Ο κ. Βενιζέλος εμφανίζεται σε συνέντευξή του στην «Ε» κατηγορηματικός για τις εξελίξεις που πρέπει να δρομολογήσει το διαφαινόμενο διαζύγιο στον κυβερνητικό συνασπισμό με την αποχώρηση του Πάνου Καμμένου, επικρίνοντας δριμύτατα την κυβέρνηση για τη σημερινή κατάσταση της ελληνικής οικονομίας αλλά και για τους χειρισμούς της καθώς θεωρεί «επικίνδυνη ψευδαίσθηση την έξοδο από τα μνημόνια».
Ο πρώην αντιπρόεδρος της συγκυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ με αφορμή την υπόθεση NOVARTIS συνδέει άμεσα την κυβέρνηση με «παραδικαστικό δίκτυο» και επαναλαμβάνει όσα είχε υποστηρίξει πέρυσι στη Βουλή για διώξεις κυβερνητικών στελεχών από την επόμενη Βουλή για εσχάτη προδοσία καθώς «Μια μορφή τέλεσης του εγκλήματος της εσχάτης προδοσίας σύμφωνα με τον Ποινικό Κώδικα είναι η κατάχρηση της ιδιότητας του κυβερνητικού οργάνου για να αλλοιωθεί η διάκριση των εξουσιών και η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης».
Με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου του «Η Δημοκρατία μεταξύ συγκυρίας και Ιστορίας» σήμερα στη Λάρισα, ο κ. Βενιζέλος διαπιστώνει ότι η αναθεώρηση του Συντάγματος χρησιμοποιείται ως τμήμα του προεκλογικού σκηνικού έντασης και πόλωσης για να προβλέψει ότι από τη συζήτηση για την αναθεώρηση δεν μπορεί να προκύψει κάτι θετικό. Ενώ οριοθετεί και το μεγάλο στοίχημα για τη Δημοκρατία στη χώρα μας μετά την παρατεταμένη μνημονιακή εποχή.
* Κύριε πρόεδρε παρουσιάζετε σήμερα το νέο σας βιβλίο, «Η Δημοκρατία μεταξύ συγκυρίας και Ιστορίας» (εκδ. ΠΑΤΑΚΗ), και στη Λάρισα, ανοίγοντας τον διάλογο για την αναθεώρηση του Συντάγματος, που ήρθε στο προσκήνιο με κυβερνητική πρωτοβουλία μάλλον αιφνιδιαστικά. Υπάρχουν συνταγματικά προβλήματα για επίλυση; Ποιες είναι οι δικές σας προσδοκίες από μια νέα αναθεώρηση και ποιους κινδύνους διαβλέπετε;
-Το πρόβλημα της χώρας δεν είναι συνταγματικό αλλά κοινωνικό, αναπτυξιακό, πολιτικό. Το Σύνταγμα άντεξε τη δεκαετία της κρίσης. Λειτούργησε ικανοποιητικά κάτω από διαφορετικούς κομματικούς συσχετισμούς και με διαφορετικά κυβερνητικά σχήματα. Βοήθησε να αντέξουν οι δημοκρατικοί και κοινοβουλευτικοί θεσμοί σε πρωτοφανείς οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές πιέσεις.
Προφανώς υπάρχουν συνταγματικές διατάξεις που είναι ώριμες για αναθεώρηση όπως η αποσύνδεση της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας από την απειλή αναγκαστικής διάλυσης της Βουλής και το άρθρο 86 για την ευθύνη των υπουργών μετά την εμπειρία των τελευταίων ετών. Όμως η αναθεώρηση του Συντάγματος προϋποθέτει ευρεία και ουσιαστική συναίνεση γιατί απαιτούνται αυξημένες πλειοψηφίες. Μάλιστα η αυξημένη πλειοψηφία των τριών πέμπτων πρέπει να συγκεντρώνεται στη δεύτερη Βουλή που συντελεί την αναθεώρηση.
Η κυβέρνηση ξεκίνησε τη συζήτηση ήδη από το 2016 και επί δύο χρόνια η συζήτηση ήταν άτυπη και αδιάφορη. Μόλις τον Νοέμβριο του 2018 κατατέθηκαν επισήμως προτάσεις που συζητούνται υπό ασφυκτικές συνθήκες. Δυστυχώς δεν μπορεί να προκύψει κάτι θεσμικά θετικό. Η αναθεώρηση χρησιμοποιείται ως τμήμα του προεκλογικού σκηνικού έντασης και πόλωσης. Το ζητούμενο είναι να προστατευθεί το δημοκρατικό πολίτευμα. Να μην παρασυρθούν οι συνταγματικοί θεσμοί στη δίνη της προεκλογικής αγωνίας του ΣΥΡΙΖΑ.
* Στον τίτλο του βιβλίου συνδέετε τη συνταγματική αναθεώρηση με τη Δημοκρατία. Με όσα βίωσε η Ελλάδα της μνημονιακής εποχής, ποιο είναι τελικά το στοίχημα για τη Δημοκρατία;
-Η Ευρωπαϊκή Δημοκρατία, δηλαδή η φιλελεύθερη αντιπροσωπευτική δημοκρατία που εμπεριέχει και τις εγγυήσεις του κράτους δικαίου, βρίσκεται δυστυχώς σε κρίση στην Ευρώπη και διεθνώς. Έχουν εμφανισθεί και πολλαπλασιάζονται διάφορες παραφθαρμένες μορφές δημοκρατίας, όπως η αυταρχική και μη φιλελεύθερη δημοκρατία. Αυτό δεν συμβαίνει μόνο σε χώρες όπως η Ουγγαρία ή η Πολωνία, αλλά και στην Ελλάδα.
Η ωμή δημαγωγία, το απροκάλυπτο ψέμα, οι δήθεν ψευδαισθήσεις, η λεκτική και πραγματική βία, η προσβολή της διάκρισης των εξουσιών, η συγκρότηση παραδικαστικού δικτύου από την ίδια την κυβέρνηση, η συνεχής προσπάθεια ελέγχου των ΜΜΕ είναι επιμέρους όψεις της κρίσης της δημοκρατίας. Το έδαφος πάνω στο οποίο αναπτύσσονται τα φαινόμενα αυτά στην Ε.Ε. είναι η αντίληψη που κυριάρχησε ότι έχουν ληφθεί οριστικές αποφάσεις για την οικονομική διακυβέρνηση που πρέπει να εφαρμόζονται ανεξάρτητα από τις αντοχές και τις επιθυμίες των κοινωνιών.
Το στοίχημα συνεπώς είναι η επανασύνδεση των μεγάλων αποφάσεων με τις ανάγκες και τη δεκτικότητα των κοινωνιών χωρίς να αποδιαρθρωθεί δημοσιονομικά, νομισματικά και αναπτυξιακά το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Χωρίς δηλαδή να καταστραφεί το ευρωπαϊκό κεκτημένο και χωρίς να γίνει η ΕΕ μια καθυστερημένη περιοχή του τρίτου κόσμου. Η Ελλάδα έχει διπλό πρόβλημα. Πρέπει να επανέλθει στους ευρωπαϊκούς ρυθμούς κερδίζοντας το χαμένο έδαφος, αλλά και να μετάσχει στον συνολικό επανασχεδιασμό της ευρωπαϊκής στρατηγικής. Το στοίχημα είναι να πιστέψει ξανά ο πολίτης στη δημοκρατία σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.
