Η απόφαση για την καθιέρωση της 6ης Απριλίου ως Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας του Θρακικού Ελληνισμού εγκρίθηκε με σχετικό ψήφισμα στο 7ο Παγκόσμιο Συνέδριο Θρακών (Διδυμότειχο - Ιούνιος 2006). Για την επέτειο τής Ελληνικής Γενοκτονίας, οργανώνεται εκδήλωση και στις ΗΠΑ από την Παν-Θρακική Ένωση Αμερικής «ΟΡΦΕΥΣ», το Φιλανθρωπικό Ελληνοαμερικανικό Οργανισμό, σε συνεργασία με την Ελληνική Ένωση Αμερικής (HLA) που θα πραγματοποιηθεί απέναντι από το κτίριο των Ηνωμένων Εθνών τη Δευτέρα, 6 Απριλίου 2009. Το θέμα της Επετείου είναι «Σταματήστε τον Κύκλο Άρνησης το 2009».
Πώς όμως εξελίχθηκε ιστορικά αυτή η λησμονημένη Γενοκτονία στη Βόρειο Θράκη από τους Βούλγαρους και στην Ανατολική Θράκη από τους Τούρκους;
Τις απαρχές των διωγμών του Θρακικού Ελληνισμού τις βρίσκουμε στο χώρο της Βορ. Θράκης (Ανατ. Ρωμυλίας) το 1885, όπου τα προνόμια που είχαν δοθεί στους Έλληνες, με τον καταστατικό χάρτη ιδρύσεως της αυτονόμου Ανατ. Ρωμυλίας, καταργήθηκαν από τους Βουλγάρους, μετά την κατάληψη της Ανατ. Ρωμυλίας- στο πλαίσιο της Συνθήκης του Αγ. Στεφάνου. Η προπαγάνδα τους ήταν σκληρή και τα μέτρα βιαιότητας ολοένα και επιδεινώνονταν. Με οργανωμένο σχέδιο εθνοκάθαρσης οι Βούλγαροι προσπαθούσαν να διαλύσουν τις ελληνικές κοινότητες. Ακολούθησε το 1906, τότε που οι Βούλγαροι οργάνωσαν τις σφαγές, τους εμπρησμούς τις δηώσεις και τις διώξεις στην Αγχίαλο και σε άλλες πόλεις εις βάρος του Ελληνικού στοιχείου και εξανάγκασαν πολλούς Έλληνες να καταφύγουν σε άλλες περιοχές. Η περιοχή της Θράκης απελευθερώθηκε από τον Ελληνικό Στρατό κατά τους Βαλκανικούς πολέμους, αλλά με διπλωματική αβλεψία και αδιαφορία, παραχωρήθηκε από τον Ελ. Βενιζέλο στους Βούλγαρους με την επαίσχυντη Συνθήκη του Βουκουρεστίου το 1913, αναγκάζοντας τον Ίωνα Δραγούμη να πει: «Ο κ. Βενιζέλος μοιράζει τα ελληνικά χώματα σαν να ’τανε χωράφια του πατέρα του». Ευτυχώς, η συνθήκη αυτή ακυρώθηκε στη πράξη, διαφορετικά σήμερα όλα τα εδάφη ανατολικά της Θεσσαλονίκης θα αποτελούσαν τμήμα της Μεγάλης Βουλγαρίας -και το τραγικότερο με υπογραφή του Έλληνα πρωθυπουργού.
Παράλληλα, στην Αν. Θράκη οι Νεότουρκοι στο πλαίσιο της πολιτικής «Μία χώρα- ένα Έθνος» δοκίμασαν και εφάρμοσαν για πρώτη φορά το μοντέλο των μετατοπίσεων (και διωγμών) των Ελληνικών πληθυσμών και των εθνικών εκκαθαρίσεων. Όπως σημειώνει ο καθηγητής Κ.Βακαλόπουλος «η αφετηρία του σχεδίου των διωγμών και της Γενοκτονίας του Ελληνισμού, υπήρξε ο χώρος της Ανατολικής Θράκης. Ακολούθησε η Μ. Ασία και ο Πόντος. Το 1914 άρχισαν οι μεγάλες διώξεις κατά των Ελλήνων της Ιωνίας και της Ανατολικής Θράκης. Το 1915 έγινε η Γενοκτονία των Αρμενίων με ενάμιση εκατομμύριο νεκρούς. Το 1916 άρχισε η Γενοκτονία των Ελλήνων στον Πόντο με 350.000 νεκρούς ως το 1924. Το σύνολο των Ελλήνων «αγνοουμένων» σ’ όλη τη μικρασιατική χερσόνησο και την Ανατολική Θράκη ξεπερνά το ένα εκατομμύριο.
