Ίσως δεν έγινε ακόμα πλήρως αντιληπτό αλλά υπάρχει ήδη μια υφέρπουσα φοβία, προανάκρουσμα ενός επαπειλούμενου πανικού που προοιωνίζουν οι σχετικές με τη νέα γρίπη ειδήσεις και όλη αυτή η «φιλολογία» περί πανδημίας. Παράλληλα οι αντιφατικές θέσεις των επιστημόνων σχετικά με την αποτελεσματικότητα των εμβολίων και την ασφάλεια που παρέχουν σε ενδεχόμενες ανεπιθύμητες παρενέργειες, επιτείνουν τις ανησυχίες, ένα βήμα πριν την έναρξη των μαζικών εμβολιασμών.
Οι προσπάθειες των αρμοδίων αρχών να μας καθησυχάσουν δεν κατάφεραν να εμπνεύσουν εμπιστοσύνη στους εμβολιασμούς. Τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης από την άλλη καταβάλλουν… φιλότιμες προσπάθειες να μας πληροφορήσουν ότι, ναι μεν βρισκόμαστε σε φάση πανδημίας, αλλά να μην φοβόμαστε δεν τρέχει τίποτα - ένας στους τόσους πεθαίνει – ψυχραιμία (γιατί χανόμαστε;) και τέτοια.
Τα αποτελέσματα αυτού του φοβικού συνδρόμου που αρχίζει να καταλαμβάνει πολλούς από μας, θα φανούν απ’ τον Δεκέμβριο και μετά όταν θα πιάσουν τα κρύα, λένε οι ειδικολόγοι. Τότε δηλαδή που αναμένεται το αποκορύφωμα της πανδημικής μορφής της νέας γρίπης.
Στο μεταξύ μπορεί αυτός ο νέος ιός να μην εξαπλώθηκε ακόμα στο βαθμό που προβλέπουν οι επιστήμονες και… επιθυμούν προφανώς τα κανάλια για να κρατούν τον πανικό σε σημείο που τα συμφέρει, αλλά η φοβία πέρασε ήδη στην καθημερινότητά μας και πολλοί είναι εκείνοι που με την παραμικρή αδιαθεσία τρέχουν στα νοσοκομεία και στους γιατρούς τρομαγμένοι.
Το έχω ξαναπεί αλλά θα μου επιτρέψετε να το επαναλάβω, μήπως και δεν το έχετε... καταλάβει: ο φόβος πουλάει και είναι πολλοί εκείνοι που τον χρησιμοποιούν για κερδοσκοπικούς σκοπούς. Φυσικά η γρίπη δεν εξαιρείται από τα φοβικά μέσα που εξασφαλίζουν σε κάποιους απίθανα κέρδη. Δεν ξέρω βέβαια αν αυτή η νέα γρίπη είναι τόσο επικίνδυνη όσο μας την περιγράφουν μερικοί, ούτε αν είναι τόσο ακίνδυνη όσο ισχυρίζονται κάποιοι άλλοι, ξέρω όμως ότι ο φόβος να νοσήσει κανείς επικρέμεται σαν δαμόκλεια σπάθη πάνω απ’ τα κεφάλια μας κι έχει δηλητηριάσει τη ζωή μας. Εάν εξακολουθήσει αυτή η επιδημία, όσοι δεν προσβληθούν από τη γρίπη θα προσβληθούν από το σύνδρομο της φοβίας γι’ αυτήν. Δεν μπορεί κανείς να έχει λίγο πονόλαιμο ή πονοκέφαλο, λίγο πυρετό ή και απλό συνάχι, χωρίς να περάσει απ’ τη σκέψη του ή ανησυχία ότι έχει προσβληθεί από τη νέα γρίπη.
«Έχω πέσει τέσσερις φορές στο κρεβάτι, μου έλεγε κάποιος, μ’ αυτόν τον φόβο. Και τις τέσσερις φορές το θερμόμετρο με ξανάστειλε στην κυκλοφορία, δείχνοντάς μου ότι δεν είχε σημάνει ακόμα η ώρα μου»...
Πόσο δίκιο είχε εκείνος ο Γάλλος καθηγητής που είχε εγκαινιάσει ολόκληρο σύστημα θεραπείας από τις αρρώστιες ή και επιτυχίας ακόμα στη ζωή, με την υποβολή. «Η υποβολή, έλεγε, είναι στη βάση της ευτυχίας μας ή της δυστυχίας μας. Όλα είναι ζήτημα υποβολής».
