Σκέψεις

Οι κοινωνικές ευθύνες των σύγχρονων επιχειρήσεων

Δημοσίευση: 07 Δεκ 2009 2:56 | Τελευταία ενημέρωση: 28 Σεπ 2015 12:53
Η ιδέα ότι η επιχείρηση είχε ένα και μόνο αντικειμενικό σκοπό τη μεγιστοποίηση των κερδών της ήταν αυτή που κυριαρχούσε στο μεγαλύτερο τμήμα της ιστορίας της. Η πρώτη αντίθετη σ' αυτή άποψη ότι δηλαδή οι επιχειρήσεις δεν εξυπηρετούν μονάχα τα συμφέροντα των μετόχων εμφανίστηκε στη δεκαετία του 1930. Από τότε άρχισε σιγά - σιγά να προωθείται η άποψη ότι η επιχείρηση όφειλε να εργάζεται και να φροντίζει και το κοινό καλό. Έπρεπε δηλαδή να επέλθει μια ισορροπία μεταξύ των απαιτήσεων των μετόχων, των εργοδοτών, των εργαζομένων, των πελατών, των προμηθευτών και του κοινού γενικότερα. Στο εξής μια σπουδαία καινοτομία λαμβάνει χώρα. Είναι η άποψη ότι η επιχείρηση έπρεπε να ασχοληθεί σοβαρά με τα κύρια κοινωνικά προβλήματα. Υπάρχουν πολλοί που υποστηρίζουν ότι η επιχείρηση μόνη της μπορεί να χειριστεί κοινωνικά προβλήματα στην αντιμετώπιση των οποίων η κυβέρνηση έχει αποτύχει. Αυτή η άποψη είναι φυσικά υπερβολική αλλά είναι αλήθεια ότι η επιχείρηση οφείλει να επανεξετάσει την αντίληψή της περί κέρδους και να πράττει έτσι ώστε να μην καταπατά τις ανθρώπινες αξίες. Είναι γεγονός ότι στις σύγχρονες πλουραλιστικές κοινωνίες που η δομή τους αποτελείται από πολλούς θεσμούς οι οποίοι αλληλοσυμπληρώνονται και συνεργάζονται άλλοτε αρμονικά και άλλοτε κάτω από κάποια ένταση η επιχείρηση αποτελεί το κέντρο και κάθε στιγμή κρίνεται αμφισβητείται αναγνωρίζεται απορρίπτεται καταξιώνεται. Όταν μάλιστα μέσα σε μια κοινωνία υπάρχουν οργανωμένες ομάδες με διαφορετικά συμφέροντα προγράμματα και επιδιώξεις η συνεργασία τους με την επιχείρηση γίνεται ακόμα δυσκολότερη με αποτέλεσμα να βρίσκεται σε δύσκολη θέση οπότε επεμβαίνει το κράτος για να αποκαταστήσει την ισορροπία. Εκείνο που ιδιαίτερα πάντως πρέπει να τονιστεί ότι η επιχείρηση σήμερα πρέπει να συμπορευθεί με τις απαιτήσεις των καιρών και οι καιροί απαιτούν έναν κοινωνικό άνθρωπο (HOMO SOCIALIS), κατά την έκφραση του J. Huxley, και όχι απλά έναν οικονομικό άνθρωπο (HOMO ECONOMICUS). Αυτή η απαίτηση προσδιορίζει και τις κοινωνικές υποχρεώσεις της σύγχρονης επιχείρησης. Άλλωστε το κοινωνικό καθήκον του κεφαλαίου δεν είναι κάτι καινούριο στην ιστορία της ανθρωπότητας. Προϋπήρχε και στις κοινωνίες που είχαν στοιχειώδη δημοκρατική οργάνωση και λειτουργία εφαρμόζονταν μέσα σε κάποια όρια. Σήμερα, πέρα από την οικονομική πλευρά το κοινωνικό καθήκον του κεφαλαίου είναι επιτακτική ανάγκη και απαίτηση. Ένας από τους σοβαρότερους λόγους που συνηγορεί για να στρέψει η επιχείρηση το ενδιαφέρον της στην ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών και να αναλαμβάνει κοινωνικές ευθύνες είναι ότι η επιχείρηση αντλεί τη δύναμή της μέσα από την κοινωνία. Κανείς δεν αμφισβητεί ότι πηγές άντλησης κοινωνικής δύναμης της επιχείρησης είναι η αναγνώριση του κοινωνικού συνόλου και η εκτίμηση και συμπαράσταση των εργαζομένων μελών της. Αυτό έχει γίνει καθολικά παραδεκτό τις τελευταίες δεκαετίες και είναι εκείνο που φέρνει την επιχείρηση κοντά στα προβλήματα των εργαζομένων και της κοινωνίας. Βέβαια οι σύγχρονες επιχειρήσεις διαθέτουν άριστα τεχνικά μέσα, τέλεια οργάνωση και λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για ποσοτική αλλά κυρίως για ποιοτική απόδοση.
Όμως όλα αυτά έχουν ασήμαντη αξία μπροστά στην αναγνώριση και καταξίωση της κοινής γνώμης του καταναλωτικού κοινού. Η κοινή γνώμη λοιπόν συγκεντρώνει προσεκτικά τα απαραίτητα στοιχεία γύρω από την επιχείρηση και ανάλογα διατυπώνει τη θετική ή αρνητική κρίση της. Αλλά και η οικονομική επιστήμη γενικότερα αποκτά σήμερα κοινωνικό περιεχόμενο γιατί μέσα στον κύκλο των ερευνών της περιλαμβάνει υποδείξεις που σχετίζονται ακόμη και με την τροποποίηση των θεσμών εφόσον τούτο μπορεί να συμβάλλει στη μεγιστοποίηση της κοινωνικής ευημερίας και την ικανοποίηση των ανθρώπινων αναγκών. Οι κοινωνικές ευθύνες των επιχειρήσεων συνδέονται επίσης με την έννοια του σύγχρονου μάνατζμεντ το οποίο σύμφωνα με τη σύγχρονη άποψη είναι μια εργασία που πραγματοποιείται με άτομα και δια μέσου των ατόμων και ομάδων εκπληρώνονται οι σκοποί μιας οργάνωσης. Ο μάνατζμεντ μιας επιχείρησης προγραμματίζει και διατυπώνει τους σκοπούς της οργάνωσης καθώς και τον τρόπο με τον οποίο θα εκπληρωθούν αυτοί οι σκοποί. Ακολουθεί η οργάνωση της επιχείρησης μετά η σωστή διεύθυνση και τέλος γίνεται ο έλεγχος των αποτελεσμάτων κ.λπ. Ο μάνατζμεντ λοιπόν λαμβάνει σοβαρά υπόψη του και τον τομέα της κοινωνικής ευθύνης της επιχείρησης και κατά το στάδιο του ελέγχου συντάσσει το λεγόμενο κοινωνικό ισολογισμό με στόχο να περιγράψει τις σχέσεις της επιχείρησης με το ευρύτερο κοινωνικό της περιβάλλον. Με αυτό τον τρόπο καθορίζεται και εκτιμάται η κοινωνική συμπεριφορά της επιχείρησης και ο κοινωνικός της ρόλος μέσα στις ευρύτερες κοινωνικές ομάδες και ανάλογα τροποποιεί την οργάνωσή της για να ανταποκρίνεται αποτελεσματικότερα στην κοινωνική της αποστολή. Κοινωνικοί ισολογισμοί με την παραπάνω έννοια συντάσσονται σε πολλές χώρες της Ευρώπης και Αμερικής όπως στη Γερμανία, Βέλγιο, Ολλανδία, Γαλλία, Σουηδία κ.λ.π. αλλά με διαφορετικά στοιχεία σε κάθε μία. Στη χώρα μας η σχετική νομοθεσία προβλέπει σύνταξη και δημοσίευση μόνο οικονομικού ισολογισμού ο οποίος δεν περιλαμβάνει κοινωνικά στοιχεία είναι όμως κάποιο βήμα για καθιέρωση του ισολογισμού με κοινωνικά κριτήρια. Η σύγχρονη επιχείρηση ως ανοικτό σύστημα που είναι δέχεται τις τεχνολογικές κοινωνικοπολιτικές πολιτιστικές και οικολογικές επιδράσεις του περιβάλλοντος συνάμα όμως επιδρά και αυτή σ' αυτό. Η σύγχρονη λοιπόν επιχείρηση έχει υποχρέωση να προσαρμόζεται στο περιβάλλον της αλλά ταυτόχρονα να το επηρεάζει για να επιτυγχάνει τους στόχους της. Αυτό σημαίνει ότι κάθε φορά θα ευαισθητοποιείται απέναντι στις κοινωνικές της ευθύνες θα παίρνει δυναμικές αποφάσεις ωφέλιμες για το κοινωνικό σύνολο τις οποίες και θα πραγματοποιεί γιατί έτσι θα συμβάλλει στη διαμόρφωση μιας καλύτερης κοινωνίας.
Περισσότερα σε αυτή την κατηγορία: « Προηγούμενο Επόμενο »

Συνδρομητική Υπηρεσία

διαβάστε την ελευθερία online

Ηλεκτρονικό Αρχείο Εφημερίδας


Σύνδεση Εγγραφή

Πρωτοσέλιδο εφημερίδας

Δείτε όλα τα πρωτοσέλιδα της εφημερίδας

Ψιθυριστά

Ο καιρός στη Λάρισα

Διαφημίσεις

Η "Ελευθερία", ήταν από τις πρώτες εφημερίδες που σηματοδότησε την παρουσία της στο Internet, μ' ένα ολοκληρωμένο site.

Facebook Twitter Youtube

 

Θεσσαλικές Επιλογές

 sel ejofyllo karfitsa 1

Γενικές Πληροφορίες

Η Εφημερίδα

Ταυτότητα

Όροι Χρήσης

Προσωπικά Δεδομένα

Επικοινωνία

 

Η σελίδα είναι πλήρως συμμορφωμένη με τη σύσταση (ΕΕ) 2018/334 της επιτροπής της 1ης Μαρτίου 2018 , σχετικά με τα μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του παράνομου περιεχομένου στο διαδίκτυο (L63).

 

Visa Mastercard  Maestro  MasterPass