Μοιραία αποδεικνύεται για τη διεθνή υπόσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην Ε.Ε., όπως είχαμε προειδοποιήσει εδώ και πολλά χρόνια, από την έναρξη αυτής της διαδικασίας. Η σύνοδος κορυφής των «27» την προηγούμενη εβδομάδα επιβεβαίωσε αυτή την πικρή αλήθεια. Τα αποτελέσματα υπήρξαν καταστροφικά, αλλά κατά παράδοξο τρόπο σχεδόν κανένας δεν ασχολήθηκε με αυτά. Η συντριπτική διπλωματική και πολιτική ήττα επιχειρήθηκε να καλυφθεί με ένα πέπλο σιωπής, αλλά και πλήρους διαστρέβλωσης των όσων έλαβαν χώρα στις Βρυξέλλες.
Όλη αυτή η επιχείρηση παραπλάνησης ουσιαστικά της κοινής γνώμης στην Ελλάδα και στην Κύπρο βασίστηκε και σε ένα θεμελιώδες «τέχνασμα», που στην πραγματικότητα ήταν μια απαράδεκτη φυγομαχία σε ηγετικό επίπεδο: Για να μην χρεωθούν προσωπικά τη βέβαιη ήττα, ο Έλληνας πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου και ο Κύπρος πρόεδρος Δημήτρης Χριστόφιας προτίμησαν να μην φέρουν καν προς συζήτηση στη σύνοδο κορυφής που θα συμμετείχαν οι ίδιοι το θέμα της επιβολής κυρώσεων κατά της Τουρκίας από την Ε.Ε.!
Έδωσαν εντολή στους υπουργούς Εξωτερικών τους, τον αναπληρωτή Δημήτρη Δρούτσα στην περίπτωση της Ελλάδας και τον υπουργό Μάρκο Κυπριανού στην περίπτωση της Κύπρου, να κάνουν την υποχώρηση σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών τρία 24ωρα πριν από τη σύνοδο, ώστε οι δύο ηγέτες να μείνουν προσωπικά αλώβητοι!
Δυστυχώς, έτσι έγινε. Προτάχθηκε, δηλαδή, το προσωπικό πολιτικό συμφέρον Παπανδρέου και Χριστόφια, οι οποίοι αδιαφόρησαν για το συντριπτικό πλήγμα που δέχτηκε η κρατική υπόσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Χαμένη για χαμένη είναι η Κύπρος, άρα τι νόημα έχει να υποστούμε και προσωπική πολιτική ζημιά εμείς για μια χαμένη υπόθεση, σκέφτηκαν προφανώς και έπραξαν αναλόγως.
ΠΑΡΑΜΥΘΙ Η «ΑΥΣΤΗΡΗ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΗ» ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ
Υποτίθεται ότι η σύνοδος αυτή ήταν κρίσιμη επειδή θα αξιολογείτο η ενταξιακή πορεία της Άγκυρας στη βάση κυρίως του ότι η τουρκική κυβέρνηση συνεχίζει να αρνείται να εφαρμόσει το Πρωτόκολλο της Άγκυρας. Μια συμφωνία, δηλαδή, που έχει υπογράψει με την Ε.Ε., βάσει της οποίας η Τουρκία είναι υποχρεωμένη να επιτρέπει την πρόσβαση στα λιμάνια και τα αεροδρόμιά της πλοίων και αεροπλάνων από τις 27 χώρες - μέλη της Ε.Ε., άρα και εκείνων που προέρχονται από την Κυπριακή Δημοκρατία. Επειδή, όμως, η Άγκυρα δεν αναγνωρίζει καν την ύπαρξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, αρνείται να επιτρέψει την προσέγγιση πλοίων και αεροσκαφών υπό κυπριακή σημαία στα τουρκικά λιμάνια και αεροδρόμια.
Καθώς τώρα εξέπνευσε και η τρίτη (!), τρίχρονη αυτή τη φορά, προθεσμία που είχε δώσει η Ε.Ε. στην Τουρκία για να συμμορφωθεί προς τη συμφωνία που έχει η ίδια υπογράψει, όλοι περίμεναν ότι η Άγκυρα θα βρισκόταν σε πολύ δύσκολη θέση. Πόσο μάλλον που η Γαλλία και η Γερμανία, υπό τις σημερινές κυβερνήσεις Σαρκοζί και Μέρκελ, έχουν καταστήσει σαφέστατο ότι δεν επιθυμούν να γίνει η Τουρκία πλήρες μέλος της Ε.Ε., προσφέροντάς της το πολύ μια «ειδική» ή «προνομιακή» σχέση.