Το έγκλημα της Γενοκτονίας του Ελληνισμού της Ανατολής (Πόντου, Μ. Ασίας, Θράκης) αποκαλύπτουν και ομολογούν ακόμη και σύγχρονοι Τούρκοι ιστορικοί συγγραφείς, όπως ο Φονάτ Ντουντάρ, που μελετά τα προσφάτως αποχαρακτηρισθέντα Τουρκικά Αρχεία της εποχής εκείνης. Πρόσφατα εκδόθηκε το τρίτο έργο του για το θέμα αυτό με τίτλο: «Η εθνοτική μηχανική των Νεότουρκων και ο εκτουρκισμός της Ανατολίας» (1913 - 1918). Άλλοι 96.000 οδηγήθηκαν στη Μ. Ασία σε καταναγκαστικά έργα. Χωριά ολόκληρα μετακινήθηκαν σε άλλες περιοχές της Θράκης για να εγκαταστήσουν σ' αυτά οι Νεότουρκοι πρόσφυγες Μωαμεθανούς από τη Βοσνία. Από τους 96.000 εκτοπισθέντες στη Μικρασία επέστρεψαν στις εστίες τους, ζωντανά φαντάσματα, με τη λήξη του Α' Παγκοσμίου πολέμου μόνο 50.000. Οι 46.000 Ανατολικοθρακιώτες πέθαναν στη Μ. Ασία από τις αγγαρείες, τις ασθένειες, τον υποσιτισμό και τις κακουχίες. Κορύφωση των διωγμών σε βάρος του ελληνικού στοιχείου υπήρξε το Μαύρο Πάσχα του 1914 (6η Απριλίου).Τότε αναγκάστηκε το Οικουμενικό Πατριαρχείο, έπειτα από προηγηθείσες διαμαρτυρίες, να κλείσει τα σχολεία και τις εκκλησίες, να κηρύξει γενικό πένθος και τη Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία εν διωγμώ και να υψώσει φωνή έντονης διαμαρτυρίας προς την υψηλή Πύλη και τις πρεσβευτικές αρχές των Μεγάλων Δυνάμεων. Λεπτομέρειες για τη Γενοκτονία αυτή του Θρακικού Ελληνισμού μας δίνουν οι εκθέσεις προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο των κατά τόπους Μητροπολιτών, καθώς και το βιβλίο με τίτλο: «Μαύρη Βίβλος διωγμών και μαρτυρίων του εν Τουρκία Ελληνισμού 1914-18» που εξέδωσε το Πατριαρχείο το 1919.
Ένα μέρος της Θράκης απελευθερώθηκε ξανά από τον ελληνικό Στρατό το 1919. Δυστυχώς, όχι ολόκληρο.
