Πρωτοφανείς πανευρωπαϊκές διαστάσεις έχει προσλάβει στον Τύπο η καθολική κατακραυγή εναντίον της απόφασης των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων των 27 χωρών - μελών της Ε.Ε. για τα πρόσωπα του «προέδρου» και του «υπουργού Εξωτερικών» της Ευρώπης. Δεν περιγράφεται το τι έχει ήδη γραφεί κατά της επιλογής ως προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Βέλγου πρωθυπουργού Χέρμαν Βαν Ρομπέι και ως ύπατου εκπροσώπου Εξωτερικών Υποθέσεων και Άμυνας της Βρετανής βαρόνης Κάθριν Άστον.
«Η Ευρώπη επαφίεται σε δύο ‘‘κ. Κανένας’’» ήταν π.χ. ο τίτλος σκληρής ανάλυσης της ηλεκτρονικής έκδοσης του γερμανικού περιοδικού «Σπίγκελ» και φυσικά ανάλογο το περιεχόμενο:
«Τις δύο καινούριες θέσεις της Ε.Ε. τις είχαν σκεφτεί για να τονίσουν το προφίλ της στην εξωτερική πολιτική. Η Ευρώπη θα έπρεπε να εμφανιστεί ενώπιον του κόσμου με νέο βάρος, να απαστράπτει εκπέμποντας αποφασιστικότητα και αυτοπεποίθηση. Αντί γι’ αυτό, όμως, οι αρχηγοί των κυβερνήσεων επιφόρτισαν με την εκπροσώπηση της Ε.Ε. δύο «κ. Τίποτα», οι οποίοι πρέπει πρώτα να αγωνιστούν για να γίνουν οι ίδιοι αναγνωρίσιμοι», υπογράμμιζε το «Σπίγκελ».
Ακόμη πιο βίαιη ήταν η επίθεση της ηλεκτρονικής έκδοσης της επίσης γερμανικής εβδομαδιαίας εφημερίδας «Ντι Τσάιτ», η οποία είναι η σοβαρή εφημερίδα των διανοουμένων που πρόσκεινται στο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα. Άκρως ασυνήθιστη η οξύτητα ανάλυσής της κατά του Βαν Ρομπέι - και μάλιστα λίγες ώρες πριν οριστικοποιηθεί η επιλογή του.
«Ζητείται πολιτικός νάνος (!)», έγραφε και συνέχιζε κατακεραυνώνοντας το Βέλγο πρωθυπουργό: «Μέσα στην ασημαντότητά του, στέκεται ως πρωθυπουργός μεταξύ ίσων στην ομάδα των πολιτικών νάνων... Χωρίς φιλοδοξίες, εχέμυθος, τρομαγμένος ενώπιον των Μεγάλων, φοβικός μπροστά στις κάμερες. Εν ολίγοις, ένα γκρίζο και αξιόπιστο ποντίκι, το οποίο δεν κλέβει από κανέναν τους προβολείς της δημοσιότητας»!
«ΘΑ ΜΕΓΑΛΩΣΕΙ ΤΗΝ ΑΠΟΣΤΑΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΚΑΙ ΗΓΕΤΩΝ»
Δεν είναι ότι οι Γερμανοί έχουν κάποιον ιδιαίτερο λόγο να αντιπαθούν το Βέλγο Βαν Ρομπέι και γι’ αυτό του επιτίθενται. Κάθε άλλο. Η Γερμανίδα καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ, άλλωστε, είναι αυτή που επέβαλε τον Βαν Ρομπέι ως πρόεδρο της Ε.Ε., μαζί με τον Γάλλο πρόεδρο, Νικολάι Σαρκοζί.
Η κατακραυγή είναι πανευρωπαϊκή, όπως προαναφέραμε. «Δύο άγνωστοι θα ηγηθούν της νέας Ε.Ε.», «Αδύναμα ονόματα για μεγάλες προκλήσεις», «Βαν Ρομπέι - ο μακιαβελικός κρυψίνους» είναι π.χ. μερικοί μόνο από τους προχθεσινούς τίτλους της ισπανικής εφημερίδας «Ελ Παΐς», η οποία αφιέρωσε ολόκληρες τις πέντε πρώτες σελίδες της στο θέμα αυτό, χωρίς να κρύβει τη σφοδρή δυσαρέσκειά της για τις επιλογές.
