Συνέντευξη στον Δημ. Κατσανάκη
Ο κίνδυνος του κορονοϊού δεν έχει παρέλθει, γι’ αυτό συνεχίζουμε να τηρούμε μέτρα προστασίας, τα οποία αν χρειαστεί θα γίνουν πιο αυστηρά, δηλώνει ο πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Λάρισας Αθανάσιος Κουτσούκης με αφορμή τη λήξη των περιοριστικών μέτρων και τη σταδιακή επαναλειτουργία της ελληνικής οικονομίας και της τοπικής αγοράς.
Σε συνέντευξή του στην «Ε» επιχειρεί έναν πρόχειρο απολογισμό της δύσκολης περιόδου των περιοριστικών μέτρων και της απαγόρευσης της κυκλοφορίας, για τα φαρμακεία της Λάρισας, μιλά για τις αυταπόδεικτες ζημιές αλλά και τα κέρδη, το μεγαλύτερο των οποίων θεωρεί την ισχυροποίηση της σχέσης φαρμακοποιού - ασθενή και αναφέρεται στην επόμενη ημέρα για τα φαρμακοποιούς.
«Είμαστε αναγκασμένοι να βρούμε τρόπο να λειτουργήσουμε φυσιολογικά για να ισορροπήσουμε τη ζημιά που υποστήκαμε και να αντεπεξέλθουμε στις υποχρεώσεις μας….» τονίζει χαρακτηριστικά επισημαίνοντας ότι η επιστημονική κοινότητα βρίσκεται πιο κοντά στην οριστική λύση και στην πλήρη επιστροφή στην κανονικότητα.
* Κύριε πρόεδρε, η περίοδος των περιοριστικών μέτρων για τον κορονοϊό ανήκει στο παρελθόν και η ελληνική κοινωνία επανέρχεται σταδιακά στους φυσιολογικούς της ρυθμούς. Ένας πρόχειρος απολογισμός για τα φαρμακεία την περίοδο των περιορισμών και των απαγορεύσεων τι περιλαμβάνει;
- Η εποχή της καραντίνας που πέρασε, άφησε ένα χαρακτηριστικό αποτύπωμα στον καθένα μας. Τα φαρμακεία όλο αυτό το διάστημα λειτουργούσαν. Δεν λειτουργούσαν, όμως κανονικά όπως κάθε άλλη περίοδο. Οι καταστάσεις που έζησαν οι φαρμακοποιοί και οι βοηθοί των φαρμακείων ήταν πρωτόγνωρες και πιστεύω ότι παρότι είχαν και έχουν ανεπτυγμένο αίσθημα ευθύνης απέναντι στους πολίτες και το Σύστημα Υγείας της χώρας ως επιστήμονες, θα προτιμούσαν να είναι κλειστά όπως οι περισσότεροι αν είχαν επιλογή που δεν θα είχε συνέπειες για την κοινωνία. Το γεγονός ότι παραμείναμε ανοιχτά, στην πρώτη γραμμή εξυπηρέτησης του πολίτη, ακόμη κι εκεί που έπαψε προσωρινά να λειτουργεί οποιαδήποτε άλλη μονάδα υγείας, μας έκανε να νιώσουμε ξεχωριστοί και απαραίτητοι και μας βοήθησε να αντιληφθούμε καλύτερα τον ουσιαστικό ρόλο μας στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, αλλά άφησε και αρκετές πληγές.
