Ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος, ο άνθρωπος που τίμησε το ύπατο αξίωμα της ελληνικής πολιτείας όσο, ίσως, κανένας άλλος, απολαμβάνοντας μάλιστα πρωτοφανή ποσοστά δημοτικότητας, δεν μάσησε ποτέ τα λόγια του.
Και δεν τα μάσησε, ούτε όταν ήταν εν ενεργεία Πρόεδρος (έστω και αν είχε περιορισμένες, με βάση το Σύνταγμα, αρμοδιότητες) όπως, επί παραδείγματι, με την προσφώνησή του στο δείπνο προς τιμήν του τότε Προέδρου των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον, προσφώνηση με την οποία, με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο, έθετε την ουσία των εθνικών μας ζητημάτων.
Και δεν τα μάσησε ούτε σε ομιλίες του στην Ουγγαρία και το Ουζμπεκιστάν προς τους πολιτικούς πρόσφυγες, κηρύσσοντας την εθνική συμφιλίωση και κάνοντας - ίσως να είναι ο πρώτος επιφανής αστός πολιτικός- αυτοκριτική για λογαριασμό της αστικής τάξεως σχετικά με το μερίδιο ευθυνών που της αναλογεί για τον αιματηρό εμφύλιο πόλεμο 1946 – 1949.
Ο Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος δεν μασούσε τα λόγια του, ούτε κι όταν δεν είχε μεγάλη πολιτική ισχύ.
Ασφαλώς, κάποιοι θα θυμούνται πως ήταν ο μόνος πολιτικός από όλο το πολιτικό φάσμα, που, ως βουλευτής, διαφώνησε ανοιχτά, το 1989, με το να δοθούν άδειες σε ιδιωτικά τηλεοπτικά δίκτυα και αυτή του η στάση, του στοίχισε τότε, έστω κι αν αργότερα δικαιώθηκε.
Ο πρώην Πρόεδρος, υπόδειγμα δια της στάσεως ζωής του, του μέτρου και της εντιμότητας, ανεδείχθη στο ύπατο αξίωμα της ελληνικής Πολιτείας και το τίμησε για 10 συναπτά έτη και ως εκ τούτου έχει τα εχέγγυα ώστε να μπορεί – απαλλαγμένος πια από τα θεσμικά καθήκοντά του – να λέει τα πράγματα με το όνομά τους, απηχώντας, όπως πάντα, τον κοινό νου και την κοινή λογική.
Και προ ημερών, λίγες ώρες μετά την απόφαση του Κώστα Καραμανλή να κλείσει αιφνιδίως τη Βουλή, ξέσπασε και με τη γνωστή ρητορική δεινότητά του, «τα είπε έξω από τα δόντια».
Αναφέρθηκε στον κομματισμό, ως αιτία της διαφθοράς και της ατιμωρησίας, στη διασπάθιση του δημόσιου πλούτου και στα προβλήματα της Δημοκρατίας, πρότεινε δε τη μείωση του αριθμού των βουλευτών.
«Σήμερα η πολιτική κατάσταση της χώρας δεν είναι πολύ ευχάριστη», τόνισε και υπογράμμισε:
«Η Δημοκρατία είναι ένα πάρα ευαίσθητο πολίτευμα που υπόκειται σε μύριες όσες προσβολές από τους ίδιους τους μετέχοντες στο πολίτευμα αυτό, που το υπηρετούν τάχα... Η δική μας Δημοκρατία έχει υψηλό επίπεδο, αλλά αυτό τον καιρό κακοποιείται από την πολιτική κατάσταση».
Απέδωσε την κρίση στην έλλειψη ηθικών αξιών λέγοντας:
«Η σημερινή κρίση οφείλεται στην έλλειψη ηθικών αρχών. Πιστεύω ότι το ηθικό αυτό πολίτευμα (η Δημοκρατία) χρειάζεται προσοχή, και αυτή συνίσταται στην επίδειξη εκ μέρους όλων των μετεχόντων στο πολίτευμα ηθικών αρχών. Μπορώ να τις μνημονεύσω κάλλιστα: είναι η εργατικότητα, η εντιμότητα, η αξιοπρέπεια, ο σεβασμός στη γνώμη του άλλου, η συνείδηση καθήκοντος και ευθύνης. Αυτά έχουν εκλείψει από τον τόπο μας και δεν υπάρχουν πια».
Ο πρώην Πρόεδρος εστίασε στον κομματισμό ως αιτία της σημερινής καταστάσεως: «Τα αποτελέσματα αυτής της παρακμής τα οποία τα ζούμε κάθε μέρα είναι αυτά τα οποία έχουν οδηγήσει τον τόπο μας στην κατάσταση τη σημερινή και θα έλεγα ότι είναι ο κομματισμός. Και τις συνέπειες του κομματισμού θα τις περιέγραφα ως αναξιοκρατία και ως διαφθορά.
Για δε τα κόμματα είπε ότι «σήμερα δεν σκέφτονται τόσο το καλό του τόπου όσο το καλό τους. Τα κόμματα, όμως, δεν είναι φτιαγμένα ως αυτοσκοπός».
Μίλησε ακόμη και για την ατιμωρησία των πολιτικών.
«Ο κομματισμός εκδηλώνεται με χίλιους δυο τρόπους. Και ένας από αυτούς είναι η έλλειψη τιμωρίας. Ποιος θα τιμωρήσει κάποιο κομματικό στέλεχος; Αποκλείεται να το κάνει. Γι' αυτό πάρα πολλοί μένουν ατιμώρητοι. Ακόμα και οι πολιτικοί μας μένουν ατιμώρητοι, κάτω από το γνωστό άρθρο του Συντάγματος το οποίο δεν επιτρέπει ή επιτρέπει ορισμένες βαρύτατες προϋποθέσεις για τη δίωξη του πολιτικού».
Για δε τη γένεση των σκανδάλων ο Κωστής Στεφανόπουλος την εντόπισε, επίσης, στον κομματισμό και την αναξιοκρατία:
«Ο κομματισμός συνεπάγεται την επιλογή προσώπων μη καταλλήλων για τις θέσεις για τις οποίες προορίζονται. Δηλαδή αναξιοκρατική επιλογή, που έχει ως αποτέλεσμα ότι οι άνθρωποι αυτοί δεν έχουν ηθικές βάσεις και καταλήγουν σε σκάνδαλα, σε διαφθορά, που είναι το βασικό μειονέκτημα του σημερινού μας πολιτικού βίου», τόνισε.
Ο πρώην Πρόεδρος εμφανίστηκε απαισιόδοξος, λέγοντας μάλιστα ότι η διαφθορά δεν θα αρθεί σύντομα και ως λύση στα προβλήματα πρότεινε κυβερνήσεις που θα αδιαφορούν για το πολιτικό κόστος, κάτι, το οποίο, άλλωστε, ο ίδιος δεν συνυπολόγισε σχεδόν σε όλη του την πολιτική διαδρομή.
Ο Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος τα είπε.
Τα είπε έξω από τα δόντια.
Είπε αυτά που λέει στις κουβέντες του ο μέσος Ελληνας πολίτης.
Η κυβέρνηση δεν τα σχολίασε.
Οι περισσότεροι πολιτικοί, όχι φυσικά δημοσίως, είπαν πως «καλά τα είπε».
Ο πρώην Πρόεδρος είναι βέβαιο πως τα είπε καλά.
Το κακό, όμως, είναι πως ένας κούκος - και δη απόμαχος - δεν μπορεί να φέρει την άνοιξη.
Πόσο μάλλον όταν ομιλεί και σε ώτα μη ακουόντων...