συνέντευξή του στην «Ε» για ποιους λόγους απείχε, όπως και οι υπόλοιποι συνάδελφοί του από το Νομαρχιακό Νοσοκομείο, από την πρώτη συνεδρίαση της Επιτροπής, που συνέστησε ο διοικητής της 5ης ΥΠΕ για να συζητήσει το εφημεριακό.
«Κινδυνεύουμε να μπούμε για μία ακόμη φορά σε μία άγονη διαδικασία αντεγκλήσεων μεταξύ των δύο νοσοκομείων, μεταξύ γιατρών του ΕΣΥ και πανεπιστημιακών και μεταξύ πολιτικών αντιπάλων που μόνο κακό μπορεί να κάνουν» επισημαίνει, θεωρώντας ότι το θέμα άνοιξε αιφνιδιαστικά και χωρίς καμιά προετοιμασία. Ο ίδιος θέτει το ερώτημα αν μια αλλαγή των εφημεριών σήμερα θα βελτίωνε την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών στους ασθενείς που αναζητούν φροντίδα στα τμήματα επειγόντων για να απαντήσει χωρίς κανέναν ενδοιασμό: «Με δεδομένη τη δυναμικότητα των δύο νοσοκομείων και τα προβλήματα εκατέρωθεν, η απάντηση είναι ένα μεγάλο όχι». Υποστηρίζει δε, ότι η μεταφορά εφημεριών από το Πανεπιστημιακό στο Νομαρχιακό θα υποβάθμιζε δραματικά τις παρεχόμενες υπηρεσίες καθώς οι δυνατότητες του ΓΝΛ είναι οριακές.
Υπέρμαχος της συνεργασίας των δύο νοσοκομείων ο Λαρισαίος ορθοπαιδικός αναφερόμενος στην προοπτική στήριξης του Γενικού Νοσοκομείου ώστε να χρησιμοποιηθεί και για εκπαιδευτικούς σκοπούς, δηλώνει ότι την εποχή της κοινής διοίκησης των δύο νοσοκομειακών ιδρυμάτων «η Ιατρική Σχολή έχασε μια ιστορική ευκαιρία να επεκτείνει τη δραστηριότητά της στο ΓΝΛ και αντί να ενισχυθεί ο ρόλος του και να στηριχθεί η λειτουργία του αφέθηκε να απαξιωθεί και να αποστελεχωθεί αβοήθητο», για να συμπληρώσει: «Η συνεργασία των νοσοκομείων και η αλληλοσυμπλήρωσή τους αποτελούν θεμελιώδη προϋπόθεση για τη βελτίωση της λειτουργιάς του ΕΣΥ».
* Κύριε Μπαργιώτα, εκφράσατε την αντίθεσή σας, όπως και οι άλλοι συνάδελφοί σας, για οποιαδήποτε αλλαγή στο καθεστώς των εφημεριών στα δύο νοσοκομεία. Τι είναι αυτό που σας κάνει τόσο αρνητικό για ένα θέμα που παρουσιάζεται περίπου σαν casus belli για το Νομαρχιακό Νοσοκομείο;
- Δυστυχώς ο τρόπος με τον οποίο ενορχηστρώθηκε η δημόσια συζήτηση για το θέμα των εφημεριών το μόνο που κινδυνεύει να πετύχει είναι η αναζωπύρωση ενός ξεχασμένου, για λίγα χρόνια, εμφυλίου ανάμεσα στα δύο νοσοκομεία. Μια πολεμική, με την οποία διαφωνώ καθέτως και η οποία κόστισε στα νοσοκομεία και στην πόλη.
Τα νοσοκομεία υπάρχουν για τους πολίτες. Ως λειτουργοί υγείας έχουμε καθήκον να κάνουμε το παν για την καλύτερη λειτουργία τους. Έχω την άποψη λοιπόν πως η συζήτηση δεν μπορεί και δεν πρέπει να αφορά τις εφημερίες των γιατρών ή των νοσοκομείων αλλά την καλύτερη δυνατή εξυπηρέτηση των ασθενών. Έτσι το ερώτημα που τίθεται είναι αν μια αλλαγή των εφημεριών σήμερα θα βελτίωνε την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών στους ασθενείς που αναζητούν φροντίδα στα τμήματα επειγόντων. Σε αυτό το ερώτημα η απάντηση, με δεδομένη τη δυναμικότητα των δύο νοσοκομείων και τα προβλήματα εκατέρωθεν είναι ένα μεγάλο όχι.