Αν δεν είναι όλα, ασφαλώς είναι τα περισσότερα. Και κυρίως το ζήτημα της σωματικής μας ευδιαθεσίας ή αδιαθεσίας. Ποιος δεν έχει κάνει στη ζωή του αυτή την παρατήρηση: νιώθετε τον εαυτό σας άσχημα, πέφτετε στο κρεβάτι νομίζοντας ότι είστε πολύ άρρωστος. Πηγαίνετε στο γιατρό βέβαιος ότι θα σας βρει κάτι σοβαρό. Κι όταν ο γιατρός, αφού σας εξετάσει, σας πει ότι δεν έχετε τίποτα, αισθάνεστε αμέσως καλύτερα. Ζήτημα απλής υποβολής.
Κάτι χαρακτηριστικό συνέβη πρόσφατα σ’ έναν γνωστό μου. Είχε ακούσει ότι η νέα γρίπη εμφανίζεται με πυρετό κ.λπ. κι έτσι έβαζε κάθε πρωί το θερμόμετρό του, έβλεπε ότι είχε τριάντα έξι και πέντε και πήγαινε ήσυχος στη δουλειά του με τη βεβαιότητα ότι είναι θαυμάσια στην υγεία του. Πραγματικά φαινόταν ότι ήταν θαυμάσια. Έτρωγε με όρεξη κι όσες φορές άκουγε να μιλούν για τη νέα γρίπη, χτυπούσε ξύλο και βεβαίωνε θριαμβευτικά ότι θα ήταν ο τελευταίος που θα την πάθαινε.
-Έχω λίγο πονόλαιμο και πονοκέφαλο μονάχα, εξηγούσε, αλλά θα είναι από την αλλαγή του καιρού. Κατά τα άλλα είμαι περδίκι! Η θερμοκρασία μου δεν το κουνάει απ’ το τριάντα εξι και πέντε.
Κάποια στιγμή ένας φίλος του του είπε:
- Μα πώς είναι δυνατόν να έχεις συνεχώς 36,5; Μήπως είναι χαλασμένο το θερμόμετρό σου; Πήγαινε κοιτάξου σε κανένα φαρμακείο.
- Θέλουν σώνει και καλά να με βγάλουν άρρωστο, είπε στον φαρμακοποιό της γειτονιάς του που του έδωσε ένα καινούριο θερμόμετρο, διαβεβαιώνοντας ακόμα μια φορά ότι είναι περδίκι!
Έβαλε το θερμόμετρο μειδιώντας. Το κράτησε όσα λεπτά του είπε ο φαρμακοποιός κι όταν το ’βγαλε αναπήδησε έντρομος. Το θερμόμετρο έδειχνε τρανταχτώ και πέντε!
Δεν ήθελε να το πιστέψει. Το ξανάβαλε, τα ίδια, ως ότου πείστηκε ότι πράγματι είχε πυρετό. Του κόπηκαν τα γόνατα... Ε, από κείνη τη στιγμή αρρώστησε! Αισθάνθηκε αμέσως να καίει το κεφάλι του, ότι πονούσε όλο του το σώμα, και ότι ο πόνος στο λαιμό χειροτέρευσε. Φυσικά έτρεξε στο γιατρό, όπου βεβαιώθηκε ότι είχε ένα απλό κρύωμα και τίποτα περισσότερο. Άργησε όμως να συνέλθει, είχε καταβληθεί ψυχικά....
Υποβολή; Παίζει κι αυτή το ρόλο της. Μπορεί όντως η νέα γρίπη ν’ ανεβάζει την αδρεναλίνη του κόσμου, αλλά η φοβία που επικρατεί σχετικά με το τι μας περιμένει όταν σφίξουν τα κρύα, δεν είναι πάντοτε δικαιολογημένη. Τις περισσότερες φορές επιδρά ψυχολογικά ή όλη συζήτηση γύρω από μια πανδημία, ακόμα και η σύγχυση που προκαλούν οι διχογνωμίες των επιστημόνων για την αποτελεσματικότητα και τις ενδεχόμενες παρενέργειες του εμβολίου. Την ώρα που οι αρχές Υγείας προσπαθούν να μας πείσουν να μπούμε στην ουρά για το πανδημικό εμβόλιο, οι επιστήμονες παραδέχονται πως έχουν ν’ αντιμετωπίσουν έναν εχθρό – τον νέο ιό – για τον οποίο έχουν να μάθουν πολλά ακόμα, αφού αρκετά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα.
Το αποτέλεσμα είναι να υπάρχει μια διάχυτη ατμόσφαιρα φοβίας και κινδυνολογίας. Και σκέφτομαι την περίπτωση του γνωστού μου που αισθανόταν καλά χρησιμοποιώντας χαλασμένο θερμόμετρο. Η δύναμη της υποβολής που λέγαμε... Φαντάζεστε πόσοι συνάνθρωποί μας θα είχαν αποφύγει την αρρώστια, αν τα φαρμακεία αποφάσιζαν να πουλούν θερμόμετρα... χαλασμένα, που να δείχνουν διαρκώς τριανταέξι και πέντε;...
