Οι προγραμματικές δηλώσεις της νέας Υπουργού Υγείας κ. Ξενογιαννακοπούλου στη Βουλή στις 18-10-09 και οι συνεντεύξεις της για τους σχεδιασμούς της («ΝΕΑ» 26-10-09, «ΕΘΝΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ» 18-10-09, «ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΠΕΝΔΥΤΗ» 10-10-09), δεν αφήνουν περιθώρια αμφιβολίας για τις προθέσεις της νέας πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Υγείας να συμβάλλει στην «επαναθεμελίωση και αναγέννηση του Εθνικού Συστήματος Υγείας» καθώς – όπως εξηγεί «η υγεία είναι στη καρδιά του κοινωνικού κράτους και ένα ισχυρό, δίκαιο και αποτελεσματικό κοινωνικό κράτος είναι στη καρδιά του κυβερνητικού προγράμματος και των δεσμεύσεων του ΠΑΣΟΚ...». Οι στόχοι που ανακοινώνει είναι στη σωστή κατεύθυνση. Ιδιαίτερα η αναγκαιότητα για την οργάνωση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στα Αστικά Κέντρα με Μονάδες Οικογενειακής Ιατρικής 24ωρης λειτουργίας και χορήγηση ηλεκτρονικής κάρτας υγείας, η πρόσληψη 3000 νοσηλευτικού προσωπικού κάθε έτος, ο εξορθολογισμός των δαπανών για φάρμακα – αναλώσιμα υλικά και η συνολική εξυγίανση του συστήματος προμηθειών.
Θετικά είναι και τα πρώτα δείγματα γραφής με την κατάργηση του Π.Δ. της Κυβέρνησης της Ν.Δ. που εμπορευματοποιούσε πλήρως τις Μονάδες Π.Φ.Υ., και με την επαναφορά της νόμιμης Διοίκησης του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου. Όμως η νέα Υπουργός φαίνεται να αγνοεί ορισμένες σημαντικές παραμέτρους. Στην εκάστοτε πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας δεν έλειψαν οι καλές προθέσεις. Ο κ. Κρεμαστινός προσκάλεσε «7 σοφούς» για να υποδείξουν τις αλλαγές που έπρεπε να γίνουν στο χώρο της υγείας και οι οποίοι κατέληξαν σε αναλυτικό πόρισμα, το οποίο αγνοήθηκε. Ο κ. Γείτονας νομοθέτησε τη συγκρότηση «Συμβουλίων Συντονισμού Ενιαίας Δράσης των Υπηρεσιών Υγείας» με τον Ν.2519/97 (που «ξεχάστηκαν»). Ο κ. Αλ. Παπαδόπουλος εξήγγειλε «200 νέα μέτρα για την υγεία», από τα οποία ελάχιστα προωθήθηκαν, χωρίς να εξουδετερώσουν «τα πιράνχας», και χωρίς ουσιαστική βελτίωση της ποιότητας του Ε.Σ.Υ.
Ο κ. Στεφανής νομοθέτησε την «οργάνωση Δικτύων Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας» (αγνοήθηκε). Ο κ. Νικ. Κακλαμάνης ανακοίνωσε τη «ριζική ανασυγκρότηση του Ε.Σ.Υ.» (την οποία εγκατέλειψε «στα κρύα του λουτρού»). Ο κ. Αβραμόπουλος επαγγέλθηκε χιλιάδες προσλήψεις ιατρικού-νοσηλευτικού προσωπικού (δεν τις πραγματοποίησε ακόμη κι όταν νομοθετήθηκαν με τον Ν.3754/09). Είναι προφανές ότι το ζήτημα αφορά στην ενότητα θεωρίας και πράξης, την επαλήθευση στην πολιτική πρακτική των θεωρητικών διακηρύξεων των Κομμάτων Εξουσίας, που συνήθως απουσιάζει. Η σημερινή απαξίωση του Εθνικού Συστήματος Υγείας έγινε «με καλές προθέσεις» των Υπουργών Υγείας που διαδέχθηκαν τους κ. Αυγερινό, Γεννηματά, όταν η γενικότερη κυβερνητική πολιτική δεν ευνοούσε τη στήριξη του Δημόσιου Συστήματος Υγείας. Για τους λόγους αυτούς, η ουσιαστική συμβολή της νέας Υπουργού Υγείας και της νέας Υφυπουργού κ. Φ. Γεννηματά στην «επαναθεμελίωση και αναγέννηση του Ε.Σ.Υ.» θα αποδειχθεί πολύ σύντομα, όταν κατατεθεί ο Κρατικός Προϋπολογισμός του 2010.
Εκεί θα φανεί εάν όσα εξαγγέλλει η νέα Κυβέρνηση για το κοινωνικό κράτος και το Εθνικό Σύστημα Υγείας, θα πιστοποιούνται με δαπάνες που πρέπει να γίνουν εδώ και τώρα και παρά τα τεράστια ελλείμματα και αφορούν σε:
* στις προσλήψεις ιατρικού-νοσηλευτικού-παραϊατρικού προσωπικού για να λειτουργήσουν ΟΛΕΣ οι ΜΕΘ-ΜΑΦ, να οργανωθούν αυτοτελή Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών, να υπάρχει ικανοποιητική στελέχωση Κλινικών-Τμημάτων-Εργαστηρίων με ανθρώπινο ωράριο-εφημέρευση των γιατρών-νοσηλευτών, να στελεχωθεί πλήρως το ΕΚΑΒ και τα Κέντρα Υγείας ειδικά στα Νησιά και την παραμεθόριο ζώνη, να καταργηθούν τα απογευματινά ιδιωτικά ιατρεία στα Νοσοκομεία – αλλά να αξιοποιηθούν επαρκώς οι υποδομές και ο εξοπλισμός τους για την ολοήμερη λειτουργία τους και την ανάπτυξη Κλινικών-Χειρουργείων Ημέρας
* στην οργάνωση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στα Αστικά Κέντρα, μέσα στο 2010 και την ενοποίηση των κλάδων υγείας των Ασφαλιστικών Ταμείων με υψηλού επιπέδου παροχή υπηρεσιών
* στην κάλυψη των χρεών των Νοσοκομείων στους προμηθευτές αναλώσιμων υλικών, αλλά και στους γιατρούς του Ε.Σ.Υ. για δεδουλευμένες εφημερίες σε προγράμματα που πραγματοποιήθηκαν για να προσφέρουν την ασφαλή λειτουργία Νοσοκομείων-Κέντρων Υγείας από γιατρούς υποστελεχωμένων Τμημάτων
* στην εφαρμογή της Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας των γιατρών του Ε.Σ.Υ. που υπογράφηκε την 1η-12-08, την επικαιροποίησή της για το 2010, την υλοποίηση αντίστοιχης για τους υπόλοιπους εργαζόμενους στο Ε.Σ.Υ.
* στην προώθηση της κατ’ οίκον νοσηλείας και των Δημόσιων Μονάδων Αποκατάστασης
* στη συνεχή εκπαίδευση-μετεκπαίδευση των γιατρών του Ε.Σ.Υ., χωρίς την παρέμβαση των Φαρμακευτικών Εταιριών
* στον εξοπλισμό του δημόσιου τομέα υγείας με τη σύγχρονη βιοϊατρική τεχνολογία.
Εάν οι στόχοι αυτοί συναντήσουν την εγγραφή αντίστοιχων πιστώσεων στον Προϋπολογισμό του 2010 και εάν η Διοίκηση των αποκεντρωμένων δομών του Ε.Σ.Υ. ανατεθεί σε στελέχη που και γνωρίζουν να σχεδιάζουν την ανάπτυξη υπηρεσιών υγείας με βάση την αποτελεσματική πρόληψη και να διοικούν σωστά Μονάδες Υγείας και ταυτόχρονα κατανοούν ότι η υγεία αποτελεί κοινωνικό αγαθό και θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα, τότε μπορούμε να ευελπιστούμε ότι η πορεία προς την ποιοτική ολοκλήρωση του Δημόσιου Συστήματος Υγείας βρίσκεται σε καλό δρόμο.
* Ο Σάκης Παπαδόπουλος είναι ιατρός - παθολόγος στο Γ.Ν. Τρικάλων.