Η μεταφορά εφημεριών από το Πανεπιστημιακό στο Νομαρχιακό θα υποβάθμιζε δραματικά τις παρεχόμενες υπηρεσίες, καθώς οι δυνατότητες του ΓΝΛ είναι σήμερα οριακές τόσο σε ανθρωπινό δυναμικό όσο και σε υποδομές. Έχοντας θητεύσει για πολλά χρόνια στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο πριν μετακινηθώ στο ΓΝΛ -υπήρξα και πρόεδρος του συλλόγου των γιατρών του ΠΓΝΛ σε πραγματικά δύσκολες εποχές- αντιλαμβάνομαι καλύτερα από τον καθένα τα προβλήματα και τις αδυναμίες και των δύο νοσοκομείων. Είναι αλήθεια πως το Πανεπιστημιακό έχει σοβαρά προβλήματα και πολύ συχνά δυσκολεύεται να εκπληρώσει τα τριτοβάθμια καθήκοντά του, όπως άλλωστε τα περισσότερα νοσοκομεία της χώρας. Ακόμα πιο σοβαρά προβλήματα όμως έχει το ΓΝΛ καθώς οι υποδομές του έχουν απαξιωθεί σε απίστευτο βαθμό.
Σε σύγκριση με το ΓΝΛ, το Πανεπιστημιακό σήμερα είναι ένας γίγαντας. Όχι μόνο σε αριθμό κλινών και εύρος ειδικοτήτων άλλα και σε αριθμό υπηρετούντων γιατρών ανά κλινική. Στις βασικές χειρουργικές κλινικές, τη γενική χειρουργική, τη μαιευτική και την ορθοπαιδική, το σύνολο των γιατρών που υπηρετούν είναι κατά μέσο όρο εξαπλάσιο στο Πανεπιστημιακό σε σχέση με το Νομαρχιακό. Το ίδιο ισχύει και για το αναισθησιολογικό άλλα και για το παθολογικό. Δεν μπορώ να φανταστώ πώς νομιμοποιείται το αίτημα μεταφοράς φορτίου από μία κλινική με 15 ειδικούς και 18 ειδικευόμενους σε μία κλινική με μόλις τέσσερις ειδικούς και κανέναν ειδικευόμενο, χωρίς να έχει γίνει καμιά σοβαρή προετοιμασία. Δεν μπορώ επίσης να αντιληφθώ πώς θα εξυπηρετηθούν καλύτερα οι ασθενείς που σπεύδουν στην εφημερία σε ένα νοσοκομείο που δεν έχει κρίσιμες ειδικότητες όπως π.χ. πνευμονολογική ή νευροχειρουργική. Σύμφωνα με ποια λογική ένας πολυτραυματίας θα έχει αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση χωρίς νευροχειρουργό ή θωρακοχειρουργό;
Οι διακομιδές ασθενών από το ένα ΤΕΠ στο άλλο και πίσω πάλι, σημάδεψαν την έναρξη της λειτουργίας του ΠΓΝΛ πριν από είκοσι χρόνια και καλό θα ήταν να μην επαναληφθούν. Αν συμφωνήσουμε πως το διακύβευμα είναι η καλύτερη περίθαλψη και η αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση την ασθενών της εφημερίας άλλα και των χρόνιων περιστατικών τότε θα πρέπει να κάνουμε μια πολύ-πολύ σοβαρή συζήτηση που θα περιλαμβάνει ενδεχομένως και τον τρόπο εφημέρευσης.
Σημειώστε πως κατά καιρούς έχουν κατατεθεί πολλές έγκυρες προτάσεις, από την καθημερινή εφημερία και των δύο νοσοκομείων έως τη δημιουργία ενός μοναδικού, κοινού Τμήματος Επειγόντων είτε στο ΠΓΝΛ είτε στο ΓΝΛ που να καλύπτεται από τους γιατρούς και των δύο νοσοκομείων. Όλες οι προτάσεις έχουν υπέρ και κατά, και όλες προϋποθέτουν σχεδιασμό, προγραμματισμό και επενδύσεις που σήμερα δεν φαίνεται να υπάρχουν ούτε καν ως προθέσεις.
Κινδυνεύουμε έτσι να μπούμε για μία ακόμα φορά σε μια άγονη διαδικασία αντεγκλήσεων μεταξύ των δύο νοσοκομείων, μεταξύ γιατρών του ΕΣΥ και πανεπιστημιακών και μεταξύ πολιτικών αντιπάλων που μόνο κακό μπορεί να κάνουν. Υπάρχουν σήμερα και στα δύο νοσοκομεία πολύ σοβαρές πιεστικές ανάγκες και προβλήματα που δεν θα λυθούν μεταφέροντας το φορτίο από το ένα στο άλλο χωρίς σοβαρή προεργασία. Η συζήτηση που ξεκίνησε -όπως ξεκίνησε- μονό παρελκυστικά μπορεί να λειτουργήσει. Η ανάγκη αναβάθμισης και των δύο νοσοκομείων άμεσα, είναι το ζητούμενο. Αν σχεδιαστεί και υλοποιηθεί σωστά μπορεί να απαντήσει και στο θέμα της εφημερίας.
