτων να φέρει την ανατροπή, για την ανάπτυξη του πολιτισμού στην πόλη και όχι μόνο.
« ΣΥΜΠΝΟΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΗ»
* Αυτή η συνύπαρξη, συμπόρευση ανθρώπων που προέρχονται από διαφορετικές κομματικές δεξαμενές πιστεύετε θα προχωρήσει ανέφελα;
- Τα πρώτα δείγματα για μένα είναι θετικά. Βλέπω μια σύμπνοια για το συμφέρον της πόλης. Σίγουρα θα υπάρξουν διαφορετικές απόψεις και κυρίως διαφορετικές πολιτικές απόψεις για μεγάλα ζητήματα.
Όμως εκεί θα πρέπει να βάλουμε πάνω από όλα το συμφέρον της πόλης και έτσι να πορευτούμε.
Σαφώς και ο καθένας από μας έχει τις δικές του πολιτικές πεποιθήσεις.
Ίσως σε πολλά θέματα και μέσα στο Δημοτικό Συμβούλιο όταν θα τεθούν μεγάλα πολιτικά ζητήματα, κάποιοι να εκφράσουν έντονα την πολιτική τους άποψη. Σε μια δημοκρατία όλα είναι σεβαστά.
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ ΜΑΣ
* Γνωρίζετε τα ζητήματα του πολιτισμού αρκετά καλά. Η διάθεση για προσφορά σαφώς υπάρχει, αλλά από μόνη της δεν αρκεί, απαιτούνται και χρήματα και στην παρούσα οικονομική συγκυρία, η εξεύρεση οικονομικών πόρων δεν είναι εύκολη υπόθεση.
Η οικονομική κρίση πλήττει τους πάντες, ο κόσμος υποφέρει.
Υπάρχει άραγε χώρος σε μια επαρχιακή πόλη να «ξεδιπλωθεί» ο πολιτισμός της; Και στον δικό σας τρόπο σκέψης ποια είναι η έννοια του πολιτισμού;
- Ο πολιτισμός για μένα δεν είναι κάτι ελιτίστικο, είναι η ποιότητα σε όλα τα είδη της τέχνης, μα πάνω από όλα είναι η καθημερινότητά μας, η σωστή αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου μας.
Είναι εν τέλει τι μπορεί να προσφέρει ο δήμος στους πολίτες του και ειδικά τέτοιες εποχές, που έχουμε ανάγκη μια πνευματική ανάταση.
Πιστεύω ότι πολλές φορές οι κρίσεις βοηθούν τον πολιτισμό να ανθίσει, να γίνει λαϊκός πολιτισμός, όχι με την κακή έννοια «λαϊκίστικος», αλλά προσιτός σε όλους.
Βεβαίως χρήματα δεν υπάρχουν. Εμείς θα είμαστε όσο μπορούμε περισσότερο διεκδικητικοί στην κεντρική εξουσία. Μπορούμε να κάνουμε πράγματα και με λιγότερα χρήματα, ενισχύοντας για παράδειγμα τα ντόπια σχήματα.
Έχω εκπλαγεί με το ανθρώπινο καλλιτεχνικό δυναμικό της πόλης.
Υπάρχουν μουσικά σχήματα αποτελούμενα από νέα παιδιά, εικαστικοί δημιουργοί που δεν έχουν χώρους να εκφραστούν.
Το μεγάλο στοίχημα για μένα είναι ο «Μύλος του Παππά», το κεντρικό κτίριο που στόχος της Δημοτικής Αρχής είναι να αποτελέσει κύτταρο πολιτισμού. Ένας χώρος που μπορεί να φιλοξενήσει πολλά δρώμενα, να παρέχει την υποδομή, τη στέγη για να δημιουργήσουν εκεί νέοι καλλιτέχνες.
* Θέλω να σας θυμίσω μια παλιότερη δήλωσή σας στην «Ε» όπου λέγατε: «Μια ολόκληρη ιστορία πολιτισμού χάνεται καθημερινά και η Λάρισα από πόλη μοντέλο στην ανάπτυξη του πολιτισμού, έχει να δείξει το μη προσβάσιμο Αρχαίο Θέατρο, μεταξύ άλλων χώρων, που αντικατοπτρίζουν την πολιτιστική της εικόνα.
Ακούσαμε πρόσφατα στη συνέλευση του «Διαζώματος» τον δήμαρχο να λέει ότι μέχρι το τέλος της θητείας, θα έχουν προχωρήσει οι διαδικασίες για την πλήρη ανάδειξή του. Πόσο εφικτοί είναι αυτοί οι στόχοι;
- Το Αρχαίο Θέατρο είναι η προτεραιότητά μας στον πολιτισμό, είναι η ταυτότητα της πόλης. Επιβάλλεται να ολοκληρωθεί για να είναι προσβάσιμο στον Λαρισαίο πολίτη.
Πρέπει να ασκηθεί όμως τεράστια πίεση στο υπουργείο Πολιτισμού για την εξεύρεση χρημάτων για τις απαλλοτριώσεις των γύρω κτισμάτων και τις εργολαβίες.
Πάνω σε αυτό λοιπόν όπως δήλωσε και δημόσια ο δήμαρχος στη συνέλευση του «Διαζώματος», έχουμε αποφασίσει να συστήσουμε μια επιτροπή προσωπικοτήτων παγκόσμιας εμβέλειας.
Άτομα που κατάγονται από την πόλη και όχι μόνο και τάσσονται υπέρ της ανάδειξης του Αρχαίου Θεάτρου, να ενωθούν και να ασκήσουν πίεση προς όλες τις κατευθύνσεις για την ολοκλήρωσή του.
Το Αρχαίο Θέατρο της Λάρισας βρίσκεται στον ιστό της πόλης, είναι ένα από τα μεγαλύτερα θέατρα του αρχαίου κόσμου και ήδη καθυστέρησε πολύ η ολοκλήρωσή του.
Στη συνέλευση του «Διαζώματος», η κ. Μενδώνη είπε ότι απαιτούνται 10 εκ. ευρώ για την ολοκλήρωσή του. Αυτό ήταν ένα χιούμορ της κ. Μενδώνη σε απάντηση των όσων είπε ο δήμαρχος ότι μπροστά από το Αρχαίο Θέατρο, υπάρχει ένα τρίγωνο με μικρά κτίσματα που είναι χαρακτηρισμένος ως κοινόχρηστος χώρος και πρέπει να απαλλοτριωθεί.
Η βούληση υπάρχει, η πίεση θα ασκηθεί ώστε να γίνουν όλα εντός της πενταετίας. Φυσικά το ποσό που απαιτείται εμείς θεωρούμε ότι είναι κατά πολύ λιγότερο των 10 εκ. ευρώ, διότι έχουν πέσει οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων.
ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΟΥΗΛ
* Το άλλο μεγάλο σύγχρονο θέατρο της πόλης, το ΟΥΗΛ αν και θεμελιώθηκε το 2005, ωστόσο δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί.
Τι να περιμένουν οι Λαρισαίοι στη θητεία της παρούσας Δημοτικής Αρχής;
- Δεν είναι δυνατόν να λέμε ότι έχουμε μια πόλη που διαθέτει μια από τις πολύ σημαντικές συμφωνικές ορχήστρες, που έχει ανεβάσει όπερα σε χώρο που διατίθεται για δεξιώσεις. Δεν είναι δυνατόν μια πόλη που έχει ένα Θεσσαλικό Θέατρο με τέτοια ιστορία, να μην μπορεί να ανεβάσει μια μεγάλη παράσταση. Να μην διαθέτει έναν χώρο αντάξιο για μεγάλες παραστάσεις.
Για την ολοκλήρωση αυτού του έργου θα χρειαστούμε τη βοήθεια του περιφερειάρχη, καθώς απαιτούνται 10 εκ. ευρώ.
Πρέπει να αναζητήσουμε τα χρήματα αυτά μέσω Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων ή μέσω του ΕΣΠΑ, θέλουμε τη συνεργασία όλων, την επιδιώκουμε και θα πιέσουμε ώστε να ολοκληρωθεί το έργο.
Θεωρώ ότι δεν υπήρξε από την αρχή η σωστή διαχείριση του θέματος, για αυτό και η καθυστέρηση. Έπρεπε μαζί με το υπόγειο πάρκινγκ να γίνει τότε και το θέατρο, με μια συμφωνία τελείως διαφορετική από αυτή που έγινε. Πρέπει να ολοκληρωθεί το θέατρο του ΟΥΗΛ, διότι ο κόσμος έχει ανάγκη από τέτοιες αίθουσες και ο πολιτισμός από μεγάλες εκδηλώσεις σε πολιτιστικό έργο.
ΤΟ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ
* Ένας ακόμη χώρος πολιτισμού, το Λαογραφικό Μουσείο που εγκαινιάστηκε προσφάτως, αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα, διότι δεν έχει προσωπικό για τη λειτουργία του. Πώς θα το λύσετε το ζήτημα αυτό;
- Με το Λαογραφικό Μουσείο υπάρχει ένα ζήτημα γενικής λειτουργίας, ο κόσμος δεν γνωρίζει ακόμη την ύπαρξή του.
Είναι το δεύτερο μεγαλύτερο στην Ελλάδα, τα εκθέματά του είναι πάρα πολλά, ο χώρος είναι τεράστιος, όπως τεράστια είναι και τα έξοδα συντήρησής του. Αυτή τη στιγμή λειτουργεί με ένα άτομο και με πολλούς εθελοντές-μέλη του.
Το Λαογραφικό διαθέτει ένα τεράστιο πλούτο εκθεμάτων, που πολλοί δεν γνωρίζουν, όπως είναι τα σταμπωτά του Τυρνάβου.
Μπορούμε αξιοποιώντας τα, να γίνονται εργαστήρια και μαθήματα για την κατασκευή τους και στο τέλος να παράγονται και να πωλούνται σε όλα τα μουσεία της Ελλάδας.
Μια τέτοια κίνηση θα οδηγήσει σε εικαστική ευμάρεια. Το θέμα του προσωπικού θα λυθεί εκ των ενόντων, ήδη συζητάμε με την παράταξη για να βρεθεί ένα άτομο τουλάχιστον, το οποίο θα ενισχύσει τη λειτουργία και τη φύλαξή του.
Άλλη μια σκέψη είναι να γίνονται κάποιες παράλληλες εκδηλώσεις και περιοδικές εκθέσεις που θα αυξήσουν την επισκεψιμότητά του και φυσικά ανοιχτό σε σχολεία του νομού.
Η ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ
* Η Δημοτική Πινακοθήκη, ένα σπουδαίο κτίριο πολιτισμού, αλλά ωστόσο αναξιοποίητο. Πώς θα αποκτήσει πολιτιστική ταυτότητα αυτός ο χώρος;
- Πρέπει να είμαστε περήφανοι για την Πινακοθήκη που διαθέτει η πόλη, είναι μια από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη και τα εργαστήριά της παρακολουθούν πολλά παιδιά που αγαπούν τις εικαστικές τέχνες.
Για τη Δημοτική Αρχή το στοίχημα είναι στον χώρο της Πινακοθήκης να διοργανώνονται εκδηλώσεις ενισχύοντας το συνεδριακό τουρισμό.
Και φυσικά παράλληλες περιοδικές εκθέσεις που θα προσελκύουν το ενδιαφέρον και άλλων ανθρώπων.
Πιστεύω ότι η Πινακοθήκη πλέον έχει την ωριμότητα να το κάνει και πρέπει να ενεργοποιηθεί η καλλιτεχνική επιτροπή και φυσικά εδώ είναι απαραίτητη η παρουσία ενός καλλιτεχνικού διευθυντή, ο οποίος θα αναλάβει την προβολή του έργου της εντός και εκτός συνόρων.
Η Πινακοθήκη πρέπει να γίνει πιο εξωστρεφής, ήδη έχουν προγραμματιστεί δύο μεγάλες εκθέσεις ντόπιων καλλιτεχνιών, του Κλεάνθη Χατζηνίκου και του Χρήστου Σαμαρά, οι οποίες θα παρουσιαστούν τον χειμώνα.
Εδώ πρέπει να σας πω ότι όλη η πολιτική του πολιτισμού που θα ακολουθηθεί, θα είναι απόρροια διαλόγου, με ομάδες πολιτισμού οι οποίες ανά τακτά χρονικά διαστήματα θα συζητούν και θα αποφασίζουν από κοινού για τις επόμενες κινήσεις.
ΤΟ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΟ
* Για το Διαχρονικό Μουσείο, που αν και ουσιαστικά δεν ανήκει στο Δήμο, τι σχεδιασμός υπάρχει;
- Το Διαχρονικό Μουσείο μας αφορά διότι είναι η προέκταση του πολιτισμού της πόλης. Αποτελεί μέρος της πολιτιστικής διαδρομής για κάποιον που θα βρεθεί στη Λάρισα και θα θελήσει να δει τι πολιτισμό διαθέτει αυτή η πόλη.
Όπου μπορούμε να συνεισφέρουμε για παράδειγμα σε επίπεδο κατασκευών, χωροταξίας, θα το πράξουμε.
Τα εκθέματα αυτού του μουσείου που θα εκτεθούν θα είναι μοναδικά. Το έχω επισκεφθεί ήδη με τον αντιδήμαρχο Τεχνικών Έργων κ. Μαβίδη, είδαμε τους εκθεσιακούς του χώρους και από την ενημέρωση που έχουμε το καλοκαίρι του 2015 θα είναι έτοιμο.
ΤΟ «ΘΕΣΣΑΛΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ»
* Το μεγάλο κεφάλαιο του πολιτισμού αυτής της πόλης, ακούει αναμφίβολα στο όνομα «Θεσσαλικό Θέατρο». Ωστόσο στον βωμό της κρίσης και αυτό, όπως όλα τα ΔΗΠΕΘΕ της χώρας, «θυσιάστηκε» και οι επιχορηγήσεις που λαμβάνει είναι πλέον φειδωλές. Πώς οριοθετείτε τη λειτουργία του από δω και πέρα;
- Έχοντας ως καλλιτεχνικό διευθυντή τον Κώστα Τσιάνο στο Θεσσαλικό Θέατρο, ας πούμε ότι έχουμε ένα γερό χαρτί στα χέρια μας.
Είναι σημαντικό και τιμητικό να έχεις έναν τέτοιο άνθρωπο στο τιμόνι του Θεσσαλικού, με την ιστορία που κουβαλά.
Πρέπει ωστόσο ο ίδιος σε συνεργασία με μας να οριοθετήσει μια νέα εποχή για το Θεσσαλικό.
Να βγούμε προς τα έξω, ίσως όχι με τόσο μεγάλες παραγωγές, θα μπορούσε το Θεσσαλικό να συμμετάσχει σε παραστάσεις που θα γίνουν σε αρχαία θέατρα ανά την Ελλάδα.
Να κάνει άνοιγμα σε ντόπιους καλλιτέχνες ηθοποιούς, σκηνοθέτες, μουσικούς και ο Κώστας Τσιάνος μπορεί αυτό να το πετύχει.
Σαφώς η έλλειψη χρηματοδότησης είναι ένα σοβαρό ζήτημα, ένα αγκάθι, αλλά δεν πρέπει αυτό να μας φρενάρει.
Θεωρώ ότι τα χρήματα μπορούν να εξευρεθούν και από άλλους πόρους.
Το Θεσσαλικό έχει κάποια πάγια έσοδα από την ανακύκλωση, το Κηποθέατρο, από το μπαρ του Μύλου.
Ο Δήμος έστω και από το υστέρημά του, εφόσον είναι προτεραιότητά του ο πολιτισμός θα δώσει τα χρήματα που απαιτούνται.
Ο «ΤΙΡΙΤΟΜΠΑ»
* Τελευταία ανέκυψε ζήτημα και με τη συνέχιση της λειτουργίας του κουκλοθεάτρου, που έχει αποκτήσει το δικό του σταθερό παιδικό κοινό. Τι πρόκειται να γίνει;
- Ο «Τιριτόμπα» είναι ιστορία για την πόλη και δεν πρόκειται να χαθεί.
Ο Κώστας Χατζηανδρέου και η Σοφία Φουτζοπούλου έδωσαν την ψυχή τους για αυτό το κουκλοθέατρο. Στην πρόσκληση ενδιαφέροντος που κάναμε προς μεγάλη μας έκπληξη, διαπιστώσαμε ότι υπάρχουν παιδιά με προσόντα, με πλούσια βιογραφικά που θα μπορούσαν να συνεχίσουν τη λειτουργία του.
Και αυτό θα γίνει άμεσα. Μέσα από αυτή την κίνηση «ανακαλύψαμε» την ύπαρξη ταλέντων, ανθρώπων με γνώσεις και με εμπειρία που θα αξιοποιηθούν.
ΩΔΕΙΟ - ΦΙΛΑΡΜΟΝΙΚΗ
* Τις τελευταίες ημέρες οι πεζόδρομοι της πόλης «πλημμύρισαν» από μουσικές νότες. Η πρωτοβουλία αυτή της αντιδημαρχίας σας θα αποκτήσει πιο μόνιμα χαρακτηριστικά;
- Αποφασίσαμε αντί να πάει ο κόσμος στο Ωδείο, να ακούσει τα μουσικά σύνολα που διαθέτει, να γίνει το ακριβώς αντίθετο.
Έτσι βγήκαν αυτά στους πεζόδρομους της πόλης και ήρθαν σε επαφή με το κοινό της πόλης. Οι Λαρισαίοι θα συνεχίσουν να ακούν μουσική στους δρόμους, όχι μόνο από τα σχήματα του Δημοτικού Ωδείου, αλλά και από άλλα ιδιωτικά Ωδεία της πόλης, καθόλη τη διάρκεια του χρόνου. Θα συνεργαστούμε με όλους τους φορείς, θα κάνουμε άνοιγμα στην τοπική κοινωνία.
* Η παρουσία της Φιλαρμονικής του Δήμου τα τελευταία χρόνια είναι ολοένα και μικρότερη. Τη συναντάμε σε ελάχιστες εκδηλώσεις, όταν σε άλλες πόλεις του εξωτερικού οι φιλαρμονικές έχουν πιο έντονη δραστηριότητα. Πώς σκέφτεστε να την αξιοποιήσετε;
- Η Φιλαρμονική περισσότερο από κάθε άλλη φορά είναι ποιοτικά ανεβασμένη, διότι οι μουσικοί της έχουν σπουδάσει το αντικείμενο, έχουν μουσικές γνώσεις.
Αυτό το οποίο εμείς θα επιδιώξουμε είναι να μεγαλώσει αριθμητικά το σχήμα και να διοργανώσουμε φεστιβάλ στα οποία θα συμμετάσχει.
* Κλείνοντας θα ήθελα να σχολιάσετε το έργο της απελθούσας Δημοτικής Αρχής στον τομέα του πολιτισμού.
- Σαφώς και δεν μηδενίζουμε το έργο της προηγούμενης δημοτικής αρχής. Αυτό που λέμε εμείς είναι ότι έκανε λιγότερα από όσα θα μπορούσε και με άλλες προτεραιότητες, από αυτές που θέτει η παρούσα δημοτική αρχή.
Δεν συμφωνούμε στην πολιτική, θα έπρεπε να αφήσει πίσω της μεγαλύτερο έργο, διότι ήταν πολλά χρόνια στο τιμόνι του Δήμου.
Η φιλοσοφία της απλά ήταν διαφορετική σε πολλούς τομείς και κρίθηκε εκ του αποτελέσματος.