«Μια Ε.Ε. υπερβολικά γκρίζα - Οι «27» επιλέγουν έναν πρόεδρο χωρίς ηγετικό ρόλο και δωρίζουν στο Λονδίνο την εξωτερική πολιτική» ήταν ο τίτλος και ο υπότιτλος του κύριου άρθρου της ισπανικής εφημερίδας, το οποίο απέπνεε, βεβαίως, την απογοήτευσή της, αναφέροντας, μεταξύ άλλων: «Το αποτέλεσμα των μυστικών διαβουλεύσεων των 27 ηγετών υπήρξε θλιβερό για τους ευρωπαϊστές. Οι δύο νέοι καθοδηγητές της Ε.Ε. είναι γκρίζες προσωπικότητες, άγνωστες, πράγμα το οποίο θα επιδεινώσει την αποστασιοποίηση των πολιτών από τους θεσμούς της Ε.Ε.».
«Πρόεδρο για τη διακόσμηση (!)» αποκαλεί τον Χέρμαν Βαν Ρομπέι και η γαλλική εφημερίδα «Λιμπερασιόν».
ΝΙΚΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΔΙΑΠΙΣΤΩΝΟΥΝ ΟΙ ΒΡΕΤΑΝΟΙ
Το εντυπωσιακό είναι ότι αυτή τη φορά απογοητεύτηκαν ακόμη και ορισμένες βρετανικές εφημερίδες από τη μετριότητα της επιλογής.
«Ξεθωριάζουν οι προεδρικές φιλοδοξίες της Ε.Ε.» ήταν π.χ. ο τίτλος του κύριου άρθρου του «Γκάρντιαν» την Παρασκευή, όπου διαπίστωνε ότι «εξέλιπε κάθε ελπίδα να εξαναγκάσει η Ευρώπη τον πλανήτη να της δώσει προσοχή εκ νέου».
Στο ενδιαφέρον αυτό άρθρο, ο «Γκάρντιαν» δεν έχει καμία αμφιβολία ως προς το αν έπρεπε να εκλεγεί ως πρόεδρος της Ε.Ε. ο τέως πρωθυπουργός της Βρετανίας, Τόνι Μπλερ. «Η καταστροφική απόφασή του να εισβάλει στο Ιράκ και να διχάσει έτσι την Ευρώπη ήταν μια αμαρτία επαρκώς σοβαρή για να τον αποκλείσει από τον αγώνα δρόμου για την εκλογή προέδρου της Ε.Ε.», γράφει η βρετανική εφημερίδα. «Δεν υπάρχει, όμως, λόγος, γιατί ο Άνθρωπος από το Πουθενά (σ.σ. εννοεί τον Βαν Ρομπέι) έπρεπε να είναι η μοναδική εναλλακτική πρόταση απέναντι στο Μεγάλο Πολεμιστή της Βαγδάτης (σ.σ. εννοεί τον Τόνι Μπλερ)», προσθέτει δικαιολογημένα.
Εκφράζει και ο «Γκάρντιαν» την πικρία του, γιατί «η Ευρώπη έκανε ένα ακόμη βήμα μακρύτερα από τον κορυφαίο πίνακα, χάνοντας μια πολύτιμη ευκαιρία να σταματήσει τη διολίσθηση προς έναν κόσμο G2, κυριαρχούμενο από τους δίδυμους πόλους της Ουάσινγκτον και του Πεκίνου», όπως έγραψε.
Δίνει, όμως, και την εξήγηση της στάσης αυτής των ηγεμονικών δυνάμεων της Ευρώπης - γιατί, φυσικά, η επιλογή των άχρωμων νέων αξιωματούχων της Ε.Ε. δεν οφείλεται μόνο στον υποτιθέμενο προσωπικό φόβο των ηγεσιών των «27» μήπως επισκιαστούν από τον πρόεδρο και την υπουργό Εξωτερικών της Ε.Ε.
«Παραλείποντας την ευκαιρία να κατοχυρώσουν θεσμικά μια ισχυρή κεντρική ηγεσία στην Ε.Ε., η Γαλλία και η Γερμανία έδωσαν έμμεσα σήμα ότι είναι ικανοποιημένες να συνεχίσουν με μια Ευρώπη των εθνικών κρατών», υπογραμμίζεται στο κύριο άρθρο της βρετανικής εφημερίδας.
ΠΡΩΤΟΣ ΣΤΟΧΟΣ Η ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΘΕΣΜΩΝ
Συμφωνούν με την εκτίμηση αυτή οι «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» του Λονδίνου και μάλιστα την επαυξάνουν: «Νίκησε η υπεροχή του εθνικού κράτους», τιτλοφορούν το σχετικό ρεπορτάζ τους.
Αναφερόμενη στα πρόσωπα, η σοβαρή βρετανική εφημερίδα τονίζει ότι «το ευρύτερο μάθημα από την επιλογή τους είναι πως οι ηγέτες της Ευρώπης δεν έχουν πολλή όρεξη να δημιουργήσουν στις Βρυξέλες νέες δουλειές υψηλού κύρους» και καταλήγει στο συμπέρασμα: «Οι ηγέτες της Ευρώπης επέβαλαν την υπεροχή του εθνικού κράτους. Ο νέος πρόεδρος και η επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής θα είναι οι υπηρέτες, όχι οι αφέντες των εθνικών πρωτευουσών».
Αυτό είναι αλήθεια, αλλά μέχρις ενός ορισμένου σημείου. Δεν είναι μόνο η ανωτερότητα του εθνικού κράτους, αλλά και τρέχουσες πολιτικές σκοπιμότητες αυτής της φάσης που οδήγησαν στην εμφανιζόμενη ως αξιοθρήνητη επιλογή των ασήμαντων Βαν Ρομπέι και Άστον.
Πιο συγκεκριμένα, ο πρωτεύον στόχος αυτή τη στιγμή είναι να κατοχυρωθούν τα δύο νέα αξιώματα στις συνειδήσεις των ευρωπαϊκών λαών χωρίς σοβαρές αντιστάσεις και αντιδράσεις αναφορικά με τον περαιτέρω ακρωτηριασμό της εθνικής κυριαρχίας των κρατών - μελών της Ε.Ε. που συνεπιφέρουν.
Όταν καμία χώρα δεν πολυλογαριάζει τον πρόεδρο της Ε.Ε. και δεν τον λαμβάνει σοβαρά υπόψη, πολύ πιο εύκολα συνηθίζει ο κόσμος την υποβαθμισμένη ύπαρξή του, στην οποία δεν αισθάνεται και καμία πιεστική ανάγκη να αντιδράσει. Αν, όμως, ο πρόεδρος της Ε.Ε. ήταν μια ισχυρή προσωπικότητα, πολιτικός μεγάλου κύρους προερχόμενος από μεγάλη χώρα, τα πράγματα θα ήταν εντελώς διαφορετικά.
Αν επέλεγαν ως πρόεδρο π.χ. τον Γερμανό πρώην καγκελάριο Χέλμουτ Κολ, ο φόβος των λαών για απροσχημάτιστη ηγεμονία της Γερμανίας θα ήταν πολύ μεγάλος και οι αντιδράσεις ακόμη μεγαλύτερες.
Ακριβώς γι’ αυτό δεν υποβλήθηκε καμία σημαντική υποψηφιότητα από τη Γαλλία ή τη Γερμανία ή άλλη μεγάλη χώρα, ενώ και η Βρετανή Άστον, που επιλέχτηκε, είναι επίτηδες ανύπαρκτου προσωπικού πολιτικού κύρους.
Γερμανός πρόεδρος της Ε.Ε. θα σηματοδοτούσε γερμανική ηγεμονία και επικυριαρχία στην Ευρώπη και οι πάντες θα αναστατώνονταν. Αντιθέτως, με τον άγνωστο Βέλγο πρόεδρο μόνο ως ανέκδοτο μπορεί κανείς να κάνει λόγο για... «βελγική επικυριαρχία στην Ευρώπη».
Όταν, όμως, καθιερωθεί ο θεσμός, τίποτα δεν εμποδίζει αργότερα, όταν κρίνει σκόπιμο το Βερολίνο και το επιτρέπουν οι πολιτικές συγκυρίες, να πειθαναγκαστούν οι ηγέτες της Ε.Ε. να εκλέξουν Γερμανό πρόεδρο, ο οποίος, φυσικά, μόνο τυπικά δεν πρόκειται να ασκήσει τα καθήκοντά του ως... «υπηρέτης των εθνικών πρωτευουσών».
Η ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ Ε.Ε. ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΤΩΝ ΑΓΓΛΩΝ
Μπορεί η λαίδη Κάθριν Άστον να είναι παντελώς άσχετη με την εξωτερική πολιτική και να συνιστά πρόκληση η επιλογή της ως ύπατου εκπροσώπου της Ε.Ε. ακριβώς στον τομέα αυτό. Αν το εξετάσει κανείς, όμως, το θέμα πιο βαθιά και με καχυποψία, θα οδηγηθεί στο συμπέρασμα ότι τα πράγματα δεν είναι και τόσο ακίνδυνα όσο φαίνονται.
Η ανεπάρκεια της λαίδης Άστον και επομένως η αδυναμία της να ασκήσει εξωτερική πολιτική της Ε.Ε., επηρεαζόμενη και από τις απόψεις της, έχει δύο κύριες συνέπειες. Πρώτον, το Βερολίνο και το Παρίσι θα συνεχίσουν να καθορίζουν τις στρατηγικές επιλογές της Ε.Ε. Οι Γερμανοί, κυρίως, και οι Γάλλοι δευτερευόντως θα συνεχίσουν να αποφασίζουν για τα σοβαρά ζητήματα της ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής και σε τακτικό επίπεδο. Δεύτερον, το Λονδίνο και συγκεκριμένα το Φόρεϊν Όφις θα αναλάβει, όμως, την καθημερινή άσκηση της εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε.
Αυτό σημαίνει ότι οι Βρετανοί θα λύνουν και θα δένουν στον τομέα αυτόν, υποτάσσοντας όλο και πιο πολύ την ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική, τόσο στα συμφέροντα της Αγγλίας όσο και στα συμφέροντα των Η.Π.Α. Έχοντας, μάλιστα, η Ευρώπη να κάνει με Βρετανούς διπλωμάτες, που είναι από αιώνες γνωστοί για τη μεθοδικότητα, την αποτελεσματικότητα και τις δολοπλοκίες τους, μπορούμε από τώρα να προβλέψουμε ότι όλο και περισσότερα σοβαρά θέματα της Ε.Ε. θα αποφασίζονται εντός προκαθορισμένου πλαισίου, άκρως δεσμευτικού, το οποίο θα έχουν οικοδομήσει μεθοδικά με καθημερινές, αδιόρατες κινήσεις οι Άγγλοι.
ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΑΥΤΗ Η ΕΞΕΛΙΞΗ
Η ανάληψη τέτοιου ρόλου εκ μέρους του Φόρεϊν Όφις σε πανευρωπαϊκό επίπεδο συνιστά εξέλιξη πολύ επικίνδυνη για τα συμφέροντα της Ελλάδας. Ο μοιραίος και βαθύτατα ανθελληνικός ρόλος που παίζει π.χ. το Λονδίνο εδώ και τουλάχιστον μισόν αιώνα στο Κυπριακό, για να μην πάμε παλιότερα, μας δίνει μια πολύ πικρή πρόγευση του τι μας περιμένει με τη νέα υπουργό Εξωτερικών, ας την πούμε έτσι, της Ε.Ε.
Γνωστότατο είναι, επίσης, το γεγονός ότι η Βρετανία τάσσεται φανατικά υπέρ της ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε., αδιαφορώντας παντελώς για το ότι συνεχίζει η Άγκυρα να κατέχει στρατιωτικά το 37% της Κύπρου ή για το ότι αμφισβητεί διαρκώς με επιθετικές κινήσεις το υφιστάμενο καθεστώς στο Αιγαίο.
Εχθρική προς την Ελλάδα είναι η στάση της Βρετανίας και στο θέμα του ονόματος της Π.Γ.Δ.Μ. - εν ολίγοις σε όλα τα κορυφαία θέματα της εξωτερικής πολιτικής μας. Αυτό σημαίνει ότι η χώρα μας θα βρεθεί σε ένα πολύ πιο εχθρικό περιβάλλον στους κόλπους της Ε.Ε., καθώς οι Άγγλοι θα φροντίζουν - και σε αυτό οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι είναι μαέστροι - να υπονομεύουν τις ελληνικές θέσεις στους εταίρους της Ε.Ε. και να τους συνασπίζουν εναντίον της Αθήνας.
Άσχημη, πολύ άσχημη εξέλιξη. Θα απαιτηθεί πολλαπλάσια προσπάθεια και πολύ υψηλότερο επίπεδο οργάνωσης και προετοιμασίας της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής για να αντιμετωπίσει την υπερβολικά ενισχυμένη μέσω Ε.Ε. ... νέα βρετανική απειλή.