* Στο παρελθόν όμως η σχέση των εφημεριών ήταν 2 προς 1 και το Γενικό Νοσοκομείο ανταποκρινόταν στις ανάγκες. Γιατί σήμερα δεν μπορεί;
- Οι αναλογίες είναι εντελώς διαφορετικές σήμερα. Το ΓΝΛ έχει απωλέσει ένα πολύ σημαντικό μέρος των στελεχών του. Η περίφημη γενιά του ‘80, οι γιατροί που στελέχωσαν το ΕΣΥ από την ίδρυσή του, αποχωρούν λόγω συνταξιοδότησης μαζικά από τα Νοσοκομεία. Στο ΓΝΛ υπήρξε ένα τεράστιο κενό, ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς προσλήψεις. Την ίδια περίοδο ο αριθμός των μονίμων γιατρών στο Πανεπιστημιακό συνέχισε να αυξάνεται, ενώ έχει επηρεαστεί πολύ λιγότερο από τη φυγή των ειδικευόμενων στο εξωτερικό. Τέλος, το χάσμα της ποιότητας των κτιριακών υποδομών είναι γνωστό σε όλους. Ενώ το ΓΝΛ αφέθηκε να απαξιωθεί, το ΠΓΝΛ συνέχισε έστω και αργά να αναπτύσσεται.
Έζησα την αλλαγή στην οποία αναφέρεστε, ως γιατρός και συνδικαλιστής του Πανεπιστημιακού. Έγινε αιφνιδιαστικά και χωρίς καμιά προετοιμασία. Έχω την άποψη πως έκανε κακό και στα δύο νοσοκομεία ακριβώς γιατί δεν ήταν ενταγμένη σε κανενός είδους σχεδιασμό, δεν υπήρξε κανενός είδους στρατηγική αξιοποίησης των δυνατοτήτων που είχαν τα δύο νοσοκομεία. Μέχρι και σήμερα, από όσο γνωρίζω, business plan δεν υπάρχει. Η τότε κίνηση αποτέλεσε απότοκο πελατειακών λογικών. Δεν βλέπω γιατί πρέπει να επαναλάβουμε σήμερα τα ίδια λάθη από την ανάποδη.
* Υπάρχει η άποψη που υποστηρίζει ότι με επαναφορά του 2 προς 1 το Γενικό Νοσοκομείο μπορεί να αναβαθμίσει τη λειτουργία του και να διεκδικήσει με άλλα διαπραγματευτικά χαρτιά τη στήριξή του, όπως τα υπόλοιπα νομαρχιακά νοσοκομεία της Θεσσαλίας. Δεν νομίζετε ότι είναι ένα λογικό επιχείρημα;
- Είναι ένα έωλο επιχείρημα για τον απλούστατο λόγο πως το ΓΝΛ, αν αύριο, χωρίς σοβαρή αύξηση της χρηματοδότησης, την ενίσχυση σε προσωπικό των κρίσιμων κλινικών και την αναβάθμιση των υποδομών αναλάβει περισσότερες εφημερίες, κινδυνεύει να παρουσιάσει σοβαρότατες αρρυθμίες στη λειτουργία του. Όπως είπα και πριν, ο στόχος δεν μπορεί πάρα να είναι η βέλτιστη εξυπηρέτηση των ασθενών και αυτός ο στόχος δεν εξυπηρετείται από μια κίνηση τέτοιου τύπου. Στις εφημερίες σπεύδει το πιο αδύνατο και πιο φτωχό τμήμα του πληθυσμού. Στα χρόνια της κρίσης οι ασθενείς που σπεύδουν στα επείγοντα έχουν αυξηθεί σημαντικά. Η μεταφορά τέτοιων ασθενών στο ΓΝΛ, χωρίς προηγουμένως να έχουν γίνει οι απαραίτητες κινήσεις δημιουργεί, ανεξαρτήτως προθέσεων, νοσοκομεία δύο ταχυτήτων. Ενός με χαρακτηριστικά πτωχοκομείου, όπου καταλήγουν οι μη έχοντες, με υποβαθμισμένες υπηρεσίες και ενός άλλου το οποίο προσφέρει καλύτερες υπηρεσίες μέσω μηχανισμών πρόσβασης που εκ των πραγμάτων αποκλείουν το χαμηλότερο ένα τρίτο των πολιτών. Δε νομίζω πως κάτι τέτοιο μπορεί να αποτελεί επιδίωξη κανενός. Γι’ αυτό πιστεύω πως το θέμα θα τεθεί εκ νέου σε νέες στερεότερες βάσεις συζήτησης.