Η χαρά δεν κράτησε πολύ. Η κατάρα της φυλής, ο διχασμός έφερε τη μεγαλύτερη συμφορά που βρήκε τον Ελληνισμό στη μακραίωνη ιστορία του: τη Μικρασιατική καταστροφή, που παρέσυρε, ως μη όφειλε, στην καταστροφή και την προσφυγιά και την Ανατολική Θράκη. Μπορούσαμε να την κρατήσουμε, γιατί είχε οργανωθεί η στρατιά του Έβρου με διοικητή της τον Πλαστήρα και ο Κεμάλ δεν είχε τη δυνατότητα να διενεργήσει απόβαση. Ο Βενιζέλος, με μία ακόμη αδικαιολόγητη και καταστροφική απόφαση, συναίνεσε στην απώλεια ελληνικού εδάφους και τη δημιουργία 350.000 προσφύγων από την Ανατολική Θράκη, συμπεριλαμβάνοντάς τους στους ανταλλαγέντες πληθυσμούς. Κατά το δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Βούλγαροι, σύμμαχοι των Γερμανών, κατέλαβαν για τρίτη φορά τη Δυτική Θράκη, εφαρμόζοντας τις γνωστές μεθόδους της βίας, ληστείας, τρομοκρατίας και εκτελέσεων. Για τρίτη φορά προσφυγιά. Φιλιππούπολη, Βάρνα, Σωζόπολη, Αγχίαλος, Μεσημβρία, Στενήμαχος, Πύργος, Κούκλενα, Καβακλί, Μεγάλο και Μικρό Μοναστήρι, Σκοπός, Μάδυτος, Μάλγαρα, Ραιδεστός, Ηράκλεια, Μυριόφυτο, Καλλικράτεια, Σαράντα Εκκλησιές είναι μερικές από τις ελληνικότατες περιοχές που εκκενώθηκαν δια της βίας από τη Θράκη από το 1906 έως το 1923.
Σήμερα ζουν στη Β. Θράκη-Αν. Ρωμυλία περίπου 18.000 Έλληνες-Σαρακατσάνοι, σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Κοινωνιολογίας της Σόφιας το 1992, κυρίως στην περιοχή Σλίβεν και απροσδιόριστος αριθμός άλλων Ελλήνων σε διάφορες περιοχές, αφημένοι κυριολεκτικά στη μοίρα τους από το Ελληνικό κράτος, που δεν αποδέχεται καν την ύπαρξή τους. Για την Αν. Θράκη-Κων/πολη είναι γνωστά τα γεγονότα τον Σεπτέμβριο 1955 και την επακολουθήσασα εκρίζωση των χιλιάδων Ελλήνων, που οδήγησαν στη δραματική συρρίκνωσή τους και το Πατριαρχείο σε συνεχή ομηρία. Στη Δ.Θράκη όμως, η Τουρκία με μοχλό το προξενείο της στην Κομοτηνή υλοποιεί συστηματικά τους δύο βασικούς (και παράλληλους) στόχους της: τον πολιτικό έλεγχο του μουσουλμανικού πληθυσμού, και την ομογενοποίησή του, δηλαδή τον εκτουρκισμό του, χρησιμοποιώντας εκφοβιστικές μεθόδους. Όπως δηλώνει χαρακτηριστικά ο εκδότης Γιάννης Κουριαννίδης: «Το Τουρκικό Προξενείο τρομοκρατεί την Θράκη» Εφημερίδα «Ελεύθερος Κόσμος» 27/2/2008. Η στάση όμως της Ελληνικής κυβερνήσεως είναι ανεξήγητα παραχωρητική. Πώς αλλιώς να εξηγηθεί η δήλωση του Έλληνα πρέσβη στη Τουρκία κ. Ξύδα: «Οι συνθήκες άλλαξαν (!). Οι σχέσεις εξελίσσονται. Τώρα είναι πλέον καιρός για τη λήψη περισσότερο γενναίων μέτρων» προαναγγέλλοντας και νέες ευεργετικές ρυθμίσεις για τη μουσουλμανική μειονότητα. Εφημ. «ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ» (20 Απρ 2008). Η αποφασιστική στάση της ελληνικής διοικήσεως, που πρέπει επιτέλους να μάθει να λειτουργεί ως κυρίαρχη και όχι ως υποτελής, αποτελεί μονόδρομο για την αντιμετώπιση των προκλήσεων. Ως δικός μας μοχλός αντιστάσεως θα πρέπει να είναι η υποβοήθηση των νέων κυρίως εκπροσώπων των διαφόρων συνιστωσών των μουσουλμάνων της Θράκης (Πομάκοι κ.λπ.), να αναδείξουν την πολιτισμική τους ιδιαιτερότητα και διαφοροποίηση από αυτό που συνιστά την «τουρκική ταυτότητα». Για να μας εμπιστευθούν όμως οι καλοπροαίρετοι μουσουλμάνοι συμπατριώτες μας, πρέπει εμείς πρώτοι να δείξουμε εμπιστοσύνη στον εαυτό μας...