* Η χώρα καταβάλλοντας βαρύτατο τίμημα κατόρθωσε να βγει από το καθεστώς των μνημονίων. Υπό τις παρούσες συνθήκες μπορεί να ατενίζει με περισσότερη αισιοδοξία το μέλλον της χαράσσοντας με δημοκρατικό πλέον τρόπο τις δικές της πολιτικές;
-Η έξοδος από τα μνημόνια είναι μια επικίνδυνη ψευδαίσθηση που καλλιεργεί η κυβέρνηση. Έληξε το τρίτο μνημόνιο στο οποίο εντάχθηκε η χώρα ως αποτέλεσμα του τραγικού πρώτου εξαμήνου του 2015. Με τον τρόπο αυτό η χώρα βρέθηκε εκτός δανείου και εκτός αγορών με ένα μαξιλάρι που δεν αρκεί και χάνει την αξία του αν αρχίσει να τρώγεται. Η χώρα δεν έχει τραπεζικό σύστημα σε πραγματική λειτουργία. Δεν έχει βιώσιμο ασφαλιστικό σύστημα. Η χώρα πληρώνει τις αντιαναπτυξιακές επιπτώσεις της τραγικής πολιτικής του υπερπλεονάσματος που συνιστά μια τεράστια παγίδα φτώχειας και στασιμοχρεοκοπίας. Το αντάλλαγμα είναι τα επιδόματα που καλύπτουν ζωτικές ανάγκες πολλών νοικοκυριών, αυτά όμως πληρώνουν το κόστος της αναιμικής ανάπτυξης, της απουσίας επενδύσεων, της μη δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας. Μόνο η ανάπτυξη οδηγεί σε απασχόληση και σε αύξηση μισθών και συντάξεων.
* Το πολιτικό σκηνικό βρίθει από εξελίξεις με σημαντικότερο αυτό του διαφαινόμενου διαζυγίου των εταίρων στον κυβερνητικό συνασπισμό με αφορμή τη Συμφωνία των Πρεσπών. Μια πιθανή αποχώρηση του κ. Πάνου Καμμένου θέτει επί της ουσίας θέμα δεδηλωμένης για την κυβέρνηση με δεδομένη την πρόθεσή της να εξαντλήσει την τετραετία;
-Οι δύο ομογάλακτοι εταίροι έχουν στήσει εδώ και καιρό αυτό το προεκλογικό σκηνικό. Ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει να αποπλυθεί από την ταύτιση με τον κ. Καμμένο. Οι ΑΝΕΛ αναζητούν το εθνικιστικό τους ακροατήριο ενώ αυτοί κράτησαν το στυλό για να υπογράψει ο κ. Κοτζιάς τη Συμφωνία των Πρεσπών. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν διαθέτει κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Θέλει να παραμένει λίγο ακόμη στην εξουσία ως κυβέρνηση μειοψηφίας με την ανοχή, δηλαδή τη συνεργασία και στήριξη του κ. Καμμένου. Ο οποίος δήθεν διαφωνεί με τις Πρέσπες αλλά στηρίζει με πάθος την κυβέρνηση που υπέγραψε τη συμφωνία, τη φέρνει για κύρωση και επισπεύδει την εφαρμογή της με την ένταξη της πΓΔΜ στο ΝΑΤΟ. Συμφωνούν προγραμματικά οι δύο εταίροι ώστε να λειτουργήσει η ίδια η θεσμική λογική του κοινοβουλευτικού συστήματος; Αν ναι, ας συνέχιζαν. Αν όχι, μόνη λύση είναι η παραίτηση της κυβέρνησης με δεδομένη την αντίθεση όλων των άλλων κομμάτων.
* Εξελίξεις όμως υπάρχουν και στην υπόθεση Νοvartis με τις καταγγελίες του τέως προστατευόμενου μάρτυρα και νυν κατηγορούμενου να πυροδοτούν το πολιτικό κλίμα και να αναδεικνύουν τη σκανδαλολογία βασικό χαρακτηριστικό της επικείμενης προεκλογικής περιόδου. Με δεδομένους τους χειρισμούς στην υπόθεση εμμένετε σε όσα είχατε υποστηρίξει από το βήμα της Βουλής περί διώξεων για εσχάτη προδοσία από την επόμενη Βουλή;
-Τα έχω πει στη Βουλή ήδη από τον Φεβρουάριο του 2018. Μια μορφή τέλεσης του εγκλήματος της εσχάτης προδοσίας σύμφωνα με τον Ποινικό Κώδικα είναι η κατάχρηση της ιδιότητας του κυβερνητικού οργάνου για να αλλοιωθεί η διάκριση των εξουσιών και η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης. Η κυβέρνηση διευθύνει δικό της παραδικαστικό δίκτυο και το λέει πανηγυρικά. Έπεσαν μέσα στον λάκκο που έσκαψαν.
Συνέντευξη στον Δημ. Κατσανάκη