Σε μια περίοδο τεράστιου φόβου και αγωνίας οι φαρμακοποιοί όφειλαν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους, να βρουν τρόπο να αντιμετωπίσουν τις συνεχείς και πολλές φορές ανυπέρβλητες δυσκολίες που προέκυψαν με τη συνταγογράφηση, να καθησυχάζουν και να ενημερώνουν κατάλληλα τους πολίτες, να υπερβάλλουν τον εαυτό τους, για να προμηθευτούν για τους ίδιους και για τους ασθενείς τους τα απαραίτητα μέσα ατομικής προστασίας, να «αποστειρώνονται» καθημερινά οι ίδιοι και συχνά δύο φορές την ημέρα και να απομονώνουν τα ρούχα τους και τα προσωπικά τους αντικείμενα, για να μη μεταφέρουν τον ιό στο σπίτι τους, σε ανθρώπους δικούς τους που θα κινδύνευαν ή στους ασθενείς τους στο φαρμακείο. Να μένουν στον πάγκο εργασίας όλη αυτή την περίοδο συνάδελφοι με προσωπικά, σοβαρά προβλήματα υγείας, κάποιοι λίγο πριν τη συνταξιοδότηση, κάποιες γυναίκες λίγο πριν τη γέννα. Γιατί δεν γινόταν διαφορετικά. Γιατί ο καθένας μας εξυπηρετεί συγκεκριμένους ασθενείς που δεν θα έπρεπε να νιώθουν ακάλυπτοι και ανασφαλείς. Γιατί κάποια φαρμακεία είναι τα μοναδικά στην περιοχή τους ή στο χωριό τους. Γιατί κάποια φαρμακεία βρέθηκαν εντός καραντίνας με πολυσύνθετο ρόλο να έχουν να παίξουν, όντας οι μοναδικοί υγειονομικοί εκεί.
Έπρεπε, παράλληλα, όλα τα φαρμακεία να προστατευθούν για να αποφύγουν τον στιγματισμό από μια πιθανή αναστολή λειτουργίας, που μπορεί να οδηγούσε αναπόφευκτα σε μια οικονομική καταστροφή.
* Παρότι τα φαρμακεία έμειναν ανοιχτά, οι οικονομικές επιπτώσεις είναι αυταπόδεικτες. Έχετε εκτιμήσει τις ζημιές στις επιχειρήσεις σας;
- Οικονομικά, υπήρξε τεράστια πίεση λόγω των αυξημένων αναγκών για αποθέματα, λόγω του χαμηλού τζίρου που έφερε η μετ’ εμποδίων πρόσβαση των πολιτών εντός φαρμακείου, λόγω της αύξησης του δανεισμού σε φάρμακα από την πλευρά των ασθενών, εξαιτίας προβλημάτων στη συνταγογράφηση και λόγω των κοστοβόρων μέτρων προστασίας που αναγκαστικά έπρεπε να ληφθούν.
Τα φαρμακεία έλαβαν στη συντριπτική τους πλειοψηφία ιδιαίτερα αυστηρά μέτρα με τοποθέτηση τζαμιών προστασίας, απολυμάνσεις του χώρου και καθημερινή χρήση μάσκας και αντισηπτικών. Οι οικονομικές επιπτώσεις, φυσικά, διαφέρουν από φαρμακείο σε φαρμακείο και αυτό σχετίζεται κυρίως με τη θέση του. Σε γενικές γραμμές μεγαλύτερο πλήγμα δέχθηκαν φαρμακεία που έχουν επενδύσει σημαντικά στα παραφάρμακα και τα καλλυντικά και όσα βρίσκονται στο κέντρο της πόλης αφού ο κόσμος δεν κυκλοφορούσε ελεύθερα.
Το μεγαλύτερο πλήγμα, πάντως, για όλους μας ήταν το αίσθημα ανασφάλειας λόγω του κινδύνου και παράλληλα η διαχείριση δύσκολων καταστάσεων με τους ασθενείς. Το πολυσήμαντο αυτό έργο των Ελλήνων φαρμακοποιών υπονομεύθηκε από ορισμένους κύκλους που θέλησαν να εμφανίσουν τους φαρμακοποιούς ως κερδοσκόπους. Αυτό που μένει ως αποτέλεσμα είναι ένα συναίσθημα αδικίας από τη μη αναγνώριση αυτού του αγώνα.
Προσπαθούμε πλέον να συνεχίσουμε το έργο μας. Γνωρίζοντας, όμως, πως εκεί έξω δεν είναι όλα ρόδινα. Οργανωμένα συμφέροντα που επιτέθηκαν όλο αυτό το διάστημα στα φαρμακεία με μια καταπληκτικά ενορχηστρωμένη προσπάθεια, πολλές φορές υποστηριζόμενη ακόμη και από πολιτικούς και δημοσιογράφους, πέτυχαν να προβληματίσουν, να εκνευρίσουν και να στεναχωρήσουν τους φαρμακοποιούς. Δεν κατάφεραν, όμως, να μας κάμψουν. Το αντίθετο. Μας βοήθησαν να δούμε πιο καθαρά τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουμε στο μέλλον, προκειμένου να γίνουμε πιο δυνατοί.
* Σ’ έναν απολογισμό όμως υπάρχουν και κέρδη, έστω και αν δεν έχουν οικονομικό περιεχόμενο. Στην περίπτωσή σας ποια είναι τα κέρδη;
- Το μεγαλύτερο κέρδος που μένει είναι η ισχυροποίηση της σχέσης φαρμακοποιού - ασθενή. Όλοι λίγο πολύ έχουν τον φαρμακοποιό τους και γνωρίζουν ότι για κάθε ζήτημα που τους απασχολεί και αφορά γενικότερα στην υγεία τους, μπορούν να λάβουν τη γνώμη του και να ζητήσουν υποστήριξη και ενημέρωση. Αυτό γινόταν πάντα.
Μέσα, όμως, από τον άτυπο αυτό πόλεμο που έζησε η ελληνική κοινωνία αποδείχθηκε περίτρανα και στον πλέον δύσπιστο η απόλυτη αναγκαιότητα του φαρμακείου με τη μορφή που σήμερα γνωρίζουμε. Του φαρμακείου, δηλαδή, που μπορεί έχοντας χτίσει προσωπική σχέση, να στηρίξει κάθε πολίτη σε μια δύσκολη στιγμή του. Του φαρμακείου, που παρά τις δυσκολίες, παρέχει υπηρεσίες, φροντίζει για την ομαλή διάθεση του φαρμάκου, δίνει πληροφορίες, κατευθύνει σωστά και τελικά μετατρέπεται σε απαραίτητο κρίκο στη σχέση κάθε ελληνικής οικογένειας με το Σύστημα Υγείας της χώρας.
* Και η επόμενη ημέρα τι επιφυλάσσει για τους φαρμακοποιούς; Πώς θα επανέλθουν στην επιδιωκόμενη «κανονικότητα»;
- Η επόμενη μέρα χρήζει, επίσης, ιδιαίτερης προσοχής από όλους και πολύ περισσότερο από τους φαρμακοποιούς και τους βοηθούς τους. Όπως μέχρι σήμερα δεν υπήρχε καμία κεντρική κατεύθυνση για τον τρόπο λειτουργίας των φαρμακείων, έτσι και πολύ περισσότερο τώρα. Θαρρείς και δεν είναι ιδιαίτεροι χώροι τα φαρμακεία, στα οποία απευθύνονται για κάθε ζήτημα της υγείας τους όλοι οι Έλληνες και ξένοι πολίτες που ζουν στη χώρα. Στις επίσημες ανακοινώσεις δεν ξεχωρίζονται τα φαρμακεία όπως σαφέστατα θα έπρεπε. Εμείς, όμως, οι φαρμακοποιοί γνωρίζουμε πώς πρέπει να συμπεριφερθούμε. Είναι κομμάτι της προσωπικότητάς μας πλέον και με τη στήριξη των συλλόγων προσπαθούμε να κρατήσουμε μια κεντρική στάση που διαφοροποιείται ανάλογα με τις ιδιαίτερες συνθήκες.
Θεωρούμε, πάντως, ότι ο κίνδυνος δεν έχει παρέλθει και αυτό θα θεωρούμε μέχρι να αποδειχθεί το αντίθετο και γι’ αυτό συνεχίζουμε να τηρούμε μέτρα προστασίας, τα οποία αν χρειαστεί θα γίνουν πιο αυστηρά.
Παράλληλα, την επόμενη μέρα είμαστε αναγκασμένοι να βρούμε τρόπο να λειτουργήσουμε φυσιολογικά για να ισορροπήσουμε τη ζημιά που υποστήκαμε και να αντεπεξέλθουμε στις υποχρεώσεις μας. Ελπίζουμε να μην υπάρξουν πισωγυρίσματα στην εξάπλωση του ιού αλλά δεν εφησυχάζουμε. Ελπίζουμε, όπως όλοι, από τη στιγμή που η χώρα μας ξεπέρασε με τις λιγότερες συγκριτικά απώλειες το πρώτο κύμα εξάπλωσης του ιού, ότι βρισκόμαστε πιο κοντά στην οριστική λύση και στην πλήρη επιστροφή στην κανονικότητα και ευχόμαστε όσο πιο γρήγορα και όσο πιο ανώδυνα να απαλυνθούν για τον καθένα τα όποια πλήγματα έχει υποφέρει.