«Ένα έθνος μπορεί να επιζήσει από πολλές απειλές και από κάθε εχθρό του. Αλλά δεν μπορεί να επιζήσει από την προδοσία στο εσωτερικό του. Ένας εχθρός προ των πυλών είναι λιγότερο τρομερός γιατί είναι γνωστός και κρατά τη σημαία του υψωμένη. Αλλά αυτοί οι λίγοι που κινούνται ελεύθερα στο εσωτερικό του, και σιγοψιθυρίζουν μέσα σ’ όλες τις αυλές, ακούγονται μέχρι τις αίθουσες της κυβέρνησης της ίδιας, γιατί ο προδότης δεν φαίνεται καθόλου ως προδότης: Μιλά με εκφράσεις γνωστές στα θύματά του, και απευθύνεται στη μικροψυχία που βρίσκεται βαθιά στις ψυχές όλων των ανθρώπων. Σαπίζει τη ψυχή ενός έθνους, εργάζεται κρυφά μέσα στο σκοτάδι για να υπονομεύσει τους στυλοβάτες της πόλης, μολύνει το πολιτικό σώμα έτσι ώστε να μην μπορεί πλέον να αντισταθεί .Έτσι πεθαίνουν τα Έθνη». Κικέρων
Ενδεικτική Βιβλιογραφία:
* ΔΙΩΓΜΟΙ ΚΑΙ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ ΤΟΥ ΘΡΑΚΙΚΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ Ο ΠΡΩΤΟΣ ΞΕΡΙΖΩΜΟΣ 1908-1917 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Α. ΒΑΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΗΡΟΔΟΤΟΣ 1998
* Η ΘΡΑΚΙΚΗ ΕΞΟΔΟΣ 1918-1922 . ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ ΤΗΝ ΠΑΛΙΝΝΟΣΤΗΣΗ, ΤΟ ΤΑΓΙΑΡΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΣΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΞΕΡΙΖΩΜΟ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Α. ΒΑΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ, ΗΡΟΔΟΤΟΣ 1998
* ΑΛΗΣΜΟΝΗΤΕΣ ΠΑΤΡΙΔΕΣ -ΑΝ.ΘΡΑΚΗ-ΚΩΝ/ΠΟΛΙΣ-ΑΝ.ΡΩΜΥΛΙΑ, ΤΟΜΟΣ 7, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΕΣΟΠΟΥΛΟΣ 1999
* ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΡΩΜΥΛΙΑ . Η ΑΛΥΤΡΩΤΗ ΟΡΦΙΚΗ ΓΗ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ Λ.ΚΟΡΜΑΛΗΣ, ΠΕΛΑΣΓΟΣ 1998
* Η ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΡΩΜΥΛΙΑ ΚΑΙ Ο ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ-ΘΡΑΚΗ ΚΑΙ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΠΑΥΛΟΣ ΚΑΡΟΛΙΔΗΣ, ΠΕΛΑΣΓΟΣ 2002
* Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ ΣΤΟΥΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΤΙΚΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ ΤΟΥ ΕΘΝΟΥΣ (ΑΠΟ ΤΟ 1361-1920) ΑΠ.Π.ΕΥΘΥΜΙΑΔΗ, ΑΛΕΞ/ΠΟΛΗ 2001
* ΠΑΤΡΙΔΕΣ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΘΡΑΚΗ, ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ, ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΡΩΜΥΛΙΑ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΖΙΑΜΠΙΡΗΣ – ΠΥΡΑΜΙΔΑ 2006
* ΠΡΑΚΤΙΚΑ Γ’ΕΘΝΟΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΑΘΗΝΑ ΑΠΡΙΛΙΟΣ1921
* ΘΡΑΚΗ: ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΡΩΜΥΛΙΑΣ. ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΒΟΡΕΙΑΣ ΘΡΑΚΗΣ, ΘΕΟΔΩΡΑ ΣΠ. ΜΗΝΟΥΔΗ ΙΔΡΥΜΑ ΘΡΑΚΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ, 2003
* 10 ΑΡΘΡΑ ΣΤΟ ΝΟΥΜΑ ΙΩΝ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΣΚΕΨΙΣ 1977