Επειδή, ως γνωστόν, του Έλληνος ο τράχηλος ζυγόν δεν υποφέρει, όταν ακούμε «έχεις υποχρέωση να κάνεις αυτό ή το άλλο», κάτι παθαίνουμε και δυστροπούμε. Ως λαός δεν θέλουμε να κάνουμε πράγματα που είμαστε υποχρεωμένοι να κάνουμε. Αλλά όταν κάτι είναι δικαίωμά μας το διεκδικούμε με νύχια και με δόντια. Αυτό το γράφω πιο πολύ για τους νέους που δεν ξέρουν και πολλά περί Συντάγματος κ.λπ. Θέλω λοιπόν να πω πως το εκλέγειν, πέρα απο συνταγματική μας υποχρέωση είναι πρωτίστως δικαίωμα του πολίτη, που έχει μάλιστα, ως τέτοιο, κατακτηθεί με αίμα.
Υπάρχουν φυσικά και οι «σκεπτικιστές» που αναπτύσσουν θεωρίες περί μη αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας και τέτοια, αλλά επιτρέψτε μου να σας πω ότι αυτή η άποψη μου ακούγεται μηδενιστική και εν τέλει ηττοπαθής. Η αλήθεια είναι ότι δεν έχουμε ακριβώς τη συμμετοχική και αντιπροσωπευτική δημοκρατία των κλασικών χρόνων, αλλά τι να κάνουμε; Αυτή τη δημοκρατία έχουμε και όσο περνάει από το χέρι μας πρέπει να φροντίζουμε για τη βελτίωσή της.
Τα γράφω αυτά με αφορμή τα όσα λέγονται και γράφονται περί μεγάλης αποχής στις σημερινές ευρωεκλογές και δεν συμμαζεύεται. Αποχής που όπως ξέρετε έγινε το μείζον θέμα της σημερινής εκλογικής αναμέτρησης.
-Τελικά τι θα κάνουμε, θα πάμε να ψηφίσουμε;
-Δεν βαριέσαι, να χάσω το τριήμερο; Ας ψηφίσουν οι άλλοι!
Μ΄ αυτά κι άλλα πολλά και με τα κανάλια να ασχολούνται περισσότερο με την αποχή παρά με την ενημέρωση του κοινού για τα ευρωπαϊκά δρώμενα, πολλοί από μας έφτασαν σε σημείο τέλειας αδιαφορίας για τις ευρωεκλογές σήμερα κι ίσως και για τις εθνικές εκλογές αύριο.
Ίσως έχουν ένα δίκιο με το μέρος τους. Σε ποιο βαθμό η Πολιτεία βοήθησε ως σήμερα τον Έλληνα πολίτη να χρησιμοποιήσει όσο το δυνατόν πιο σωστά το δικαίωμα της ψήφου του; Τι έκανε το σχολείο για να διαπαιδαγωγήσει πολιτικά το λαό μας ώστε να μπορέσει να αντιμετωπίσει σωστά και με επίγνωση, τα πολύπλοκα προβλήματα που τον πιέζουν κατανοώντας τις πολιτικές τους διαστάσεις;
Όταν στη θέση της σωστής και νηφάλιας ενημέρωσης έχουμε τη στείρα αντιπαράθεση, την οξύτητα, την ένταση, σαν προεξάρχοντα στοιχεία του πολιτικού λόγου και των διαπολιτικών σχέσεων, τότε οι αναποφάσιστοι συγκροτούν πρώτο «κόμμα» και η αποχή έρχεται φυσικά πρώτη στις επιλογές των πολιτών.
Όμως ξέρουμε όλοι πολύ καλά ότι χώρες όπως οι ΗΠΑ και άλλες ευρωπαϊκές, όπου ένα πολύ μικρό μέρος των πολιτών ψηφίζει, ένα μεγάλο μέρος άλλων κέντρων είναι τελικώς αυτό που αποφασίζει για λογαριασμό τους. Όταν οι έντιμοι συνειδητοποιημένοι – πλην πικραμένοι και οργισμένοι - πολίτες περιθωριοποιούνται και απομακρύνονται από τις πολιτικές δημοκρατικές διαδικασίες, τότε επικρατούν οι αδίστακτοι, οι φανατικοί, οι εγκλωβισμένοι σε πολιτικά σχήματα με θολή κρίση και στενά κομματικά συμφέροντα.
Οι σκεπτικιστές ή αρνητές της ψήφου ισχυρίζονται ότι όλη κι όλη η συμμετοχή μας στις αποφάσεις είναι όταν κάθε 4 ή 5 χρόνια καλούμαστε σε εκλογές να επιλέξουμε ποιοι θα μας εκπροσωπήσουν στην Εθνική Βουλή ή στην Ευρωβουλή. Πέραν αυτού τίποτε. Μπορεί να έχουν δίκιο σε ένα βαθμό. Αλλά ξέρετε τι μου θυμίζουν; Όλους εκείνους που στα ακραία καιρικά φαινόμενα εγκαλούν το κράτος διαμαρτυρόμενοι επειδή δεν φρόντισε στοιχειώδη πράγματα τα οποία είχαν οι ίδιοι υποχρέωση και καθήκον να φροντίσουν. Υπάρχουν βέβαια ανάμεσά μας και άνθρωποι που έχουν επίγνωση της ατομικής τους ευθύνης και δεν τα περιμένουν όλα απ΄το κράτος. Οι περισσότεροι από μας όμως πρώτα αυθαιρετούμε ασυλλόγιστα κι ύστερα εγκαλούμε το κράτος που δεν φρόντισε να υποστηρίξει με υποδομές την αυθαιρεσία μας.
Διότι τελικά είναι και θέμα ευθύνης και η άρνηση της ψήφου είναι μιας μορφής ανευθυνότητα. Δεν είμαι υπεύθυνος για τίποτα, το κράτος πρέπει να φροντίζει για όλα, να με νταντεύει δηλαδή συνεχώς κι εγώ, αν και ενήλικος πολίτης, να συμπεριφέρομαι σαν παιδί που ζητάει να του ικανοποιούνται όλα τα χατίρια. Και όταν δεν μου κάνουν τα χατίρια να βγαίνω στα κανάλια για να βρω το δίκιο μου. Το ότι είμαι υπεύθυνος γι΄ αυτούς που εξέλεξα ή δεν εξέλεξα, το ότι ευθύνομαι κι εγώ για την κατάσταση τη δική μου ή της Πολιτείας, ούτε που περνάει απ’ το μυαλό μου.
Ο υπεύθυνος όμως και ενήλικος πολίτης είναι καταρχήν ένας ενημερωμένος πολίτης. Γνωρίζει και αν όχι φροντίζει πάντα να είναι ενήμερος για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του. Και άρα ευαισθητοποιημένος σε θέματα περιβάλλοντος, υγείας, παιδείας, πολιτισμού και πολιτικής με την ευρύτερη έννοια. Και όπου νομίζει ότι μπορεί να προσφέρει συμμετέχει ενεργά. Από την καθαριότητα του περιβάλλοντός του και της πολυκατοικίας του μέχρι το ποιοι θα τον εκπροσωπήσουν, από το σωματείο ή το σύλλογο όπου ανήκει, ως τα εθνικά ή διεθνή φόρα. Έχει καταναλωτική ευαισθησία και ελέγχει με τον τρόπο του την αγορά. Ελέγχει τους μηχανισμούς εξουσίας όταν αυτοί αυθαιρετούν. Οργανώνεται σε μικρές ή μεγάλες ομάδες πίεσης του κράτους. Απαιτεί από τις κυβερνήσεις και από τα κόμματα της αντιπολίτευσης να λειτουργούν σύμφωνα με τους κανόνες του ευ πολιτεύεσθαι.
Επομένως, ακόμα κι όταν ασκεί το ύψιστο δικαίωμα του εκλέγειν μόνο κάθε τέσσερα ή πέντε χρόνια, να ψηφίζει υπεύθυνα και με γνώμονα το καλό του τόπου κι όχι σαν πρόβατο, ορμώμενος από ανώριμα και ομαδικού τύπου συναισθήματα. Και να στέλνει στην Εθνική Βουλή ή στο Ευρωκοινοβούλιο εκείνα τα κόμματα κι εκείνους τους ανθρώπους που είναι σίγουρος ότι θα εργαστούν για τα επόμενα χρόνια υπηρετώντας με αίσθημα ευθύνης τον πολίτη, σαν να είναι αυτός ο ίδιος ο πολίτης εκεί μέσα, σαν να είναι μέσα σ΄ αυτή τη Βουλή ολόκληρη η χώρα του.
