Σχεδόν καθημερινά γινόμαστε μάρτυρες παραβατικής συμπεριφοράς νέων ανθρώπων, πολλοί απ’ τους οποίους είναι παιδιά ηλικίας κάτω των δεκαοχτώ. Πρόκειται για νέους γεμάτους αδιέξοδα, αμφισβήτητη κατά πάντων, επιθετικότητα εναντίον της καθεστηκυίας τάξης πραγμάτων, έλλειψη σεβασμού στους κανόνες του δημοκρατικού παιχνιδιού. Πολλοί, μάλιστα, απ’ αυτούς προσφεύγουν σε χρήση ναρκωτικών ουσιών, σε αυθαίρετες καταλήψεις κτιρίων, σε πράξεις βίας, σε λεηλασίες και καταστροφές περιουσιών, ακόμα και σε εγκληματικές πράξεις κατά της ζωής αθώων πολιτών.
Το φαινόμενο βρίσκεται, δυστυχώς, σε έξαρση αυτόν τον καιρό. Ορισμένοι το αποδίδουν στο συντηρητισμό της ελληνικής κοινωνίας, στην ανισοκατανομή του πλούτου, στην κοινωνική αδικία, στην έλλειψη πολιτικής για την ομαλή ένταξή τους στην κοινωνία.
Χωρίς να παραβλέπω όλα αυτά, κατά τη δική μου άποψη τα αίτια για την παραβατικότητα των νέων αλλού, κυρίως, εστιάζονται και αλλού πρέπει να στρέψουμε την προσοχή και το ενδιαφέρον μας ασκώντας τη σχετική πίεση, για να αντιμετωπισθεί επί μονίμου βάσεως η απαράδεκτη αυτή κατάσταση.
Σίγουρα, η προβληματική λειτουργία της σημερινής ελληνικής οικογένειας παίζει πρωταρχικό αρνητικό ρόλο σ’ αυτή την υπόθεση. Η αδυναμία και η άρνηση πολλών γονέων να ανταποκριθούν στους ρόλους τους, η δήθεν έλλειψη χρόνου για επικοινωνία με τα παιδιά τους, οι συνεχείς εντάσεις και καβγάδες μεταξύ τους, καθώς και η ευκολία με την οποία οδηγούνται στη διάλυση των γάμων τους, αφού, σύμφωνα με στατιστικές, η έκδοση διαζυγίων τείνει να ξεπεράσει κατά μέσο όρο το 50%, πώς είναι δυνατόν να μην επηρεάζουν αρνητικά τον ψυχισμό πολλών παιδιών και να μην αποκτούν αντικοινωνική συμπεριφορά; Παρ’ όλα αυτά υπάρχουν υπεύθυνοι και σοβαροί άνθρωποι, που χάριν του προοδευτισμού, της κοινωνικής απελευθέρωσης και της ελεύθερης έκφρασης, αποφεύγουν να στηλιτεύουν όλα αυτά, συμβάλλοντας έτσι με το δικό τους τρόπο στην όξυνση της παραβατικότητας των νέων.
Απ’ την άλλη έχουμε συμβιβαστεί ως κοινωνία με την προβληματική λειτουργία και την κακής ποιότητας παρεχόμενη αγωγή εκ μέρους των σχολείων, μπουχτισμένοι από συνεχείς μεταρρυθμίσεις και αναποτελεσματικούς εθνικούς διαλόγους για την παιδεία. Και ενώ οι σχολικές μονάδες καλύπτουν ολόκληρη την ελληνική επικράτεια και ενώ θα μπορούσαν κατά βάση αυτές να επιφορτισθούν το έργο της στήριξης και θωράκισης των παιδιών, ντόπιων και ξένων, αντί να απαιτούμε, κυρίως, τη βελτίωση των συνθηκών λειτουργίας τους, δεχόμαστε τη λειτουργία και παρέμβαση νέων φορέων, όπως αυτός του τοπικού συμβουλίου παραβατικότητας των νέων, που ιδρύθηκε πρόσφατα με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Λαρισαίων. Όλα αυτά είναι καλά, αλλά αποτελούν ασπιρίνες και δεν μπορούν να λύσουν το πρόβλημα.
Και επειδή η ανισοκατανομή του πλούτου και η φτώχεια θεωρείται από αρκετούς σημαντικός παράγοντας, που γεννά φαινόμενα παραβατικότητας, θα ήθελα να επισημάνω ότι ένα μεγάλο ποσοστό νέων με παραβατική συμπεριφορά είναι γόνοι πλούσιων και ευκατάστατων οικογενειών, που, ωστόσο, δεν βρήκαν το χρόνο να αναθρέψουν σωστά τα παιδιά τους και να τα κάνουν να νιώσουν, πότε λέμε το ψωμί ψωμάκι. Αυτό σημαίνει ότι από μόνος του ο πλούτος δεν επαρκεί, για να αντιμετωπισθούν φαινόμενα παραβατικής συμπεριφοράς. Απεναντίας η απληστία και η λατρεία του χρήματος αποτελεί ένα ακόμα βασικό αίτιο, που επιτείνει, δεν αμβλύνει ούτε λύνει το πρόβλημα των νέων.
Θα μπορούσα να προσθέσω σ’ όλα αυτά και ένα τέταρτο αίτιο: την αποδυνάμωση από ορισμένους κύκλους του κοινωνικού έργου και της γενικότερης προσφοράς της ορθόδοξης εκκλησίας, με στόχο την απομάκρυνση των νέων απ’ τις επιδράσεις της, κάτι που ως ένα βαθμό επιτεύχθηκε με μια διαφορά, όσο περισσότερο απομακρύνονται οι νέοι απ’ τους κόλπους της εκκλησίας, τόσο περισσότερο αμβλύνεται η ηθική τους συνείδηση και οξύνεται η παραβατική συμπεριφορά τους.
Αν, λοιπόν, επιθυμούμε την πρόληψη και όχι τη θεραπεία της παραβατικότητας των νέων, καλό είναι μαζί με όλα τ’ άλλα να προσπαθήσουμε να βελτιώσουμε τη λειτουργία της οικογένειας και των σχολείων, να δούμε το χρήμα ως μέσο και όχι ως αυτοσκοπό στη ζωή μας και να ενισχύσουμε τους δεσμούς των νέων ανθρώπων με την εκκλησία.
Για κάποιους ίσως οι προτάσεις μου είναι στραμμένες προς συντηρητική κατεύθυνση, αλλά τις προτιμώ, γιατί είναι κλασικές και δοκιμασμένες και έχει αποδειχθεί, ότι είναι και αποτελεσματικές.
