Σε συνέντευξή της στην «Ε» η κ. Πολυμέρου-Καμηλάκη εξηγεί πως ο τόπος καταγωγής της, το Πήλιο έχει παίξει σημαντικό ρόλο στη ζωή της, δηλώνει χαρούμενη για τη συμμετοχή της στην Επιτροπή «ΕΛΛΑΔΑ 2021» και αναλύει πώς οραματίζεται τη χώρα μας στο μέλλον. Ακόμα η γνωστή λαογράφος-επιστήμονας δηλώνει πως «η γεωργία και η κτηνοτροφία (αιγοπροβατοτροφία κυρίως και για το μαλλί), με τη βοήθεια της τεχνολογίας στη χώρα μας μπορεί να κάνει θαύματα».
* Κυρία Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη, θα βρίσκεστε σήμερα στους Γόννους για να μιλήσετε στη Γιορτή Ελιάς που διοργανώνει ο Δήμος Τεμπών. Μπορείτε να μας προϊδεάσετε για την ομιλία σας;
- Το θέμα μου είναι ο πολιτισμός της ελιάς και θα αναφερθώ τόσο στη διαχρονική παρουσία του δέντρου και του καρπού του στον ελληνικό χώρο, όσο και στη σημασία του για τη σύγχρονη ελληνική (μεσογειακή) δίαιτα και οικονομία. Εξ άλλου οι καρποί του ιερού δέντρου, που σηματοδοτεί διαχρονικά το ελληνικό τοπίο και τον πολιτισμό, εξακολουθούν να αποτελούν σύμβολο ευημερίας και ειρηνικής συμβίωσης στον χώρο της Μεσογείου.
* Πόσο συνέβαλε στην ενασχόλησή σας με το ελαιόλαδο και τον λαϊκό υλικό βίο και πολιτισμό η καταγωγή σας από την Τσαγκαράδα Πηλίου;
- Έχω πει πολλές φορές ότι ο τόπος καταγωγής μου, το Πήλιο, έχει παίξει σημαντικό ρόλο στη ζωή μου. Πιστεύω πως η φύση με τα έντονα φαινόμενα και την ασύγκριτη ομορφιά έχουν αφήσει βαθιά το αποτύπωμά τους και πάντα στις αναζητήσεις μου γυρίζω σε θέματα που με φέρνουν κοντά της. Η καστανιά, η ελιά, η μεσογειακή διατροφή, ο θεσσαλικός μύθος του Ερυσίχθονα, οι μύθοι των νερών και άλλα θέματα που έχουν ως κοινό την αγάπη στη φύση που αυτός ο ιερός τόπος με δίδαξε. Εξ άλλου δεν κάνω τίποτε περισσότερο από ό,τι κάνει ο κάθε Έλληνας-ίδα που θεωρεί την ιδιαίτερη πατρίδα του το καλύτερο μέρος του κόσμου. Τοπικισμός; Ας είναι κι έτσι. Σήμερα, που δοκιμάσαμε την παγκοσμιοποίηση, ο τόπος του καθενός μας είναι μια ασφαλής θέση. Η επιστροφή στην τοπικότητα (locality) είναι ζητούμενο της εποχής μας… Ας αφήσουμε όμως κάτι και για την Κυριακή.
* Πώς σκοπεύετε να αξιοποιήσετε τη συμμετοχή σας στην Επιτροπή «ΕΛΛΑΔΑ 2021» για την προώθηση του λαϊκού πολιτισμού στις εκδηλώσεις που θα λάβουν χώρα στην Ελλάδα;
- Ακόμη δεν έχουμε προχωρήσει. Η πρώτη συνάντησή μας θα γίνει μέσα στον Δεκέμβριο. Πρέπει να πω ότι αισθάνομαι χαρά και ευθύνη τεράστια. Θεωρώ αυτό το διάστημα των 200 ετών ελεύθερου εθνικού βίου αρκετό για έναν ειλικρινή απολογισμό των θετικών και αρνητικών συμβάντων. Τα εκατό χρόνια είναι πολύ λίγος χρόνος για να μετρηθείς με την ιστορία. Τα διακόσια είναι αρκετά για αναστοχασμό και οραματισμό για ένα καλύτερο μέλλον. Εγώ οραματίζομαι μια Ελλάδα, που θα δρομολογήσει μια νέα πορεία αξιοποιώντας την υλική και άυλη φυσική και πολιτιστική κληρονομιά της, τις παραδοσιακές εφαρμοσμένες τέχνες της, την ελληνική διατροφή καλλιεργώντας τη γη, τις πραγματικές και συμβολικές αξίες της. Και όλα αυτά με τους Έλληνες κατόχους των εργαλείων, που παρέχει ήδη η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση και όχι τεχνολογικά αναλφάβητους. Προς αυτήν την κατεύθυνση θα εργασθώ μέσα στην Επιτροπή και ελπίζω στο τέλος αυτής της διαδρομής να μπορώ με υπερηφάνεια να αντικρίσω τις θυσίες των αγωνιστών για την ελευθερία.