Θεωρητικά, οι κυρώσεις της Ε.Ε. κατά της Τουρκίας ήταν βέβαιες και το μόνο που θα συζητιόταν ήταν αν οι διαπραγματεύσεις της με την Ε.Ε. θα μπλοκάρονταν εντελώς μέχρι να εναρμονιστεί η Άγκυρα με την κοινοτική νομοθεσία που είχε συμφωνήσει να αποδεχτεί ή αν θα μπλοκάρονταν μόνο καμιά δεκαριά κεφάλαια ακόμη των διαπραγματεύσεων (35 είναι συνολικά), ως προειδοποίηση.
Ο ίδιος ο Έλληνας πρωθυπουργός, Γιώργος Παπανδρέου, επανελάμβανε με κάθε ευκαιρία μετά την εκλογή του ότι στη σύνοδο κορυφής της Ε.Ε. η Τουρκία θα υφίστατο «αυστηρή και δίκαιη» αξιολόγηση.
Δυστυχώς, αυτό αποδείχτηκε πολιτικό παραμύθι, λόγια χωρίς αντίκρισμα.
ΟΥΤΕ ΚΥΡΩΣΗ ΕΠΙΒΛΗΘΗΚΕ ΟΥΤΕ ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ ΤΕΘΗΚΕ!
Στις Βρυξέλλες, αντί να υποστεί η Τουρκία κυρώσεις για τη στάση της, είδε την Ε.Ε. να της δίνει ουσιαστικά «πράσινο φως» να μην εφαρμόσει ποτέ στο μέλλον οποιαδήποτε απόφαση των «27» ή οποιοδήποτε τμήμα του περιβόητου «κοινοτικού κεκτημένου», δηλαδή της νομοθεσίας της Ε.Ε., που η Άγκυρα κρίνει ότι αφορά, έστω και έμμεσα, στην Κυπριακή Δημοκρατία!
Αφού η τουρκική κυβέρνηση άφησε να εκπνεύσουν άκαρπες τρεις προθεσμίες εφαρμογής του Πρωτοκόλλου της Άγκυρας, οι ηγέτες της Ε.Ε. αποφάσισαν όχι μόνο να μην επιβάλουν κάποια κύρωση στην Τουρκία για τη στάση της, αλλά να μην της βάλουν καν μια κάποια νέα προθεσμία εντός της οποίας να κληθεί, έστω για τα μάτια του κόσμου, να συμμορφωθεί!
Οι υπουργοί Εξωτερικών των «27» στην απόφασή τους, την οποία υιοθέτησαν χωρίς συζήτηση και, φυσικά, χωρίς καμία τροποποίηση οι ηγέτες, αρκέστηκαν απλώς να σημειώσουν «με βαθιά λύπη» ότι η Τουρκία αρνείται να συμμορφωθεί. Τίποτα περισσότερο. Οι ευρωτουρκικές ενταξιακές διαπραγματεύσεις, δηλαδή, συνεχίζονται σαν να μην συμβαίνει τίποτα με το Πρωτόκολλο αυτό που αφορά και στην Κύπρο.
ΑΘΗΝΑ ΚΑΙ ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΔΕΝ ΤΟΛΜΗΣΑΝ ΝΑ ΒΑΛΟΥΝ ΒΕΤΟ
Καλά οι Ευρωπαίοι, μπορεί να πει κανείς. Κάνοντας τους δικούς τους υπολογισμούς και κοιτάζοντας τα δικά τους συμφέροντα, αυτοί δεν θέλησαν να μπλοκάρουν τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας.
Η Κύπρος και η Ελλάδα, όμως, γιατί δεν πρόβαλαν το βέτο τους, ώστε είτε να μπλοκάρουν εντελώς τις διαπραγματεύσεις είτε να παγώσουν πέντε - δέκα κεφάλαια; Τι τις εμπόδισε να βάλουν βέτο για να αποτρέψουν την καταρράκωση της κρατικής υπόστασης της Κύπρου, η οποία με την απόφαση που πάρθηκε υποβιβάστηκε σε κράτος δεύτερης κατηγορίας μέσα στην Ε.Ε., σε σχέση με τα υπόλοιπα 26;
Ο φόβος, είναι η απάντηση. Εδώ και σχεδόν δεκαπέντε χρόνια, από την εποχή που ανέλαβε πρωθυπουργός ο Κώστας Σημίτης, που πέρασε στην Ιστορία για το διαβόητο «ευχαριστώ τις Ηνωμένες Πολιτείες» που είχε πει πανικόβλητος μετά την κρίση στα Ίμια τον Ιανουάριο του 1996, όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις είναι ψοφοδεείς απέναντι στην Τουρκία. Δεν τολμούν ούτε καν να σκεφτούν ότι θα ήταν ποτέ δυνατόν να εμποδίσουν την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. ή έστω να την καθυστερήσουν προσωρινά, ως αντίποινα για την επαίσχυντη, επιθετική στάση της Άγκυρας εναντίον της Κύπρου ή της Ελλάδας.
Το χειρότερο είναι ότι αυτό το φόβο τους απέναντι στην Τουρκία, που οδηγεί σε υποτελή συμπεριφορά έναντι της Άγκυρας, οι ηγέτες της Αθήνας και της Λευκωσίας τον έχουν μετατρέψει πλέον και σε... πολιτική αντίληψη! «Στρατηγική επιλογή» για την κυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. χαρακτήρισε ο πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου την ένταξη στην Ε.Ε. της... Τουρκίας! Τι άλλο να περιμένει πια κανείς από μια τέτοια ελληνική πολιτική;
ΠΟΤΕ ΠΙΑ ΔΕΝ ΘΑ ΜΠΟΡΕΣΟΥΝ ΝΑ ΒΑΛΟΥΝ ΒΕΤΟ
Δεν υπάρχει πια καμιά ελπίδα ότι ίσως κάποτε θα μπορούσαν οι Έλληνες ή οι Κύπριοι να προβάλουν βέτο κατά της Τουρκίας. Αυτή η ιστορία και αυτή η δυνατότητα τελείωσαν για πάντα.
Αυτά που είπε ο υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου, Μάρκος Κυπριανού, μετά την επαίσχυντη υποχώρηση, ότι δήθεν η Λευκωσία θα θέσει στην Τουρκία προϋποθέσεις που θα πρέπει η Άγκυρα να εκπληρώσει, προκειμένου η Κύπρος να επιτρέψει να ανοίξουν πέντε - έξι διαπραγματευτικά κεφάλαια, είναι παραμύθια για μικρά παιδιά. Είτε ο Μ. Κυπριανού είναι τόσο αφελής ώστε να τα πιστεύει είτε τα λέει με συνειδητό στόχο την εξαπάτηση του κυπριακού λαού, η στάση του είναι απαράδεκτη.
Ψεύδεται ασύστολα εν γνώσει του. Ξέρει ότι ενώ αυτό θεωρητικά είναι σωστό και παραμένει ως τυπικό δικαίωμα της Λευκωσίας, από πλευράς πολιτικού συσχετισμού δυνάμεων είναι εντελώς αδύνατον να το ασκήσει.
Αφού δεν τόλμησαν η Λευκωσία και η Αθήνα να βάλουν βέτο τώρα, τώρα που η Άγκυρα παραβίαζε προκλητικά «τελεσίγραφο» υποτίθεται που της είχε ορίσει σύσσωμη η ίδια η Ε.Ε., ομόφωνα και οι 27 ηγέτες των χωρών - μελών της, θα τολμήσει να βάλει... πέντε - έξι βέτο η Κύπρος κάποια στιγμή στο μέλλον ολομόναχη, απομονωμένη, με τη Γαλλία και τη Γερμανία ίσως υπό νέες κυβερνήσεις να τα έχουν βρει με την Άγκυρα; Αυτά είναι αστειότητες.
Ούτε η όποια ελληνική κυβέρνηση, φυσικά, θα τολμήσει ποτέ να βάλει βέτο κατά της τουρκικής ένταξης στην Ε.Ε., όσες επιθετικές ενέργειες και να κάνει η Άγκυρα σε βάρος της χώρας μας. Όταν η Ελλάδα είναι επί πέντε και πλέον χρόνια σημαιοφόρος της τουρκικής ένταξης στην Ε.Ε. και ποτέ δεν απαίτησε να μπει ως προϋπόθεση της τουρκικής ένταξης η επίλυση κάποιας ελληνοτουρκικής διαφοράς ή η αναίρεση κάποιας τουρκικής βλέψης κατά της Ελλάδας, ποιος θα την πάρει στα σοβαρά, αν ξυπνήσει μετά από πέντε - δέκα χρόνια η Αθήνα και αποπειραθεί να βάλει βέτο κατά της Τουρκίας; Προφανώς, κανένας.
ΑΠΟΧΑΛΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΑΓΚΥΡΑΣ ΣΕ ΚΥΠΡΟ ΚΑΙ ΑΙΓΑΙΟ
Εντελώς λανθασμένη είναι, επίσης, η προβαλλόμενη, ιδίως από τους Κυπρίους, άποψη ότι η Λευκωσία έχει το έσχατο όπλο να μην επιτρέψει στο τέλος την ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε., αφού θα έχουν ολοκληρωθεί οι διαπραγματεύσεις, βάζοντας τότε βέτο, αν μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν έχει επιλυθεί το Κυπριακό.
Πρόκειται πάλι για εξαπάτηση του λαού ή για τραγική αυταπάτη όσων υποστηρίζουν κάτι τέτοιο, πράγμα που αποδεικνύει την επικίνδυνη πολιτική τους ανικανότητα.
Θεωρητικά, όντως υπάρχει αυτή η δυνατότητα. Πρακτικά, όμως, δεν υπάρχει ποτέ για μια μικρή χώρα. Η Ε.Ε. π.χ. έβαλε τους Δανούς και τους Ιρλανδούς να ψηφίσουν δύο και τρεις φορές για να εφαρμοστούν ανεμπόδιστα οι συνθήκες του Μάαστριχτ, της Νίκαιας ή της Λισαβόνας, παρά το αρχικό «Όχι» που είχαν βγάλει στα κατά καιρούς δημοψηφίσματά τους. Αντιθέτως, με το που ψήφισαν «Όχι» οι Γάλλοι στο Ευρωσύνταγμα, εγκαταλείφθηκε αμέσως η ίδια η ιδέα του Ευρωσυντάγματος. Κάποιοι είναι πιο ίσοι από τους υπολοίπους μέσα στην Ε.Ε.
Έτσι, όσο ακόμη δεν έχουν γίνει οι τελικοί συμβιβασμοί της Άγκυρας με το Βερολίνο και το Παρίσι, η Αθήνα και η Λευκωσία μπορούν πραγματικά να βάζουν βέτο. Όταν, όμως, φτάσουμε στο τέλος των διαπραγματεύσεων, λίγο πριν την τυπική ένταξη, τότε όλοι οι συμβιβασμοί έχουν γίνει και δεν πρόκειται ποτέ οι Γερμανοί και οι Γάλλοι να επιτρέψουν στην Ελλάδα ή στην Κύπρο να τους τινάξει στον αέρα.
Περί αυτού είχε προειδοποιήσει η γερμανική εφημερίδα «Φράνκφουρτερ Αλγκεμάινε» με πρωτοσέλιδο άρθρο της ήδη από το 2004, όταν καλούσε ευθέως να μην αρχίσουν ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Άγκυρα, υποστηρίζοντας ότι κανένα δημοψήφισμα δεν μπορεί να σταματήσει την τουρκική ένταξη. «Η αρνητική ψήφος ενός λαού θα οδηγούσε μάλλον στην έξοδο της δικής του χώρας από την Ε.Ε., παρά στην τελική παρεμπόδιση της ένταξης της Τουρκίας. Το πολύ - πολύ να μπορούσε να σταματήσει ακόμη την ένταξη μόνο η ψήφος των μεγαλύτερων εθνών - της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Μεγάλης Βρετανίας ή της Ιταλίας» έγραφε χαρακτηριστικά και χωρίς υπεκφυγές.
Η Άγκυρα, φυσικά, γνωρίζει αυτή την πραγματικότητα. Γι’ αυτό και η απόφαση της συνόδου κορυφής του Δεκεμβρίου θα έχει μοιραίες επιπτώσεις για την Κύπρο και για την Ελλάδα. Η Ε.Ε. ουσιαστικά αποχαλινώνει τις επιθετικές βλέψεις της Τουρκίας στο Κυπριακό, στο Αιγαίο, στη Θράκη, αφού δίνει το μήνυμα στην Άγκυρα ότι η συμπεριφορά της στα θέματα αυτά είναι παντελώς αδιάφορη στους ηγέτες των «27», άρα έχει από την Ε.Ε. το ελεύθερο να κάνει ό,τι θέλει, χωρίς καμιά συνέπεια στις σχέσεις της με την Ευρώπη.