* Αν και κληθήκατε δεν συμμετείχατε στη συνεδρίαση της Επιτροπής της 5ης ΥΠΕ την προηγούμενη Δευτέρα για το εφημεριακό καθεστώς. Ανεξάρτητα από την τοποθέτησή σας γιατί απορρίπτετε με τη στάση σας τον διάλογο; Εάν τα επιχειρήματά σας είναι τόσο ισχυρά δεν θα επικρατήσουν μέσα από τη διαδικασία του διαλόγου, που υποστηρίξατε τα προηγούμενα χρόνια ως βουλευτής;
- Η προσωπική μου θέση ήταν πως θα έπρεπε να αξιοποιήσουμε το βήμα και να καταθέσουμε τις απόψεις μας τόσο στα τοπικά ΜΜΕ όσο και στην επιτροπή και τον Διοικητή της 5ης ΔΥΠΕ. Την εξέφρασα στη συνέλευση. Όπως τόνισα και στην αρχή, η έναρξη της συζήτησης υπήρξε άκαιρη και αν θέλετε, άκομψη. Ξύπνησε μνήμες αντιπαραθέσεων που καλό θα ήταν να παραμείνουν στο παρελθόν. Έτσι, οι συνάδελφοι που παρευρέθηκαν μαζικά στη συνέλευση, αποφάσισαν διαφορετικά και η απόφαση μάς δεσμεύει όλους.
Η αλήθεια είναι άλλωστε πως η επιτροπή ούτε θεσμικό ρόλο έχει ούτε πλαίσιο. Έχοντας από την αρχή διαμορφωμένη την πλειοψηφία υπέρ του ΠΓΝΛ και πολύ στενά χρονικά περιθώρια, κινδύνευε να λειτουργήσει απλώς ως άλλοθι και κατά συνέπεια ως παγίδα. Αν και δεν πιστεύω πως υπάρχει προειλημμένη απόφαση όπως πολλοί συνάδελφοι ισχυρίζονται, οι κινήσεις σίγουρα δεν βοήθησαν στη διαμόρφωση κλίματος εμπιστοσύνης.
* Σε κατά καιρούς δηλώσεις τους οι Πανεπιστημιακοί έχουν υποστηρίξει την αναβάθμιση του Γενικού Νοσοκομείου προκειμένου να αποκτήσει και εκπαιδευτικό χαρακτήρα. Υλοποιήσιμη πρόταση ή ουτοπία;
- Τα δύο νοσοκομεία λειτούργησαν υπό κοινή διοίκηση σχεδόν για μια δεκαετία. Στο χρονικό αυτό διάστημα η Ιατρική Σχολή έχασε μία ιστορική ευκαιρία να επεκτείνει τη δραστηριότητά της στο ΓΝΛ. Με ελάχιστες εξαιρέσεις οι Πανεπιστημιακοί αγνόησαν τις δυνατότητες, που προσφέρονταν για συνεργασία και επέκταση των δραστηριοτήτων της Ιατρικής Σχολής ως εκπαιδευτικού Ιδρύματος άλλα και της καθημερινής λειτουργίας των Πανεπιστημιακών Κλινικών. Αντί να ενισχυθεί ο ρόλος του ΓΝΛ και να στηριχτεί η λειτουργία του αφέθηκε να απαξιωθεί και να αποστελεχωθεί αβοήθητο. Ειδικά στη διάρκεια της τελευταίας πενταετίας, η κοινή διοίκηση των δύο νοσοκομείων έριξε όλο της το βάρος στη λειτουργία του Πανεπιστημιακού αποστερώντας -για να μην πω λεηλατώντας- πόρους από το ΓΝΛ.
Υπήρξα από τους υπέρμαχους της διοικητικής συνένωσης των δύο νοσοκομείων καθώς πίστευα, όπως εξακολουθώ να πιστεύω και σήμερα, πως η αναβάθμιση της Ιατρικής Σχολής και του Πανεπιστημιακού περνάει απαραιτήτως μέσα από τη στήριξη και την ανάπτυξη και του Νομαρχιακού και, γιατί όχι, την ένταξη του στις εκπαιδευτικές δραστηριότητες του Πανεπιστημίου. Η συνεργασία των νοσοκομείων και η αλληλοσυμπλήρωσή τους αποτελούν θεμελιώδη προϋπόθεση για τη βελτίωση της λειτουργιάς του ΕΣΥ. Δυστυχώς σε αυτόν τον ιστορικό κύκλο ούτε η Σχολή ούτε οι πολιτικές ηγεσίες δεν κατόρθωσαν να ξεφύγουν από συντεχνιακές λογικές και ανούσιους ανταγωνισμούς.
Ας ελπίσουμε πως στον επόμενο τα πράγματα θα εξελιχθούν ευνοϊκότερα. Η Λάρισα έχει απόλυτη ανάγκη και από τα δύο νοσοκομεία της.