* Σε παλαιότερη συνέντευξή σας είχατε δηλώσει ότι θα θέλατε πάρα πολύ να γινόσασταν υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Μπορείτε να μας πείτε τον λόγο;
- Έλεγα πάντα εάν… άρα μια υποθετική φιλοδοξία, δεν ονειρεύομαι καμία τέτοια θέση, αλλά μπορώ να σας εξηγήσω τους λόγους, που με οδηγούσαν να το υποστηρίζω. Εξ άλλου πάντοτε οικειοθελώς και αμισθί έχω συμμετάσχει σε πολλές επιτροπές του Υπουργείου Γεωργίας/Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, τόσο για θέματα των προϊόντων ονομασίας προέλευσης (ΠΟΠ) και γεωγραφικής ένδειξης (ΠΓΕ) όσο και για τη σύνταξη του πλαισίου για την Οικοτεχνία. Ο αγροτικός χώρος από τον οποίο προέρχομαι είναι κυρίως και ο χώρος της έρευνάς μου στο πλαίσιο της Λαογραφίας. Η Ελλάδα, όπως γνωρίζετε, στερείται βαριάς βιομηχανίας. Η οικονομία της στηρίζεται στον πολιτισμό, στο φυσικό και το ανθρωπογενές περιβάλλον της και στα εξαιρετικά της προϊόντα. Άρα αυτό που πρέπει να αναπτύξει, ιδιαίτερα στην παρούσα συγκυρία, ελαχιστοποιώντας, από τη δική μας πλευρά, τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή, είναι η γεωργία και η κτηνοτροφία (αιγοπροβατοτροφία κυρίως και για το μαλλί). Σήμερα μάλιστα με τη βοήθεια της τεχνολογίας μπορεί να κάνει θαύματα.
Βρίσκω πολύ καλή τη διαφήμιση για την προώθηση της αγροτικής τεχνολογίας: Τι είναι η πατρίδα μας; Μην είναι οι κάμποι, βασισμένοι σε μια παραδοσιακή ιδέα, αλλά διαφημίζοντας ένα νέο τεχνολογικό προϊόν. Προϊόντα όπως το λάδι - ελιές, το κρασί, τα φρούτα και τα λαχανικά κ.ά. θα μπορούσαν με το μικρότερο περιβαλλοντικό κόστος να δώσουν ζωή και ευρωστία στην εθνική οικονομία. Το Υπουργείο λοιπόν αυτό πρέπει να είναι η ναυαρχίδα της υγιούς και όχι παρασιτικής, κρατικοδίαιτης και επιδοτούμενης παραγωγής μας.
Ποια είναι η Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη
Γεννήθηκε στην Τσαγκαράδα του Πηλίου, όπου και ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές της με βαθμό Άριστα. Εισήλθε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών μεταξύ των πρώτων, εξασφαλίζοντας για τις σπουδές της υποτροφία του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών. Είναι πτυχιούχος και διδάκτωρ Φιλολογίας (ειδ. Λαογραφίας) της ίδιας Σχολής με θέμα: «Νεοελληνική Μετρολογία. Παραδοσιακά μέτρα και σταθμά, 19ος-20ός αι.». Για χρόνια διετέλεσε διευθύντρια του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών. Είναι πρόεδρος της Ιστορικής και Λαογραφικής Εταιρείας των Θεσσαλών της Αθήνας, του Μουσείου Ελληνικής Παιδικής Τέχνης και αντιπρόεδρος της Ελληνικής Λαογραφικής Εταιρείας από το 2003.
Συνέντευξη στον Γιώργο Ρούστα
